< Return to Video

สร้างอนาคตที่พร้อมรับปัญหาโดยใช้ภูมิปัญญาโบราณ

  • 0:00 - 0:04
    เมื่อจินตนาการถึงสิ่งมหัศจรรย์
    ทางสถาปัตยกรรมของโลก
  • 0:04 - 0:05
    คุณมองเห็นอะไร
  • 0:06 - 0:08
    ความยิ่งใหญ่ของพีระมิดแห่งกีซา
  • 0:08 - 0:12
    หรืออาจจะเป็นท่อส่งน้ำอันน่าทึ่ง
    ของชาวโรมัน
  • 0:12 - 0:16
    ทั้งสองอย่างนี้คือความสำเร็จสุดมหัศจรรย์
    จากการออกแบบของมนุษย์
  • 0:16 - 0:18
    ในฐานะสถาปนิกคนหนึ่ง
  • 0:18 - 0:21
    ฉันมักสงสัยว่าทำไมเราต้องระลึกถึง
    สิ่งมหัศจรรย์โบราณ
  • 0:21 - 0:26
    ของอารยธรรมต่าง ๆ ที่ล่มสลายไปนานแล้ว
  • 0:26 - 0:30
    ฉันออกเดินทางไปรอบโลก
    เพื่อศึกษาวิธีการออกแบบอันเก่าแก่
  • 0:30 - 0:34
    และก็ได้พบวิทยาการพื้นเมือง
    จากวัฒนธรรมที่ยังมีชีวิต
  • 0:34 - 0:36
    ที่ยังคงใช้กันอยู่
  • 0:36 - 0:40
    คุณอาจจะไม่เคยได้ยินเกี่ยวกับ
    วัฒนธรรมเหล่านี้มาก่อน
  • 0:40 - 0:43
    คนพวกนี้อาศัยอยู่ในพื้นที่ห่างไกลสุดขอบโลก
  • 0:43 - 0:48
    เผชิญกับภัยธรรมชาติอันร้ายแรง เช่น
    ภัยแล้งกลางทะเลทรายและอุทกภัยบ่อยครั้ง
  • 0:48 - 0:51
    มานานหลายชั่วอายุคน
  • 0:51 - 0:53
    สองสามปีที่แล้ว
    ฉันเดินทางไปอินเดียเหนือ
  • 0:53 - 0:56
    ไปยังดินแดนที่สามารถมองเห็นทัศนียภาพ
    ของที่ราบบังคลาเทศ
  • 0:56 - 0:58
    ที่คนคาซีอาศัยอยู่
  • 0:58 - 1:03
    ภายในป่าที่มีฝนตกชุกกว่าที่อื่นบนโลก
  • 1:03 - 1:05
    ในช่วงฤดูมรสุม
  • 1:05 - 1:08
    การเดินทางระหว่างหมู่บ้าน
    ถูกตัดขาดเนื่องจากน้ำท่วม
  • 1:08 - 1:11
    ซึ่งเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ทั้งหมด
  • 1:11 - 1:15
    จากพื้นที่ปกคลุมด้วยผืนป่า
    กลายเป็นเกาะที่ถูกตัดขาด
  • 1:15 - 1:18
    ชาวเขาเหล่านี้ค่อย ๆ พัฒนาสะพานรากไม้ขึ้น
  • 1:18 - 1:21
    โดยคิดค้นจากรากของต้นไม้
    ที่ยื่นและเติบโตไปตามทาง
  • 1:21 - 1:24
    ที่คุณไม่สามารถใช้เพียงแขนโอบรอบได้
  • 1:24 - 1:27
    สร้างด้วยการใช้นั่งร้าน
    ที่สานขึ้นอย่างระมัดระวัง
  • 1:27 - 1:31
    คนคาซีหลายรุ่น ทั้งผู้ชาย ผู้หญิงและเด็ก
  • 1:31 - 1:33
    ต่างดูแลรากไม้เหล่านี้
  • 1:33 - 1:35
    จนพวกมันเหยียดยาว
    ไปจนถึงอีกฝั่งของตลิ่ง
  • 1:35 - 1:37
    ที่ต่อมาปลูกขึ้นเพื่อทำเป็นสิ่งปลูกสร้าง
  • 1:38 - 1:40
    ที่แข็งแรงขึ้นตามอายุ
  • 1:40 - 1:45
    ธรรมเนียมที่มีมากว่า 1,500 ปี
    ในการปลูกสะพานรากไม้นี้
  • 1:45 - 1:49
    ได้รังสรรค์สิ่งปลูกสร้าง 75 แห่ง
    ที่น่าเหลือเชื่อขึ้น
  • 1:49 - 1:52
    ในขณะที่รากไม้เหล่านี้ใช้เวลาปลูก 50 ปี
  • 1:52 - 1:56
    พวกมันสามารถยืนยงอยู่ได้หลายศตวรรษ
    ในภูมิประเทศแห่งนี้
  • 1:56 - 1:58
    ทั่วทุกแห่งบนผืนโลก
  • 1:58 - 2:03
    ฉันได้พบกับวัฒนธรรมที่ดำรงอยู่กับ
    อุทกภัยมานานหลายพันปี
  • 2:03 - 2:07
    โดยการพัฒนาวิทยาการแบบดั้งเดิม
    เพื่อให้พวกเขาสามารถอยู่ร่วมกับน้ำได้
  • 2:07 - 2:10
    ในพื้นที่ชุ่มน้ำทางตอนใต้ของอิรัก
  • 2:10 - 2:14
    ซึ่งเกิดจากการบรรจบกันของ
    แม่น้ำไทกริสและยูเฟรทีส
  • 2:14 - 2:18
    มีอารยธรรมอันมีเอกลักษณ์
    ในการใช้น้ำเพื่อดำรงชีพเป็นหลัก
  • 2:18 - 2:21
    เป็นเวลา 6,000 ปี
    ที่ชาวมาดานมีหมู่บ้านลอยน้ำ
  • 2:21 - 2:26
    บนเกาะที่ถูกสร้างขึ้นด้วยฝีมือมนุษย์
    จากต้นกกสายพันธ์ุหนึ่ง
  • 2:26 - 2:28
    ที่เกิดอยู่โดยรอบ
  • 2:28 - 2:32
    ต้นกกสายพันธุ์คาซาบนี้
    มีความจำเป็นต่อชีวิตอย่างมาก
  • 2:32 - 2:35
    มันเป็นอาหารของกระบือ
  • 2:35 - 2:37
    เป็นแป้งอาหารสำหรับมนุษย์
  • 2:37 - 2:42
    และยังเป็นวัสดุในการสร้าง
    เกาะที่ย่อยสลายและลอยน้ำได้แห่งนี้
  • 2:42 - 2:43
    รวมทั้งบ้านเรือนที่ทรงคล้ายวิหาร
  • 2:44 - 2:47
    ที่พวกเขาสร้างขึ้นเพียงสามวัน
  • 2:48 - 2:50
    ต้นคาซาบตากแห้ง
  • 2:50 - 2:52
    ยังสามารถมัดรวมกันเป็นเสา
  • 2:52 - 2:56
    สานเป็นพื้น หลังคา หรือผนัง
  • 2:56 - 2:59
    และยังสามารถบิดเกลียวเป็นเชือก
  • 2:59 - 3:04
    เพื่อใช้มัดอาคารเหล่านี้แทนการใช้ตะปู
  • 3:04 - 3:08
    หมู่บ้านมาดานสร้างขึ้นกลางหนองน้ำ
  • 3:08 - 3:10
    พวกเขาอยู่อาศัยมาหลายต่อหลายรุ่น
  • 3:10 - 3:16
    บนเกาะลอยน้ำที่ใช้งานได้มากกว่า 25 ปี
  • 3:16 - 3:20
    แม้ทั่วโลกต่างเพ่งความสนใจไปที่โรคระบาด
  • 3:20 - 3:24
    ยังคงมีหลายเมืองที่จมดิ่งลงเรื่อย ๆ
    และระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง
  • 3:25 - 3:26
    การแก้ไขด้วยเทคโนโลยีสุดล้ำ
  • 3:26 - 3:29
    จะช่วยให้เราแก้ปัญหาบางส่วนได้อย่างแน่นอน
  • 3:29 - 3:32
    แต่การที่เรารีบร้อนมุ่งสู่อนาคต
  • 3:32 - 3:34
    อาจทำให้เราหลงลืมอดีตไป
  • 3:34 - 3:38
    ในบริเวณอื่นของโลก
    ที่แม่น้ำปนเปื้อนด้วยสิ่งปฏิกูล
  • 3:38 - 3:45
    เมืองหนึ่งที่มีประชากร 15 ล้านคน
    ทำความสะอาดน้ำเสียด้วยพื้นที่ราบน้ำท่วม
  • 3:45 - 3:47
    ที่ชายแดนของเมืองกัลกัตตา
  • 3:47 - 3:51
    ขนาบข้างไปด้วยควันเผาไหม้ที่ลอยตัวสูง
    จากบ่อขยะของเมือง
  • 3:51 - 3:54
    และมีทางหลวงพาดผ่าน
  • 3:54 - 3:57
    มีแนวคิดพื้นเมืองที่ใช้บ่อปลา 300 บ่อ
  • 3:57 - 4:01
    เพื่อทำความสะอาดน้ำในระหว่าง
    ที่เกิดกระบวนการผลิตอาหารขึ้น
  • 4:01 - 4:05
    โดยการผสานกันของแสงอาทิตย์และน้ำเสีย
  • 4:05 - 4:09
    รวมถึงการพึ่งพาอาศัยกัน
    ของตะไคร่น้ำและแบคทีเรีย
  • 4:09 - 4:11
    ทำให้น้ำเสียหายไปในที่สุด
  • 4:11 - 4:14
    มีการใช้บ่อปลาทำความสะอาด
    น้ำอย่างต่อเนื่อง
  • 4:14 - 4:17
    โดยใช้เวลาดำเนินการประมาณ 30 วัน
  • 4:17 - 4:19
    วิธีการนี้
  • 4:19 - 4:24
    ไม่ได้เป็นเพียงต้นแบบในการชำระล้าง
    สารเคมีโดยปราศจากการใช้พลังงานถ่านหิน
  • 4:25 - 4:28
    เนื่องจากมลภาวะหลักของเมืองกัลกัตตา
    ยังไม่มีวิธีบำบัดอย่างเป็นทางการ
  • 4:28 - 4:31
    วิธีนี้จึงเป็นทางเดียว
    ที่ใช้ทำความสะอาดกระแสน้ำ
  • 4:31 - 4:35
    ก่อนไหลลงสู่อ่าวเบงกอล
  • 4:35 - 4:39
    ฉันพบเรื่องที่น่าเหลือเชื่อ
    เกี่ยวกับการใช้ระบบนี้
  • 4:39 - 4:43
    นั่นคือ หลายเมืองทั่วโลก
    ทั้งในเอเชียและยุโรป
  • 4:43 - 4:46
    เริ่มหันมาใช้ระบบแบบเดียวกันนี้
  • 4:46 - 4:51
    เมืองกัลกัตตาพยายามรักษามันไว้
    ไม่ให้ถูกแทนที่ด้วยการพัฒนา
  • 4:51 - 4:55
    นอกจากนี้ยังมีการจัดการ
    กับปัญหาน้ำท่วมอีกวิธีหนึ่ง
  • 4:55 - 4:59
    ชนเผ่าโทฟินุได้พัฒนาเมืองทะเลสาบ
    ขนาดใหญ่ที่สุดในแอฟริกา
  • 5:00 - 5:03
    Ganvié หมายความว่า "เราคือผู้รอดชีวิต"
  • 5:03 - 5:07
    เป็นการสร้างบ้านยกสูงเรียงรายโดยรอบ
    ระบบขนส่งทางคลองน้ำ
  • 5:07 - 5:10
    คุณสามารถเดินทาง
    ด้วยเรือแคนูที่ขุดจากต้นไม้
  • 5:10 - 5:14
    จัตุรัสหลวงตั้งอยู่ท่ามกลาง
    อาคารยกสูง 3,000 แห่ง
  • 5:14 - 5:17
    ประกอบด้วย ที่ทำการไปรษณีย์
  • 5:17 - 5:19
    ธนาคาร มัสยิด
  • 5:19 - 5:20
    และมีแม้แต่บาร์สองสามแห่ง
  • 5:20 - 5:25
    ที่รายล้อมไปด้วย
    แหล่งเพาะเลี้ยงปลา 12,000 แห่ง
  • 5:25 - 5:27
    หรือการส้รางแนวปะการังเพาะเลี้ยงตามชายเลน
  • 5:27 - 5:33
    แนวปะการังเทียมปลอดสารเคมีนี้
    ครอบคลุมพื้นที่เกือบครึ่งของทะเลสาบ
  • 5:33 - 5:36
    และยังเป็นแหล่งอาหารให้กับคนจำนวนหนึ่งล้าน
    ที่อาศัยอยู่โดยรอบ
  • 5:36 - 5:38
    สิ่งที่ทำให้ฉันประหลาดใจคือ
  • 5:38 - 5:43
    ขณะที่การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแต่ละแห่ง
    ตามแนวปะการังไม่ค่อยมีความสำคัญมากนัก
  • 5:43 - 5:46
    แต่เมื่อมันเพิ่มทวีขึ้นกว่า 12,000 เท่า
  • 5:46 - 5:51
    จึงเกิดแนวคิดท้องถิ่นที่ทำให้อุตสาหกรรม
    การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำเพิ่มมากขึ้น
  • 5:51 - 5:55
    ซึ่งถือเป็นการคุกคามที่ใหญ่ที่สุด
    ต่อระบบนิเวศป่าชายเลน
  • 5:55 - 5:57
    แต่วิธีการนี้กลับ
  • 5:57 - 6:00
    ทำให้เกิดความหลากหลายทางชีวภาพ
    มากขึ้นกว่าเมื่อก่อน
  • 6:00 - 6:03
    เมื่อต้นปีนี้เอง
    ตอนฉันเดินทางกลับบ้านที่ออสเตรเลีย
  • 6:03 - 6:05
    สิ่งที่บ้าบอที่สุดได้เกิดขึ้น
  • 6:05 - 6:10
    เถ้าถ่านจากไฟป่าที่ล้อมรอบเมืองซิดนีย์
    ตกกระหน่ำใส่พวกเรา
  • 6:10 - 6:11
    ที่หาดบอนได
  • 6:11 - 6:13
    การปล่อยก๊าซคาร์บอนเป็นเรื่องที่น่าวิตก
  • 6:13 - 6:14
    ไม่ใช่เรื่องการแพร่เชื้อไวรัส
  • 6:15 - 6:17
    พวกเราต่างก็ต้องสวมใส่หน้ากากกันก่อนแล้ว
  • 6:17 - 6:20
    อากาศปกคลุมไปด้วยกลุ่มควันหนา
  • 6:20 - 6:24
    ซึ่งมีขนาดใหญ่มากจนครอบคลุม
    ไปไกลถึงนิวซีแลนด์
  • 6:24 - 6:27
    ท่ามกลางไฟป่า
  • 6:27 - 6:30
    ที่เลวร้ายที่สุดในประวัติศาสตร์
  • 6:30 - 6:32
    มีสิ่งที่ไม่คาดคิดเกิดขึ้น
  • 6:32 - 6:34
    แต่เป็นเรื่องที่น่าเหลือเชื่อมาก
  • 6:34 - 6:36
    ดินแดนบรรพบุรุษที่ออสเตรเลีย
  • 6:36 - 6:39
    ที่มีการทำเกษตรกรรมแบบติดไฟในท้องถิ่น
  • 6:39 - 6:42
    สามารถรอดชีวิตมาได้ในขณะที่ไฟป่า
    ลุกโหมกระหน่ำล้อมรอบพื้นที่
  • 6:42 - 6:43
    และป่าเก่าแก่แห่งนี้
  • 6:43 - 6:47
    สามารถอยู่รอดได้เพราะมีการเผาไหม้
    ตามฤดูกาลที่สืบต่อจากรุ่นสู่รุ่น
  • 6:47 - 6:49
    เป็นธรรมเนียมของชาวอะบอริจิน
  • 6:49 - 6:53
    ที่จะจุดไฟจากหย่อมเล็ก ๆ
    ให้เกิดการเผาไหม้ช้าและเป็นการเผาแบบเย็น
  • 6:53 - 6:56
    ถึงแม้ว่าไฟป่าจะเป็นภัยพิบัติทางธรรมชาติ
  • 6:56 - 6:59
    อันเป็นผลมาจากสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง
  • 6:59 - 7:01
    ล้วนเกิดจากฝีมือของมนุษย์เช่นกัน
  • 7:01 - 7:05
    สิ่งที่น่าทึ่งมาก
    คือเรามีวิทยาการแบบดั้งเดิม
  • 7:05 - 7:07
    ที่สามารถช่วยป้องกันภัยพิบัติ
  • 7:07 - 7:10
    และเราต่างก็ใช้มันมาเป็นพัน ๆ ปีแล้ว
  • 7:10 - 7:14
    สิ่งที่น่าสนใจ
    เกี่ยวกับวิทยาการเหล่านี้
  • 7:14 - 7:16
    คือความซับซ้อนของมัน
  • 7:16 - 7:18
    และความกลมกลืนกับธรรมชาติ
  • 7:18 - 7:21
    เราสามารถฟื้นคืนสภาพได้
  • 7:21 - 7:22
    โดยเรียนรู้จากพวกเขา
  • 7:22 - 7:28
    บ่อยครั้งมากที่ต้องเผชิญกับวิกฤติ
    เราต่างสร้างกำแพงขึ้นเพื่อป้องกัน
  • 7:28 - 7:29
    ฉันเป็นสถาปนิก
  • 7:29 - 7:32
    และผ่านการฝึกฝนให้ค้นหา
    วิธีแก้ปัญหาแบบยั่งยืน
  • 7:32 - 7:35
    คอนกรีต เหล็ก แก้ว
  • 7:35 - 7:39
    สิ่งเหล่านี้ใช้เพื่อสร้าง
    ป้อมปราการต่อต้านธรรมชาติ
  • 7:39 - 7:43
    แต่การสำรวจระบบวิธีการแบบดั้งเดิม
    และวิทยาการในท้องถิ่นของฉัน
  • 7:43 - 7:45
    ให้ผลลัพธ์ที่แตกต่าง
  • 7:45 - 7:51
    โดยได้แรงบันดาลใจจากแนวคิดว่าเราควรบ่มเพาะ
    ความคิดสร้างสรรค์ในยามวิกฤต
  • 7:51 - 7:54
    เรามีภูมิปัญญาเก่าแก่หลายพันปี
  • 7:54 - 7:56
    ที่พวกเราควรให้ความสนใจ
  • 7:56 - 8:01
    และให้พวกมันมาช่วยขยายความคิดเรื่อง
    การออกแบบเพื่อให้เกิดความสมดุลกับธรรมชาติ
  • 8:01 - 8:03
    หากรับฟัง
  • 8:03 - 8:05
    เราจะมีความรอบรู้มากขึ้น
  • 8:05 - 8:08
    และพร้อมรับมือกับสิ่งท้าทายต่าง ๆ
    ในศตวรรษที่ 21
  • 8:08 - 8:13
    ที่อาจเป็นอันตราย
    ต่อผู้คนและดาวเคราะห์ของเรา
  • 8:13 - 8:15
    ฉันมองเห็น
  • 8:15 - 8:16
    และรู้ว่ามันสามารถเป็นไปได้
Title:
สร้างอนาคตที่พร้อมรับปัญหาโดยใช้ภูมิปัญญาโบราณ
Speaker:
จูเลีย วัตสัน
Description:

จากการสำรวจกระบวนการออกแบบของคนพื้นเมืองทั่วโลก สถาปนิก จูเลีย วัตสัน ทำการวิจัยเกี่ยวกับนวัตกรรมยั่งยืนที่อาจช่วยให้เรารับมือกับความท้าทายต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง จากหมู่บ้านลอยน้ำไปจนถึงสะพานรากไม้มีชีวิตที่แข็งแกร่งขึ้นตามกาลเวลา วัตสันแนะนำให้เราหันมาสนใจวิธีแก้ปัญหาด้วยการฟื้นฟูเหล่านี้และทำให้เห็นว่าพวกเขาสอนให้เราออกแบบเพื่ออยู่ร่วมกับธรรมชาติแทนที่จะต่อกรกับมัน

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:31

Thai subtitles

Revisions