อะไรที่เป็นสาเหตุของฟันผุ - เมล โรเซนเบอร์ก (Mel Rosenberg)
-
0:07 - 0:10เมื่อกลุ่มของนักโบราณคดี
-
0:10 - 0:13พบกับซากมนุษย์อายุราว 15,000 ปี
-
0:13 - 0:15พวกเขาได้ค้นพบบางสิ่งที่น่าสนใจ
-
0:15 - 0:19นั่นก็คือ ฟันของมนุษย์โบราณเหล่านี้
มีรูที่ดูน่าสงสัย -
0:19 - 0:24สาเหตุฟันผุของพวกเขามาจาก
สิ่งเดียวกันที่ยังกวนใจพวกเรามาถึงปัจจุบัน -
0:24 - 0:28ซึ่งก็คือจุลชีพขนาดเล็กจิ๋ว
ที่อาศัยอยู่ในปากของเรา -
0:28 - 0:31จุลชีพเหล่านี้อยู่กับเรามา
แทบจะทันทีที่เราเกิด -
0:31 - 0:34เราได้พวกมันมาจากปากของแม่ของเรา
เมื่อยังเป็นทารก -
0:34 - 0:36และเมื่อฟันของเราโผล่ขึ้นมา
-
0:36 - 0:40กลุ่มสังคมของแบคทีเรียก็เข้ามารวมตัวกัน
ตามธรรมชาติ -
0:40 - 0:41มันขึ้นอยู่กับว่าเรารับประทานอะไร
-
0:41 - 0:44และอาหารของเรามีน้ำตาลมากแค่ไหน
-
0:44 - 0:48จุลชีพบางชนิดสามารถมีประชากร
มากเกินไปและก่อให้เกิดการฟันผุได้ -
0:48 - 0:52การรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลสูง
ทำให้เกิดการเพิ่มจำนวนของแบคทีเรีย -
0:52 - 0:56ที่เรียกว่าเชื้อมิวแทนส์ สเตรปโตคอคไค
ในปากของเรา -
0:56 - 0:59เช่นเดียวกับมนุษย์ จุลชีพเหล่านี้ก็
ชื่นชอบน้ำตาลเช่นกัน -
0:59 - 1:03มันใช้น้ำตาลเป็นโมเลกุลพื้นฐาน
และแหล่งพลังงาน -
1:03 - 1:05เมื่อมันบริโภคน้ำตาลแล้ว
-
1:05 - 1:08แบคทีเรียก็สร้างผลิตผลข้างเคียง
ในรูปแบบของกรด -
1:08 - 1:10เช่น กรดแลคติก
-
1:10 - 1:13มิวแทนส์ สเตรปโตคอคไค
ทนทานต่อกรดชนิดนี้ -
1:13 - 1:16แต่น่าเสียดาย ที่ฟันเราไม่เป็นแบบนั้น
-
1:16 - 1:20ในขณะที่ฟันแต่ละซี่ของมนุษย์
ถูกเคลือบด้วยชั้นเคลือบฟันที่แข็งแกร่ง -
1:20 - 1:23มันก็ไม่อาจทนทานต่อกรดได้
-
1:23 - 1:28มันทำลายเกราะคุ้มกันไปเรื่อย ๆ
ทำให้แร่แคลเซียมของมันถูกชะออกไป -
1:28 - 1:32ทีละเล็กทีละน้อย กรดที่ได้มาจากแบคทีเรีย
-
1:32 - 1:36ก็ไหลเข้าไปในชั้นที่สองของฟัน
ที่เรียกว่า เดนทิน -
1:36 - 1:40เนื่องจากหลอดเลือดและเส้นประสาทในฟัน
ถูกล้อมลึกอยู่ภายใน -
1:40 - 1:44ในระยะนี้ การแผ่ขยายของการฟันผุ
ไม่ทำให้เกิดความเจ็บปวด -
1:44 - 1:46แต่ถ้าการทำลายยังคงขยายต่อไป
เกินกว่าชั้นเดนทิน -
1:46 - 1:48การบุกรุกของแบคทีเรีย
-
1:48 - 1:53จะทำให้เกิดความเจ็บปวดมาก
เมื่อเส้นประสาทถูกเผยออก -
1:53 - 1:56หากปราศจากการรักษา ฟันทั้งซี่อาจติดเชื้อ
-
1:56 - 1:57และต้องถูกถอนทิ้ง
-
1:57 - 2:01ด้วยผลพวงทั้งหมด
จากแบคทีเรียที่รักน้ำตาลเหล่านั้น -
2:01 - 2:03ยิ่งอาหารมีน้ำตาลมากเท่าไร
-
2:03 - 2:05ฟันของเรา
ก็ยิ่งมีความเสี่ยงที่จะผุมากเท่านั้น -
2:05 - 2:10อย่างไรก็ดี มนุษย์ถ้ำเหล่านั้น
แทบไม่มีโอกาสยอมใจกินขนมหวานเหล่านั้น -
2:10 - 2:12แล้วอะไรกันที่ทำให้พวกเขาฟันผุ
-
2:12 - 2:16ในอาหารที่มีเนื้อสัตว์มาก
จะมีความเสี่ยงน้อยที่จะเกิดการฟันผุ -
2:16 - 2:19เพราะเนื้อชนิดไม่ติดมันมีน้ำตาลน้อยมาก
-
2:19 - 2:22แต่นั่นไม่ใช่ทั้งหมดที่มนุษย์ยุคแรก ๆ
ที่เป็นบรรพบุรุษของเรารับประทาน -
2:22 - 2:27มนุษย์ถ้ำยังบริโภคผักจำพวกรากและหัว
ถั่ว และธัญพืช -
2:27 - 2:30ซึ่งทั้งหมดนั้นมีคาร์โบไฮเดรต
-
2:30 - 2:32เมื่อมันสัมผัสกับเอนไซม์ในน้ำลาย
-
2:32 - 2:36คาร์โบไฮเดรตถูกย่อยสลายเป็นน้ำตาลพื้นฐาน
-
2:36 - 2:40ซึ่งกลายเป็นอาหารอันโอชะ
ของแบคทีเรียจอมตะกละในปาก -
2:40 - 2:44ฉะนั้น แม้ว่ามนุษย์โบราณ
จะรับประทานน้ำตาลน้อยกว่าเรา -
2:44 - 2:47ฟันของพวกเขาก็ยังสัมผัสกับน้ำตาลอยู่ดี
-
2:47 - 2:51แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า
พวกเขาจะไม่สามารถรักษาฟันที่ผุได้ -
2:51 - 2:55ซากทางโบราณคดีแสดงว่า
ประมาณ 14,000 ปีก่อน -
2:55 - 3:01มนุษย์ยังใช้หินเหล็กไฟแหลม ๆ
กำจัดซากฟันที่เน่าเสีย -
3:01 - 3:03มนุษย์โบราณทำการเจาะขั้นพื้นฐาน
-
3:03 - 3:06เพื่อทำให้หลุมหยาบ ๆ เรียบ
-
3:06 - 3:10และใช้ขึ้ผึ้งในการอุดฟันที่ผุ
เช่นเดียวกันสารอุดฟันในปัจจุบัน -
3:10 - 3:13ทุกวันนี้ เรามีเทคนิคและเครื่องมือ
ที่ทันสมัยซับซ้อนกว่านี้มาก -
3:13 - 3:18ซึ่งโชคดีแล้ว เพราะว่าเรายังต้องการ
ที่จะสู้กับความเสียหาย -
3:18 - 3:20จากการสวาปามน้ำตาลที่มากกว่าเดิม
-
3:20 - 3:25หลังจากการปฏิวัติอุตสาหกรรม
การฟันผุในมนุษย์ก็พุ่งสูงขึ้น -
3:25 - 3:27เพราะว่า ในทันทีทันใดนั้น
เรามีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี -
3:27 - 3:31ที่ทำให้น้ำตาลดี ๆ มีราคาถูกกว่าเดิม
และหาได้ง่ายกว่าเดิม -
3:31 - 3:37ทุกวันนี้ น่าทึ่งที่ 92% ของผู้ใหญ่ชาวอเมริกัน
เคยมีฟันผุมาแล้ว -
3:37 - 3:40บางคนจะฟันผุได้ง่ายกว่าคนอื่น ๆ
เนื่องจากยีน -
3:40 - 3:43ที่อาจทำให้เกิดความอ่อนแอ
เช่น มีเคลือบฟันที่อ่อนกว่าปกติ -
3:43 - 3:47แต่สำหรับคนส่วนใหญ่ การบริโภคน้ำตาลมาก
ถือเป็นตัวการสำคัญ -
3:47 - 3:50อย่างไรก็ดี เราได้พัฒนาวิธีการอื่น ๆ
ที่จะลดการเกิดฟันผุ -
3:50 - 3:54นอกเหนือจากการลดการบริโภคน้ำตาลและแป้ง
-
3:54 - 3:57ในยาสีฟันส่วนใหญ่
และในน้ำดื่มหลายแห่ง -
3:57 - 3:59เราใส่ฟลูออไรด์ลงไปเล็กน้อย
-
3:59 - 4:03นั่นจะทำให้ฟันแข็งแรง
และส่งเสริมการเจริญของผลึกเคลือบฟัน -
4:03 - 4:06ที่สร้างขึ้นเป็นชั้นป้องกันต่อกรด
-
4:06 - 4:08เมื่อเกิดการฟันผุขึ้น
-
4:08 - 4:12เราใช้สารอุดฟันในการอุดและปิด
บริเวณที่ติดเชื้อ -
4:12 - 4:14เพื่อป้องกันพวกมันไม่ให้ย่ำแย่กว่าเดิม
-
4:14 - 4:18ทางที่ดีที่สุดในการหลีกเลี่ยงการเกิดฟันผุ
คือการลดการบริโภคน้ำตาล -
4:18 - 4:20และรักษาสุขภาพความสะอาดของฟัน
-
4:20 - 4:23เพื่อกำจัดแบคทีเรีย
และแหล่งอาหารของพวกมัน -
4:23 - 4:25นั่นรวมถึงการแปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ
-
4:25 - 4:26การใช้ไหมขัดฟัน
-
4:26 - 4:27และการหลีกเลี่ยงอาหารหวาน ๆ
-
4:27 - 4:28แป้ง ๆ
-
4:28 - 4:32และอาหารเหนียว ๆ ที่ติดฟันของคุณ
ระหว่างมื้ออาหาร -
4:32 - 4:36โดยทั่วไปแล้ว ประชากรจุลชีพที่ชื่นชอบน้ำตาล
ในปากของคุณจะลดลง -
4:36 - 4:38ไม่เหมือนกับมนุษย์ถ้ำเมื่อครั้งกระโน้น
-
4:38 - 4:42ทุกวันนี้ เรามีความรู้ที่จะนำไปใช้
ในการหลีกเลี่ยงสถานการณ์ฟันผุอันเลวร้าย -
4:42 - 4:44เราแค่ต้องทำให้เป็นนิสัยเท่านั้นเอง
- Title:
- อะไรที่เป็นสาเหตุของฟันผุ - เมล โรเซนเบอร์ก (Mel Rosenberg)
- Speaker:
- Mel Rosenberg
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/what-causes-cavities-mel-rosenberg
เมื่อกลุ่มของนักโบราณคดีพบกับซากมนุษย์อายุราว 15,000 ปี พวกเขาได้ค้นพบบางสิ่งที่น่าสนใจ นั่นก็คือ ฟันของมนุษย์โบราณเหล่านี้มีรูที่ดูน่าสงสัย อะไรกันที่เป็นสาเหตุของฟันผุ และเราจะหลีกเลี่ยงมันได้อย่างไร เมล โรเซนเบอร์ก จะพาเข้าไปในฟันของเราเพื่อค้นหาคำตอบ
บทเรียนโดย Mel Rosenberg, แอนิเมชันโดย Andrew Foerster
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:01
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for What causes cavities? | Nov 28, 2016, 5:45 PM |
|
Retired user accepted Thai subtitles for What causes cavities? | Nov 28, 2016, 5:45 PM |
|
|
Retired user declined Thai subtitles for What causes cavities? | Nov 28, 2016, 5:44 PM |
|
|
Retired user edited Thai subtitles for What causes cavities? | Nov 28, 2016, 8:08 AM |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for What causes cavities? | Nov 28, 2016, 6:45 AM |
|
|
Retired user edited Thai subtitles for What causes cavities? | Nov 28, 2016, 4:44 AM |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for What causes cavities? | Nov 8, 2016, 2:27 PM |