-
Giờ mọi thứ sẽ phức tạp thêm một tí,
-
ở vế trái, ta không chỉ có
-
các khối x với khối lượng không xác định,
là ba khối màu xanh này này,
-
ta còn có các khối nặng 1 kg,
-
cụ thể là 2 khối.
-
Giờ ta muốn tìm x.
-
Nhưng trước đó thì mình muốn bạn nghĩ về
một phương trình
-
có thể biểu thị cho toàn bộ hình vẽ này,
trong đó bàn cân bên trái
-
phải bằng bàn cân bên phải.
-
Cứ nghĩ về điều này một lúc nhé...
-
Để xem ở vế trái ta có gì nào:
-
3 khối x, có thể coi bằng 3x,
-
và 2 khối 1 kg, tổng là 2 kg nên ta sẽ
cộng thêm 2.
-
Vậy ở bên trái, ta có tổng khối lượng
là 3x cộng 2.
-
3 khối x, cộng 2 kg.
-
Đó là vế trái.
-
Còn vế phải,
-
ta chỉ cần đếm thôi:
-
[Đếm đến 14]
-
14 khối, mỗi khối 1 kg
nên tổng bằng 14 kg.
-
Và ta thấy cán cân không hề bị nâng lên
hay chúc xuống, mà hoàn toàn cân bằng,
-
nên khối lượng ở bên này phải bằng
khối lượng ở bên kia.
-
Ta thể hiện điều này bằng dấu bằng.
-
[để mình viết bằng màu trắng chứ
không thích màu nâu kia đâu]
-
Rồi, giờ mình muốn bạn nghĩ xem,
-
có thể nghĩ bằng phép toán hay bằng
hình ảnh cũng được,
-
xem thứ nhất,
-
làm thế nào để loại bỏ đi hết
các khối 1 kg ở đây?
-
Cứ nghĩ đi nhé...
-
Đơn giản nhất,
-
ta sẽ lấy các khối 1 kg từ bên trái,
-
nhưng nhớ nhé vì lấy từ bên trái
-
và trước đó cái cân cân bằng, nên giờ
bên trái sẽ bị nhẹ hơn
-
và #bàn cân sẽ bị nâng lên. Trong khi
ta muốn giữ nguyên dấu bằng,
-
để khối lượng này
vẫn bằng khối lượng kia.
-
Nên nếu lấy đi 2 khối từ bên trái,
ta cũng cần lấy đi 2 khối từ bên phải.
-
Rồi, lấy từ mỗi bên 2 khối nhé.
-
Còn theo ngôn ngữ toán học, ta đang
trừ đi 2 kg ở mỗi bên đấy.
-
Trừ đi ở bên này,
-
nên vế trái ta có 3x cộng 2, trừ 2
-
bằng 3x,
-
và ở vế phải ta có 14 trừ 2
(để mình viết ra nhé),
-
trừ 2 nên còn 12 khối.
-
Và như bạn có thể thấy, còn 12 khối 1 kg
-
và 3 khối x.
-
Bởi vì ta lấy đi từ cả hai bên
lượng bằng nhau
-
nên cán cân vẫn thăng bằng.
Phương trình trở thành 3x bằng 12.
-
Giờ bài toán đã trở nên quen thuộc
hơn nhiều rồi
-
vậy làm thế nào để ta có thể cô lập x,
-
để chỉ có 1 x ở bên trái
-
mà vẫn giữ được cho cái cân thăng bằng?
-
Tốt nhất là nghĩ như vầy:
-
nếu chỉ muốn có 1 x ở vế trái,
tức là 1 phần 3 tổng sỗ x,
-
ta chỉ cần nhân vế trái với 1 phần 3
-
và để giữ cho cán cân thăng bằng,
ta cũng nhân vế phải với 1 phần 3.
-
Làm theo kiểu toán học,
-
thì ở đây ta nhân vế trái với 1 phần 3,
-
và để giữ cho cán cân thăng bằng,
nhân vế phải với 1 phần 3.
-
Nhân với 1 phần 3 thì cũng có nghĩa
ta chỉ giữ lại 1 phần 3 lượng ban đầu thôi.
-
Xoá hai cái này đi.
-
Nếu muốn giữ lại chỉ 1 phần 3
lượng ban đầu,
-
do ở đây có 12 khối,
-
mà 1/3 của 12 thì bằng 4,
ta còn 4 khối 1 kg.
-
Để xoá đi hết chỉ giữ lại 4 nhé.
(cái này, này, này...)
-
Ở đây mình còn 4 khối.
-
Và rồi, thứ duy nhất còn lại
-
là x - để mình tô màu cho bạn dễ thấy -
-
và các khối 1 kg này.
-
Bạn có thể thấy phương trình toán học
ở đây: 1 phần 3 nhân 3x
-
hoặc nói là 3x chia 3 cũng được,
dù sao thì
-
vì 3 với 3 triệt tiêu cho nhau
nên chỉ còn x thôi.
-
Ở vế phải: 12 nhân 1 phần 3, bằng
12 phần 3 bằng 4.
-
Và, bởi ta làm điều này với cả hai phía,
cán cân vẫn thăng bằng.
-
Vậy khối lượng của khối này phải bằng
khối lượng của 4 khối ở đây.
-
x bằng 4 kg.