< Return to Video

Bu resim neden böyle büyüleyici? - James Earle ve Christina Bozsik

  • 0:08 - 0:12
    Bu resim ilk bakışta son derece
    önemli görünmeyebilir,
  • 0:12 - 0:16
    fakat bu resim aslında sanat tarihinde en
    çok incelenen parçalardan birisi.
  • 0:16 - 0:20
    İsmi "Les Meninas" ya da "The Maids of
    Honor" (Onur Hizmetçileri)
  • 0:20 - 0:24
    1656 yılında Diego Velázquez
    tarafından yapıldı
  • 0:24 - 0:28
    ve İspanya Kraliyet Mahkemesi'ndeki
    yaşamdan bir sahne anlatıyor.
  • 0:28 - 0:32
    Bir cüce, bir köpeğe sataşırken; güzel
    giyimli bir çocuk prenses,
  • 0:32 - 0:34
    hizmetçinin verdiği bir bardak
    suyu reddediyor.
  • 0:34 - 0:36
    İkinci bir cüce de yanlarında duruyorken;
  • 0:36 - 0:39
    sanatçının kendisi de tuvalinde duruyor.
  • 0:39 - 0:41
    Arka planda iki insan daha fısıldaşıyor,
  • 0:41 - 0:45
    aynı zamanda üçüncü bir insan da
    odadan çıkıyor,
  • 0:45 - 0:48
    odada hiçbir şey olmuyor iken,
    neden çıkıp gitmesin ki?
  • 0:48 - 0:51
    Köpek bile sıkılmışa benziyor.
  • 0:51 - 0:53
    Fakat daha da yakından bakın.
  • 0:53 - 0:56
    İlk bakışta gözden kaçan, arkadaki
    bulanık aynada yansıtılmış olan
  • 0:56 - 0:58
    iki insan;
  • 0:58 - 1:02
    IV. Philippe ve Kraliçe Mariana'dan
    başkası değil,
  • 1:02 - 1:05
    bu da sahneyi basit bir kraliyet
    yaşamı sahnesi olmaktan çıkarıp
  • 1:05 - 1:08
    asil bir portreye çeviriyor.
  • 1:08 - 1:10
    Bu bilgi ile birlikte,
  • 1:10 - 1:13
    resim hakkında daha fazla şeyi
    anlamaya ve yüzyıllar boyunca
  • 1:13 - 1:16
    ilgi görmesinin nedenini
    anlamaya başlayabiliriz.
  • 1:16 - 1:19
    Öncelikle tarihi bağlam var.
  • 1:19 - 1:22
    Philip'in hükümdarlığının son dönemlerinde
    "Les Meninas" resmedildiğinde,
  • 1:22 - 1:25
    İspanya İmparatorluğu bir
    düşüş dönemindeydi,
  • 1:25 - 1:28
    Otuz Yıl Savaşları'nda yenilgiye uğramıştı
  • 1:28 - 1:31
    ve aynı zamanda ekonomik
    ve politik zorluklar yaşıyordu.
  • 1:31 - 1:34
    Kralın kendisi de talihsizlik yaşıyordu,
  • 1:34 - 1:40
    hem ilk eşini hem de yeniden evlenmeden
    önce tek varisini kaybetmişti.
  • 1:40 - 1:45
    Fakat resim, onların evlerine yiyecek
    sağlama çabasının üstünü örtüyor.
  • 1:45 - 1:48
    Hatta kralın yaşlılığı da, aynanın
    bulanıklaştırılması
  • 1:48 - 1:50
    aracılığıyla gizlenmiş.
  • 1:50 - 1:53
    Tuvalin geometrik merkezinde
    gördüğümüz şey,
  • 1:53 - 1:56
    pencereden gelen ışıkla aydınlatılan,
  • 1:56 - 1:59
    Kral'ın o zamanlarda yaşayan
    tek meşru çocuğu olan
  • 1:59 - 2:02
    Margarita Teresa.
  • 2:02 - 2:03
    Canlı ve sağlıklı görüntüsü;
  • 2:03 - 2:05
    mücadele içindeki imparatorluğun
  • 2:05 - 2:07
    geleceğinin idealleştirilmiş
    bir görüntüsü.
  • 2:07 - 2:11
    Ancak, resmin tek merkezi yalnızca
    bu çocuk değil.
  • 2:11 - 2:13
    Velázquez; hem perspektifi
    akıllıca kullanarak,
  • 2:13 - 2:18
    hem de 10,5 x 9 fitlik gerçek yaşam
    ölçülerinde bir tuval üzerinde
  • 2:18 - 2:22
    resim yaparak sanat ve gerçeklik
    arasındaki sınırı bulanıklaştırıyor,
  • 2:22 - 2:26
    içerisine girebileceğimiz üç boyutlu
    bir resim hissini sağlıyor.
  • 2:26 - 2:30
    Tavan ile duvar arasındaki çizgi, açık
    kapıda birleşiyor ve sonrasında
  • 2:30 - 2:34
    izleyicinin perspektifinden bakıldığında,
    resmin fiziksel bir alanmış gibi
  • 2:34 - 2:37
    algılanmasını sağlıyor.
  • 2:37 - 2:41
    Bu bağlamda, izleyiciye doğrudan bakmakta
    olan üç figür ile vurgu yapıldığı şekilde;
  • 2:41 - 2:45
    odakta olan şey izleyici ve gerçek dünya.
  • 2:45 - 2:47
    Fakat başka bir odak noktası daha var.
  • 2:47 - 2:51
    Işık fikstürleri tarafından oluşturulan
    çizgi, arka duvarın merkezine,
  • 2:51 - 2:55
    asil çifti yansıtan aynaya doğru gidiyor.
  • 2:55 - 2:57
    Bunun izleyiciye göre konumlandırılması,
  • 2:57 - 3:02
    tüm çalışmanın radikal bir biçimde farklı
    şekillerde yorumlanmasına neden oldu.
  • 3:02 - 3:06
    Ayna, portreleri için poz vermekte olan
    Kral ve Kraliçe'yi yansıtıyor olabilir
  • 3:06 - 3:08
    ya da yoksa tuvali mi yansıtıyor?
  • 3:08 - 3:09
    Peki Velázquez'in bu ima edilen
  • 3:09 - 3:13
    asil portreyi hiç yapmamış olduğu
    gerçeğinden ne çıkaracağız?
  • 3:13 - 3:18
    Resim aslında kendi yaratımını
    tasvir ediyor olabilir mi?
  • 3:18 - 3:20
    Velázquez, aynayı çalışmasıyla
    birleştirerek
  • 3:20 - 3:22
    resim sanatının, basit bir zanaat
  • 3:22 - 3:25
    olduğu algısını yükseltip
  • 3:25 - 3:27
    onu düşünsel bir çaba hâline getirdi.
  • 3:27 - 3:29
    "Las Meninas", birbirine rakip olan üç
  • 3:29 - 3:32
    ana noktasıyla birlikte; ideal, gerçek ve
    yansıtılmış dünyalar
  • 3:32 - 3:34
    arasındaki karşıtlığı
  • 3:34 - 3:35
    yakalıyor ve herhangi bir aynanın
  • 3:35 - 3:40
    sağlayabileceğinden daha karmaşık bir
    hikâye anlatmak amacıyla, tüm bunlar
  • 3:40 - 3:42
    arasındaki gerilimi sürdürüyor.
Title:
Bu resim neden böyle büyüleyici? - James Earle ve Christina Bozsik
Description:

Dersin tamamı için: https://ed.ted.com/lessons/why-is-this-painting-so-captivating-james-earle-and-christina-bozsik

"Las Meninas" (The Maids of Honor - Onur Hizmetçileri) adlı resim ilk bakışta son derece önemli görünmeyebilir, fakat bu resim aslında sanat tarihinde en çok incelenen parçalardan birisi. Diego Velazquez'e ait bu resim neden böyle büyüleyici? James Earle ve Christina Bozsik bu sanat çalışmasının ardındaki içeriği ve karmaşayı paylaşıyorlar.

Ders: James Earle ve Christina Bozsik
Animasyon: Zedem Media.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:53

Turkish subtitles

Revisions