Како уметноста ми помага да се справам со загадувањето со пластика во океаните
-
0:02 - 0:04Ова е Сиан Кан.
-
0:04 - 0:08Јужно од Тулум
на карипскиот брег на Мексико, -
0:08 - 0:10тоа е резерват заштитен од државата,
-
0:10 - 0:12светско наследство на УНЕСКО
-
0:12 - 0:15и еден од најбиоразновидните
региони на планетата. -
0:15 - 0:17Но кога прв пат го посетив
во 2010 г., -
0:17 - 0:20бев згрозен и целосно зачуден
-
0:20 - 0:23зошто плажата е претрупана со ѓубре.
-
0:23 - 0:27Брзо сфатив
дека допловува од целиот свет. -
0:27 - 0:30По првото патување,
се враќав -
0:30 - 0:31неколкупати годишно
-
0:31 - 0:34во Сиан Кан
во државата каде сум роден, -
0:34 - 0:35за да работам со ова ѓубре.
-
0:35 - 0:36И досега,
-
0:36 - 0:41имаме документирано отпад
од 58 различни држави и територии -
0:41 - 0:42на 6 континенти,
-
0:42 - 0:46што испливал на брегот
на овој рај во Мексико. -
0:46 - 0:49Иако никогаш не можам да знам
каде бил фрлен производот, -
0:49 - 0:53некогаш можам да откријам
според ознаката. -
0:53 - 0:57Со црвено се означени државите
застапени од своето ѓубре -
0:57 - 0:59во Сиан Кан.
-
1:00 - 1:04Како овие садови за путер од Хаити
во сите форми и големини, -
1:04 - 1:05шишиња за вода од Јамајка.
-
1:05 - 1:09Не е зачудувачки што голем дел
е од соседните карипски држави, -
1:09 - 1:11но има работи од секаде.
-
1:11 - 1:13Еве пример
од меѓународни шишиња за вода. -
1:13 - 1:16И иронично е што
многу од најдените производи -
1:16 - 1:20се наменети за чистење
и разубавување, -
1:20 - 1:23како производов од САД,
-
1:23 - 1:25што всушност е направен
да ја штити пластиката, -
1:25 - 1:27(Смеа)
-
1:27 - 1:29шампон од Јужна Кореа,
-
1:29 - 1:31варикина од Коста Рика
-
1:31 - 1:33и средство за чистење тоалет
од Норвешка. -
1:33 - 1:35Ова се многу секојдневни
производи за нас, -
1:35 - 1:39или се надевам дека ви се познати
четкиве за заби. -
1:39 - 1:40(Смеа)
-
1:41 - 1:42Кујнски прибор.
-
1:44 - 1:45Играчки.
-
1:46 - 1:50Исто така наоѓам докази
од изгорено пластично ѓубре, -
1:50 - 1:53што во воздухот ослободува
гасови кои предизвикуваат рак. -
1:53 - 1:56Луѓето ме прашуваат за најинтересниот
предмет што сум го нашол, -
1:56 - 1:59и тоа убедливо е
оваа протетичка нога. -
1:59 - 2:03И во позадината, ако можете да ја видите
малата сина тапа, -
2:03 - 2:04во моментот кога ја најдов,
-
2:04 - 2:07беше дом на овој
мал рак пустиник. -
2:07 - 2:08Овој дечко е многу сладок.
-
2:08 - 2:09(Смеа)
-
2:11 - 2:13(Смеа)
-
2:14 - 2:18И овие фасцинантни,
-
2:18 - 2:20но истовремено згрозувачки предмети,
-
2:20 - 2:21секој со своја приказна,
-
2:21 - 2:25ги користам за краткотрајни,
еколошки уметнички дела. -
2:25 - 2:28И се почна со оваа слика
во февруари 2010, -
2:28 - 2:30кога прв пат го посетив Сиан Кан.
-
2:30 - 2:34Забележав дека сината е најдоминантна
боја во пластиките. -
2:34 - 2:37Виолетовата е всушност најретка.
Таа е како злато за мене. -
2:37 - 2:39Но сината е најдоминантна,
-
2:39 - 2:40па собрав некои од сините
-
2:40 - 2:43и го направив овој мал аранжман
пред синото небо -
2:43 - 2:45и сините карипски води.
-
2:45 - 2:48И кога фотографирав
и погледнав во пробната слика, -
2:48 - 2:51беше како да ме удри молња
во тој момент, -
2:51 - 2:53и знаев
дека ќе мора да се вратам -
2:53 - 2:56да создадам низа поставки
на лице место -
2:56 - 2:58и да ги фотографирам.
-
2:58 - 3:00Па ова се претвори во скица
-
3:00 - 3:04за дело кое го завршив
3 години подоцна. -
3:04 - 3:06Немав идеја
дека 10 години подоцна, -
3:06 - 3:09речиси деценија подоцна,
сѐ уште ќе работам на него. -
3:09 - 3:11Но проблемот опстојува.
-
3:11 - 3:13Па, ќе ви покажам
некои од фотографиите -
3:13 - 3:18од серијата наречена „Исфрлено на брегот:
трансформирање загаден пејзаж". -
3:18 - 3:21Ве молам запомнете
дека не го бојам отпадот. -
3:21 - 3:24Го собирам
и организирам по боја -
3:24 - 3:26на истите плажи каде го наоѓам.
-
3:34 - 3:38Ова е мојот скапоцен куп од отпад
од 2015 г. -
3:38 - 3:42по поставување на првото издание
на "Museo de la Basura," -
3:42 - 3:44или „Музеј на отпад".
-
3:44 - 3:47Моја намера е во целост
е да се грижам за овој отпад, -
3:47 - 3:49да го возвишам,
-
3:49 - 3:50да го ставам на пиедестал
-
3:50 - 3:51и да го поставам.
-
3:51 - 3:54Сите сме виделе
ужасни слики -
3:54 - 3:56од мртви животни
со пластика во стомаците. -
3:56 - 3:59И многу е важно
вистински да ги видиме -
3:59 - 4:00и да ги сфатиме.
-
4:00 - 4:04Но со правење естетски -
некој би рекол прекрасни - аранжмани -
4:04 - 4:06од ѓубрето на светот,
-
4:06 - 4:08сакам да го заведам гледачот
-
4:08 - 4:12да ги привлечам оние отрпнатите
од грозотијата на светот -
4:12 - 4:15и да им пружам друг начин
да сфатат што се случува. -
4:15 - 4:18Некои го опишуваат
Големиот пацифички отпад -
4:18 - 4:20како остров двојно поголем од Тексас,
-
4:20 - 4:22но ми велат дека е тешко да се види
-
4:22 - 4:24бидејќи повеќе е како смог.
-
4:24 - 4:26Па преку мојата уметност,
-
4:26 - 4:30се обидувам да прикажам
што навистина ѝ се случува на околината -
4:30 - 4:32и невидливото да го направам видливо.
-
4:32 - 4:35Моето клучно прашање,
по отпочнувањето на проектот, -
4:35 - 4:38беше „Што ќе правам со ѓубрето
откако ќе завршам?" -
4:38 - 4:42Некои ми кажаа
дека може да биде оштетена стока -
4:42 - 4:45откако патувало низ океанот
и било изложено на елементите, -
4:45 - 4:50дека може да се разгради
и да уништи рециклиран материјал. -
4:50 - 4:54Ниту депонијата не беше
добро решение. -
4:54 - 4:56И тогаш конечно, ми светна
-
4:56 - 4:59после сиот мој напор
и на сите луѓе кои ми помогнале -
5:00 - 5:02да го соберам, организирам и
исчистам ова ѓубре, -
5:02 - 5:03дека треба да го чувам.
-
5:04 - 5:06Па тоа е планот,
-
5:06 - 5:09да го користам
бесконечен број пати -
5:09 - 5:10да создавам уште уметнички дела
-
5:10 - 5:14и да поттикнам заедници
да се занимаваат со еколошка уметност. -
5:15 - 5:19Ова е пример на дело од заедницата,
што го изработивме лани -
5:19 - 5:22со младината од Пунта Ален
во Сиан Кан. -
5:22 - 5:26Клучен дел од работата на заедницата
се чистењата на плажите -
5:26 - 5:28и правење програма за образование.
-
5:28 - 5:30И како што заедницата се зголемува
-
5:30 - 5:33како што се зголемува
колекцијата отпад, -
5:33 - 5:36навистина верувам дека
ќе се зголеми и влијанието. -
5:36 - 5:37Како одминуваа годините,
-
5:37 - 5:41станав малку опседнат
со мојата колекција отпад. -
5:41 - 5:45Ја пакувам во куфери
и патувам со неа. -
5:45 - 5:47Ја носам на одмор со мене.
-
5:47 - 5:49(Смеа)
-
5:49 - 5:51И во последното дело,
-
5:51 - 5:55почнав да излегувам
од 2Д рамнината на сликата. -
5:55 - 5:57Многу сум возбуден
за новите дела. -
5:57 - 6:00Ги гледам како живи уметнички дела
-
6:00 - 6:03кои ќе се видоизменуваат и
растат со текот на времето. -
6:03 - 6:07Иако моја најголема желба е да
снемам суровини -
6:07 - 6:08за оваа работа,
-
6:08 - 6:09не сме стигнати дотаму.
-
6:09 - 6:11Па во следната фаза на проектот,
-
6:11 - 6:14планирам да продолжам
со работа во заедницата -
6:14 - 6:16и да правам уште поголеми свои дела,
-
6:16 - 6:19бидејќи проблемот е огромен.
-
6:20 - 6:268 милиони тони пластика
влегува во океаните секоја година, -
6:26 - 6:28и ги уништува екосистемите.
-
6:29 - 6:34Сега, додека зборувам, буквално
се случува излевање на пластика. -
6:34 - 6:40Го гледам овој проект
како молба за помош и повик за делување. -
6:40 - 6:43Нашето здравје и иднина се
нераскинливо врзани -
6:43 - 6:44со иднината на океаните.
-
6:44 - 6:49Го нарекувам проектот „Исфрлено на брегот:
трансформирање загаден пејзаж," -
6:49 - 6:50но проектот ме трансформира и мене
-
6:50 - 6:54и ме поттикна да си ги преиспитам
постапките и потрошувачката. -
6:54 - 6:57И ако може да му помогне некому
да стане посвесен, -
6:57 - 6:59тогаш трудот ќе вреди.
-
6:59 - 7:00Многу ви благодарам.
-
7:00 - 7:03(Аплауз)
- Title:
- Како уметноста ми помага да се справам со загадувањето со пластика во океаните
- Speaker:
- Алехандро Дуран
- Description:
-
Алехандро Дуран користи уметност за да го сврти вниманието кон актуелното уништување на океанските екосистеми. Во овој извонреден говор, тој покажува како педантно го организира и одново употребува пластичниот отпад од сите краеви на светот што завршува на карипскиот брег на Мексико - почнувајќи од пластични шишиња до протетички нозе - за да создаде колоритни, еколошки уметнички дела кои ќе ве восхитат и запрепастат.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 07:17
ALEKSANDAR MITEVSKI approved Macedonian subtitles for How I use art to tackle plastic pollution in our oceans | ||
ALEKSANDAR MITEVSKI edited Macedonian subtitles for How I use art to tackle plastic pollution in our oceans | ||
Aleksandra Spiroska accepted Macedonian subtitles for How I use art to tackle plastic pollution in our oceans | ||
Aleksandra Spiroska edited Macedonian subtitles for How I use art to tackle plastic pollution in our oceans | ||
Mimi Vojnovska edited Macedonian subtitles for How I use art to tackle plastic pollution in our oceans | ||
Mimi Vojnovska edited Macedonian subtitles for How I use art to tackle plastic pollution in our oceans |