Ίλαϊ το χέλι: Μια μυστηριώδης αποδημία - Τζέιμς Πρόζεκ
-
0:08 - 0:09Είναι μακριά και φιδίσια,
-
0:09 - 0:11και δεν είναι πολύ χρωματιστά.
-
0:11 - 0:14Αλλά έχουν μια περίεργη ομορφιά
από μόνα τους. -
0:14 - 0:17Οι ελικοειδείς, νυκτόβιες κινήσεις τους
μέσα στο νερό -
0:17 - 0:19είναι μαγευτικές να τις παρακολουθείς.
-
0:19 - 0:21Αν και μπορεί να μοιάζουν
με υποβρύχια φίδια, -
0:21 - 0:25τα χέλια, στην πραγματικότητα,
είναι ένα πολύ ενδιαφέρον είδος ψαριού. -
0:25 - 0:28Υπάρχουν ορισμένα πράγματα στα χέλια
που τα κάνουν μοναδικά -
0:28 - 0:31εκτός από το μακρόστενο σχήμα τους
και τα σώματα χωρίς άκρα. -
0:31 - 0:32Ένα από αυτά είναι
-
0:32 - 0:36ότι τα χέλια μπορούν να αναπνέουν
μέσω του δέρματος τους. -
0:36 - 0:38Μερικά μπορούν ακόμη
και να αφήσουν το νερό -
0:38 - 0:40και να μετακινούνται στη στεριά
για μικρές περιόδους. -
0:40 - 0:43Αντίθετα με τα περισσότερα
μεταναστευτικά ψάρια, όπως ο σολομός, -
0:43 - 0:45που γεννιέται σε γλυκά νερά
-
0:45 - 0:47αλλά ζει την ενήλικη ζωή του
σε αλμυρά νερά, -
0:47 - 0:49τα χέλια του γένους Ανγκουίλα
-
0:49 - 0:51μεταναστεύουν
προς την αντίθετη κατεύθυνση, -
0:51 - 0:53γεννούν και αναπτύσσονται
σε ωκεανούς και θάλασσες, -
0:53 - 0:57ενώ περνούν τον περισσότερο
χρόνο που μεσολαβεί σε γλυκά νερά. -
0:57 - 0:59Αν παίρναμε ένα τέτοιο χέλι
του γλυκού νερού -
0:59 - 1:01και ακολουθούσαμε τη ζωή του,
-
1:01 - 1:04θα είχε γεννηθεί καταμεσής
του βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού, -
1:04 - 1:06περίπου χίλια μίλια ανατολικά
από τη Βερμούδα. -
1:06 - 1:09Αυτή η περιοχή, που λέγεται
Θάλασσα των Σαργάσσων, -
1:09 - 1:10αποτελεί το δυτικό τμήμα
-
1:10 - 1:12ενός υποτροπικού
κυκλικού ρεύματος, -
1:12 - 1:15μια τεράστια δίνη
στο μέσο του ωκεανού. -
1:15 - 1:18Το χέλι μας, ας το πούμε Ίλαϊ,
-
1:18 - 1:21θα ξεκινούσε ως ένα από
δέκα με είκοσι εκατομμύρια αυγουλάκια, -
1:21 - 1:23που τα κουβαλάει ένα θηλυκό χέλι,
-
1:23 - 1:26θα εκκολαφτεί σε ένα διαφανές πράγμα
με σχήμα φύλλου -
1:26 - 1:29που δεν μοιάζει καθόλου
με ένα ενήλικο χέλι. -
1:29 - 1:31Ο Ίλαϊ παρασύρεται
από τα ρεύματα του ωκεανού, -
1:31 - 1:33κυρίως το Ρεύμα του Κόλπου
-
1:33 - 1:35προς την Ευρώπη
ή τη Βόρεια Αμερική, -
1:35 - 1:38ανάλογα με το είδος.
-
1:38 - 1:40Όταν θα φτάσει στην ακτή,
-
1:40 - 1:42ο Ίλαϊ είναι περίπου 5 εκατοστά,
-
1:42 - 1:45μοιάζει περισσότερο σαν χέλι
αλλά διαφανές, -
1:45 - 1:47γνωστό σε αυτή τη φάση
ως υαλόχελο. -
1:47 - 1:49Αλλά μέσα σε μερικές μέρες
σε γλυκό νερό, -
1:49 - 1:52το δέρμα του Ιλάι
παίρνει ένα καφέ-μαύρο χρώμα, -
1:52 - 1:55και μοιάζει τώρα περισσότερο
με ένα ενήλικο χέλι. -
1:55 - 1:56Ίσως να προσέξετε
-
1:56 - 1:58ότι δεν αναφέραμε τίποτα
-
1:58 - 1:59για το φύλο του Ίλαϊ ακόμη.
-
1:59 - 2:01Και αυτό γιατί προσδιορίζεται μόνο
-
2:01 - 2:03όταν το χέλι μπει σε γλυκό νερό,
-
2:03 - 2:06αν και κανείς δεν είναι ακριβώς
σίγουρος τι συμβαίνει. -
2:06 - 2:09Τα περισσότερα χέλια
που παραμένουν στις εκβολές -
2:09 - 2:11και στο υφάλμυρο νερό
γίνονται αρσενικά, -
2:11 - 2:13ενώ αυτά που πάνε αντίθετα
στο ρεύμα γίνονται θηλυκά, -
2:13 - 2:15και γίνονται δύο με τρεις φορές
μεγαλύτερα -
2:15 - 2:17από τα μελλοντικά τους ταίρια.
-
2:17 - 2:22Σε αυτή την περίπτωση,
το Ίλαϊ είναι υποκοριστικό για το Ελέιν. -
2:22 - 2:23Ως θηλυκό χέλι,
-
2:23 - 2:25η Ελέιν θα είναι αρκετά μοναχική
-
2:25 - 2:27την περισσότερη ζωή της στο ρεύμα,
-
2:27 - 2:29τρώγοντας οτιδήποτε πέφτει στο νερό:
-
2:29 - 2:31τζιτζίκια, γρύλους, μικρά ψάρια,
-
2:31 - 2:34προνύμφες εντόμων, βατράχια, μωρά πτηνών,
-
2:34 - 2:37σχεδόν οτιδήποτε μπορεί
να βάλει στο στόμα της. -
2:37 - 2:39Και θα γίνει αρκετά μεγάλη,
-
2:39 - 2:40έως 1 μέτρο και 20 εκατοστά
-
2:40 - 2:43με βάρος έως και 6 κιλά.
-
2:43 - 2:45Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πώς
-
2:45 - 2:46τα χέλια του γλυκού νερού
ξέρουν πότε -
2:46 - 2:48πρέπει να επιστρέψουν στον ωκεανό,
-
2:48 - 2:50αλλά κάτι τα καλεί.
-
2:50 - 2:51Η φθινοπωρινή τους μετανάστευση
-
2:51 - 2:55είναι μία από τις μεγαλύτερες
αφανείς μεταναστεύσεις στον πλανήτη. -
2:55 - 2:57Καθώς η Ελέιν αφήνει το γλυκό νερό
για τον ωκεανό, -
2:57 - 3:00μεταμορφώνεται σοκαριστικά.
-
3:00 - 3:02Τα μάτια της μεγαλώνουν
περίπου δέκα φορές, -
3:02 - 3:04το δέρμα της γίνεται πιο παχύ,
-
3:04 - 3:06και τα πτερύγιά της μεγαλώνουν.
-
3:06 - 3:08Πιθανόν αυτές είναι προσαρμογές
-
3:08 - 3:10για το επερχόμενο ταξίδι στον ωκεανό,
-
3:10 - 3:12και η Ελέιν κάνει με ευκολία την μετάβαση
-
3:12 - 3:14από το γλυκό στο αλμυρό νερό,
-
3:14 - 3:17το οποίο θα ήταν τοξικό
για τα περισσότερα άλλα ψάρια. -
3:17 - 3:19Μόλις η Ελέιν αφήσει το στόμιο
των ρευμάτων γλυκού νερού, -
3:19 - 3:22θα εξαφανιστεί τελείως
από το ανθρώπινο βλέμμα. -
3:22 - 3:24Κανένας δεν έχει γίνει μάρτυρας,
-
3:24 - 3:25ή έχει καταφέρει να ακολουθήσει,
-
3:25 - 3:27ένα ενήλικο χέλι στη μετανάστευσή του,
-
3:27 - 3:30ούτε ξέρουμε σε ποιο βάθος αναπαράγονται.
-
3:30 - 3:33Όμως θεωρείται ότι μπορούν
να ακολουθήσουν κάποια σήματα -
3:33 - 3:34που μπορούν να εντοπίσουν,
-
3:34 - 3:37όπως το θερμικό φράγμα
μεταξύ των ρευμάτων των ωκεανών -
3:37 - 3:38ή ένα μέτωπο αλμυρότητας,
-
3:38 - 3:40για να επιστρέψουν στην ίδια
περιοχή του ωκεανού -
3:40 - 3:42όπου γεννήθηκαν.
-
3:42 - 3:44Επειδή δεν ξέρουμε ακριβώς
-
3:44 - 3:46τι συμβαίνει κατά
την αποδημία ενός χελιού, -
3:46 - 3:49μπορούμε μόνο να φανταστούμε
πώς μοιάζει η αναπαραγωγή. -
3:49 - 3:51Αλλά η κοινή υπόθεση
-
3:51 - 3:52είναι ότι η Ελέιν και χιλιάδες,
-
3:52 - 3:54ή εκατοντάδες χιλιάδες,
-
3:54 - 3:55άλλα χέλια
-
3:55 - 3:57συγκεντρώνονται σε μεγάλες
μπλεγμένες μάζες -
3:57 - 3:59και απελευθερώνουν ωάρια και σπέρμα
-
3:59 - 4:02σε ένα τεράστιο όργιο
γνωστό ως παμμιξία. -
4:02 - 4:04Μερικές μέρες αφού
γίνουν τα αυγά, -
4:04 - 4:05εκκολάπτονται,
-
4:05 - 4:07και ο κύκλος ξαναξεκινά.
-
4:07 - 4:08Και επειδή δεν έχουμε δει ποτέ
-
4:08 - 4:11ενήλικα χέλια να επιστρέφουν
στα ποτάμια με το γλυκό νερό, -
4:11 - 4:12πρέπει να υποθέσουμε,
-
4:12 - 4:15ότι αφού ολοκληρώσουν το μακρύ
και κυκλικό τους ταξίδι, -
4:15 - 4:17αυτά τα εκπληκτικά και μυστηριώδη πλάσματα
-
4:17 - 4:18πεθαίνουν τελικά εκεί,
-
4:18 - 4:21στο ίδιο μέρος όπου γεννήθηκαν.
-
4:21 - 4:22Αντίο, Ελέιν!
-
4:22 - 4:24Χάρηκα για τη γνωριμία.
- Title:
- Ίλαϊ το χέλι: Μια μυστηριώδης αποδημία - Τζέιμς Πρόζεκ
- Description:
-
Δείτε το πλήρες μάθημα: http://ed.ted.com/lessons/eli-the-eel-a-mysterious-migration-james-prosek
Είναι γλιστερά. Είναι φιδίσια. Αν και μοιάζουν τελείως με υποβρύχια φίδια, τα χέλια είναι στην πραγματικότητα, μοναδικά ψάρια που μπορούν να αναπνεύσουν μέσα από το δέρμα τους και ακόμη και να επιβιώσουν έξω από το νερό. Ο Τζέιμς Πρόζεκ παρακολουθεί το ταξίδι ζωής του Ίλαϊ, το χέλι Ανγκουίλα καθώς αυτή (ναι, αυτή) κάνει το μυστηριώδες «ανάποδο» ταξίδι μετανάστευσης από τη θάλασσα στα γλυκά νερά και πάλι πίσω.
Μάθημα από τον Τζέιμς Πρόζεκ, κινούμενη απεικόνιση από τη Cinematic.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:39
![]() |
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek | |
![]() |
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek | |
![]() |
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek | |
![]() |
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek | |
![]() |
Stefanos Reppas accepted Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek | |
![]() |
Stefanos Reppas edited Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek | |
![]() |
Stefanos Reppas edited Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek | |
![]() |
Stefanos Reppas commented on Greek subtitles for Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek |
Stefanos Reppas
Χρύσα άλλαξα την ορολογία ''αποδημία'' σε ''μετανάστευση''.
Στην Βικιπαιδεία αναφέρει
Ο όρος Μετανάστευση (migration), τόσο κατά τις κοινωνικές επιστήμες όσο και κατά το Διεθνές Δίκαιο αναφέρεται στην, για διάφορους λόγους, γεωγραφική μετακίνηση ανθρώπων είτε μεμονωμένα είτε κατά ομάδες. Ο ίδιος επίσης όρος χρησιμοποιείται και στις μετακινήσεις των ζώων, πτηνών και ιχθύων. Ειδικότερα εκ της αιτίας της μετακίνησης τα μεν ζώα και πουλιά καθιερώθηκε να χαρακτηρίζονται "αποδημητικά", ενώ τα ψάρια "μεταναστευτικά"...
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7
Φιλικά Στέφανος :)