Vərəm nədir? | Yoluxucu xəstəliklər | NCLEX-RN |Khan Academy

Sizin üçün burada ana çizmişəm,

ana və sağ tərəfdə onun oğlu.

Və fərz edək ki, anamın tüberküloz

olduğu ortaya çıxır.

Bəzən "Turbokloz" gördükdə

yazdığım şəkildə yazılmış,

əslində stenoqrafik olaraq görəcəksiniz,

və ya onu bir növ cəld şəkildə söyləmək üçün

sadəcə iki hərfdən istifadə edilir: TB

İndi isə, tutaq ki, ananın TB xəstəliyi var.

İndi bu, həqiqətən bir diaqnozdur, elə deyilmi?

Bu, həqiqətən nəyə tutulduğunu,

nədən xəstələndiyini izah edir.

Ancaq vərəmə əslində bir orqanizmin

səbəb olduğunu unutmamalıyıq.

Əslində, belə çıxır ki, o

bir bakteriyadan qaynaqlanır,

Mikobakteriya vərəmi.

Bunu əslində xatırlamaq çox asandır, çünki

burada "vərəm" adı verilir.

İndi qeyd etməliyəm ki, vərəmin yeganə

səbəbi Mikobakterium deyil.

Bu "miko" sözünü istifadə edərək vərəmə səbəb olan onunla

əlaqəli mikobakteriya növünün olduğu ortaya çıxır.

Ancaq bu sizin üçün yazdığım mütləq şəkildə

dünya miqyasında ən yayğın olanıdır

və ona fokuslanacağam.

Əslində bu "miko", Yunan dilindəki

"göbələk" ifadəsi üçündür.

Buradakı səbəb, bu bakteriyanın

necə böyüdüyünü izah etməkdir, çünki

göbələk kimi çox yavaş böyüyür və buna görə də

"myco" ifadəsini istifadə edirlər.

Ancaq bu hələ bir bakteriyadır, buna görə diaqnoza bir az

mötərizəyə alacağıqsa, ikisini bir-birindən.

ayırmaq üçün bu hissənin ətrafına kiçik bir

mötərizə çizmək istərdim.

Beləliklə, indi vərəmi aydın şəkildə görə bilərsiniz,

bakteriya diaqnoza səbəb olur.

İndi dediyimiz ananın vərəmdən necə əziyyət

çəkdiyindən danışaq ... Vərəmin

ciyərlərində olduğunu düşünsək, əslində

ciyərlərinin necə görünə biləcəyini çəkəcəyəm.

Bu, əslində vərəmlə əlaqədar düşündüyümüz

ən ümumi yerdir, ancaq tək yer deyil.

Ancaq tutaq ki, bir az qırmızıdır,

onu qırmızı rəngdə çəkəcəyəm, ciyərlərində

vərəm xəstəliyinə səbəb olan bakteriya var.

Bunu oğluna da yaya bilərdi.

Bəs onu yaymağın fərqli yolları nədir?

Ən çox yayılmış yollar hansılardır?

Bir neçə ehtimaldan bəhs edim və görək

bu ehtimallar xəstəliyi

oğlunuza yaymağın bir yolu

olub olmadığın baxaq.

Əvvəlcə deyək ki, bu dadlı pizzanı paylaşırlar.

Mən burada rəsm çəkirəm.

Deyək ki, onlar pizzanı sevirlər və yemək paylaşmağı da və

ikisi də bu kiçik pizzanı burada yeyirlər,

bu pizzanı yaymağın bir yolu kimi düşünməyinizin

bir yolu ola bilər.

Bəlkə də burada bir içki var və yenidən paylaşırlar.

Evlərində nə baş verdiyini də düşünə bilərsiniz:

bəlkə də qapıları açıb bağlayırlar və bəlkə də

qapı əlcəklərinə toxunurlar,

Başqa bir yol da var, düzdür, bəlkə də ümumi

bir şeyə toxunurlar. Bəlkə də anası ona deyir:

"Al, budur, o açarları götür" və bütün gün

əlində saxladığı açarları, sonra ona verir

və oğlan onları əlinə alır.

Başqa bir yol var, bəlkə də vərəm ətrafdakı obyektlərə

təmas edə bilər, məsələn bir qapı düyməsi və ya bir açara.

Və sonra düşünə biləcəyiniz ən açıq yol var:

bəlkə də öskürür, bəlkə də yüksək bir öskürək var,

ola bilsin ki, bütün günü öskürür və

bu bakteriyaların bəziləri havaya qalxır.

Bu, bakteriyaların ondan oğluna keçə biləcəyini

düşünməyinizin başqa bir yoludur.

Çox fərqli yollar var. İndi bu yollardan,

həqiqətən bura birini etiketləycəm ,

deyək ki, hava yolu ilə.

Tüberkulozun yayılmasında ,həqiqətən,narahat olmağın

gərək olduğu ən yayğın yolları hansılardır?

Əslində onu yaşıl rəngdə

çəkəcəyəm ki, həqiqətən seçilsin.

Ən ümumi yol "Hava yolu ilə

insana yoluxma" dediyimiz şeydir.

Beləliklə, bu vəziyyətdə ilk insan ana olacaq,

çünki xəstəlik bu hava yoluyla

onun oğluna keçəcəkdir.

Yemək və içki kimi bu digər yollar, bu, həqiqətən

çox yayğındır, bunun həqiqətən vərəm xəstəliyinin

yayılma yolu olma ehtimalı yoxdur və əslində,

hətta burada da mümkün deyil.

Beləliklə, yeməyi və içkini paylaşaraq və ya açar və ya

qapı əlcəyi kimi ətrafdakı əşyalara və ya bu kimi şeylərə

toxunaraq vərəmə yoluxmaq düşüncəsi yaxud bu kimi şeylər,

,ümumiyyətlə, vərəm bu şəkildə yayılmır.

Ümumiyyətlə, o, havadan yayılır.

Və bir nəfər, adətən xəstə insan tez-tez çox öskürür,

sonra digər insan onu nəfəs alaraq qəbul edə bilər.

Buna görə də icazənizlə bu lövhə üzərində bir az

yer ayırım və bundan sonra nə olacağından danışaq.

Burada bir alveol çəkib bir neçə dəfə

çoxaldacağam ki, baş verə biləcək hadisələr üçün

bir neçə fərqli ehtimal görəsiniz və

bunlar oğlun alveollarını təmsil edir.

Bunlar oğulun alveolasıdır.

Əlbətdə bunlar bronxial ağacın ucundakı

kiçik hava kisələridir, elə deyilmi?

Buna görə bunun bir neçə nüsxəsini yaradacağıq.

Budur, dörd imkanımız var:

İmkan 1, 2, 3 və 4.

Əsasən, fərqli ssenarilərdən, ana öskürəndə

baş verə biləcək fərqli şeylərdən keçəcəyik.

Beləliklə, bəlkə də öskürür və ilk ehtimal bakteriyaların

kifayət qədər yayılmaması,

əslində oğluna çata bilməməsi

və əsla onu nəfəs almasıdır.

Belə olsaydı, alveolalarında heç bir bakteriya olmazdı,

əlbətdə ciyərləri gözəl və təmizdir, icazə verin

bakteriyasız gözəl və təmiz görünürlər ciyərlərini çəkim,

və bu çox yaxşı hiss etdirir.

Düzdü, buradakı oğlumuz özünü həqiqətən yaxşı

hiss edir və əsasən bu vəziyyətdə, ssenaridən birində

sağlam olduğunu söyləyə bilərik, çünki

bakteriyalar heç ağciyərlərinə çatmır.

İndi isə Ssenari 2.

Tutaq ki, öskürək ,əslində,çox güclü idi

və yaxınlıqda idi və bəziləri burnundan

və ya ağzından nəfəs alıb

ciyərlərinə keçdilər.

Bu isə digər bir mümkünlükdür.

Bakteriyalar oraya çatdıqda, gəlin onları

ehtimal 2-ə uyğun olaraq, bu kiçik alveolların üzərində çəkim,

kiçik immun hüceyrələr tərəfindən tutula bilər.

Beləliklə, gözəl, təmiz və sağlam olduqlarından

əmin olaraq ciyərlərində keşik çəkən kiçik hüceyrələrə sahibdirlər

və bu kiçik immunitet hüceyrələri burada etiketləyəcəyik,

bunlar sözün əsl mənasında "Böyük Yiyən" mənasını verən Makrofaglardır,

çünki "faj "yeyin" deməkdir, başqa sözlə,

bu immun hüceyrələr gəlib bu bakteriyaları uda bilər

və içərisinə alıb məhv edə bilər.

Bu başqa bir ehtimaldır.

Bu ikinci ehtimal ola bilər.

Beləliklə, burada bakteriyalar yox oldu.

İndi yenidən oynayaq.

Deyək ki, Ssenari 3-də burada bir neçə bakteriyanız var

və əvvəlki kimi bir neçə immun hüceyrəniz var

və bu kiçik bakteriyaları udurlar,

bunlar çəkdiyim makrofaglardır.

Bakteriyaları artırın, amma təəssüf ki, Ssenari 3-də deyək ki,

bu makrofaglar bakteriyaları hər hansı bir səbəbdən

məhv edə bilməzlər.

Bakteriyalar hələ də yaşayır və buna görə onları kiçik qırmızı

nöqtələr kimi çəkirəm. Hələ də orada yaşayırlar.

İndi dördüncü ssenarini çəkim, tutaq ki, bir neçə bakteriya yenidən daxil oldu və immun hüceyrələr yenidən həyəcan

vəziyyətindədir və gəlib onlardan birini götürürlər,

bəlkə immun hüceyrə bunun ardınca getməyə çalışır,

bu digəri, bəlkə də həqiqətən yaxındır,

amma burada əsas fərq

bu bakteriyaların çoxalmasıdır,

buna görə çoxunu çəkəcəyəm.

Bu bakteriyalar çoxalır və bu boşluğu doldurur.

Beləliklə, bu yer kiçik qırmızı

bakteriyalarla doludur.

Beləliklə, burada əsas fərq

onların çoxalmasıdır.

Və həqiqətən bakteriyaların çoxalması ilə

bağlı digər ssenarilərdən bəhs etmədik.

Ancaq indi, burada əsas yeni şey budur.