Return to Video

جیمز ب. گلات‌فلدر: چه کسی بر دنیا تسلط دارد؟

  • 0:00 - 0:03
    «وقتی بحران آمد،
  • 0:03 - 0:06
    محدودیت های جدی موجود در الگوهای اقتصادی
  • 0:06 - 0:11
    و مالی، بلافاصله آشکار شد.»
  • 0:11 - 0:16
    «اعتقادی قوی وجود دارد، که باور من هم هست،
  • 0:16 - 0:21
    که اقتصاد بد یا سطحینگری و یا به خود مطمئنی
  • 0:21 - 0:23
    به ایجاد این بحران کمک کرده است.»
  • 0:23 - 0:26
    حالا، شما احتمالا همه انتقادهای مشابهی را شنیدهاید
  • 0:26 - 0:29
    که از سوی افرادی که منتقد سرمایه داری گفته میشوند.
  • 0:29 - 0:31
    اما این متفاوت است.
  • 0:31 - 0:34
    این از قلب دنیای مالی میآید.
  • 0:34 - 0:37
    . نقل قول اولی است از ژان کلود تریشه (Jean-Claude Trichet)،
  • 0:37 - 0:41
    در زمانی که او فرماندار بانک مرکزی اروپا بود.
  • 0:41 - 0:43
    نقل قول دوم از رئیس
  • 0:43 - 0:47
    مقامات خدمات مالی انگلستان است.
  • 0:47 - 0:48
    آیا این افراد دارند القا میکنند
  • 0:48 - 0:51
    که ما سامانههای اقتصادی که
  • 0:51 - 0:54
    جوامع مدرن ما را هدایت میکنند را درک نمیکنیم؟
  • 0:54 - 0:56
    تازه بدتر هم میشود.
  • 0:56 - 0:58
    «ما میلیاردها دلار
  • 0:58 - 1:02
    در تلاش برای درک ریشه های جهان خرج میکنیم
  • 1:02 - 1:05
    در حالی که ما هنوز شرایط لازم
  • 1:05 - 1:14
    را برای یک جامعه پایدار، اقتصاد عملی، و یا صلح را درک نمیکنیم.»
  • 1:14 - 1:17
    در اینجا چه اتفاقی دارد میافتد؟ چگونه چنین چیزی ممکن است؟
  • 1:17 - 1:20
    آیا ما واقعا درک بیشتری در مورد اصل حقیقت داریم
  • 1:20 - 1:22
    نسبت به واقعیتی که
  • 1:22 - 1:25
    که از برخوردهای انسانی ما پدید میآید داریم؟
  • 1:25 - 1:27
    متاسفانه، پاسخ مثبت است.
  • 1:27 - 1:31
    اما یک راه حل جالب در راه است
  • 1:31 - 1:35
    از آنچه که به عنوان علم پیچیدگی شناخته میشود.
  • 1:35 - 1:38
    برای توضیح این که این به چه معنی است و این چیز چیست،
  • 1:38 - 1:42
    لطفا اجازه دهید من چند گام به عقب برگردم.
  • 1:42 - 1:44
    من به صورت تصادفی وارد دنیای فیزیک شدم.
  • 1:44 - 1:47
    این یک برخورد اتفاقی بود در زمانی که من جوان بودم،
  • 1:47 - 1:49
    و از آن زمان به بعد، من اغلب در مورد
  • 1:49 - 1:51
    موفقیت شگفت انگیز فیزیک
  • 1:51 - 1:56
    در توصیف واقعیتهائی که هر روز با آن از خواب بیدار میشویم در عجب هستم.
  • 1:56 - 1:59
    به طور چکیده، شما می توانید به شرح فیزیک را توصیف کنید.
  • 1:59 - 2:02
    یک تکه از واقعیتی را که میخواهید بفهمید را بر میدارید
  • 2:02 - 2:06
    و آن را به ریاضیات ترجمه میکنید.
  • 2:06 - 2:09
    آن را به زبان معادله ترجمه میکنید.
  • 2:09 - 2:13
    و سپس (از روی آن) میتوان نمونهای را ساخت و آزمایش کرد.
  • 2:13 - 2:16
    ما در واقع خیلی خوش شانس هستیم که این روش کار می کند،
  • 2:16 - 2:19
    چرا که هیچ کس به واقع نمیداند که چرا افکار در سر ما
  • 2:19 - 2:24
    باید با فعالیتهای اساسی جهان مرتبط باشند.
  • 2:24 - 2:28
    با وجود این موفقیت، فیزیک محدودیتهای خود را هم دارد.
  • 2:28 - 2:30
    همانطور که دِرک هلبینگ (Dirk Helbing) در نقل قول قبلی اشاره کرد،
  • 2:30 - 2:33
    ما واقعا از دَرک پیچیدگی که
  • 2:33 - 2:36
    که به ما مربوط است و ما را احاطه کرده است عاجزیم.
  • 2:36 - 2:41
    این تناقض همان چیزی است که من در سامانههای پیچیده علاقهمند کرد.
  • 2:41 - 2:43
    اینها سامانههائی هستند که زیرساختشان
  • 2:43 - 2:46
    قطعات بسیاری است که با هم ارتباط و تعامل دارند:
  • 2:46 - 2:50
    (مانند) یک دسته پرنده یا ماهی، گروهی از مورچگان،
  • 2:50 - 2:53
    زیستسامانه، مغز، بازارهای مالی.
  • 2:53 - 2:58
    اینها فقط چند نمونه بود.
  • 2:58 - 3:03
    جالب است که نقشهبرداری از سامانههای پیچیده
  • 3:03 - 3:05
    و تبدیل آنها به معادلات ریاضی بسیار مشکل است،
  • 3:05 - 3:09
    بنابراین رویه معمول فیزیک در اینجا به کار نمیآید.
  • 3:09 - 3:11
    پس ما در مورد سامانههای پیچیده چه میدانیم؟
  • 3:11 - 3:15
    خوب، به نطر میآید که آن چیزی که از بیرون رفتار پیچیده به نظر میآید
  • 3:15 - 3:18
    در واقع خود نتیجه
  • 3:18 - 3:23
    چند قانون ساده تعامل است.
  • 3:23 - 3:27
    این یعنی شما میتوانید معادلات را فراموش کنید
  • 3:27 - 3:29
    و فقط سعی کنید که سامانه را درک کنید
  • 3:29 - 3:31
    به وسیله نگاه کردن به تعاملات آن،
  • 3:31 - 3:34
    پس شما میتوانید معادلات را فراموش کنید
  • 3:34 - 3:36
    و شروع کنید به نگاه کردن به تعاملات.
  • 3:36 - 3:39
    و این حتی بهتر هم می شود، چرا که اکثر سامانههای پیچیده
  • 3:39 - 3:43
    ویژگی شگفت انگیزی دارند به نام ظهور.
  • 3:43 - 3:45
    خُب این بدان معنی است که سامانه به عنوان یک کل
  • 3:45 - 3:47
    به طور ناگهانی شروع به نشان دادن رفتاری میکند
  • 3:47 - 3:50
    که قابل درک یا پیشبینی نیست
  • 3:50 - 3:52
    اگر اجزای سامانه مشاهده شوند.
  • 3:52 - 3:56
    به نحوی که کل به معنای واقعی کلمه بیشتر از مجموع اجزاء است.
  • 3:56 - 3:59
    و همه از این نیز بدان معنی است که شما میتوانید
  • 3:59 - 4:04
    بخشهای منحصر به فرد این سامانه را و پیچیدگی آنها را فراموش کنید.
  • 4:04 - 4:09
    بنابراین اگر یک سلول یا یک موریانه یا یک پرنده باشد،
  • 4:09 - 4:13
    شما فقط بر قواعد تعامل تمرکز میکنید.
  • 4:13 - 4:18
    در نتیجه، یک شبکه بازنمائی مطلوب
  • 4:18 - 4:20
    از سامانههای پیچیده است.
  • 4:20 - 4:23
    گرههای شبکه
  • 4:23 - 4:26
    اجزای سامانهاند
  • 4:26 - 4:30
    و ارتباطات از طریق تعامل نشان داده میشود.
  • 4:30 - 4:33
    پس نقشی که معادلات برای فیزیک بازی میکندد را،
  • 4:33 - 4:38
    شبکههای پیچیده برای مطالعه سامانههای پیچیده دارد.
  • 4:38 - 4:41
    این رویکرد با موفقیت
  • 4:41 - 4:44
    در بسیاری از سامانههای پیچیده در فیزیک، زیست شناسی،
  • 4:44 - 4:47
    علوم رایانه، علوم اجتماعی به کار گرفته شده،
  • 4:47 - 4:50
    اما اقتصاد چطور؟
  • 4:50 - 4:52
    شبکههای اقتصادی کجا هستند؟
  • 4:52 - 4:57
    این یک شکاف شگفت انگیز و برجسته در مقالات است.
  • 4:57 - 4:59
    مطالعه ما پارسال منتشر کردیم به نام
  • 4:59 - 5:02
    «شبکه تسلط شرکتهای جهانی»
  • 5:02 - 5:08
    اولین تجزیه و تحلیل گسترده از شبکههای اقتصادی بود.
  • 5:08 - 5:11
    این مطالعه بر روی اینترنت به صورتی ویروسی منتشر شد
  • 5:11 - 5:16
    و توجه بسیاری از رسانه های بین المللی را به خود جلب کرد.
  • 5:16 - 5:19
    این کاملا قابل توجه است، چرا که، دوباره،
  • 5:19 - 5:20
    چرا قیلا هیچکس به این نگاه نکرده بود؟
  • 5:20 - 5:24
    دادههای مشابه مدتها است که موجود بوده است.
  • 5:24 - 5:27
    آنچه که ما به جزئیاتش نگاه کدیم شبکه مالکیت بود.
  • 5:27 - 5:33
    بنابراین این گرهها شرکتها، آدمها، دولتها،
  • 5:33 - 5:36
    بنیادها، و غیره هستند.
  • 5:36 - 5:39
    و پیوندها نشان دهنده رابطه سهامداری است،
  • 5:39 - 5:44
    پس سهامدار A صاحب X درصد سهام شرکت B است.
  • 5:44 - 5:46
    و ما نیز به شرکت یک ارزشی را دادیم
  • 5:46 - 5:50
    که بر اساس بودجه عملیاتی آن شرکت بود.
  • 5:50 - 5:53
    بنابراین شبکههای مالکیت الگوهای
  • 5:53 - 5:55
    روابط سهامداری را نشان می دهد.
  • 5:55 - 5:57
    در این مثال کوچک، شما میتوانید
  • 5:57 - 5:59
    چند نهاد مالی
  • 5:59 - 6:04
    با برخی از میان پیوندهای بسیارشان را که برجسته شدهاند را ببینید.
  • 6:04 - 6:07
    حالا شما ممکن است فکر کنید که هیچ کس تا به حال به نگاهی به این نکرده
  • 6:07 - 6:09
    چون شبکههای مالکیت
  • 6:09 - 6:12
    واقعا، و به طو حقیقی برای مطالعه چیزهائی کسل کننده هسنتند .
  • 6:12 - 6:16
    خب، از آنجا که مالکیت ارتباط مستقیم بر تسلط دارد،
  • 6:16 - 6:17
    همانطور که بعدا توضیح خواهم داد،
  • 6:17 - 6:19
    نگاه کردن به شبکههای مالکیت
  • 6:19 - 6:21
    در واقع می تواند به شما پاسخ سوالاتی را بدهد مانند،
  • 6:21 - 6:23
    چه کسانی بازیکنان کلیدی هستند؟
  • 6:23 - 6:25
    چگونه سازماندهی شده اند؟ آیا آنها جداگانه عمل میکندد؟
  • 6:25 - 6:27
    آیا آنها به هم پیوستهاند؟
  • 6:27 - 6:31
    و توزیع کلی تسلط چگونه است؟
  • 6:31 - 6:34
    به عبارت دیگر، چه کسی بر جهان مسلط است؟
  • 6:34 - 6:37
    من فکر می کنم این یک سوال جالب است.
  • 6:37 - 6:41
    و عواقبی برای ریسک سامانهای دارد.
  • 6:41 - 6:46
    این میزانی است از این که کل سامانه تا چه اندازه آسیب پذیر میباشد.
  • 6:46 - 6:49
    درجه بالایی از اتصال
  • 6:49 - 6:51
    میتواند برای ثبات بد باشد،
  • 6:51 - 6:55
    زیزا که تنش میتواند در سامانه گسترش یابد
  • 6:55 - 6:58
    مانند یک بیماری همه گیر.
  • 6:58 - 7:01
    دانشمندان گاهی اقتصاددانان را مورد انتقاد قرار میدادند
  • 7:01 - 7:03
    که بر این باورند که نظریهها و مفاهیم
  • 7:03 - 7:06
    مهم تر از داده های تجربیاند،
  • 7:06 - 7:09
    به دلیل این رهنمود بنیادین در علم هست:
  • 7:09 - 7:12
    بگذارید داده ها صحبت کنند. باشه. بیآئید این کار را بکنیم.
  • 7:12 - 7:15
    خوب ما با یک پایگاه داده که شامل
  • 7:15 - 7:19
    ۱۳ میلیون رابطه مالکیتی از سال ۲۰۰۷ بود شروع کردیم.
  • 7:19 - 7:22
    این یک مقدار زیادی از داده است، زیرا ما میخواستیم بفهمیم که
  • 7:22 - 7:25
    چه کسی برجهان تسلط دارد؟
  • 7:25 - 7:28
    ما تصمیم گرفتیم تا بر وی شرکتهای چند ملیتی تمرکز کنیم
  • 7:28 - 7:30
    که اصطلاحا TNC نامیده میشوند.
  • 7:30 - 7:33
    اینها شرکتهائی هستند که در بیش از یک کشورعمل میکنند،
  • 7:33 - 7:36
    و ما ۴۳,۰۰۰ شرکت این گونهای پیدا کردیم.
  • 7:36 - 7:40
    در قدم بعدی، ما شبکهای از این شرکتها ساختیم،
  • 7:40 - 7:42
    به طوری که ما همه سهامداران شرکتها گرفتیم،
  • 7:42 - 7:44
    و سهامداران سهامداران را، و غیره،
  • 7:44 - 7:47
    تمام راه را بالادست و پاییندست،
  • 7:47 - 7:51
    و در آخر به شبکهای حاوی ۶۰۰,۰۰۰ گره
  • 7:51 - 7:53
    و یک میلیون پیوند رسیدیم.
  • 7:53 - 7:57
    این شبکه شرکتهائی است که ما آن را تجزیه و تحلیل کردیم.
  • 7:57 - 7:59
    و به نظر میآید ساختار زیر را داشته باشد.
  • 7:59 - 8:02
    بنابراین یک پیرامون و یک مرکز دارید
  • 8:02 - 8:06
    که حاوی حدود ۷۵ درصد از همه بازیکنان است،
  • 8:06 - 8:10
    و در مرکز این هسته کوچک اما بسیار غالب وجود دارد
  • 8:10 - 8:15
    که شامل شرکتهائی است که بسیار به هم پیوستهاند.
  • 8:15 - 8:17
    برای این که به شما یک تصویر بهتر بدهم،
  • 8:17 - 8:19
    در مورد یک منطقه شهری فکرکنید.
  • 8:19 - 8:21
    بنابراین شما حومه و حاشیه را دارید،
  • 8:21 - 8:24
    یک مرکز دارید مانند منطقه بازار،
  • 8:24 - 8:26
    و بعد هسته چیزی است مانند،
  • 8:26 - 8:29
    بلندترین ساختمانهای بلندی که در مرکز است.
  • 8:29 - 8:34
    و در همین جا هم نشانه ای از سازمان یافتگی را میشود در اینجا را ببینید.
  • 8:34 - 8:40
    تنها ۳۶ درصد از این شرکتهای چند ملیتی در هسته واقع شدهاند،
  • 8:40 - 8:44
    اما آنها ۹۵ درصد از کل درآمد عملی
  • 8:44 - 8:47
    کل شرکتهای چند ملیتی را دارند.
  • 8:47 - 8:49
    خوب، پس ما ساختار را تجزیه و تحلیل کردیم،
  • 8:49 - 8:53
    پس چگونه این به تسلط مربوط میشود ؟
  • 8:53 - 8:57
    خب، مالکیت حق رأی به سهامداران میدهد.
  • 8:57 - 9:00
    این مفهوم طبیعی تسلط است.
  • 9:00 - 9:03
    و الگوهای مختلف وجود دارد که به شما اجازه میدهد
  • 9:03 - 9:06
    تسلط ناشی از مالکیتتان را محاسبه کنید.
  • 9:06 - 9:08
    اگر شما بیش از ۵۰ درصد از سهام یک شرکت را داشته باشید،
  • 9:08 - 9:10
    شما تسلط (آن شرکت) را به دست میگیرید،
  • 9:10 - 9:15
    اما معمولا این به توزیع نسبی سهام بستگی دارد.
  • 9:15 - 9:18
    و شبکه واقعا مهم است.
  • 9:18 - 9:21
    حدود ۱۰ سال پیش، آقای تروچتی پروورا (Tronchetti Provera)
  • 9:21 - 9:24
    مالکیت و تسلط را در یک شرکت کوچک داشت،
  • 9:24 - 9:28
    که مالک و مسلط بر یک شرکت بزرگتر بود.
  • 9:28 - 9:29
    شما این نظریه را میفهمید.
  • 9:29 - 9:32
    در پایان این به او تسلط در شرکت مخابرات ایتالیا میداد.
  • 9:32 - 9:36
    با ضریب اهرمی ۲۶.
  • 9:36 - 9:40
    پس این بدان معنی است که، با هر یورو سرمایه گذاری،
  • 9:40 - 9:44
    او قادر به حرکت ۲۶ یورو از ارزش بازار بود
  • 9:44 - 9:47
    از راه زنجیرههای روابط مالکیتی.
  • 9:47 - 9:50
    خوب آنچه که ما در واقع در مطالعهمان محاسبه کردیم
  • 9:50 - 9:54
    تسلط بر ارزش شرکتهای چند ملیتی است.
  • 9:54 - 9:57
    این به ما اجازه داد تا درجهای از نفوذ را
  • 9:57 - 9:59
    به هر یک از سهامداران بدهیم.
  • 9:59 - 10:01
    این تا حد زیادی معنای
  • 10:01 - 10:05
    نظریه ماکس وبر (Max Weber) از قدرت بالقوه، است،
  • 10:05 - 10:08
    که احتمال تحمیل اراده خود
  • 10:08 - 10:12
    به رغم مخالفت دیگران است.
  • 10:12 - 10:17
    اگر شما میخواهید جریان را در شبکه مالکیت محاسبه کنید،
  • 10:17 - 10:18
    این همان کاری است که باید بکنید.
  • 10:18 - 10:21
    در واقع درک آن سخت نیست.
  • 10:21 - 10:24
    اجازه بدهید آن را به شما با استفاده از این استعاره توضیح بدهم.
  • 10:24 - 10:26
    پس به جریان آب در لولههائی فکر کنید
  • 10:26 - 10:30
    که لولهها دارای ضخامتهای مختلف هستند.
  • 10:30 - 10:34
    پس به طور مشابه، تسلط در شبکه مالکیت در جریان است
  • 10:34 - 10:39
    و در گرهها جمع آوری میشود.
  • 10:39 - 10:43
    پس آنچه که ما پس از محاسبه تمام این شبکه تسلط یافتیم چه بود؟
  • 10:43 - 10:48
    خب، معلوم میشود که ۷۳۷ نفر از بزرگترین سهامداران
  • 10:48 - 10:51
    قدرت این را دارند که در مجموع
  • 10:51 - 10:55
    بر ۸۰ درصد از ارزش شرکتهای چند ملیتی را مسلط شوند.
  • 10:55 - 10:58
    حال، به یاد داشته باشید که ما با ۶۰۰,۰۰۰ گره شروع کردیم،
  • 10:58 - 11:02
    پس این ۷۳۷ بازیکن برتر
  • 11:02 - 11:06
    کمیبیشتر از ۰/۱ درصد را تشکیل میدهند.
  • 11:06 - 11:11
    بیشتر آنها موسسات مالی در آمریکا و انگلستان هستند.
  • 11:11 - 11:14
    و این شدیدتر میشود.
  • 11:14 - 11:18
    ۱۴۶ بازیکن برتر در هسته وجود دارد،
  • 11:18 - 11:22
    و آنها با هم قدرت تسلط
  • 11:22 - 11:27
    بر ۴۰ درصد از ارزش شرکتهای چند ملیتی را دارند.
  • 11:27 - 11:30
    پیامی که میتوانید از تمام اینها با خود به خانه ببرید چیست؟
  • 11:30 - 11:34
    خوب، درجه بالایی از تسلطی را که دیدید
  • 11:34 - 11:39
    با هر معیاری بسیار شدید است.
  • 11:39 - 11:41
    این حد اتصال داخلی
  • 11:41 - 11:44
    بازیکنان برتر در هسته
  • 11:44 - 11:49
    میتواند یک خطری سامانهای قابل توجهی برای اقتصاد جهانی باشد
  • 11:49 - 11:52
    و ما به راحتی توانستیم که شبکه شرکتهای چند ملیتی را بازسازی کنیم
  • 11:52 - 11:54
    با چند قانون ساده.
  • 11:54 - 11:57
    این به این معنی است که ساختار آن احتمالا ناشی از
  • 11:57 - 11:59
    خود مهندسی است.
  • 11:59 - 12:02
    این ویژگی ثانویه است که بستگی به
  • 12:02 - 12:05
    قوانین تعامل در سامانه دارد،
  • 12:05 - 12:08
    پس احتمالا نتیجه یک رویکرد بالا به پایین
  • 12:08 - 12:12
    مانند یک توطئه جهانی نیست.
  • 12:12 - 12:15
    مطالعه ما «برداشتی از سطح ماه است.
  • 12:15 - 12:16
    این یک نقشه خیابان نیست.»
  • 12:16 - 12:18
    بنابراین شما باید اعداد دقیق مطالعه ما را با شک
  • 12:18 - 12:20
    و ذرهای چاشنی مزه کنید،
  • 12:20 - 12:23
    با این حال «به ما یک نگاه اجمالی آزاردهنده
  • 12:23 - 12:28
    از دنیای امور مالی جدید و شجاع است.»
  • 12:28 - 12:32
    ما امیدواریم که که درها را برای تحقیقات بیشتر در این جهت باز کرده باشیم،
  • 12:32 - 12:37
    به طوری که بقیه زمینهای ناشناخته در آینده نقشه شود.
  • 12:37 - 12:38
    و این به آرامی دارد شروع میشود.
  • 12:38 - 12:41
    ما شاهد ظهور برنامههای بلند مدت
  • 12:41 - 12:45
    با بودجه بسیار هستیم که هدفشان
  • 12:45 - 12:50
    در فهم جهان شبکهها از نقطه نظر پیچیدگی است.
  • 12:50 - 12:52
    اما این سفر تنها به تازگی آغاز شده است،
  • 12:52 - 12:57
    بنابراین ما باید صبر کنیم تا قبل از اینکه ما نتایج اولیه آن را ببینیم.
  • 12:57 - 13:01
    در حال حاضر هنوز هم یک مشکل بزرگ وجود دارد، به نظر من.
  • 13:01 - 13:06
    نظریههای مربوط به امور مالی، اقتصاد، سیاست،
  • 13:06 - 13:09
    جامعه، اغلب اوقات
  • 13:09 - 13:13
    توسط ایدئولوژیهای شخصی افراد آلوده شده است.
  • 13:13 - 13:17
    من واقعا امیدوارم که این دیدگاه پیچیدگی
  • 13:17 - 13:22
    اجازه دهد تا زمینههای مشترک یافت شود.
  • 13:22 - 13:25
    این امر میتواند واقعا بزرگ باشد اگر قدرتی
  • 13:25 - 13:30
    برای کمک به باز کردن قفلهای ایجاد شده توسط نظریههای متناقضی باشد
  • 13:30 - 13:35
    که به نظر میرسد به فلج دنیای جهانی منجرب شده است.
  • 13:35 - 13:40
    واقعیت آن قدر پیچیده است، که ما نیاز به دور شدن از تعصب داریم.
  • 13:40 - 13:43
    اما این فقط ایدئولوژی شخصی خود من است.
  • 13:43 - 13:45
    متشکرم.
  • 13:45 - 13:50
    (تشویق حضار)
Title:
جیمز ب. گلات‌فلدر: چه کسی بر دنیا تسلط دارد؟
Speaker:
James B. Glattfelder
Description:

جیمز گلات‌فلدر به مطالعه پیچدگی می‌پردازد: چگونه یک سامانه مرتبط - مثلا یک دسته پرنده - از جمع جبری اجزایش بیشتر است. و نظریه پیچدگی، آن طور که معلوم است، می‌تواند شفاف کننده نحوه عمل اقتصاد باشد. گلات‌فلدر یک مطالعه نوین در مورد ساختار جریان تسلط در اقتصاد جهانی را در میان می‌گذارد، و چگونه نمرکز تعجب آور قدرت در دستان عده‌ای قلیل همه ما را آسیب‌ پذیر می‌کند.( فیلم براداره شده تد‌اکس زوریخ - TEDxZurich)
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:10

Persian subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.