Return to Video

Arkadaşıma yardım etmeye çalışmak bana ruh sağlığı hakkında ne öğretti

  • 0:07 - 0:11
    Ulusal Ruh Hastalıkları Birliği 5 çocuktan
    1'inin ciddi bir ruhsal hastalıktan
  • 0:11 - 0:13
    muzdarip olduğunu bildiriyor.
  • 0:13 - 0:19
    Bu çocuklar kendilerini izole ve yalnız
    hissediyor ve yardıma ihtiyaçları var.
  • 0:19 - 0:20
    Çoğu ebeveyn yardım etmek istiyor
  • 0:20 - 0:24
    ama bu çocuklar reddedilmekten,
    yargılanmaktan,
  • 0:24 - 0:27
    hatta ceza almaktan o kadar korkuyorlar ki
  • 0:27 - 0:31
    acılarını saklamak için yapabilecekleri
    her şeyi yapıyorlar.
  • 0:31 - 0:33
    Gülümsüyorlar.
  • 0:33 - 0:36
    Ebeveynlerine her şeyin yolunda
    olduğunu söylüyorlar.
  • 0:36 - 0:38
    Rehber öğretmenlerden kaçıyorlar,
  • 0:38 - 0:41
    çünkü onların ebeveynleri ile
    konuşmalarını istemiyorlar.
  • 0:41 - 0:43
    Böylece bu çocuklar
  • 0:43 - 0:46
    yardım için bize, yani en yakın
    arkadaşlarına dönüyorlar.
  • 0:46 - 0:49
    Doğrusu biz gençler, onlara nasıl
    yardım edeceğimizi bilmiyoruz.
  • 0:49 - 0:52
    Onlar için bir şeyleri gizliyor,
    ya da onlardan kaçıyor
  • 0:52 - 0:54
    veya onları
    görmezden geliyoruz.
  • 0:54 - 0:57
    onlara yalan söylüyor,
    onlarla yalan söylüyoruz
  • 0:57 - 1:00
    ya da büsbütün yoklarmış gibi davranıyoruz
  • 1:00 - 1:04
    ama arkadaşlarımız için
    en iyisini nadiren yapıyoruz.
  • 1:04 - 1:07
    Bu gerçeği yedinci sınıfta iken
  • 1:07 - 1:11
    en yakın arkadaşlarımdan birinin
    kendini kestiğini öğrendiğimde keşfettim.
  • 1:11 - 1:15
    Her ne kadar fark etmemiş gibi yapsam da
    mücadele ettiğini biliyordum.
  • 1:15 - 1:18
    Matematik dersindeyken
    bileğindeki yaralara benzeyen
  • 1:18 - 1:21
    çizgileri kâğıda çizdiğini fark ettim.
  • 1:21 - 1:26
    Gözlerindeki ızdırabın ve
    çaresizliğin farkına vardım.
  • 1:26 - 1:28
    Bütün cefasını fark ettim.
  • 1:28 - 1:30
    Fakat harekete geçmedim.
  • 1:30 - 1:34
    Ne yapacağımı bilmiyordum
    ve içimde bir mücadele hissettim.
  • 1:34 - 1:38
    Bu konu hakkında
    onunla mı konuşsam,
  • 1:38 - 1:40
    bir başkasıyla mı konuşsam
  • 1:40 - 1:42
    yoksa bütünüyle görmezden mi
    gelsem bilmiyordum.
  • 1:42 - 1:47
    Olaya yanlış bir yoldan yaklaşma
    korkumdan donakalmıştım.
  • 1:47 - 1:54
    Arkadaşım bir keresinde intihar
    gözetiminde hastaneye kaldırılmıştı.
  • 1:54 - 1:58
    Ansızın, içimdeki çatışmayı artık
    göz ardı edemeyeceğimi anladım.
  • 1:58 - 2:01
    Kendime bir söz verdim.
  • 2:01 - 2:06
    Onu kurtarmak istedim.
    Bir arkadaşa ihtiyacı vardı.
  • 2:06 - 2:11
    Okula döndüğünde, kendine zarar
    vermediğine emin olmak için
  • 2:11 - 2:14
    onu her gün kontrol etmeye başladım.
  • 2:14 - 2:18
    Ama iyiye gitmiyordu.
  • 2:18 - 2:25
    Onunla ilgilenmeye öylesine odaklandım ki
    kendimle ilgilenmeyi bıraktım.
  • 2:25 - 2:28
    Notlarım kötüye gidiyordu.
  • 2:28 - 2:30
    Yeterince uyumuyordum
  • 2:30 - 2:34
    ve benim için önemli olan şeylere
    olan ilgimi de yitirdim.
  • 2:34 - 2:41
    Bir yerden sonra, kendimi kesmeye başladım
  • 2:41 - 2:44
    çünkü onun iyileşmediğini biliyordum
  • 2:44 - 2:49
    ve bunun benim hatam
    olduğunu kendime inandırmıştım.
  • 2:49 - 2:51
    Ebeveynlerim kendimde
    olmadığımı fark etti.
  • 2:51 - 2:55
    Ama gerçeği onlardan
    sakladığıma emindim.
  • 2:55 - 3:00
    Ne kadar çok mesaj da silsem,
    Ne kadar çok resim de silsem
  • 3:00 - 3:03
    gerçeği ne kadar çok saklasam da
  • 3:03 - 3:07
    anne ve babam bir şeyler
    olduğunu biliyorlardı.
  • 3:07 - 3:10
    Bu noktada, herkesi uzaklaştırdım,
  • 3:10 - 3:15
    anne babamı, kız kardeşimi
    ve en yakın arkadaşlarımı.
  • 3:15 - 3:18
    Konuştuğum tek kişi bu arkadaşımdı.
  • 3:18 - 3:21
    Yardım için birbirimize güveniyorduk.
  • 3:21 - 3:26
    Ama ona nasıl yardım edeceğimi bilmiyordum
    o da kendine zarar vermeye devam ediyordu
  • 3:26 - 3:29
    Bu yüzden kendimi başarısız hissettim.
  • 3:29 - 3:33
    En sonunda, aşikâr olan bir şeyi fark
    etmeme yardımcı olan bir terapiste gittim
  • 3:33 - 3:38
    Kendime faydam dokunmadan
    o kıza yardım edemezdim,
  • 3:38 - 3:42
    Arkadaşımın acı çekmesinin
    benim hatam olmadığını fark ettim
  • 3:42 - 3:46
    kendine zarar vermesini engellemenin
    sorumluluğumda olmadığını da fark ettim.
  • 3:46 - 3:51
    Arkadaşımın mutluluğunun ve sağlığının
    benim sorumluluğumda olmadığını anladım.
  • 3:51 - 3:57
    Ona destek olabilirdim fakat onu
    iyileştirmeye hazırlıklı değildim.
  • 3:57 - 4:02
    Yeni bir bakış açısı edinmek zaman aldı
    ama daha iyi bir şekilde sonuçlandı.
  • 4:02 - 4:06
    Sonraki yıl, farklı bir okula gitti
    ve yeni arkadaşlar edindi
  • 4:06 - 4:10
    Ben de yeni arkadaşlar edindim.
    Zaman öyle geçti.
  • 4:10 - 4:13
    Şu sıralar, hiç olmadığım
    kadar iyi durumdayım
  • 4:13 - 4:16
    çünkü o yıl, önemli bir ders çıkardım.
  • 4:16 - 4:21
    Dostlarınıza yardımcı olmak için yapılacak
    en iyi şey, kendinize faydalı olmak.
  • 4:21 - 4:24
    Dostum için bile en iyisini
    düşünmeden önce
  • 4:24 - 4:28
    Kendimi çok kaptırmadan
    ona destek olabilmek için
  • 4:28 - 4:31
    güvende olduğumdan emin olmam gerekiyordu.
  • 4:31 - 4:34
    Onun mutluluğunun ve hayatta
    olmasının benim sorumluluğumda
  • 4:34 - 4:38
    olmadığının farkında olmak için
    kararlı olmam gerekiyordu.
  • 4:38 - 4:41
    Bu benim üstlenmem gereken bir yük değildi
  • 4:41 - 4:44
    bu benim tek başına
    yapabileceğim bir şey değildi,
  • 4:44 - 4:47
    arkadaşıma yardım etmeye hazır değildim.
  • 4:47 - 4:49
    Fark etmediğim şey buydu,
  • 4:49 - 4:54
    arkadaşımın daha kötüleşmesine ve,
    beni de kötüye sürüklemesine neden oldu.
  • 4:54 - 5:00
    Ama yerinde bir farkındalık ve kuvvetle
    arkadaşlarınıza destek olabilirsiniz.
  • 5:00 - 5:03
    Her durum farklıdır, bu yüzden de
    yardım istemeniz gerekir.
  • 5:03 - 5:07
    Hayatınızda bu durumlarla başa çıkmaya
    hazırlıklı olan yetişkinlere sorun.
  • 5:07 - 5:10
    Dostlarınıza destek olurken tek
    yapmanız gereken destek almak
  • 5:10 - 5:15
    çünkü taşıdığınız yük, sadece
    algılanan sorumluluk.
  • 5:15 - 5:17
    Bu sizin katlandığınız bir yük değil.
  • 5:17 - 5:20
    Yüklerinizden kurtulun.
  • 5:20 - 5:24
    Arkadaşlarımız yardım ararken sadece
    destek almak için bize sesleniyorlar
  • 5:24 - 5:27
    Onlara çare olmamız için seslenmiyorlar.
  • 5:27 - 5:30
    Bizim sorumluluğumuz onların
    mutluluğunu sağlamak,
  • 5:30 - 5:32
    onları iyileştirmek değil.
  • 5:32 - 5:35
    Sevildiklerini, kendimizi
    kaybetmeden farkettirmek
  • 5:35 - 5:37
    bizim sorumluluğumuz.
  • 5:37 - 5:40
    Yüklerimizden kurtulmak,
    bizleri dostlarımızı ihtiyaç duydukları
  • 5:40 - 5:42
    yardıma yönlendirebilmemiz
    için özgür kılar
  • 5:43 - 5:45
    Teşekkür ederim.
  • 5:45 - 5:49
    (Alkış)
Title:
Arkadaşıma yardım etmeye çalışmak bana ruh sağlığı hakkında ne öğretti
Description:

Elaine Russell yedinci sınıftayken, arkadaşının ızdırabının ağırlığını üstlenmeyi denedi. Onun bir ruh hastalığı ile boğuştuğunu biliyordu ve onu umutsuzca ‘‘kurtarmak’’ istedi. Fakat Elaine neticede fark etti ki, arkadaşının acısını yatıştırmaya haiz değildi ve sevdiklerimizi ‘‘kurtarma’’ fikri, üzerimizde sağlıksız bir baskı oluşturabiliyor. Bu açıklayıcı konuşmada Elaine, başkalarına yardım etmenin kendinize zarar vermek anlamına gelmediğini nasıl öğrendiğini ve yetişkinlere, bize yol göstermeleri için başvurmanın neden iyileşmedeki temel adım olabileceğini paylaşıyor. ‘‘Arkadaşlarımız yardım ararken sadece destek almak amacıyla bize sesleniyorlar, onlara çare olmamız için seslenmiyorlar.’’

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:50

Turkish subtitles

Revisions