Prawdziwa historia Sacajawei - Karen Mensing
-
0:07 - 0:08Myślicie, że wiecie dużo
-
0:08 - 0:10o rdzennych Amerykanach dzięki filmom,
-
0:10 - 0:11książkom,
-
0:11 - 0:12lekcjom w szkole,
-
0:12 - 0:15ale okazuje się, że wiele informacji
-
0:15 - 0:17o słynnych rdzennych Amerykanach
-
0:17 - 0:18nie jest do końca prawdą.
-
0:18 - 0:20Na przykład Sacajawea,
-
0:20 - 0:21pewnie pamiętacie ją
-
0:21 - 0:23jako piękną Indiankę,
-
0:23 - 0:24która wiodła egzotyczne życie,
-
0:24 - 0:26służąc jako mądra przewodniczka
-
0:26 - 0:29w słynnych ekspedycjach Lewisa i Clarka
-
0:29 - 0:31To nie było do końca tak.
-
0:31 - 0:34Niewiele wiemy o jej wczesnym dzieciństwie,
-
0:34 - 0:37wiemy że urodziła się w 1788 r.
-
0:37 - 0:38w plemieniu Agaidika
-
0:38 - 0:40należącym do Szoszonów Lemhi,
-
0:40 - 0:41w dzisiejszym Idaho.
-
0:41 - 0:43W 1800 roku, kiedy miała 12 lat,
-
0:43 - 0:46Sacajawea wraz z kilkoma dziewczynkami
-
0:46 - 0:48została porwana przez Indian Hidatsa.
-
0:48 - 0:51Zabrano ją i więziono w wiosce Hidatsów,
-
0:51 - 0:52w obecnej Północnej Dakocie.
-
0:52 - 0:56Potem sprzedali ją traperowi z francuskiej Kanady,
-
0:56 - 0:57który nazywał się Toussaint Charbonneau.
-
0:57 - 0:59W ciągu roku
-
0:59 - 1:01nosiła już jego pierwsze dziecko.
-
1:01 - 1:04Wkrótce po tym Korpus Odkrywców
-
1:04 - 1:06pojawił się niedaleko wiosek Hidatsa.
-
1:06 - 1:08Kapitanowie Meriwether Lewis i William Clark
-
1:08 - 1:09zbudowali tam Fort Mandan
-
1:09 - 1:11i zaczęli szukać przewodników
-
1:11 - 1:13na niebezpieczne ekspedycje.
-
1:13 - 1:16Zatrudnili męża Sacajawei, Charbonneau,
-
1:16 - 1:18pod warunkiem, że jego śliczna żona
-
1:18 - 1:21pojedzie także jako tłumaczka.
-
1:21 - 1:23Mieli nadzieję, że sama jej obecność pomoże
-
1:23 - 1:25przy kontaktach z miejscowymi plemionami.
-
1:25 - 1:27Jak pisał Clark w swoim dzienniku,
-
1:27 - 1:29"Kobieta przy grupie mężczyzn
-
1:29 - 1:31jest jak symbol pokoju".
-
1:31 - 1:33Wkrótce potem Sacajawea urodziła chłopczyka,
-
1:33 - 1:36któremu dali imię Jean Baptiste Charbonneau.
-
1:36 - 1:38Clark nazywał go Pompy.
-
1:38 - 1:40Sacajawea nosiła go
przytroczonego do pleców -
1:40 - 1:43kontynuując drogę z Korpusem Odkrywców.
-
1:43 - 1:44Oprócz tłumaczenia
-
1:44 - 1:47podczas spotkań z Indianami,
-
1:47 - 1:50do jej zadań jako członka Korpusu
-
1:50 - 1:51należało zbieranie korzonków,
-
1:51 - 1:53jadalnych roślin
-
1:53 - 1:54i jagód.
-
1:54 - 1:58W 1805 r. łódź, którą płynęli, wywróciła się.
-
1:58 - 1:59Dziewczyna skoczyła do wody,
-
1:59 - 2:01ratując ważne dokumenty i zapasy.
-
2:01 - 2:03Gdyby nie ona, byłyby stracone,
-
2:03 - 2:06w tym dzienniki i zapiski Lewisa i Clarka.
-
2:06 - 2:08Później kapitan Lewis z trzema mężczyznami
-
2:08 - 2:12wyruszyli na zwiad 75 mil przed ekspedycję,
-
2:12 - 2:14przekraczając zlewisko Ameryki.
-
2:14 - 2:16Następnego dnia spotkali grupę Szoszonów.
-
2:16 - 2:19Nie tylko byli z plemienia Sacajawei,
-
2:19 - 2:21ale ich wódz, Cameahwait,
-
2:21 - 2:24okazał się jej rodzonym bratem.
-
2:24 - 2:26Po pięciu latach rozłąki
-
2:26 - 2:28kiedy porwano ją jako młodą dziewczynę,
-
2:28 - 2:31Sacajawea i Cameahwait ponownie się spotkali.
-
2:31 - 2:34Niestety, musiała się szybko pożegnać
-
2:34 - 2:35z ukochanym bratem
-
2:35 - 2:37i wyruszyć w dalszą drogę.
-
2:37 - 2:40Gdy nastał mróz,
-
2:40 - 2:44grupa musiała żywić się świecami.
-
2:44 - 2:46Kiedy temperatury stały się bardziej znośne,
-
2:46 - 2:49Sacajawea znalazła i ugotowała korzonki,
-
2:49 - 2:51dzięki czemu grupa mogła odzyskać siły.
-
2:51 - 2:52Podczas powrotu
-
2:52 - 2:55spotkali Indian w pięknych futrzanych płaszczach.
-
2:55 - 2:57Lewis i Clark chcieli dostać jeden,
-
2:57 - 2:59by dać w prezencie Thomasowi Jeffersonowi,
-
2:59 - 3:01ale nie mieli się za co wymienić.
-
3:01 - 3:03Sacajawea złagodziła się oddać
-
3:03 - 3:06swój najdroższy skarb, ozdobiony paciorkami pas
-
3:06 - 3:07w zamian za futro.
-
3:07 - 3:10Nieco ponad dwa lata od wyruszenia,
-
3:10 - 3:12ich podróż wreszcie skończyła się w St. Louis.
-
3:12 - 3:14ich podróż wreszcie skończyła się w St. Louis.
-
3:14 - 3:17Dziś uczymy się o Sacajawei w szkole
-
3:17 - 3:18jako o heroicznej bohaterce,
-
3:18 - 3:20ale jej życie, podobnie jak innych,
-
3:20 - 3:22było znacznie bardziej skomplikowane
-
3:22 - 3:25niż piszą o tym podręczniki do historii.
- Title:
- Prawdziwa historia Sacajawei - Karen Mensing
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/the-true-story-of-sacajawea-karen-mensing
Na początku XIX wieku młoda Indianka z plemienia Agaidika o imieniu Sacajawea została wraz z mężem, Toussaintem Charbonneau, zatrudniona jako przewodniczka wyprawy Meriwethera Lewisa oraz Williama Clarka. Miała poprowadzić ich na zachód Stanów Zjednoczonych.
Karen Mensing obala pewne mity, które otaczają postać tej heroicznej kobiety, znającej tajemnice amerykańskiej dziczy i przemierzającej kraj z dzieckiem na plecach.Lekcja: Karen Mensing, animacja: Flaming Medusa Studios Inc.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:41
![]() |
TED Translators admin edited Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rysia Wand approved Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rysia Wand commented on Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rysia Wand accepted Polish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing |
Rysia Wand
Finished review. ======================================================================================== Poskracane. Lovely - śliczna. Ukochana - beloved.