چیرۆکی ڕاستەقینەی ساکەجوەیە -- کارین مێنسینگ
-
0:06 - 0:08لەوانەیە پێت وابێت
زۆر دەزانیت -
0:08 - 0:10لەسەر ئەمریکیە ڕەسەنەکان
بەهۆی فیلمە بەناوبانگەکان، -
0:10 - 0:11پەرتووکەکان،
-
0:11 - 0:12و وانەکانی خوێندنگەوە،
-
0:12 - 0:15بەڵام وادیارە زۆربەی ئەوەی ئێمە
پێمان وایە دەیزانین -
0:15 - 0:17سەبارەت بە کەسە بەناوبانگەکانی
ئەمریکییە ڕەسەنەکان -
0:17 - 0:18بە تەواوی ڕاست نین.
-
0:18 - 0:20با ساکەجوەیە بە نموونە وەربگرین،
-
0:20 - 0:21لەوانەیە ئەوت لە بیربێت
-
0:21 - 0:24وەک ژنێکی هیندی جوان کە
لە ژیانێکی نائاسایی ژیاوە -
0:24 - 0:25وەکو ڕێنیشاندەرێک خزمەتی
-
0:25 - 0:28بە گەشتە بەناوبانگەکەی
لویس و کڵاک کردووە، وایە؟ -
0:28 - 0:31باشە. لەڕاستیدا ڕێک بەم جۆرە نەبووە.
-
0:31 - 0:34زۆر سەبارەت بە منداڵی ساکەجوەیە نازانرێت،
-
0:34 - 0:37بەڵام دەزانین لە ساڵی ١٧٨٨ لە دایک بووە
-
0:37 - 0:38لە هۆزی ئەگادیکە
-
0:38 - 0:41لە لێمی شیشۆنی کە ئێستا پێی دەوترێت
ئایدەهۆیە. -
0:41 - 0:43لە ساڵی ١٨٠٠. کاتێک تەمەنی
نزیک ١٢ ساڵان بوو، -
0:43 - 0:46ساکەجوەیە و هەندێک لە کچانی دیکە
-
0:46 - 0:48لەلایەن گروپێکی هیداتسوی هیندیەوە
ڕفێندران. -
0:48 - 0:51وەکو بەندی بۆ گوندی هیداتسویان برد
-
0:51 - 0:52کە ئێستا بە باکووری داکۆتا ناسراوە.
-
0:52 - 0:56دواتر، بە فەرەنسیەکی کەنەدی
ڕاوکەری فەروو فرۆشرا -
0:56 - 0:57بە ناوی ووسانت شابەنۆ.
-
0:57 - 0:59لە ماوەی ساڵیک و زیاتر.
-
0:59 - 1:01ساکەجوەیە بە یەکەم منداڵی دووگیان بوو.
-
1:01 - 1:03هەر دوای ئەوەی دووگیان بوو،
-
1:03 - 1:06لە شکری دۆزینەوەی بە گوندەکانی
هیداتسا گەیشتن. -
1:06 - 1:08فەرماندە مێریوێسەر لویس و
ویلیام کڵارک -
1:08 - 1:09لەوێ قەڵای ماندانیان دروستکرد،
-
1:09 - 1:11و دەستیان کرد بە
چاوپێکەوتنی خەڵک -
1:11 - 1:13تا یارمەتی و ڕێنماییان بکەن
لە گەشتە مەترسیدارەکەیان. -
1:13 - 1:16ڕازیبوون تا پارە بە
هاوسەرەکەی ساکەجوەیە بدەن، شاربۆنیو، -
1:16 - 1:18بەو مەرجەی کە هاوژینە خۆشەویستەکەی
-
1:18 - 1:21وەک وەرگێڕ لەگەڵیان بچێت.
-
1:21 - 1:23بیریان کردەوە کە
ساکەجوەیە لەگەڵیان بێت -
1:23 - 1:25دەتوانن بەدرێژایی ڕێگەکە
بەرەنگاری هەر تیرەیەکی ڕەسەن ببنەوە. -
1:25 - 1:27هەروەک کڵارک لە
گەشتنامەکەی ئاماژەی پێدا -
1:27 - 1:29"ژنێک لەگەڵ کۆمەڵیک پیاو
-
1:29 - 1:31شایەنی دەستخۆشییە."
-
1:31 - 1:33زۆری پێنەجوو، ساکەجوەیە منداڵی بوو
-
1:33 - 1:36کوڕێکی بچووک بە ناوی ژۆن بابتیست شاربۆنیۆ.
-
1:36 - 1:38کڵارک بە پۆمپی بانگی دەکرد.
-
1:38 - 1:40ساکەجوەیە پۆمپی بە پشتی هەڵدەگرت
-
1:40 - 1:43لەو کاتەوەی لە شکری دۆزینەوە دەستیان
بە گەشتەکەیان کرد. -
1:43 - 1:44لەگەڵ کاری وەرگێڕانی زمانی
-
1:44 - 1:47کاتێک لویس و کڵاری
چاویان بە هندییەکان دەکەوت، -
1:47 - 1:50چالاکییەکانی ساکەجوەیە وەک
ئەندامێکی لەشکرەکە -
1:50 - 1:51هەڵکۆڵین بۆ ڕەگەکان،
-
1:51 - 1:53کۆکردنەوەی ڕووەکانەی دەخورێن،
-
1:53 - 1:54لێکردنەوەی توو.
-
1:54 - 1:58لە ساڵی ١٨٠٥، ئەم بەلەمەی
کە لەسەری بوون نقوم بوو. -
1:58 - 1:59ساکەجوەیە خۆی بۆ
ناو ئاوەکە هەڵدا، -
1:59 - 2:01هەموو پەڕە و کەلوپەلە گرنگەکانی
دەرهێنایەوە. -
2:01 - 2:03گەرنا هەموو شتە
گرنگەکانیان لە دەست دەچوو. -
2:03 - 2:06وەک گەشتنامەکەیان و
تۆمارەکانی لویس و کڵارک. -
2:06 - 2:09دواتر لەو ساڵە، فەرماندە لویس و سێ پیاو
-
2:09 - 2:12٧٥ میلیی گەشتە سەرەکییەکەیان بڕی،
-
2:12 - 2:14کە بە درێژایی کیشوەرەکە گەشتیان کرد.
-
2:14 - 2:16ڕۆژی دواتر چاویان بە کۆمەڵێک شیشۆنی کەوت.
-
2:16 - 2:19نەک تەنها ئەوەیان سەلماند
کە تیرەی ساکەجوەیەن، -
2:19 - 2:21بەڵکو سەرۆکەکەیان
سەرۆک خێل کەمەیەوەیت، -
2:21 - 2:24دەرکەوت کە برای ساکەجوەیە.
-
2:24 - 2:26دوای پێنج ساڵ دابڕان
-
2:26 - 2:28کاتێک کە ڕفێندڕابوو
لە تەمەنێکی گەنجی، -
2:28 - 2:31ساکەجوەیە و کەمەیەوەیت
بەیەک دی شادبوونەوە. -
2:31 - 2:34بەداخەوە، ساکەجوەیە دەبوو
بە خێرایی ماڵئاوای -
2:34 - 2:35لە برا خۆشەویستەکەی بکات
-
2:35 - 2:37و لە گەشتەکەی بەردەوام بێت.
-
2:37 - 2:40لە یەک ساتدا، گەشتەکە بۆ سەختی و
سەرما و تەزین گۆڕا. -
2:40 - 2:44گروپەکە دەبوو مۆم بخۆن
تا لە ژیان بەردەوام بن. -
2:44 - 2:46کاتێک لە کۆتاییدا پلەی گەرمی بەرز بوویەوە،
-
2:46 - 2:49ساکەجوەیە ڕەگی دۆزیەوە و هەڵیکەند،
و ڕەگەکانی لێنا -
2:49 - 2:51تا یارمەتی گروپەکە بدا
لە بەدەستهێنانەوەی هێز و وزە. -
2:51 - 2:52لە گەشتی گەڕانەوەدا،
-
2:52 - 2:55چاویان بە هیندیەک کەوت
کە عەباییەکی فەرووی جوانی لەبەر بوو. -
2:55 - 2:57لویس و کلارک ویستیان عەباکە بهێنن
-
2:57 - 2:59بۆ تۆماس جیفیرسۆن وەک دیاری
-
2:59 - 3:01بەڵام هیچیان نەبوو تا پێی بکڕن.
-
3:01 - 3:03هەربۆیە، ساکەجوەیە ڕازیبوو
-
3:03 - 3:06بەنرخترین سامانی پشتێنە
شینەکەی بە کابرا هیندیەکە بدات، -
3:06 - 3:07لە بەرامبەر عەبا فەرووەکە.
-
3:07 - 3:10دوو ساڵ زیاتر دوای دەستپێکردنی گەشتەکە،
-
3:10 - 3:12لە کۆتاییدا تەواو بوو،
-
3:12 - 3:14لە سانت لویس کۆتای پێهات.
-
3:14 - 3:17ئەمڕۆ، لە خوێندنگە سەبارەت
بە ساکەجوەیە فێر دەبین -
3:17 - 3:18وەک ڕێبەرێكی ئەفسانەیی،
-
3:18 - 3:20بەڵام ژیانی، هەروەک زۆربەی خەڵک،
-
3:20 - 3:22زۆر ئاڵۆزتر بوو
-
3:22 - 3:25وەک لەوەی پەرتووکە مێژووییەکان
باسییان لێوە کردووە.
- Title:
- چیرۆکی ڕاستەقینەی ساکەجوەیە -- کارین مێنسینگ
- Description:
-
تەواوی وانەکە لێرە چاو لێبکە: http://ed.ted.com/lessons/the-true-story-of-sacajawea-karen-mensing
لە سەرەتاکانی سەدەی ١٩، کچێکی گەنجی ئەگەیدایک بەناوی ساکەجوەیە لەلایەن گەڕیدەکانی مێروێسەر لویس و ویلیام کڵاڕک پشتی پێبەسترا لە ڕێنیشاندانیان لە ڕۆژئاوای وڵاتە یەگرتووەکانی ئەمریکا. کارین مێنسینگ باس لە هەندێک ئەفسانە دەکات کەوا وێنەی ناسراوی ژنێکی قارەمانمان پیشان دەدات لەگەڵ منداڵەکەی کە بە پشتی هەڵیگرتووە و زانیاریەکی زۆری هەیە لەسەر بیابانەکانی ئەمریکا.
وانەکە لەڵایەن کارین مێنسینگ، کاری ئەنیمەشن لە لەایەن ستۆدیۆی فلامینکگ مێدیسا بۆ کراوە.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:41
![]() |
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rebar Atta accepted Kurdish (Central) subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rebar Atta edited Kurdish (Central) subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rebar Atta edited Kurdish (Central) subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Rebar Atta edited Kurdish (Central) subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing |