Wat veeartsen meer weten dan dokters

Hoe noem je een veearts die maar voor één soort kan zorgen? Een dokter. In een boeiend betoog vertelt Barbara Natterson-Horowitz hoe een soortoverschrijdende aanpak van de gezondheidszorg, de medische zorg voor de menselijke soort kan verbeteren — vooral wanneer het om de mentale gezondheid gaat.

Tien jaar geleden

kreeg ik een telefoontje
dat mijn leven veranderde.

Ik was destijds
cardioloog bij UCLA,

gespecialiseerd in
cardiale beeldvormingstechnieken.

Het telefoontje kwam van een veearts
van de dierentuin van Los Angeles.

Een oude vrouwtjeschimpansee

was wakker geworden
met een aangezichtsverlamming

en de veeartsen waren bang
dat ze een beroerte had gehad.

Ze vroegen of ik
naar de dierentuin wou komen

en een foto van het hart wou maken

om te kijken of de oorzaak
misschien bij het hart lag.

Voor de duidelijkheid,
Noord-Amerikaanse dierentuinen

beschikken over hooggekwalificeerde
en officieel gecertificeerde veeartsen

die buitengewoon goed zorg dragen
voor hun dierlijke patiënten.

Maar af en toe vragen ze hulp van
de menselijke geneeskunde,

vooral als het gaat
om gespecialiseerde consultaties,

en ik was een van de gelukkige dokters
die om hulp gevraagd werd.

Ik kreeg de kans om een beroerte
uit te sluiten bij deze chimpansee

en zeker te gaan dat deze gorilla
geen gescheurde slagader had,

deze ara te onderzoeken op een hartruis,

vast te stellen dat deze
Californische zeeleeuw

geen ontstoken pericard had,

en in deze foto luister ik
naar het hart van een leeuw

na een gezamenlijke,
levensreddende ingreep

van veeartsen en dokters,

waarbij we 700 ml vocht wegzogen

uit het hartzakje waarin het hart
van de leeuw zich bevond.

En deze ingreep, die ik op vele
menselijke patiënten heb toegepast,

was identiek,
op deze poot en deze staart na.

Nu werkte ik meestal met dokters
in het medische centrum van UCLA

en bespraken we symptomen
en diagnoses en behandelingen

voor mijn menselijke patiënten,

maar soms werkte ik ook
bij de dierentuin van Los Angeles

met veeartsen, en bespraken we symptomen
en diagnoses en behandelingen

voor hun dierlijke patiënten.

En soms ging ik op dezelfde dag

op ronde bij het medisch centrum van UCLA

en bij de dierentuin van Los Angeles.

Daarbij werd me
het volgende heel duidelijk.

Dokters en veeartsen
bekommerden zich in wezen

om dezelfde ziekten bij
hun dierlijke en menselijke patiënten:

hartinsufficëntie, hersentumoren,

leukemie, diabetes,
arthrose, ALS, borstkanker,

zelfs psychiatrische syndromen
zoals depressie, angst,

obsessies, eetstoornissen
en zelfverminking.

Ik moet iets bekennen.

Hoewel ik comparatieve fysiologie
en evolutionaire biologie gestudeerd heb

voor mijn bachelor --

mijn eindscriptie ging zelfs
over de theorie van Darwin --

deed het besef van
de aanzienlijke overlapping

van dierlijke en menselijke ziekten

een hoognodige alarmbel bij me afgaan.

Dus begon ik me af te vragen
waarom ik, ondanks al die overlappingen,

nooit vragen gesteld had
aan een veearts

of literatuur over diergeneeskunde
had geraadpleegd,

om mijn menselijke patiënten
beter te begrijpen.

Waarom had ik,
noch mijn vrienden of collega-dokters

waaraan ik het gevraagd heb, nooit
een diergeneeskundig congres bijgewoond?

Waarom was dat allemaal
zelfs een verrassing?

Kijk maar, elke dokter aanvaardt
een biologische connectie

tussen dieren en mensen.

Elk geneesmiddel dat we voorschrijven
of dat we zelf genomen hebben

of dat we aan onze families gegeven hebben

is eerst op een dier getest.

Maar er is een groot verschil

tussen het geven van een geneesmiddel
of menselijke ziekte aan een dier,

en een dier dat uit zichzelf
hartinsufficiëntie krijgt

of diabetes of borstkanker.

Misschien is de verrassing
ten dele te wijten

aan de groeiende scheiding in onze wereld

tussen het stedelijke
en het niet-stedelijke.

We horen over stadskinderen

die denken dat wol aan de bomen groeit

of dat kaas van een plant komt.

Maar de hedendaagse
ziekenhuizen voor mensen

verworden steeds meer tot
glanzende kathedralen van technologie.

En dat creëert een psychologische afstand
tussen de menselijke patiënten

die daar behandeld worden

en dierlijke patiënten
die in oceanen leven

en op boerderijen en in oerwouden.

Maar ik denk dat er een
nog diepergaande reden is.

Als dokters en wetenschappers
accepteren we intellectueel gezien

dat onze soort, Homo sapiens,
slechts één soort is,

niet meer uniek of bijzonder
dan enige andere.

Maar in onze harten
geloven we dat niet helemaal.

Ik voel het zelf wanneer
ik naar Mozart luister

of wanneer ik naar foto's van
de Mars Rover kijk op mijn MacBook.

Ik voel dan de neiging
de mens als uitzonderlijk te zien,

hoewel ik tegelijkertijd de kosten erken
van de wetenschappelijke isolatie

van ons zelfbeeld als een
aparte superieure soort.

Ik probeer het tegenwoordig wel.

Wanneer ik een menselijke patiënt zie,
vraag ik me nu altijd af

wat de dierendokters over dit probleem
weten dat ik niet weet.

En of ik beter voor mijn menselijke
patiënt zou kunnen zorgen

als ik hem of haar als
een menselijk dier beschouwde.

Hier zijn een paar voorbeelden
van het soort boeiende connecties

waarheen deze manier van denken
me heeft geleid.

Angst-geïnduceerd hartfalen.

Rond het jaar 2000

'ontdekten' humane cardiologen
emotioneel-geïnduceerd hartfalen.

Het werd beschreven bij een gokkende vader

die al zijn spaarcenten kwijtraakte
met een dobbelsteenworp,

bij een bruid die in haar eentje
voor het altaar stond.

Maar het blijkt dat deze
'nieuwe' menselijke diagnose

niet nieuw was,
noch uniek was aan de mens.

Veeartsen hadden al symptomen
van emotioneel-geïnduceerd hartfalen

gediagnosticeerd, behandeld
en voorkomen bij dieren

variërende van apen tot flamingo's,
van herten tot konijnen,

sinds de jaren 70.

Hoeveel mensenlevens
hadden gered kunnen zijn

als deze veterinaire kennis

bekend was geweest
bij spoeddokters en cardiologen?

Zelfverminking.

Sommige menselijke patiënten
verminken zichzelf.

Sommigen trekken plukken haar uit,

anderen snijden zichzelf daadwerkelijk.

Sommige dierlijke patiënten
verminken zichzelf ook.

Er zijn vogels die veren uittrekken.

Er zijn hengsten die tot bloedens toe
in hun eigen flanken bijten.

Maar veeartsen kennen
heel specifieke en effectieve manieren

om zelfverminking te behandelen
en zelfs te voorkomen

bij hun zelfverminkende dieren.

Zou deze veterinaire kennis
niet gedeeld moeten worden

met psychotherapeuten
en ouders en patiënten

die worstelen met zelfverminking?

Postnatale depressie en
postnatale psychose.

Soms raken vrouwen

kort na een bevalling depressief,

en soms raken ze ernstig depressief
of zelfs psychotisch.

Ze verwaarlozen soms hun pasgeboren kind,

en in sommige extreme gevallen

verwonden ze het kind zelfs.

Paardenartsen weten ook dat een merrie

na het veulenen soms

het veulen verwaarloost
en weigert het te verzorgen,

en in sommige gevallen zullen ze
het veulen stampen of zelfs doodtrappen.

Maar veeartsen hebben
een interventie bedacht

om met dit veulenverwerpings-
syndroom om te gaan.

Daarbij verhoogt men
het oxytocine-niveau bij de merrie.

Oxytocine is het bindingshormoon.

Dit leidt tot een vernieuwde interesse

van de merrie in haar veulen.

Zou deze informatie

niet ter beschikking moeten komen
van verloskundigen en gynaecologen

en huisdokters en patiënten

die met postnatale depressie
en psychose worstelen?

Hoewel dit allemaal veelbelovend klinkt,

blijft de afstand tussen
onze werkvelden helaas groot.

Om dat uit te leggen ben ik bang dat
ik de vuile was zal moeten buiten hangen.

Sommige dokters kunnen echte snobs zijn

wanneer ze het over artsen hebben
die geen "M.D." zijn.

Ik heb het over tandartsen en
optometristen en psychologen,

maar misschien vooral over dierenartsen.

De meeste dokters beseffen niet
dat het tegenwoordig moeilijker is

om voor veearts te studeren
dan voor dokter,

en dat wanneer wij voor dokter studeren,

we alles leren dat er te leren valt

over één soort, Homo sapiens,

maar veeartsen moeten leren
over de gezondheid en ziekten

van zoogdieren, amfibieën,
reptielen, vissen en vogels.

Dus ik neem het de veeartsen
niet kwalijk dat ze zich ergeren

aan de neerbuigendheid en
onwetendheid van mijn beroep.

Maar hier heb ik een mop van de veeartsen:

Hoe noem je een veearts

die maar voor één soort kan zorgen?

Een dokter. (Gelach)

Het is een passie van mij geworden
om die afstand te overbruggen,

en dat doe ik
door middel van programma's

zoals Darwin on Rounds bij UCLA,

waar we dierenexperts en
evolutionaire biologen

in onze medische teams laten samenwerken

met onze stagiairs en
onze artsen in opleiding.

En door middel van Zoobiquity-congressen,

waar we medische scholen samenbrengen
met veterinaire scholen

voor gemeenschappelijke discussies

over de gemeenschappelijke
ziekten en kwalen

van dierlijke en menselijke patiënten.

Op Zoobiquity-congressen

leren deelnemers hoe het behandelen
van borstkanker bij een tijger

ons kan helpen borstkanker
beter te behandelen

bij een kleuteronderwijzer;

hoe het begrip van polycysteuze
eierstokken bij Holstein koeien

ons kan helpen beter te zorgen

voor een dansinstructrice
met pijnlijke maandstonden;

en hoe een beter begrip van
de behandeling van scheidingsangst

bij een hooggespannen Sheltie

een angstig kindje kan helpen
tijdens zijn eerste schooldagen.

In de VS -- en nu internationaal,
op Zoobiquity congressen --

laten dokters en veeartsen
hun vooroordelen varen

en komen ze samen als collega's,

als gelijken,

als dokters.

Per slot van rekening
zijn wij mensen ook dieren,

en is het tijd voor ons dokters om

de dierlijke natuur van onze patiënten
én van ons te omarmen

en samen met veeartsen

soortoverschrijdende
gezondheidszorg te bieden.

Het blijkt namelijk

dat de beste en meest
humanistische geneeskunde

soms uitgeoefend wordt door dokters
wier patiënten geen mensen zijn.

En een van de beste manieren
waarop we kunnen zorgen voor

de menselijke patiënt,
is door goed op te letten

hoe alle andere patiënten op de planeet

leven, groeien, ziek worden en genezen.

Dankjewel.

(Applaus).