Return to Video

Γιατί πρέπει να διαβάσετε τη Σύλβια Πλαθ; - Ισόλτ Γκιλέσπι

  • 0:07 - 0:09
    «Από την άκρη κάθε κλαδιού,
  • 0:09 - 0:11
    σαν ένα χοντρό μοβ σύκο,
  • 0:11 - 0:13
    ένα υπέροχο μέλλον
    μου έκανε νόημα και μου έγνεψε...
  • 0:13 - 0:16
    αλλά επιλέγοντας το ένα
    θα έχανα όλα τα υπόλοιπα
  • 0:17 - 0:19
    και ενώ καθόμουν εκεί αναποφάσιστη,
  • 0:20 - 0:23
    τα σύκα άρχισαν να μαραίνονται
    και να σαπίζουν
  • 0:23 - 0:27
    και ένα-ένα έπεφταν στο έδαφος κοντά μου».
  • 0:27 - 0:30
    Σε αυτό το απόσπασμα
    από τον «Γυάλινο Κώδωνα» της Σύλβια Πλαθ,
  • 0:31 - 0:34
    μια νεαρή γυναίκα φαντάζεται
    ένα αβέβαιο μέλλον
  • 0:34 - 0:37
    και αναφέρεται στον καθολικό φόβο
    της αδράνειάς της
  • 0:37 - 0:41
    μπροστά στο ενδεχόμενο
    της λανθασμένης επιλογής.
  • 0:41 - 0:43
    Παρόλο που η Πλαθ σκέφτηκε
    διάφορες σταδιοδρομίες,
  • 0:43 - 0:45
    τελικά επέλεξε την καλλιτεχνία.
  • 0:45 - 0:47
    Είχε ιδιαίτερο ταλέντο στην ποίηση.
  • 0:47 - 0:49
    Με την οξυδερκή ματιά της,
  • 0:49 - 0:52
    συνηθισμένα αντικείμενα
    μετατρέπονταν σε μοναδικές εικόνες:
  • 0:52 - 0:54
    ένα «νέο άγαλμα σε ένα ψυχρό μουσείο»,
  • 0:54 - 0:57
    μια σκιά σε έναν καθρέφτη,
    μια παχιά πλάκα σαπουνιού.
  • 0:57 - 1:00
    Τρομερά ευφυής,
    διεισδυτική και πνευματώδης,
  • 1:00 - 1:03
    η Πλαθ είχε διαγνωστεί
    με κλινική κατάθλιψη.
  • 1:03 - 1:06
    Χρησιμοποίησε την ποίηση για
    να εξερευνήσει τις διάφορες σκέψεις της
  • 1:06 - 1:08
    με τον πιο προσωπικό τρόπο
  • 1:08 - 1:11
    και η μαγευτική προοπτική
    της στο συναίσθημα,
  • 1:11 - 1:15
    στη φύση και στην τέχνη συνεχίζει
    να γοητεύει και να συγκλονίζει.
  • 1:15 - 1:17
    Στην πρώτη της ποιητική συλλογή,
  • 1:17 - 1:18
    τον «Κολοσσό»,
  • 1:18 - 1:20
    έγραψε για το αίσθημα
    του κενού και της ανυπαρξίας:
  • 1:20 - 1:23
    «λευκό: μια επιδερμίδα του μυαλού».
  • 1:23 - 1:24
    Ταυτόχρονα,
  • 1:24 - 1:26
    βρήκε παρηγοριά στη φύση,
  • 1:26 - 1:28
    από μια «μπλε ομίχλη»
    «που τραβάει την λίμνη»
  • 1:28 - 1:31
    ως τα λευκά λουλούδια που
    «ανθίζουν και καταρρέουν»
  • 1:31 - 1:34
    και τα μύδια «που είναι
    συγκεντρωμένα σαν βολβοί».
  • 1:34 - 1:37
    Μετά τον «Κολοσσό», η Πλαθ
    δημοσίευσε τον «Γυάλινο Κώδωνα»,
  • 1:37 - 1:38
    το μοναδικό της μυθιστόρημα,
  • 1:38 - 1:42
    το οποίο καταγράφει την περίοδο που
    η ίδια πέρασε στο περιοδικό «Mademoiselle»
  • 1:42 - 1:44
    στη Νέα Υόρκη όσο ήταν στο κολέγιο.
  • 1:44 - 1:46
    Το μυθιστόρημα εστιάζει στην Έστερ,
  • 1:46 - 1:49
    καθώς βυθίζεται σε βαριά κατάθλιψη,
  • 1:49 - 1:53
    ενώ ταυτόχρονα το βιβλίο περιλαμβάνει
    διασκεδαστικές και εύστοχες περιγραφές
  • 1:53 - 1:56
    στιλάτων σνομπ πάρτυ και
    ραντεβού με βαρετούς άνδρες
  • 1:56 - 1:59
    Σύντομα μετά την έκδοση
    του «Γυάλινου Κώδωνος»,
  • 1:59 - 2:02
    η Πλαθ αυτοκτόνησε σε ηλικία 30 ετών.
  • 2:02 - 2:05
    Δύο χρόνια μετά, μια συλλογή ποιημάτων
  • 2:05 - 2:07
    που έγραψε σε μια έκρηξη
    δημιουργικού οίστρου
  • 2:07 - 2:09
    κατά τους μήνες πριν τον θάνατό της
  • 2:09 - 2:12
    δημοσιεύτηκε με τον τίτλο «Άριελ».
  • 2:12 - 2:14
    Αναγνωρισμένο ως το αριστούργημά της,
  • 2:14 - 2:17
    το βιβλίο «Άριελ» δείχνει
    την ειλικρίνεια και τη φαντασία
  • 2:17 - 2:20
    που χρησιμοποίησε η Πλαθ
    για να αποτυπώσει τον πόνο της.
  • 2:20 - 2:23
    Σε ένα από τα πιο δυνατά
    ποιήματά του «Άριελ»,
  • 2:23 - 2:27
    την «Λαίδη Λάζαρος», εξερευνά
    τις απόπειρες αυτοκτονίας της
  • 2:27 - 2:28
    μέσω του Λαζάρου,
  • 2:28 - 2:30
    της βιβλικής φιγούρας που
    αναστήθηκε από τους νεκρούς.
  • 2:30 - 2:35
    Γράφει, «και εγώ μια χαμογελαστή
    γυναίκα, είμαι μόλις τριάντα
  • 2:35 - 2:38
    και σαν τις γάτες έχω
    εννιά ζωές για να πεθάνω».
  • 2:38 - 2:41
    Αλλά το ποίημα αποτελεί
    μαρτυρία και για την επιβίωση:
  • 2:41 - 2:45
    «Ανασταίνομαι με πυρρόξανθα μαλλιά και
    καταβροχθίζω τους άντρες σαν τον άνεμο».
  • 2:45 - 2:49
    Η ατρόμητη γλώσσα της έχει καταστήσει
    την Πλαθ σημείο αναφοράς
  • 2:49 - 2:51
    για αμέτρητους αναγνώστες και συγγραφείς
  • 2:51 - 2:53
    που προσπάθησαν να σπάσουν τη σιωπή τους
  • 2:53 - 2:57
    για τα τραύματα, τις απογοητεύσεις
    και τη σεξουαλικότητά τους.
  • 2:57 - 3:00
    Το βιβλίο «Άριελ» είναι γεμάτο στοχασμούς
  • 3:00 - 3:02
    σχετικά με τον σπαραγμό
    και τη δημιουργικότητα.
  • 3:02 - 3:06
    Το ομότιτλο ποίημα ξεκινάει:
    «Αδράνεια στη σιωπή.
  • 3:06 - 3:11
    Και μετά άυλο μπλε.
    Γεμάτο λόφους και αποστάσεις».
  • 3:11 - 3:15
    Έτσι προετοιμάζεται μια γυμνή
    πρωινή βόλτα πάνω στο άλογο,
  • 3:15 - 3:17
    μια από τις πιο αξιομνημόνευτες
    περιγραφές της Πλαθ
  • 3:17 - 3:19
    σχετικά με τη χαρά της δημιουργίας.
  • 3:19 - 3:22
    Αλλά το ποίημα περιέχει
    και σκοτεινές εικόνες,
  • 3:22 - 3:26
    όπως «το κλάμα ενός παιδιού»
    που «λιώνει στον τοίχο»
  • 3:26 - 3:29
    και «ένα κόκκινο μάτι, η χύτρα της μέρας».
  • 3:29 - 3:31
    Η εικόνα του σκοταδιού είναι
    υπαρκτή σε όλη την συλλογή,
  • 3:31 - 3:36
    που περιλαμβάνει αμφιλεγόμενες αναφορές
    στο ολοκαύτωμα και στους Καμικάζι.
  • 3:36 - 3:41
    Ακόμα και οι μνήμες ευτυχισμένων εποχών
    περιγράφονται ως μαρτυρικές από την Πλαθ:
  • 3:41 - 3:44
    «Ο σύζυγος και το παιδί μου
    χαμογελούν στη φωτογραφία,
  • 3:44 - 3:49
    Το χαμόγελό τους γραπώνει το δέρμα μου,
    σαν μικροί χαμογελαστοί γάντζοι».
  • 3:49 - 3:53
    Η απογοήτευση στο σπίτι της
    και η κακοποίηση από τον άντρα της
  • 3:53 - 3:56
    αποτελούν επαναλαμβανόμενα μοτίβα
    της ύστερης ποίησης της Πλαθ.
  • 3:56 - 3:59
    Μετά το θάνατό της, ο σύζυγός της
    κληρονόμησε την περιουσία της
  • 3:59 - 4:03
    και κατηγορήθηκε ότι
    δεν εξέδωσε μέρος του έργου της.
  • 4:03 - 4:07
    Παρά τις πιθανές παραλείψεις
    και τον πρόωρο θάνατό της,
  • 4:07 - 4:10
    ό,τι απομένει αποτελεί μία
    από τις πιο σημαντικές εργογραφίες
  • 4:10 - 4:12
    ποιήτριας του εικοστού αιώνα.
  • 4:12 - 4:16
    Παρόλο που τα έργα της μπορεί να σοκάρουν
    με την οργή και τον πόνο που εκφράζουν,
  • 4:16 - 4:18
    η Πλαθ καθιστά τους
    αναγνώστες της μάρτυρες
  • 4:18 - 4:21
    όχι μόνο της ειλικρίνειας
    σχετικά με την ψυχοσύνθεσή της,
  • 4:21 - 4:27
    αλλά και της ικανότητάς της να εκφράζει
    ό,τι συχνά παραμένει άρρητο.
Title:
Γιατί πρέπει να διαβάσετε τη Σύλβια Πλαθ; - Ισόλτ Γκιλέσπι
Speaker:
Ισόλτ Ζίλσπι
Description:

Παρακολουθείστε ολόκληρο το μάθημα: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-sylvia-plath-iseult-gillespie

Με την οξυδερκή της ματιά, η Σύλβια Πλαθ μετάτρεπε συνηθισμένα αντικείμενα σε μοναδικές εικόνες: ένα «νέο άγαλμα σε ένα ψυχρό μουσείο», μια σκιά σε έναν καθρέφτη, μια παχιά πλάκα σαπουνιού. Oι εκπληκτικές της απόψεις κι η ατρόμητη γλώσσα της την έχουν καταστήσει σημείο αναφοράς για αναγνώστες και συγγραφείς που προσπαθούν να σπάσουν τη σιωπή τους για τα τραύματα, τις απογοητεύσεις και τη σεξουαλικότητά τους. Η Ισόλτ Γκιλέσπι μοιράζεται τον λόγο που η συγγραφή της Πλαθ συνεχίζει να συγκλονίζει.

Μάθημα από την Ισόλτ Γκιλέσπι, σκηνοθετημένο από τη Σάρα Σέινταν.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:30
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Chryssa R. Takahashi accepted Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Thanasis Zantrimas edited Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Nina Triaridou edited Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Nina Triaridou edited Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Nina Triaridou edited Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Nina Triaridou edited Greek subtitles for Why should you read Sylvia Plath?
Show all

Greek subtitles

Revisions