< Return to Video

Stewart Brand: Ont-uitsterven komt eraan. Ben jij er klaar voor?

  • 0:01 - 0:06
    Uitsterven is een ander soort dood,
  • 0:06 - 0:09
    ernstiger.
  • 0:09 - 0:12
    Dat realiseerden we ons nog niet voor 1914,
  • 0:12 - 0:15
    toen de laatste trekduif, een vrouwtje, Martha,
  • 0:15 - 0:18
    in de dierentuin van Cincinnati stierf.
  • 0:18 - 0:21
    Dit was de meest voorkomende vogel
    in de wereld geweest.
  • 0:21 - 0:25
    Hij kwam al 6 miljoen jaar voor in Noord Amerika.
  • 0:25 - 0:28
    Ineens was hij er niet meer.
  • 0:28 - 0:32
    Terwijl eerst zwermen van 2 bij 600 km
    de zon hadden verduisterd.
  • 0:32 - 0:35
    Terwijl eerst zwermen van 2 bij 600 km
    de zon hadden verduisterd.
  • 0:35 - 0:38
    Aldo Leopold noemde het een biologische storm,
  • 0:38 - 0:41
    een gevleugelde wervelwind.
  • 0:41 - 0:43
    Inderdaad was het een sleutelsoort.
  • 0:43 - 0:47
    Hij verrijkte het hele oostelijke loofbos,
  • 0:47 - 0:50
    van de Mississippi tot de Atlantische oceaan
    en van Canada tot aan de Golf van Mexico.
  • 0:50 - 0:53
    van de Mississippi tot de Atlantische oceaan
    en van Canada tot aan de Golf van Mexico.
  • 0:53 - 0:56
    Maar in een paar decennia gingen ze
    van 5 miljard vogels naar nul.
  • 0:56 - 0:58
    Wat is er gebeurd?
  • 0:58 - 1:00
    Commerciële jacht.
  • 1:00 - 1:04
    Deze vogels werden bejaagd voor hun vlees
    dat per ton werd verkocht.
  • 1:04 - 1:06
    Dat was makkelijk.
    Als die grote zwermen
  • 1:06 - 1:08
    op het land neerstreken, waren ze zo opeengepakt
  • 1:08 - 1:11
    dat honderden jagers met netten en geweren
  • 1:11 - 1:14
    ze met tientallen duizenden tegelijk konden afslachten.
  • 1:14 - 1:17
    Het was de goedkoopste eiwitbron van Amerika.
  • 1:17 - 1:19
    Aan het eind van de eeuw
    was er niets over
  • 1:19 - 1:23
    behalve deze prachtige huiden
    in een specimenlade van een museum.
  • 1:23 - 1:25
    Toch is er een positieve kant aan het verhaal.
  • 1:25 - 1:27
    Dit liet mensen inzien
  • 1:27 - 1:30
    wat met de Amerikaanse bizon stond te gebeuren.
  • 1:30 - 1:33
    Dus hebben deze vogels
    de bizons gered.
  • 1:33 - 1:35
    Maar veel andere dieren zijn niet gered.
  • 1:35 - 1:40
    De Carolinaparkiet, die achtertuinen liet vlammen,
  • 1:40 - 1:42
    werd de dood ingejaagd om zijn veren.
  • 1:42 - 1:45
    Een vogel die geliefd was aan de
    oostkust, de heidehoen:
  • 1:45 - 1:48
    Men probeerde ze te beschermen
    en toch zijn ze uitgestorven.
  • 1:48 - 1:51
    Een lokale krant kopte: "Geen overlevenden,
  • 1:51 - 1:56
    geen toekomst, geen leven in deze vorm
    wordt ooit nog geschapen."
  • 1:56 - 1:59
    We ervaren dit als diep tragisch
  • 1:59 - 2:01
    en het overkwam vele geliefde vogels.
  • 2:01 - 2:04
    Het overkwam vele zoogdieren.
  • 2:04 - 2:06
    Een andere sleutelsoort is
    de befaamde Europese oeros.
  • 2:06 - 2:08
    Een andere sleutelsoort is
    de befaamde Europese oeros.
  • 2:08 - 2:11
    Er is onlangs een soort film over gemaakt.
  • 2:11 - 2:13
    De oeros leek op de bizon.
  • 2:13 - 2:17
    Dit was een dier dat ervoor zorgde dat het bos
  • 2:17 - 2:22
    afgewisseld bleef met grasland
    in heel Europa en Azië,
  • 2:22 - 2:24
    van Spanje tot Korea.
  • 2:24 - 2:26
    De documentatie van dit dier gaat terug
  • 2:26 - 2:29
    tot aan de rotsschilderingen van Lascaux.
  • 2:29 - 2:31
    Uitsterven gaat nog altijd door.
  • 2:31 - 2:34
    De Spaanse steenbok de bucardo
  • 2:34 - 2:37
    is uitgestorven in 2000.
  • 2:37 - 2:40
    Een prachtig dier was de buidelwolf
  • 2:40 - 2:43
    of thylacine, in Tasmanië,
    ten zuiden van Australië,
  • 2:43 - 2:45
    de Tasmaanse tijger.
  • 2:45 - 2:50
    Ze werden bejaagd tot de laatste
    paar in dierentuinen stierven.
  • 2:50 - 2:53
    Er is wat filmmateriaal van.
  • 3:04 - 3:09
    Verdriet, woede, treurnis.
  • 3:09 - 3:12
    Treur niet. Organiseer je.
  • 3:12 - 3:16
    Maar wat als je uitvond dat,
    met het DNA van museumspecimens,
  • 3:16 - 3:19
    fossielen van 200.000 jaar oud
  • 3:19 - 3:21
    weer tot leven gewerkt zouden kunnen worden?
  • 3:21 - 3:23
    Wat zou je doen? Waar zou je beginnen?
  • 3:23 - 3:26
    Je zou beginnen met uitzoeken
    of deze biotechnologie echt bestaat.
  • 3:26 - 3:28
    Ik begon bij mijn vrouw, Ryan Phelan.
  • 3:28 - 3:31
    Zij leidde een biotechnologisch bedrijf, DNA Direct.
  • 3:31 - 3:35
    Via haar kwam ik bij één van
    haar collega's, George Church,
  • 3:35 - 3:38
    één van de toonaangevende genetisch ingenieurs,
  • 3:38 - 3:41
    die ook bezeten was door de trekduif.
  • 3:41 - 3:42
    Hij had veel vertrouwen
  • 3:42 - 3:44
    dat zijn methodologieën
  • 3:44 - 3:47
    daadwerkelijk zouden kunnen werken.
  • 3:47 - 3:50
    Ryan en hij organiseerden
    een bijeenkomst aan het Wyss Instituut
  • 3:50 - 3:52
    in Harvard om specialisten
    op het gebied van trekduiven,
  • 3:52 - 3:57
    vogelbeschermers en bio-ethici samen te brengen.
  • 3:57 - 4:01
    Gelukkig was het trekduif-DNA al op volgorde gezet
  • 4:01 - 4:04
    door de moleculair biologe Beth Shapiro.
  • 4:04 - 4:07
    Het enige wat ze nodig had
    van de Smithsonian specimens,
  • 4:07 - 4:10
    was een beetje weefsel uit de poot,
  • 4:10 - 4:13
    omdat daarin het oeroude DNA zat.
  • 4:13 - 4:16
    Dat DNA is behoorlijk gefragmenteerd,
  • 4:16 - 4:21
    maar met goede hedendaagse technieken
    kun je eigenlijk het hele genoom weer in elkaar zetten.
  • 4:21 - 4:23
    Dan is de vraag of je met dat genoom
    de hele vogel weer in elkaar kunt zetten?
  • 4:23 - 4:26
    Dan is de vraag of je met dat genoom
    de hele vogel weer in elkaar kunt zetten?
  • 4:26 - 4:28
    George Church denkt van wel.
  • 4:28 - 4:31
    In zijn boek "Regenesis", dat ik aanraad,
  • 4:31 - 4:35
    staat een hoofdstuk over de wetenschap van
    het terughalen van uitgestorven soorten.
  • 4:35 - 4:36
    Zijn Multiplex Automated Genome Engineering machine
    is een soort evolutiemachine.
  • 4:36 - 4:40
    Zijn Multiplex Automated Genome Engineering machine
    is een soort evolutiemachine.
  • 4:40 - 4:41
    Zijn Multiplex Automated Genome Engineering machine
    is een soort evolutiemachine.
  • 4:41 - 4:44
    Je schrijft testcombinaties
    van genen op celniveau
  • 4:44 - 4:47
    en vervolgens
    in organen op een chip.
  • 4:47 - 4:49
    De winnaars kun je dan in een
    levend organisme stoppen. Dat werkt.
  • 4:49 - 4:52
    De winnaars kun je dan in een
    levend organisme stoppen. Dat werkt.
  • 4:52 - 4:55
    Eén van Georges beroemde onleesbare dia's
  • 4:55 - 5:00
    laat een precisie tot op de
    individuele basenparen zien.
  • 5:00 - 5:02
    laat een precisie tot op de
    individuele basenparen zien.
  • 5:02 - 5:07
    De trekduif heeft 1,3 miljard
    basenparen in zijn genoom.
  • 5:07 - 5:10
    Wat je nu krijgt is de mogelijkheid
  • 5:10 - 5:13
    om een gen te verwisselen
    met een andere variatie van dat gen.
  • 5:13 - 5:15
    Dat heet een allel.
  • 5:15 - 5:18
    In normale hybridisatie
    gebeurt dat sowieso al.
  • 5:18 - 5:21
    Dit is een soort synthetische
    hybridisatie van het genoom
  • 5:21 - 5:23
    van een uitgestorven soort
  • 5:23 - 5:26
    met het genoom van zijn
    naaste levende familielid.
  • 5:26 - 5:29
    Terwijl hij bezig is,
    wijst George erop dat
  • 5:29 - 5:33
    zijn technologie,
    de synthetische biologietechnologie,
  • 5:33 - 5:37
    momenteel 4x sneller
    dan de Wet van Moore versnelt.
  • 5:37 - 5:41
    Dat gebeurt sinds 2005 en
    het lijkt erop dat dat zo doorgaat.
  • 5:41 - 5:44
    Oké, het naaste levende familielid van de trekduif
  • 5:44 - 5:47
    is de veelvoorkomende bandstaartduif.
    Die zitten hier ook.
  • 5:47 - 5:51
    Genetisch is de bandstaartduif al
    grotendeels een levende trekduif.
  • 5:51 - 5:53
    Genetisch is de bandstaartduif al
    grotendeels een levende trekduif.
  • 5:53 - 5:56
    Er zijn maar een paar stukjes bandstaartduif.
  • 5:56 - 5:59
    Als je die stukjes door trekduifstukjes vervangt,
  • 5:59 - 6:03
    heb je de uitgestorven vogel terug, koerend en wel.
  • 6:03 - 6:05
    Er is werk aan winkel.
  • 6:05 - 6:07
    Je moet precies uitzoeken welke genen ertoe doen.
  • 6:07 - 6:10
    Er zijn genen voor de korte staart
    in de bandstaartduif,
  • 6:10 - 6:13
    genen voor de lange staart in de trekduif,
  • 6:13 - 6:16
    de rode ogen, perzikkleurige borst,
    zwermgedrag en ga zo maar door.
  • 6:16 - 6:19
    Tel ze bij elkaar op en
    het resultaat zal niet perfect zijn,
  • 6:19 - 6:21
    maar perfect genoeg,
  • 6:21 - 6:24
    want de natuur doet het ook niet perfect.
  • 6:24 - 6:28
    De bijeenkomst in Boston
    heeft dus in 3 dingen geresulteerd:
  • 6:28 - 6:32
    Ten eerste besloten Ryan en ik een nonprofit,
  • 6:32 - 6:35
    Revive and Restore, op te richten om ont-uitsterven
    op een verantwoorde manier te stimuleren.
  • 6:35 - 6:38
    Revive and Restore, op te richten om ont-uitsterven
    op een verantwoorde manier te stimuleren.
  • 6:38 - 6:42
    We wilden doorzetten met de trekduif.
  • 6:42 - 6:46
    Een ander direct resultaat was
    dat een jonge Masterstudent, Ben Novak,
  • 6:46 - 6:49
    die sinds zijn 14e geobsedeerd was door trekduiven
  • 6:49 - 6:52
    en met oeroud DNA had leren werken
  • 6:52 - 6:55
    zelf de trekduif heeft gesequencet
  • 6:55 - 6:58
    met geld van zijn familie en vrienden.
  • 6:58 - 7:00
    We hebben hem voltijds aangenomen.
  • 7:00 - 7:04
    Deze foto heb ik vorig jaar van hem genomen
    in het Smithsonian.
  • 7:04 - 7:06
    Hij kijkt naar Martha,
  • 7:06 - 7:09
    de laatst levende trekduif.
  • 7:09 - 7:12
    Als hij succesvol is, zal ze niet de laatste zijn.
  • 7:12 - 7:14
    Het derde resultaat van de bijeenkomst in Boston
    was het inzicht
  • 7:14 - 7:16
    dat er over de hele wereld wetenschappers
  • 7:16 - 7:18
    aan verschillende vormen van ont-uitsterven werken,
  • 7:18 - 7:20
    maar dat ze elkaar nooit hadden ontmoet.
  • 7:20 - 7:22
    National Geographic raakte geïnteresseerd,
  • 7:22 - 7:25
    omdat National Geographics theorie is dat
  • 7:25 - 7:28
    ontdekken de vorige eeuw 'dingen vinden' was
  • 7:28 - 7:32
    en deze eeuw is ontdekken 'dingen maken'.
  • 7:32 - 7:34
    Ont-uitsterven valt in die categorie.
  • 7:34 - 7:38
    Dus financierden ze die bijeenkomst en
    ontvingen ze 35 wetenschappers,
  • 7:38 - 7:41
    conservatiebiologen en moleculair biologen
  • 7:41 - 7:44
    die elkaar ontmoetten om te kijken of ze
    konden samenwerken.
  • 7:44 - 7:47
    Sommige van die conservatiebiologen
    zijn nogal radicaal.
  • 7:47 - 7:50
    Drie van hen laten niet gewoon
    oeroude soorten herrijzen,
  • 7:50 - 7:53
    maar ze laten hele uitgestorven
    ecosystemen herrijzen.
  • 7:53 - 7:57
    In Noord Siberië, Nederland en Hawaï.
  • 7:57 - 8:00
    Henri [Kerkdijk-Otten] uit Nederland,
  • 8:00 - 8:02
    ik waag me niet aan de uitspraak
    van zijn Nederlandse achternaam,
  • 8:02 - 8:04
    werkt aan de oeros.
  • 8:04 - 8:09
    De oeros is de voorouder van
    al het gedomesticeerde rundvee.
  • 8:09 - 8:14
    Zijn genoom leeft dus,
    het is alleen onevenredig verdeeld.
  • 8:14 - 8:17
    Met 7 primitieve,
    robuust-uitziende runderrassen,
  • 8:17 - 8:22
    zoals deze Maremmana primitivo hierboven,
  • 8:22 - 8:25
    herbouwen ze na verloop van tijd de
    oeros door selectief terugfokken.
  • 8:25 - 8:27
    herbouwen ze na verloop van tijd de
    oeros door selectief terugfokken.
  • 8:27 - 8:30
    Herverwildering gaat sneller in Korea
  • 8:30 - 8:32
    dan in Amerika.
  • 8:32 - 8:36
    Het plan is om met die herverwilderde
    gebieden in heel Europa
  • 8:36 - 8:39
    de oeros te introduceren om zijn vroegere werk te doen.
  • 8:39 - 8:41
    Zijn oude ecologische rol was
  • 8:41 - 8:44
    om het ietwat dorre bos met
    gesloten kroonlaag te openen
  • 8:44 - 8:48
    zodat het dat soort
    biodiverse weiden krijgt.
  • 8:48 - 8:50
    Een ander bijzonder verhaal
  • 8:50 - 8:53
    kwam van Alberto Fernández-Arias.
  • 8:53 - 8:56
    Alberto werkte met de bucardo in Spanje.
  • 8:56 - 8:59
    De laatste bucardo was een geit, Celia.
  • 8:59 - 9:04
    Toen deze nog leefde en ze haar vingen,
  • 9:04 - 9:06
    hebben ze een beetje weefsel van haar oor
  • 9:06 - 9:09
    in vloeibare stikstof bevroren bewaard en
  • 9:09 - 9:11
    haar weer losgelaten.
  • 9:11 - 9:15
    Een aantal maanden later werd ze dood gevonden
    onder een omgevallen boom
  • 9:15 - 9:18
    Het DNA van haar oor
  • 9:18 - 9:21
    hebben ze in een gekloonde eicel
    in een geit geimplanteerd.
  • 9:21 - 9:23
    De draagtijd is uitgedragen
  • 9:23 - 9:25
    en een levende baby-bucardo werd geboren.
  • 9:25 - 9:28
    Dat was de eerst ont-uitsterving in de geschiedenis.
  • 9:28 - 9:32
    (Applaus)
  • 9:32 - 9:33
    Het was van korte duur.
  • 9:33 - 9:37
    Soms hebben intersoortklonen ademhalingsproblemen.
  • 9:37 - 9:40
    Deze had een misvormde long en stierf na 10 minuten.
  • 9:40 - 9:43
    Toch was Alberto vol vertrouwen dat
  • 9:43 - 9:45
    klonen sindsdien enorm vooruit is gegaan.
  • 9:45 - 9:47
    Dit zal doorgaan en uiteindelijk
  • 9:47 - 9:49
    zal er weer een bucardo-populatie zijn
  • 9:49 - 9:52
    in de bergen van Noord Spanje.
  • 9:52 - 9:56
    Een befaamde pionier in cryopreservatie
    is Oliver Ryder.
  • 9:56 - 9:58
    In de dierentuin van San Diego
    heeft zijn ingevroren dierentuin
  • 9:58 - 10:02
    de laatste 35 jaar de weefsels van
    meer dan 1.000 soorten verzameld.
  • 10:02 - 10:05
    de laatste 35 jaar de weefsels van
    meer dan 1.000 soorten verzameld.
  • 10:05 - 10:07
    Als het zo diepgevroren is,
  • 10:07 - 10:10
    bij min 196 graden Celsius,
  • 10:10 - 10:12
    blijven de cellen en het DNA intact.
  • 10:12 - 10:14
    Het zijn in essentie levensvatbare cellen.
  • 10:14 - 10:18
    Dus Bob Lanza bij Advanced Cell Technology
  • 10:18 - 10:21
    nam wat van dat weefsel van een bedreigd dier,
  • 10:21 - 10:23
    de Banteng, stopte het in een koe,
  • 10:23 - 10:27
    de koe droeg het uit en wierp een
  • 10:27 - 10:32
    levende, gezonde baby-Banteng
  • 10:32 - 10:35
    die het erg goed deed, en nog steeds leeft.
  • 10:35 - 10:38
    Het spannendst voor Bob Lanza
  • 10:38 - 10:40
    is de mogelijkheid om tegenwoordig
    iedere willekeurige cel
  • 10:40 - 10:43
    met geïnduceerde
    pluripotente stamcellen te nemen
  • 10:43 - 10:47
    en te veranderen in kiemcellen
    zoals spermatozoïden en eicellen.
  • 10:47 - 10:49
    Mike McGrew is een wetenschapper
    bij het Roslin Instituut in Schotland.
  • 10:49 - 10:53
    Mike McGrew is een wetenschapper
    bij het Roslin Instituut in Schotland.
  • 10:53 - 10:55
    Mike verricht wonderen met vogels.
  • 10:55 - 10:59
    Hij neemt bijvoorbeeld valkhuidcellen, fibroblast,
  • 10:59 - 11:01
    en verandert dat in geïnduceerde pluripotente stamcellen.
  • 11:01 - 11:05
    Aangezien het zo pluripotent is,
    kan het kiemplasma worden.
  • 11:05 - 11:07
    Hij kent een manier om dat kiemplasma dan
  • 11:07 - 11:11
    in het embryo van een kippenei in te brengen,
  • 11:11 - 11:14
    zodat dat kuiken dan
  • 11:14 - 11:16
    valkengeslachtsdelen krijgt.
  • 11:16 - 11:18
    Als je daar een mannetje en een vrouwtje van neemt,
  • 11:18 - 11:20
    komen daar valken uit.
  • 11:20 - 11:22
    (Gelach)
  • 11:22 - 11:28
    Echte valken uit enigszins gekunstelde kippen.
  • 11:28 - 11:30
    Ben Novak was de jongste wetenschapper
    op die bijeenkomst.
  • 11:30 - 11:32
    Hij liet zien hoe dat allemaal gecombineerd kon worden.
  • 11:32 - 11:35
    De volgorde van gebeurtenissen:
    hij zal het genoom in elkaar zetten
  • 11:35 - 11:37
    van de bandstaartduif en de trekduif
  • 11:37 - 11:40
    en dan de technieken van George Church nemen
  • 11:40 - 11:43
    om trekduif-DNA te krijgen.
  • 11:43 - 11:45
    Met de technieken van Robert Lanza en Michael McGrew
  • 11:45 - 11:48
    stop je dat DNA in kippengeslachtsdelen
  • 11:48 - 11:52
    en uit die geslachtsdelen
    komen trekduifeieren, kuikens
  • 11:52 - 11:55
    en dan een populatie trekduiven.
  • 11:55 - 11:57
    De vraag rijst,
  • 11:57 - 11:59
    aangezien ze geen trekduifouders hebben,
  • 11:59 - 12:02
    wie ze leert om een trekduif te zijn.
  • 12:02 - 12:04
    Wat doe je daaraan?
  • 12:04 - 12:07
    Het blijkt dat vogelgedrag behoorlijk ingebouwd is,
  • 12:07 - 12:09
    dus het meeste zit al in het DNA.
  • 12:09 - 12:12
    Om het aan te vullen, is Ben ook van plan
  • 12:12 - 12:14
    om postduiven te gebruiken
  • 12:14 - 12:17
    om de jonge trekduiven te leren zwermen
  • 12:17 - 12:19
    en hoe ze naar hun oorspronkelijke
    broedgebieden en
  • 12:19 - 12:23
    voedselgronden komen.
  • 12:23 - 12:24
    Er waren een paar natuurbeschermers,
  • 12:24 - 12:27
    echt beroemde natuurbeschermers zoals Stanley Temple,
  • 12:27 - 12:30
    één van de grondleggers van de conservatiebiologie.
  • 12:30 - 12:35
    en Kate Jones van het IUCN,
    dat zich met de Rode Lijst bezighoudt.
  • 12:35 - 12:37
    Ze zijn hier enthousiast over,
  • 12:37 - 12:39
    maar ook bezorgd dat het zou kunnen concurreren
  • 12:39 - 12:42
    met de extreem belangrijke inspanningen om
  • 12:42 - 12:44
    bedreigde diersoorten die nog niet
    zijn uitgestorven te beschermen.
  • 12:44 - 12:46
    bedreigde diersoorten die nog niet
    zijn uitgestorven te beschermen.
  • 12:46 - 12:49
    Je wil iets doen aan dierenbescherming.
  • 12:49 - 12:53
    Je wil iets doen tegen de ivoorhandel in Azië,
  • 12:53 - 12:57
    zodat je geen 25.000 olifanten per jaar verliest.
  • 12:57 - 13:00
    Tegelijkertijd realiseren conservatiebiologen zich
  • 13:00 - 13:02
    dat mensen afknappen op slecht nieuws.
  • 13:02 - 13:05
    De Rode Lijst is dus erg belangrijk om te volgen
  • 13:05 - 13:08
    wat bedreigd is, wat ernstig bedreigd is, enzovoort.
  • 13:08 - 13:11
    Maar ze zijn nu bezig met wat ze
    een Groene Lijst noemen te maken.
  • 13:11 - 13:16
    De Groene Lijst zal soorten bevatten
    waar het prima mee gaat - Dank u - ,
  • 13:16 - 13:18
    soorten die bedreigd waren,
    zoals de Amerikaanse zeearend,
  • 13:18 - 13:22
    maar waar het nu veel beter mee gaat,
    dankzij ieders goede werk.
  • 13:22 - 13:24
    Beschermde gebieden over de wereld
  • 13:24 - 13:26
    die heel erg goed beheerd worden.
  • 13:26 - 13:30
    Eigenlijk leren ze op goed nieuws verder te bouwen.
  • 13:30 - 13:33
    Ze zien het weer tot leven wekken
    van uitgestorven soorten
  • 13:33 - 13:36
    als het soort goede nieuws
    waarop je verder kunt bouwen.
  • 13:36 - 13:39
    Een aantal gerelateerde voorbeelden:
  • 13:39 - 13:42
    fokken in gevangenschap maakt deel
    uit van deze soorten terughalen.
  • 13:42 - 13:46
    Er waren nog maar 22 Californische condors in 1987.
  • 13:46 - 13:47
    Iedereen dacht dat het was afgelopen.
  • 13:47 - 13:50
    Dankzij fokken in gevangenschap
    in de dierentuin van San Diego
  • 13:50 - 13:54
    zijn er nu 405, waarvan 226 in het wild.
  • 13:54 - 13:58
    Die technologie zal gebruikt worden
    bij het ont-uitsterven van dieren.
  • 13:58 - 14:02
    Een ander succesverhaal is
    de berggorilla in Centraal Afrika.
  • 14:02 - 14:05
    Dian Fossey was er in 1981 zeker van
    dat ze zouden uitsterven.
  • 14:05 - 14:07
    Er waren er nog maar 254.
  • 14:07 - 14:11
    Nu zijn er 880.
    De populatie neemt met 3% per jaar toe.
  • 14:11 - 14:13
    Nu zijn er 880.
    De populatie neemt met 3% per jaar toe.
  • 14:13 - 14:16
    Hun geheim is een briljant eco-tourismeprogramma.
  • 14:16 - 14:18
    Hun geheim is een briljant eco-tourismeprogramma.
  • 14:18 - 14:21
    Deze foto heeft Ryan vorige maand genomen
  • 14:21 - 14:23
    met een iPhone.
  • 14:23 - 14:28
    Zo op hun gemak
    zijn die wilde gorilla's met bezoekers.
  • 14:28 - 14:31
    Een ander interessant project,
    al zal het wat hulp nodig hebben,
  • 14:31 - 14:33
    is de noordelijke witte neushoorn.
  • 14:33 - 14:35
    Er zijn geen fokparen over.
  • 14:35 - 14:37
    Maar voor dit dier
  • 14:37 - 14:42
    is een brede selectie DNA beschikbaar
    in de diepvriesdierentuin.
  • 14:42 - 14:44
    Een beetje klonen en je kunt ze terugkrijgen.
  • 14:44 - 14:47
    Hoe gaat het nu verder?
  • 14:47 - 14:48
    Tot nu toe waren dit privé-bijeenkomsten.
  • 14:48 - 14:51
    Ik denk dat het tijd is
    om het onderwerp naar buiten te brengen.
  • 14:51 - 14:52
    Wat denken de mensen ervan?
  • 14:52 - 14:54
    Zou je uitgestorven soorten terug willen?
  • 14:54 - 14:57
    Zouden jullie uitgestorven soorten terug willen?
  • 14:57 - 15:03
    (Applaus)
  • 15:03 - 15:05
    Tinkelbel zal naar beneden komen fladderen.
  • 15:05 - 15:06
    Dit is een Tinkelbelmoment.
  • 15:06 - 15:09
    Waar worden mensen hier opgewonden van?
  • 15:09 - 15:11
    Waar maken ze zich zorgen over?
  • 15:11 - 15:13
    We gaan ook verder met de trekduif.
  • 15:13 - 15:17
    Ben Novak sluit zich nu bij de groep
    van Beth Shapiro uit UC Santa Cruz aan.
  • 15:17 - 15:20
    Ben Novak sluit zich nu bij de groep
    van Beth Shapiro uit UC Santa Cruz aan.
  • 15:20 - 15:22
    Ze gaan aan het genoom
  • 15:22 - 15:24
    van de trekduif en bandstaartduif werken.
  • 15:24 - 15:28
    Wanneer die data rijpt,
    sturen ze het naar George Church.
  • 15:28 - 15:32
    Die zal zijn kunsten vertonen
    en er trekduif-DNA uit halen.
  • 15:32 - 15:35
    We zullen hulp krijgen van Bob Lanza en Mike McGrew
  • 15:35 - 15:38
    om dat in kiemplasma te stoppen
    dat in kippen kan.
  • 15:38 - 15:40
    Die kunnen trekduifkuikens produceren
  • 15:40 - 15:43
    die door bandstaartduiven kunnen worden opgevoed.
  • 15:43 - 15:45
    Vanaf dan zullen het allemaal trekduiven zijn,
  • 15:45 - 15:48
    misschien wel voor de volgende 6 miljoen jaar.
  • 15:48 - 15:50
    Als het goedkoper wordt, kun je hetzelfde doen
  • 15:50 - 15:54
    voor de carolinaparkiet, voor de reuzenalk,
  • 15:54 - 15:56
    voor de heidehoen, voor de ivoorsnavelspecht,
  • 15:56 - 15:59
    voor de eskimowulp, voor de Caribische monniksrob,
  • 15:59 - 16:01
    voor de wolharige mammoet.
  • 16:01 - 16:04
    Feit is dat de mens een enorm gat heeft geslagen
  • 16:04 - 16:07
    in de natuur, de laatste 10.000 jaar.
  • 16:07 - 16:09
    We hebben nu de mogelijkheid,
  • 16:09 - 16:14
    en misschien de morele plicht,
    om een deel van de schade te repareren.
  • 16:14 - 16:18
    Het meeste daarvan door het uitbreiden
    en beschermen van natuurgebieden,
  • 16:18 - 16:20
    het uitbreiden en beschermen
  • 16:20 - 16:25
    van bedreigde diersoortpopulaties.
  • 16:25 - 16:27
    Sommige soorten
  • 16:27 - 16:32
    die we volledig uitgemoord hebben
  • 16:32 - 16:35
    zouden we terug kunnen brengen
  • 16:35 - 16:38
    in een wereld die ze mist.
  • 16:38 - 16:41
    Dank u.
  • 16:41 - 16:52
    (Applaus)
  • 16:52 - 16:54
    Chris Anderson: Dank je.
  • 16:54 - 16:55
    Ik heb een vraag.
  • 16:55 - 17:00
    Dit is een emotioneel onderwerp.
    Sommige mensen zijn opgestaan.
  • 17:00 - 17:03
    Ik kan me voorstellen dat er een aantal mensen bleven zitten,
  • 17:03 - 17:06
    die zich bijna gepijnigd afvragen:
  • 17:06 - 17:08
    "Hé, ho! Wacht eens even:
  • 17:08 - 17:11
    er is iets mis mee dat de mensheid
  • 17:11 - 17:15
    op deze manier in de natuur ingrijpt.
  • 17:15 - 17:18
    Er zullen ongewenste gevolgen zijn.
  • 17:18 - 17:21
    Je zult een soort doos van Pandora opentrekken
  • 17:21 - 17:25
    met God-mag-weten-wat."
    Zit daar wat in?
  • 17:25 - 17:26
    Stewart Brand: Nou, het voorafgaande punt was
  • 17:26 - 17:30
    dat we enorm hebben ingegrepen
    door deze dieren uit te laten sterven.
  • 17:30 - 17:32
    Veel daarvan waren sleutelsoorten.
  • 17:32 - 17:35
    Wij hebben hun hele ecosysteem veranderd
  • 17:35 - 17:37
    door hen te laten verdwijnen.
  • 17:37 - 17:39
    Er zou wel een verschuivingsprobleem kunnen optreden.
  • 17:39 - 17:41
    Als deze soorten terugkomen,
  • 17:41 - 17:43
    zouden ze sommige vogels die erg bekend
    en geliefd zijn, kunnen vervangen.
  • 17:43 - 17:46
    zouden ze sommige vogels die erg bekend
    en geliefd zijn, kunnen vervangen.
  • 17:46 - 17:48
    Ik denk dat dat deels is hoe het zal werken.
  • 17:48 - 17:51
    Het is een lang en traag proces.
  • 17:51 - 17:53
    Eén van de leuke dingen ervan
    is dat het multi-generatie is.
  • 17:53 - 17:55
    We krijgen de wolharige mammoeten terug.
  • 17:55 - 17:57
    CA: Zowel het gesprek als de mogelijkheden
    op dit gebied zijn bijzonder boeiend.
  • 17:57 - 18:00
    CA: Zowel het gesprek als de mogelijkheden
    op dit gebied zijn bijzonder boeiend.
  • 18:00 - 18:01
    Hartelijk dank voor de presentatie.
    SB: Bedankt.
  • 18:01 - 18:04
    CA: Bedankt. (Applaus)
Title:
Stewart Brand: Ont-uitsterven komt eraan. Ben jij er klaar voor?
Speaker:
Stewart Brand
Description:

Door de hele menselijke geschiedenis heen hebben we soort na soort laten uitsterven: de trekduif, de oostelijke cougar, de dodo... Maar nu, zegt Stewart Brand, hebben we de technologie (en de biologie) om soorten die de mens heeft doen verdwijnen, terug te brengen. Maar... zouden we dat wel doen? Welke dan? Hij stelt een belangrijke vraag waarop het antwoord dichterbij is dan je wellicht zou denken.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:24

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions