Vərəm nədir? | Yoluxucu xəstəliklər | NCLEX-RN |Khan Academy
-
0:06 - 0:08Sizin üçün burada ana çizmişəm,
-
0:08 - 0:10ana və sağ tərəfdə onun oğlu.
-
0:10 - 0:14Və fərz edək ki, anamın tüberküloz
-
0:14 - 0:15olduğu ortaya çıxır.
-
0:15 - 0:17Bəzən "Turbokloz" gördükdə
-
0:17 - 0:19yazdığım şəkildə yazılmış,
-
0:19 - 0:21əslində stenoqrafik olaraq görəcəksiniz,
-
0:21 - 0:23və ya onu bir növ cəld şəkildə söyləmək üçün
-
0:23 - 0:26sadəcə iki hərfdən istifadə edilir: TB
-
0:26 - 0:27İndi isə, tutaq ki, ananın TB xəstəliyi var.
-
0:27 - 0:30İndi bu, həqiqətən bir diaqnozdur, elə deyilmi?
-
0:30 - 0:32
-
0:32 - 0:35Bu, həqiqətən nəyə tutulduğunu,
-
0:35 - 0:37nədən xəstələndiyini izah edir.
-
0:37 - 0:38Ancaq vərəmə əslində bir orqanizmin
-
0:38 - 0:42səbəb olduğunu unutmamalıyıq.
-
0:42 - 0:44Əslində, belə çıxır ki, o
-
0:44 - 0:51bir bakteriyadan qaynaqlanır,
-
0:51 - 0:54Mikobakteriya vərəmi.
-
0:54 - 0:56Bunu əslində xatırlamaq çox asandır, çünki
-
0:56 - 0:59burada "vərəm" adı verilir.
-
0:59 - 1:02İndi qeyd etməliyəm ki, vərəmin yeganə
-
1:02 - 1:05səbəbi Mikobakterium deyil.
-
1:05 - 1:08Bu "miko" sözünü istifadə edərək vərəmə səbəb olan onunla
-
1:08 - 1:14əlaqəli mikobakteriya növünün olduğu ortaya çıxır.
-
1:14 - 1:16Ancaq bu sizin üçün yazdığım mütləq şəkildə
-
1:16 - 1:18dünya miqyasında ən yayğın olanıdır
-
1:18 - 1:20və ona fokuslanacağam.
-
1:20 - 1:24Əslində bu "miko", Yunan dilindəki
-
1:24 - 1:26"göbələk" ifadəsi üçündür.
-
1:26 - 1:29Buradakı səbəb, bu bakteriyanın
-
1:29 - 1:32necə böyüdüyünü izah etməkdir, çünki
-
1:32 - 1:35göbələk kimi çox yavaş böyüyür və buna görə də
-
1:35 - 1:38"myco" ifadəsini istifadə edirlər.
-
1:38 - 1:41Ancaq bu hələ bir bakteriyadır, buna görə diaqnoza bir az
-
1:41 - 1:43mötərizəyə alacağıqsa, ikisini bir-birindən.
-
1:43 - 1:46ayırmaq üçün bu hissənin ətrafına kiçik bir
-
1:46 - 1:48mötərizə çizmək istərdim.
-
1:48 - 1:51Beləliklə, indi vərəmi aydın şəkildə görə bilərsiniz,
-
1:51 - 1:54bakteriya diaqnoza səbəb olur.
-
1:54 - 1:57İndi dediyimiz ananın vərəmdən necə əziyyət
-
1:57 - 1:59çəkdiyindən danışaq ... Vərəmin
-
1:59 - 2:02ciyərlərində olduğunu düşünsək, əslində
-
2:02 - 2:04ciyərlərinin necə görünə biləcəyini çəkəcəyəm.
-
2:04 - 2:07Bu, əslində vərəmlə əlaqədar düşündüyümüz
-
2:07 - 2:09ən ümumi yerdir, ancaq tək yer deyil.
-
2:09 - 2:12Ancaq tutaq ki, bir az qırmızıdır,
-
2:12 - 2:16onu qırmızı rəngdə çəkəcəyəm, ciyərlərində
-
2:16 - 2:18vərəm xəstəliyinə səbəb olan bakteriya var.
-
2:18 - 2:21Bunu oğluna da yaya bilərdi.
-
2:21 - 2:23Bəs onu yaymağın fərqli yolları nədir?
-
2:23 - 2:25Ən çox yayılmış yollar hansılardır?
-
2:25 - 2:28Bir neçə ehtimaldan bəhs edim və görək
-
2:28 - 2:31bu ehtimallar xəstəliyi
-
2:31 - 2:35oğlunuza yaymağın bir yolu
-
2:35 - 2:38olub olmadığın baxaq.
-
2:38 - 2:42Əvvəlcə deyək ki, bu dadlı pizzanı paylaşırlar.
-
2:42 - 2:45Mən burada rəsm çəkirəm.
-
2:45 - 2:49Deyək ki, onlar pizzanı sevirlər və yemək paylaşmağı da və
-
2:49 - 2:52ikisi də bu kiçik pizzanı burada yeyirlər,
-
2:52 - 2:55bu pizzanı yaymağın bir yolu kimi düşünməyinizin
-
2:55 - 2:57bir yolu ola bilər.
-
2:57 - 3:01Bəlkə də burada bir içki var və yenidən paylaşırlar.
-
3:01 - 3:03Evlərində nə baş verdiyini də düşünə bilərsiniz:
-
3:03 - 3:06bəlkə də qapıları açıb bağlayırlar və bəlkə də
-
3:06 - 3:08qapı əlcəklərinə toxunurlar,
-
3:08 - 3:10Başqa bir yol da var, düzdür, bəlkə də ümumi
-
3:10 - 3:14bir şeyə toxunurlar. Bəlkə də anası ona deyir:
-
3:14 - 3:17"Al, budur, o açarları götür" və bütün gün
-
3:17 - 3:20əlində saxladığı açarları, sonra ona verir
-
3:20 - 3:21və oğlan onları əlinə alır.
-
3:21 - 3:24Başqa bir yol var, bəlkə də vərəm ətrafdakı obyektlərə
-
3:24 - 3:27təmas edə bilər, məsələn bir qapı düyməsi və ya bir açara.
-
3:27 - 3:29Və sonra düşünə biləcəyiniz ən açıq yol var:
-
3:29 - 3:31bəlkə də öskürür, bəlkə də yüksək bir öskürək var,
-
3:31 - 3:33ola bilsin ki, bütün günü öskürür və
-
3:33 - 3:37bu bakteriyaların bəziləri havaya qalxır.
-
3:37 - 3:39Bu, bakteriyaların ondan oğluna keçə biləcəyini
-
3:39 - 3:42düşünməyinizin başqa bir yoludur.
-
3:42 - 3:45Çox fərqli yollar var. İndi bu yollardan,
-
3:45 - 3:47həqiqətən bura birini etiketləycəm ,
-
3:47 - 3:49deyək ki, hava yolu ilə.
-
3:49 - 3:52Tüberkulozun yayılmasında ,həqiqətən,narahat olmağın
-
3:52 - 3:54gərək olduğu ən yayğın yolları hansılardır?
-
3:54 - 3:56Əslində onu yaşıl rəngdə
-
3:56 - 3:57çəkəcəyəm ki, həqiqətən seçilsin.
-
3:57 - 3:59Ən ümumi yol "Hava yolu ilə
-
3:59 - 4:01insana yoluxma" dediyimiz şeydir.
-
4:01 - 4:03Beləliklə, bu vəziyyətdə ilk insan ana olacaq,
-
4:03 - 4:05çünki xəstəlik bu hava yoluyla
-
4:05 - 4:07onun oğluna keçəcəkdir.
-
4:07 - 4:10Yemək və içki kimi bu digər yollar, bu, həqiqətən
-
4:10 - 4:13çox yayğındır, bunun həqiqətən vərəm xəstəliyinin
-
4:13 - 4:15yayılma yolu olma ehtimalı yoxdur və əslində,
-
4:15 - 4:18hətta burada da mümkün deyil.
-
4:18 - 4:21Beləliklə, yeməyi və içkini paylaşaraq və ya açar və ya
-
4:21 - 4:24qapı əlcəyi kimi ətrafdakı əşyalara və ya bu kimi şeylərə
-
4:24 - 4:26toxunaraq vərəmə yoluxmaq düşüncəsi yaxud bu kimi şeylər,
-
4:26 - 4:30,ümumiyyətlə, vərəm bu şəkildə yayılmır.
-
4:30 - 4:31Ümumiyyətlə, o, havadan yayılır.
-
4:31 - 4:34Və bir nəfər, adətən xəstə insan tez-tez çox öskürür,
-
4:34 - 4:36sonra digər insan onu nəfəs alaraq qəbul edə bilər.
-
4:36 - 4:39Buna görə də icazənizlə bu lövhə üzərində bir az
-
4:39 - 4:41yer ayırım və bundan sonra nə olacağından danışaq.
-
4:41 - 4:44Burada bir alveol çəkib bir neçə dəfə
-
4:44 - 4:47çoxaldacağam ki, baş verə biləcək hadisələr üçün
-
4:47 - 4:50bir neçə fərqli ehtimal görəsiniz və
-
4:50 - 4:53bunlar oğlun alveollarını təmsil edir.
-
4:53 - 4:56Bunlar oğulun alveolasıdır.
-
4:56 - 4:59Əlbətdə bunlar bronxial ağacın ucundakı
-
4:59 - 5:02kiçik hava kisələridir, elə deyilmi?
-
5:02 - 5:04Buna görə bunun bir neçə nüsxəsini yaradacağıq.
-
5:04 - 5:06
-
5:06 - 5:09
-
5:09 - 5:12
-
5:12 - 5:16
-
5:16 - 5:18
-
5:18 - 5:22
-
5:22 - 5:25
-
5:25 - 5:27
-
5:27 - 5:30
-
5:30 - 5:34
-
5:34 - 5:37
-
5:37 - 5:41
-
5:41 - 5:46
-
5:46 - 5:48
-
5:48 - 5:51
-
5:51 - 5:54
-
5:54 - 5:55
-
5:55 - 6:00
-
6:00 - 6:03
-
6:03 - 6:05
-
6:05 - 6:08
-
6:08 - 6:10
-
6:10 - 6:12
-
6:12 - 6:16
-
6:16 - 6:20
-
6:20 - 6:23
-
6:23 - 6:25
-
6:25 - 6:28
-
6:28 - 6:33
-
6:33 - 6:36
-
6:36 - 6:40
-
6:40 - 6:45
-
6:45 - 6:46
-
6:46 - 6:49
-
6:49 - 6:51
-
6:51 - 6:52
-
6:52 - 6:55
-
6:55 - 6:57
-
6:57 - 7:02
-
7:02 - 7:05
-
7:05 - 7:07
-
7:07 - 7:13
-
7:13 - 7:18
-
7:18 - 7:20
-
7:20 - 7:23
-
7:23 - 7:26
-
7:26 - 7:28
-
7:28 - 7:34
-
7:34 - 7:37
-
7:37 - 7:41
-
7:41 - 7:44
-
7:44 - 7:47
-
7:47 - 7:50
-
7:50 - 7:52
-
7:52 - 7:56
-
7:56 - 7:57
-
7:57 - 7:59
-
7:59 - 8:02
-
8:02 - 8:04
-
8:04 - 8:07
-
8:07 - 8:10
-
8:10 - 8:14
-
8:14 - 8:19
-
8:19 - 8:21
-
8:21 - 8:25
-
8:25 - 8:31
-
8:31 - 8:33
-
8:33 - 8:40
-
8:40 - 8:43
-
8:43 - 8:47
-
8:47 - 8:51
-
8:51 - 8:54
-
8:54 - 8:58
-
8:58 - 9:00
-
9:00 - 9:02
-
9:02 - 9:05
-
9:05 - 9:08
-
9:08 - 9:10
-
9:10 - 9:14
-
9:14 - 9:18
-
9:18 - 9:21
-
9:21 - 9:23
-
9:23 - 9:25
-
9:25 - 9:27
-
9:27 - 9:30
-
9:30 - 9:34
-
9:34 - 9:37
-
9:37 - 9:40
-
9:40 - 9:43
-
9:43 - 9:46
-
9:46 - 9:49
-
9:49 - 9:51
-
9:51 - 9:54
-
9:54 - 9:56
-
9:56 - 9:58
-
9:58 - 10:00
-
10:00 - 10:02
-
10:02 - 10:06
-
10:06 - 10:08
-
10:08 - 10:10
-
10:10 - 10:15
-
10:15 - 10:18
-
10:18 - 10:20
-
10:20 - 10:23
-
10:23 - 10:26
-
10:26 - 10:29
-
10:29 - 10:32
-
10:32 - 10:35
-
10:35 - 10:37
-
10:37 - 10:40
-
10:40 - 10:43
-
10:43 - 10:46
-
10:46 - 10:47
-
10:47 - 10:50
-
10:50 - 10:52
-
10:52 - 10:55
-
10:55 - 10:57
-
10:57 - 11:01
-
11:01 - 11:06
-
11:06 - 11:08
-
11:08 - 11:11
-
11:11 - 11:14
-
11:14 - 11:17
-
11:17 - 11:19
-
11:19 - 11:20
-
11:20 - 11:23
-
11:23 - 11:26
-
11:26 - 11:28
-
11:28 - 11:31
-
11:31 - 11:33
-
11:33 - 11:34
-
11:34 - 11:36
-
11:36 - 11:38
-
11:38 - 11:40
-
11:40 - 11:43
-
11:43 - 11:44
-
11:44 - 11:47
-
11:47 - 11:50
-
11:50 - 11:51
-
11:51 - 11:53
-
11:53 - 11:55
-
11:55 - 11:58
-
11:58 - 12:00
-
12:00 - 12:01
-
12:01 - 12:05
-
12:05 - 12:10
-
12:10 - 12:11
-
12:11 - 12:14
-
12:14 - 12:17
-
12:17 - 12:19
-
12:19 - 12:23
-
12:23 - 12:27
- Title:
- Vərəm nədir? | Yoluxucu xəstəliklər | NCLEX-RN |Khan Academy
- Description:
-
- Video Language:
- English
- Team:
Khan Academy
- Duration:
- 12:27
![]() |
Evawest881 edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for What is TB? | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy |