< Return to Video

Gotların kısa tarihi - Dan Adams

  • 0:09 - 0:13
    Atmosferik post-punk müzik
    hayranlarıyla antik barbarların
  • 0:13 - 0:16
    ortak bir noktası var mıdır?
  • 0:16 - 0:17
    Çok değil.
  • 0:17 - 0:20
    Peki neden ikisi de
    gotlar olarak biliniyor?
  • 0:20 - 0:22
    Bu garip bir tesadüf mü,
  • 0:22 - 0:26
    yoksa yüzyıllar ötesine
    uzanan daha derin bir bağlantı mı?
  • 0:26 - 0:29
    Hikaye Antik Roma'da başlıyor.
  • 0:29 - 0:33
    Roma İmparatorluğu genişledikçe,
    sınırlarındaki yarı göçebe nüfusun
  • 0:33 - 0:36
    baskınları ve istilalarıyla
    karşı karşıya kaldı.
  • 0:37 - 0:42
    En güçlüleri arasında Gotlar
    olarak bilinen bir Germen topluluğu vardı
  • 0:42 - 0:44
    ve iki kabileden oluşuyordu:
  • 0:44 - 0:45
    Vizigotlar
  • 0:45 - 0:47
    ve Ostrogotlar.
  • 0:47 - 0:50
    Bazı Germen kabileleri
    Roma'nın düşmanı olarak kalırken,
  • 0:50 - 0:55
    imparatorluk diğerlerini
    kraliyet ordusuna dahil etti.
  • 0:56 - 0:58
    Roma İmparatorluğu ikiye ayrıldığında
  • 0:58 - 1:02
    bu kabile orduları savunmada
    ve içsel güç mücadelelerinde
  • 1:02 - 1:04
    daha büyük roller oynadı.
  • 1:04 - 1:09
    5. yüzyılda, Odoacer adlı bir
    askerin yönlendirdiği bir isyan
  • 1:09 - 1:13
    Roma'yı ele geçirdi
    ve Batı İmparatorunu tahttan indirdi.
  • 1:13 - 1:16
    Odoacer ve Ostrogot olan
    varisi Theoderic teknik olarak
  • 1:16 - 1:19
    Doğu İmparatorluğu
    otoritesinin altında kaldı
  • 1:19 - 1:22
    ve Roma geleneklerini sürdürdü.
  • 1:22 - 1:26
    Fakat Batı İmparatorluğu
    bir daha asla birleşmeyecekti.
  • 1:26 - 1:29
    Sömürgeleri, Gotlar ve
    yerel kültürleri özümseyen
  • 1:29 - 1:31
    diğer Germen kabileler
    tarafından yönetilen
  • 1:31 - 1:37
    krallıklara ayrıldı, ancak
    çoğunun ismi haritalarda hala var.
  • 1:38 - 1:41
    Bu, Klasik Dönemin sonu ve
  • 1:41 - 1:44
    genelde Karanlık Çağ olarak
    adlandırılan dönemin başlangıcıydı.
  • 1:44 - 1:47
    Roma kültürü hiçbir zaman
    tamamen kaybolmuş olmasa da,
  • 1:47 - 1:51
    etkisi azaldı ve simetri ile
    realizm yerine, dini sembolizm
  • 1:51 - 1:56
    ve alegoriye odaklanan
    yeni sanat türleri ortaya çıktı.
  • 1:57 - 1:59
    Bu değişim, Fransa'da 1137'de
  • 1:59 - 2:04
    Saint Denis Manastırının
    inşasıyla birlikte mimariye kadar uzadı.
  • 2:04 - 2:08
    Sivri kemerler, kemerli
    payandalar ve büyük pencereler
  • 2:08 - 2:11
    yapıyı daha iskeletsel
    ve süslü bir hale getirdi.
  • 2:11 - 2:14
    Klasik binaların sağlam
    duvarları ve kolonları yerine
  • 2:14 - 2:19
    artık açık, berrak iç
    kısımlar ön plana çıkmıştı.
  • 2:20 - 2:22
    Bu tür, sonraki birkaç yüzyıl boyunca
  • 2:22 - 2:25
    Avrupa'daki katedraller için
    bir model haline geldi.
  • 2:25 - 2:26
    Fakat modalar değişir.
  • 2:26 - 2:31
    İtalyan Rönesans'ının yenilenen
    Antik Yunan ve Roma hayranlığıyla,
  • 2:31 - 2:36
    yeni tarz daha basit
    ve kalitesiz görünmeye başlamıştı.
  • 2:37 - 2:40
    1550'de yazdığı "Sanatçıların
    Hayat Hikayeleri" adlı kitabında
  • 2:40 - 2:45
    Giorgio Vasari ilk kez bunu
    Gotik olarak, yani Klasik medeniyeti
  • 2:45 - 2:48
    yok ettiği düşünülen Barbarlara karşı
  • 2:48 - 2:51
    aşağılayıcı bir referans
    olarak tanımladı.
  • 2:51 - 2:55
    İsim öylece kaldı ve sonrasında
    karanlık, batıl inanç ve sadelik ile olan
  • 2:55 - 3:00
    bağlantılarıyla birlikte, Ortaçağı
    tamamen tanımlamaya başladı.
  • 3:01 - 3:05
    Fakat zaman ilerledikçe, moda
    olarak var sayılan şey de değişti.
  • 3:06 - 3:09
    1700'lerde, bilimselliği
    her şeyden önde tutan
  • 3:09 - 3:13
    Aydınlanma dönemi geldi.
  • 3:13 - 3:17
    Goethe ve Byron gibi romantik
    yazarlar buna karşı çıkarak,
  • 3:17 - 3:21
    doğal manzaralara ait
    bir geçmişin ve gizemli ruhsal güçlerin
  • 3:21 - 3:24
    idealleştirilmiş görünümlerini aradılar.
  • 3:24 - 3:28
    Bu noktada Gotik kelimesi
    Romantizmin daha karanlık bir halini
  • 3:28 - 3:33
    tanımlamak üzere yeniden şekillendirildi.
  • 3:33 - 3:36
    Bu terim ilk olarak
    Horace Walpole tarafından
  • 3:36 - 3:40
    1764 yılına ait "Otranto
    Şatosu" adlı romanında,
  • 3:40 - 3:44
    hikayeye ve genel atmosfere
    bir atıf olarak kullanıldı.
  • 3:44 - 3:47
    Romanın çoğu ögesi,
    türün içeriği haline gelerek
  • 3:47 - 3:51
    klasikleri ve sayısız filmi etkiledi.
  • 3:52 - 3:57
    Gotik etiketi 1970'lerde
    yeni bir müzik sahnesi ortaya çıkana dek
  • 3:57 - 4:00
    edebiyat ve filme aitti.
  • 4:00 - 4:03
    The Doors ve The Velvet
    Underground gibi sanatçılardan
  • 4:03 - 4:07
    ve Victoria döneminden alınan
    kasvet ilhamıyla, klasik korku
  • 4:07 - 4:11
    ve büyüleyici androjen
    modasını punk'ın ahenksizliğiyle
  • 4:11 - 4:14
    birleştiren Joy Division,
    Bauhaus ve The Cure gibi
  • 4:14 - 4:17
    İngiliz post-punk
    gruplarından ilham aldılar.
  • 4:18 - 4:22
    1980'lerin başında benzer gruplar
    müzik medyası tarafından sürekli
  • 4:22 - 4:24
    Gotik rock olarak tanımlandı
  • 4:24 - 4:28
    ve popülerliği bu türü
    loş ışıklı kulüplerden çıkarıp
  • 4:28 - 4:31
    büyük markalara ve MTV'ye taşıdı.
  • 4:31 - 4:36
    Günümüzdeki olumsuz
    medya ilgisi ve klişelere rağmen
  • 4:36 - 4:41
    Gotik müzik ve moda, güçlü bir
    yeraltı olgusu olmaya devam ediyor.
  • 4:41 - 4:43
    Ayrıca alt-türlere de ayrıldılar;
  • 4:43 - 4:44
    cybergoth,
  • 4:44 - 4:45
    gothabilly,
  • 4:45 - 4:46
    gotik metal
  • 4:46 - 4:49
    ve hatta steampunk gibi.
  • 4:49 - 4:51
    Gotik kelimesinin
    tarihi, istilacı yabancıların
  • 4:51 - 4:55
    kral olmasından, yükselen
    kulelerin sağlam kolonlara dönüşmesine
  • 4:55 - 4:58
    ve sanatçıların karanlıkta
    güzellik bulmasına kadar,
  • 4:58 - 5:04
    yüzyıllarca süren kültürler arası
    hareketlerin tarihinde gömülüdür.
  • 5:05 - 5:08
    Her adımda bir devrime ve
    medeniyetin o anını yeniden
  • 5:08 - 5:13
    şekillendirmesi amacıyla
    geçmişe ulaşmasına şahit olundu.
Title:
Gotların kısa tarihi - Dan Adams
Speaker:
Dan Adams
Description:

Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/a-brief-history-of-goths-dan-adams

Atmosferik post-punk müziğin hayranlarıyla antik barbarların ortak noktası var mıdır? Çok değil. Peki neden her ikisine de "gotlar" diyoruz? Bu garip bir tesadüf mü, yoksa yüzyıllar ötesine uzanan daha derin bir bağlantı mı var? Dan Adams izini sürüyor.

Ders Dan Adams, animasyon ise Globizco tarafından hazırlanmıştır.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:31
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for A brief history of goths
Suleyman Cengiz accepted Turkish subtitles for A brief history of goths
Suleyman Cengiz edited Turkish subtitles for A brief history of goths
Suleyman Cengiz edited Turkish subtitles for A brief history of goths
Gözde Zülal Solak edited Turkish subtitles for A brief history of goths
Gözde Zülal Solak edited Turkish subtitles for A brief history of goths
Gözde Zülal Solak edited Turkish subtitles for A brief history of goths
Gözde Zülal Solak edited Turkish subtitles for A brief history of goths
Show all

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.