Return to Video

Sizin ilham kaynağınız değilim, çok teşekkür ederim

  • 0:00 - 0:02
    Victoria'nın küçücük bir kasabasında
  • 0:02 - 0:04
    büyüdüm.
  • 0:04 - 0:08
    Normal bir çocuk olarak yetiştirildim.
  • 0:08 - 0:12
    Okula gittim,
    arkadaşlarımla zaman geçirdim.
  • 0:12 - 0:14
    Küçük kız kardeşlerimle kavga ettim.
  • 0:14 - 0:16
    Tamamen normal şeyler.
  • 0:16 - 0:20
    15 yaşımdayken, yerel halktan birisi
  • 0:20 - 0:21
    annemden beni toplumsal
  • 0:21 - 0:23
    başarı ödülü
  • 0:23 - 0:26
    için aday göstermesini istedi.
  • 0:26 - 0:29
    Ebeveynlerimin cevabı şu oldu:
  • 0:29 - 0:32
    "Çok hoş, ancak bariz bir problem var.
  • 0:32 - 0:37
    Kızımız hiçbir şey başarmadı ki."
    (Gülüşmeler)
  • 0:37 - 0:39
    Ve annemle babam haklıydılar.
  • 0:39 - 0:42
    Okula gittim, güzel notlar aldım.
  • 0:42 - 0:44
    Okul sonrası sıradan bir şekilde
  • 0:44 - 0:46
    annemin kuaför salonundaydım
  • 0:46 - 0:48
    ve "Buffy the Vampire Slayer" ile
    "Dawson's Creek"
  • 0:48 - 0:51
    dizilerini izleyerek zaman geçirdim.
  • 0:51 - 0:55
    Biliyorum, ne çelişki ama.
  • 0:55 - 0:56
    Ancak haklıydılar.
  • 0:56 - 0:59
    Sıradan şeyler dışında yaptığım
  • 0:59 - 1:01
    hiçbir şey yoktu.
  • 1:01 - 1:04
    Engelimi bir kenara bırakırsak
  • 1:04 - 1:07
    başarı sayılabilecek
    hiçbir şey yapmıyordum.
  • 1:07 - 1:11
    Yıllar sonra, Melbourne lisesinde ikinci
  • 1:11 - 1:13
    öğretmenlik seferimde
  • 1:13 - 1:18
    ve yaklaşık 20 dakikalık
    yasal çalışma derslerine girerken
  • 1:18 - 1:19
    oğlanın birisi elini koydu ve dedi ki
  • 1:19 - 1:24
    "Bayan, konuşmanıza ne zaman
    başlayacaksınız?"
  • 1:24 - 1:26
    "Ne konuşması?" dedim
  • 1:26 - 1:27
    Önceden 20 dakika bu insanlara
  • 1:27 - 1:30
    karşı hakaret yasası hakkında konuşmuştum.
  • 1:30 - 1:32
    Ve oğlan "Motivasyon konuşması
  • 1:32 - 1:34
    gibi bir şey.
  • 1:34 - 1:36
    Bilirsiniz, tekerlekli sandalyeli insanlar
    okula gelirse
  • 1:36 - 1:41
    genellikle ilham vereci şeyler söylerler."
  • 1:41 - 1:42
    (Kahkahalar)
  • 1:42 - 1:47
    çocuk "genelde büyük salonda olduğunu"
    da cümlelerine ekledi.
  • 1:47 - 1:49
    İşte o an kafama dank etti:
  • 1:49 - 1:52
    Bu çocuğun engelli insanlarla
    olan tecrübesi
  • 1:52 - 1:56
    onları ilham kaynağı aracı
    olarak görmekti.
  • 1:56 - 1:58
    Biz engelliler araç değiliz
  • 1:58 - 1:59
    ve bu durum çocuğun hatası değil.
  • 1:59 - 2:01
    Çoğumuz aynı hataya düşüyor.
  • 2:01 - 2:04
    Birçoğumuzun gözünde engelli insanlar
    birer öğretmen,
  • 2:04 - 2:07
    doktor ya da manikürcü olamıyor.
  • 2:07 - 2:13
    Bizler gerçek bile değiliz.
    İlham olmak için burdayız.
  • 2:13 - 2:16
    Aslında, ben şu an bu sahnedeyim
  • 2:16 - 2:19
    tüm konuşmayı tekerlikli
    sandalyede yapıyorum
  • 2:19 - 2:22
    ve sizler benden
  • 2:22 - 2:27
    size ilham olmamı bekliyorsunuz.
    Haksız mıyım? (Gülüşmeler)
  • 2:27 - 2:30
    Değil mi?
  • 2:30 - 2:32
    Bayanlar baylar, korkarım ki sizleri
  • 2:32 - 2:35
    büyük hayal kırıklığına uğratacağım.
  • 2:35 - 2:37
    Burada size ilham vermek için
    bulunmuyorum.
  • 2:37 - 2:40
    Buradayım çünkü sizlere
    engeller hakkında söylenen
  • 2:40 - 2:42
    bir yalanı açıklamaya geldim.
  • 2:42 - 2:44
    Sizleri şu yalana inandırdılar:
  • 2:44 - 2:49
    Engelli olmak Kötü Bir Şeydir.
  • 2:49 - 2:52
    Engellilik kötüdür ve engelle yaşamak
  • 2:52 - 2:54
    sizi özel kılar.
  • 2:54 - 2:57
    Engelli olmak kötü bir şey değil
  • 2:57 - 3:00
    ve sizi özel kılmaz.
  • 3:00 - 3:01
    Sosyal medya aracılığı ile son birkaç
  • 3:01 - 3:04
    yılda bu yalanın daha da çok
  • 3:04 - 3:06
    propagandası yapılabildi.
  • 3:06 - 3:08
    Bunun gibi resimler görmüşsünüzdür:
  • 3:08 - 3:12
    "Hayatta tek engel kötü yaklaşımdır."
  • 3:13 - 3:17
    Ya da bunun gibi:
    "Özrünüz kabul edilmiyor."
  • 3:17 - 3:24
    Ya da böyle: "Vazgeçmeden önce, dene!"
  • 3:24 - 3:25
    Bunlar sadece birkaç örnek,
  • 3:25 - 3:27
    bunları gibi daha çok resim var.
  • 3:27 - 3:29
    Bilirsiniz işte,
  • 3:29 - 3:31
    elleri olmayan kızın
  • 3:31 - 3:34
    ağzında kalem tutarak
    resim çizdiğini görmüşsünüzdür.
  • 3:34 - 3:36
    Karbon fiber protez bacaklarla
  • 3:36 - 3:39
    koşan çocuğu görmüş olabilirsiniz.
  • 3:39 - 3:40
    Biz bu resimleri
  • 3:40 - 3:42
    -ki çok fazla var -
  • 3:42 - 3:46
    ilham pornosu olarak adlandırıyoruz.
  • 3:46 - 3:48
    (Kahkahalar)
  • 3:48 - 3:50
    Porno terimini bilinçli kullanıyorum
  • 3:50 - 3:54
    çünkü bu fotolar bir grup insanı
  • 3:54 - 3:56
    diğer bir grubun çıkarı için
    nesneleştiriyor.
  • 3:56 - 3:59
    Bizim durumumuzda, engelli insanları
  • 3:59 - 4:02
    engelsiz insanların çıkarı için
    nesneleştiriyoruz.
  • 4:02 - 4:04
    Fotoğrafların amacı
  • 4:04 - 4:08
    sizlere ilham vermek,
    sizleri motive etmek;
  • 4:08 - 4:10
    böylece fotoğraflara baktığımızda
  • 4:10 - 4:13
    şöyle düşüneceğiz:
    "Yaşamım ne kadar kötü olursa olsun
  • 4:13 - 4:15
    daha kötü olabilirdi.
  • 4:15 - 4:18
    Bu kişi ben olabilirdim."
  • 4:18 - 4:22
    Ya sen o kişiysen?
  • 4:22 - 4:24
    Sayısız kez hem de tanınmıyorken
  • 4:24 - 4:26
    yabancı insanların yanıma gelip
  • 4:26 - 4:29
    bana benim hakkında çok cesur
  • 4:29 - 4:31
    ya da ilham verici olduğumu
  • 4:31 - 4:33
    düşündüklerini söylediklerini
  • 4:33 - 4:35
    biliyorum.
  • 4:35 - 4:36
    İsmimi hatırlıyorum diye
  • 4:36 - 4:38
    ve sabah yatağımdan kalkabiliyorum diye
  • 4:38 - 4:42
    beni tebrik ediyorlardı.
  • 4:42 - 4:45
    Bunun adı nesneleştirmedir.
  • 4:45 - 4:47
    Bu fotoğraflar
  • 4:47 - 4:49
    engelli insanları engelsiz
  • 4:49 - 4:51
    insanların çıkarı için nesneleştirdi.
  • 4:51 - 4:54
    Onlara bakabilesiniz, halinize
  • 4:54 - 4:57
    şükredesiniz ve endişelerinize
  • 4:57 - 5:01
    bakış açısı getirebilmek için
    o fotoğraflar oradalar.
  • 5:01 - 5:04
    Evet engelli bir insan olarak
  • 5:04 - 5:06
    hayatın bazı zorlukları var.
  • 5:06 - 5:08
    Bazı şeylerin üstesinden geliyoruz.
  • 5:08 - 5:10
    Ancak üstesinden geldiğimiz şeyler
  • 5:10 - 5:13
    sizlerin düşündüğü şeyler değil.
  • 5:13 - 5:16
    Onlar vücudumuzla ilgili
    olan şeyler değil.
  • 5:16 - 5:18
    Bilerek "engelli insanlar" ifadesini
    sık sık kullanıyorum
  • 5:18 - 5:22
    çünkü engelliliğin toplumsal modeli olan
  • 5:22 - 5:24
    ve bize şunu söylen şeye inanıyorum:
  • 5:24 - 5:28
    Bizleri engelli kılan şey bedenlerimiz
    ve hastalıklarımızdan
  • 5:28 - 5:31
    ziyade daha çok toplumun kendisi.
  • 5:31 - 5:35
    Bu bedende çok uzun zamandır yaşıyorum.
  • 5:35 - 5:37
    Ve bedenimi seviyorum.
  • 5:37 - 5:40
    Yapması gereken şeyleri yapıyor
  • 5:40 - 5:44
    ve onu aynen sizlerin de
    yaptığı gibi en üst kapasitede
  • 5:44 - 5:45
    kullanmayı öğrendim.
  • 5:45 - 5:48
    O fotoğraftaki engelli çocukların
    da yaptığı bu.
  • 5:48 - 5:51
    Sıradışı bir şeyler yapmıyorlar.
  • 5:51 - 5:53
    En üst düzeyde sadece
  • 5:53 - 5:56
    bedenlerini kullanıyorlar.
  • 5:56 - 5:59
    Bu fotoğrafları paylaşarak
  • 5:59 - 6:01
    onları nesneleştirmek
  • 6:01 - 6:03
    hak mıdır?
  • 6:03 - 6:08
    İnsanlar "Siz ilham perisisiniz."
    dediklerinde
  • 6:08 - 6:11
    bunu övgü bağlamında söylüyorlar.
  • 6:11 - 6:12
    Ve ben bunun nedenini biliyorum.
  • 6:12 - 6:15
    Nedeni o yalan, sizlere
    "engellerin insanları
  • 6:15 - 6:19
    özel kıldığını" söyledikleri yalan.
  • 6:19 - 6:21
    Hakikaten öyle olmuyor.
  • 6:21 - 6:22
    Ne düşündüğünüzü size söyleyeyim
  • 6:22 - 6:25
    Buradayım ve ilham vermeyi
    bir kenera bıraktım
  • 6:25 - 6:27
    ve düşünüyorsunuz "Hey Stella
  • 6:27 - 6:31
    bir zamanlar sende bir şeylerden
    ilham almadın mı?"
  • 6:31 - 6:33
    Gerçek şu ki evet aldım.
  • 6:33 - 6:36
    Engelli diğer insanlardan
    sürekli bir şeyler öğrendim.
  • 6:36 - 6:41
    Ancak onlardan daha şanslı
    olduğum için öğrenmedim.
  • 6:41 - 6:44
    Öğreniyorum çünkü zekice fikirleri var.
  • 6:44 - 6:45
    Örneğin mangal maşasını
  • 6:45 - 6:51
    yere düşürdüğüm şeyleri almak için
    kullanmak harika bir fikir." (Gülüşmeler)
  • 6:51 - 6:54
    Telefonunuzun bataryasını
    sandalyemin bataryasından
  • 6:54 - 6:58
    şarj etmek gibi harika fikri
    onlardan öğreniyorum.
  • 6:58 - 6:59
    Zekice.
  • 6:59 - 7:02
    Birbirimizin gücünden ve sabrından
    bir şeyler öğreniyoruz
  • 7:02 - 7:05
    bedenlerimizden ya da
    rahatsızlıklarımızdan değil.
  • 7:05 - 7:08
    Bizleri istisnai kılan ve nesneleştiren
  • 7:08 - 7:10
    dünyanın yaptığının tam aksini yapıyoruz.
  • 7:10 - 7:13
    Bizlere engelli olmak hakkında yutturulan
  • 7:13 - 7:17
    bu yalanın en büyük adaletsizlik
    olduğunu düşünüyorum.
  • 7:17 - 7:21
    Bu hayatımızı zorlaştırıyor.
  • 7:21 - 7:25
    Şu cümleye bakın "Hayattaki en büyük
  • 7:25 - 7:27
    engel kötü bakış açısıdır".
  • 7:27 - 7:30
    Bu cümle beş para etmez
  • 7:30 - 7:32
    çünkü gerçek değil
  • 7:32 - 7:34
    ve engelli sosyal modeline aykırı.
  • 7:34 - 7:38
    Hiçbir gülümseme merdivenleri
  • 7:38 - 7:43
    engelli yokuşuna dönüştürmez.
  • 7:43 - 7:50
    Asla. (Gülüşmeler) (Alkışlar)
  • 7:50 - 7:52
    Televizyon ekranına gülerek
  • 7:52 - 7:54
    duyma engelli bir insan için
  • 7:54 - 7:55
    kapalı olan altyazıyı
    görünür kılamazsınız.
  • 7:55 - 7:58
    Kitapçıda saatler geçirmeniz
  • 7:58 - 8:00
    ve etrafa pozitif sinyaller vermeniz
  • 8:00 - 8:02
    o kitapları kabartma harfli
    kitaplara dönüştürmeyecektir.
  • 8:02 - 8:07
    Bu olmayacaktır.
  • 8:07 - 8:09
    Engelli olmanın özel değil
  • 8:09 - 8:13
    normal kabul edildiği bir
    dünyada yaşamak istiyorum.
  • 8:13 - 8:15
    15 yaşındaki kız çocuğunun
  • 8:15 - 8:17
    yatak odasında
  • 8:17 - 8:19
    "Buffy the Vampire Slayer" izlemesinin
  • 8:19 - 8:22
    bir şeyleri başarmak kabul edilmediği
  • 8:22 - 8:24
    bir dünyada yaşamak istiyorum.
  • 8:24 - 8:25
    Öyle bir dünya istiyorum ki
  • 8:25 - 8:28
    sabah yataktan kalktığı
  • 8:28 - 8:30
    ve ismini hatırladığı
  • 8:30 - 8:32
    için tebrik edildiği şeklinde
    engelli insanlardan
  • 8:32 - 8:35
    beklentinin düşük olmadığı bir dünya.
  • 8:35 - 8:38
    Engelli insanlar için dahice başarıların
  • 8:38 - 8:40
    değer gördüğü
  • 8:40 - 8:42
    2011 yılında
  • 8:42 - 8:45
    Melboourne'de lisesinde bir çocuğun
  • 8:45 - 8:48
    yeni öğretmenin tekerlekli sandelye
  • 8:48 - 8:51
    kullandığını görünce şaşırmadığı
    bir dünyada yaşamak istiyorum.
  • 8:51 - 8:54
    Engeller sizi özel kılmaz.
  • 8:54 - 8:57
    Düşüncelerinizi sorgulamak
    sizi özel kılar.
  • 8:57 - 8:59
    Teşekkür ederim.
  • 8:59 - 8:59
    (Alkışlar)
Title:
Sizin ilham kaynağınız değilim, çok teşekkür ederim
Speaker:
Stella Young
Description:

Günlerini tekerlikli sandalyede geçirmek zorunda kalan komedyen ve gazeteci Stella Young'a göre tekerlikli sandalye onu insanlık için ilham perisi yapmıyor. Bu eğlenceli konuşmada Stella, toplumun engelli insanları ilham pornosuna çevirme alışkanlığını yıkıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:16

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.