بۆچ پێویستە کتێبی دیونی فرانک ڕۆبەرت بخوێنیتەوە؟- دان کوارتلەر
-
0:07 - 0:10دایک و کوڕێک گەشتێکی بێزار
و ماندوکەر بە ناو بیابان دەکەن. -
0:10 - 0:15جلێکی تایبەت بۆ پاراستنی پێستیان لە خۆر و
دووبارە بەکارهێنانەوەی شلەمەنیان لەبەرە، -
0:15 - 0:18گەشتیارەکان لەوە ناترسن لە تێنویان بمرن.
-
0:18 - 0:20ترسیان لە شتێکی گەورەتر هەیە.
-
0:20 - 0:22بە شێوازێکی بێدەنگ هەنگاو دەبڕن،
-
0:22 - 0:27دەیانەوێت لەرینەوە هەناوەکانیان لە سەر لم
بەرهیچ گوێچکەیەک نەکەوێت. -
0:27 - 0:31بەڵام بەزوویی دەنگێک
ئارامی بیابان دەشێوێنێت. -
0:31 - 0:34کاتێک گەردەلوولی بیابان بەرو ڕوویان دێت،
-
0:34 - 0:37هەنگاوی گەشتیارەکان بۆ
ڕاکردن دەگۆڕێت. -
0:37 - 0:40بەسەر بەردێکی نزیک هەڵدەگەڕێن،
-
0:40 - 0:45کاتێک کرمێکی بیابانی ٤٠٠
مەتر درێژ بۆیان دەردەکەوێت. -
0:45 - 0:48ئەمە جیهانی "دیونە".
-
0:48 - 0:52ئەم کتێبە لە ساڵی ١٩٦٥ لە
لایەن فرانک هێربێرت نووسراوە، -
0:52 - 0:55دیون چیرۆکێکە باس
لە داهاتوویەکی دوور دەکات. -
0:55 - 0:59کە مرۆڤایەتی قەڵەمرەوی خۆی بە شێوەی
دەرەبەگایەتی بە سەر هەسارەکان دەسەپێنێت. -
0:59 - 1:02بیرۆکەی دەرەبەگایەتی چەرخەکانی
ناوەڕاست زۆر لەم حکومەت ئەولاترن. -
1:02 - 1:04جیاواز لە چیرۆکەکانی
خەیاڵی زانستی ئەستێرەکان، -
1:04 - 1:08مرۆڤەکان ئەستێرەکان بەبێ
یارمەتی کۆمپیتەرەکان داگیر دەکەن. -
1:08 - 1:10دوای سەرکەوتن لە جەنگی دژ بە ڕۆبۆتەکان،
-
1:10 - 1:14مرۆڤایەتی درووست کردنی گشت
جۆرە ئامێرێکی هاوشێوەی مرۆڤ -
1:14 - 1:16یاساغ دەکەن.
-
1:16 - 1:19بەڵام لە جیاتی سنوردارکردنی
فراوانبوونی قەڵەمڕەویان، -
1:19 - 1:22ئەم بڕیارە هانی مرۆڤ دەدات
ڕێگەی هەسارەکان بگرنە بەر، -
1:22 - 1:28و ببنە کۆمپیتەری بایۆلۆجی، جادووگەر
و فرۆکەوانی شارەزای هەسارەکان. -
1:28 - 1:30ئەندامانی ئەم گروپە
خاوەن هێزە سەروسرشتیانە، -
1:30 - 1:34لە لایەن گروپە دەسەڵاتدارە
دەرەبەگەکان کاریان پێ دەسپێردرێت، -
1:34 - 1:39هەموویان داوای هێزی زیاتر و هەسارەی
نوێ و فراوان کردنی شانشینەکەیان دەکەن. -
1:39 - 1:44بەڵام کارامەیی هێزی ئەم مرۆڤە
سەروسروشتیانە بەندە بە یەک سەرچاوەی بەنرخ: -
1:44 - 1:46ئاڵەت.
-
1:46 - 1:52دانەوێڵەی سەیری میلانگ، سوتەمەنی
بنەڕەتی گەشتی هەسارەکانە، -
1:52 - 1:54بە شێوەیەک بەردی بناغەی ئابوری هەسارەکانە.
-
1:54 - 1:58ئەم دانەوێڵەیە تەنها لە بیابانەکانی
هەسارەی ئاراکیس دەڕوێت، -
1:58 - 2:02کە هەسارەیەکی ترسناکە و دانیشتوانەکەی
-
2:02 - 2:05زوو زوو دژی
ئیمپراتۆریەتەکان شۆرش بەرپا دەکەن. -
2:05 - 2:09ئاراکیس، پێشی دەگوترێت دیون، شوێنی
ڕووداوەکانی چیرۆکەکەی هێربەرتە، -
2:09 - 2:13کە باسی پاوڵ دەکات کە
میرخاسێکی ماڵی ئەتریدیەسە. -
2:13 - 2:17ڕۆمانەکە لەم کاتە دەست پێ دەکات کە
حکمایەتی دیون بە خێزانی پاوڵ دەسپێردرێت -
2:17 - 2:20وەک بەشێک لە پلانێکی سوێند لە
سەر خوراوی دوژمنەکان : -
2:20 - 2:24بازرگانە توندوتیژەکانی
کۆیلەی ماڵی هارکۆنێنیەکان. -
2:24 - 2:29تێکگیربوونی ئەم دوو خێزانە دەبێتە هۆی
تێکدانی باڵانسی سیاسی لە ئاراکیس. -
2:29 - 2:33زۆر زوو، پاوڵ توشی
شۆڕشێکی گەردوونی دەبێتەوە، -
2:33 - 2:37کە دەبێت توانی سەرکردایەتی
خۆی مانەوەی بسەلمینێت -
2:37 - 2:40لەم جیهانە بیابانیە مەترسیدارە.
-
2:40 - 2:43بەڵام ئاراکیس تەنها
بیابانیکی پر لە لم نییە. -
2:43 - 2:46هێربیت خۆی زانایەکی بواری ژینگە بووە،
-
2:46 - 2:50کە پێنج ساڵ خەریکی درووست
کردنی سیستەمی سرووشتی دیون بووە. -
2:50 - 2:53هەسارەکە پشتبەندیەکی
کەشی تایبەت و تونێلی هەوایی هەیە -
2:53 - 2:55کە هۆکاری داتاشینی بەردەکانی ناوچەکەن.
-
2:55 - 2:58پلەی گەرمی جیاواز هۆکاری درووست
بوونی گژوگیای جیاوازی بیابانن. -
2:58 - 3:02گشت تایبەتمەندیەکانی سیستەمی
سروشتی دیون هاوپەیوەستن -
3:02 - 3:05بۆ بەرهەمهێنانی گرنگترین بەهەمی هەسارەکە.
-
3:05 - 3:11بەرهەمەکەی هێربەرت،
باسی فەلسەفە و ئاینیش دەکات. -
3:11 - 3:14دایکی پاوڵ ئەندامی بینت گیسێرتە،
-
3:14 - 3:17کە جۆرێکی تایبەتی پەرستشی
تایبەت بە زیاد کردنی دانەوێلەیە. -
3:17 - 3:20ھەندێک جار پێیان دەوترێت
جادووگەر بەھۆی ھێزە ناسروشتیەکەیان، -
3:20 - 3:24بینی گیسیەرت وەک حکومەتی
سیبەر بۆ چەندین ساڵە خۆیان دەنوێنن -
3:24 - 3:28بۆ ڕۆشەنبیر کردن و بەرەو پێشبردنی کۆمەڵگە.
-
3:28 - 3:31بەهەمان شێوە مێنتاساسەکانیش
مێژوویەکی دێرینیان هەیە -
3:31 - 3:35کە مرۆڤی کۆمپیتەرن و توانای
شیکردنەوەی داتای بێسنوریان هەیە. -
3:35 - 3:38لە کاتێکدا، مانتاتسەکان
قەڵای لۆژیک و ژیرین، -
3:38 - 3:40کاریان تەنیا ژماردن و هەڵسەنگاندن نییە،
-
3:40 - 3:44بەڵکو توانای پێشبینی کردنی
ئەگەرەکانی داهاتووشیان هەیە. -
3:44 - 3:48لەگەڵ ئەوەشدا کەم گروپ
وەک فریمەنەکان ڕۆلیان لە دیون هەیە. -
3:48 - 3:53خەڵکە ڕەسەنەکەی ئاراکیس
پارێزەری نهێنی هەسارەکەیان بوون. -
3:53 - 3:57گەشتکەی پاول، ئەو بەرەو قوڵایەتی
ڕێکخستنە تایبەتکانی فریمەنەکان دەبات، -
3:57 - 3:59کە دەبێت لیوەشاوەیی خۆی بسەلمێنێت
-
3:59 - 4:02لە کۆمەڵێک سەرکێشی
مەترسیدار کە ڕووبەڕووی دەبێتەوە. -
4:02 - 4:05مێژووی ئەم گروپانە باڵ بەسەر کۆی
گێڕانەوەی چیرۆکی ڕۆمانەکە دەگرن، -
4:05 - 4:10و هێربەرت ئەم هەستە قوڵانە لە
شیوازی پێکهاتەی چیرۆکەکە بەکار دەهێنێت. -
4:10 - 4:13بەشەکانی رۆمانەکە بە قسەیەکی کتێبێکی
مێژووی داهاتوو دەست پێدەکات، -
4:13 - 4:17کە بەرچاوڕوونی ئەو رووداوانە
دەکات کە لە بەشەکە باس دەکرێن. -
4:17 - 4:20کتێبەکە کۆمەڵێک بابەت سەبارەت
بە بەشەکانیتری گەردوون لەخۆ دەگرێت -
4:20 - 4:23کە باسی مێژووی ئیمپراتۆریەت دەکەن:
-
4:23 - 4:27لەگەڵ فەرهەنگۆکەیەک بۆ زانینی
وشەگەلی وەک: گۆم جابار و شای هولود. -
4:27 - 4:34چیرۆکی مەزنی دیون لە شەش کتێب
دەخرێتە ڕوو کە باسی هەزاران ساڵ دەکات. -
4:34 - 4:37بەڵام چیرۆکی داهاتووی
ئەرکسیس بەم شێوەیە دەست پێ دەکات: -
4:37 - 4:41کاتێک پاوڵ بە ڕیگەیەکی
مەترسیدار و قورس تێدەپەڕێت -
4:41 - 4:46و هەمیشە لە لێواری
ڕاماڵینە بەهۆی باهۆزی داهاتوو.
- Title:
- بۆچ پێویستە کتێبی دیونی فرانک ڕۆبەرت بخوێنیتەوە؟- دان کوارتلەر
- Speaker:
- دان کوارتلەر
- Description:
-
more » « less
کۆی وانەکە لەم بەستەرە چاو لێبکە:
: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-dune-by-frank-herbert-dan-kwartlerدایک و کوڕێک بە ناو بیابانێکی بێکۆتادا گەشت دەکەن. بەرگی تایبەتییان لەبەر دایە، لە گەرمی دەیانپارێزێت و شلە دووبارە پاک دەکاتە بۆ بەکارهینان. گەشتیارەکان سەبارەت بە مردن لە تێنویەتیدا نیگەران نین. زوو دەنگی ئارامی بیابان بە هۆی ژاوەژاوی کرمێکی 400 مەتری کە لە ناخی زەوییەوە بەرز دەبێتەوە، دەشێوێت و کرمەکە بەرەو گەشتیارەکان ڕادەکات. ئەمە جیهانی دیونە. دان کوارتلەر باسی چیرۆکی سەختی ئەم کتێبە دەکات.
وانەکە لە لایەن دان کوارتلەر و لە لایەن Recircle کاری دەرهێنانی بۆ کراوە.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:47
|
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for Why should you read "Dune" by Frank Herbert? | |
|
mabbast chato accepted Kurdish (Central) subtitles for Why should you read "Dune" by Frank Herbert? | |
|
|
mabbast chato edited Kurdish (Central) subtitles for Why should you read "Dune" by Frank Herbert? | |
|
|
mabbast chato edited Kurdish (Central) subtitles for Why should you read "Dune" by Frank Herbert? | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why should you read "Dune" by Frank Herbert? | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why should you read "Dune" by Frank Herbert? |