-
Gəlin bu videoda
verilmiş
-
düzbucaqlı prizmanın
həcmini hesablayaq.
-
Bu, bir kərpic və ya
-
çən formasındadır.
-
Eyni zamanda burada
həmin prizmanın ölçüləri
-
adi kəsrlə verilmişdir.
Bu tərəfə
-
onun eni deyək.
-
Prizmanın eni 3/5 vahiddir.
-
Uzunluğu isə 1 tam 1/6 vahiddir.
-
Hündürlüyü də
3/7 vahidə bərabərdir.
-
Elə isə videonu dayandırıb
-
bunu özünüz tapmağa
-
çalışın.
-
Bunu həll etməyin bir neçə
yolu var.
-
Belə ki, gəlin təsəvvür edək ki,
-
biz bu prizmaya vahid
kublar yerləşdirsək,
-
bizə neçə ədəd belə kub
lazım olacaq?
-
Bunun üçün gəlin bu
oturacağın
-
sahəsi barədə düşünək.
-
Belə ki, bəzən həcmin
-
bu oturacağın sahəsi
vur hündürlük olduğunu görəcəksiniz.
-
Bu, prizmanın hündürlüyüdür.
-
Gəlin bunu aydın yazım.
-
Deməli, bu oturacağın sahəsidir.
-
Oturacağın sahəsi vur
hündürlük.
-
Yaxşı, oturacağın sahəsi
neçədir?
-
Belə ki, oturacağın sahəsi
bərabərdir
-
uzunluq vur en. Siz
-
belə bir yazılış görə bilərsiniz.
-
Deməli, oturacağın sahəsi
-
bərabərdir uzunluq vur en.
-
Uzunluq vur en oturacağın
sahəsini verir.
-
Deməli, bu oturacağın sahəsidir.
-
Sonra da bunu hündürlüyə
vurmalıyıq.
-
Bunu belə də düşünə bilərik:
-
biz, uzunluğu vururuq
-
enə onu da vururuq hündürlüyə.
-
Deməli, bu prizmanın üç
ölçüsünün hasilini tapmaqla
-
onun həcmini, yəni buna neçə
ədəd vahid kubun
-
yerləşdiyini tapmış oluruq.
-
Elə isə gəlin hesablayaq.
-
Buradakı həcm bərabərdir--
uzunluq neçədir?
-
Uzunluq 1 tam 1/6 vahiddir.
-
Mən hasili taparkən
-
qarışıq ədəd yazmağı xoşlamıram.
-
Ona görə də bunu
düzgün olmayan kəsr kimi yazacağam.
-
Elə isə gəlin 1 tam 1/6-i
düzgün olmayan kəsrə çevirək.
-
Deməli, 1, 6/6 deməkdir.
-
Üstəgəl 1, 7/6 edir.
-
Deməli, bu bərabərdir
7/6--
-
bu uzunluqdur-- vur
3/5--bu endir--
-
vur hündürlük, hansı ki,
3/7-dür.
-
Biz bilirik ki,
adi kəsrlərin hasilini taparkən
-
surətləri vura bilərik,
elə isə bu bərabərdir 7 vur
-
3 vur 3.
-
Eynilə, məxrəcləri də
vura bilərik.
-
Onda bu bərabərdir
6 vur 5 vur 7.
-
Biz burada hasili tapa bilərik,
-
ancaq gəlin mümkün qədər
-
sadələşdirmə edək,
belə ki,
-
surət və məxrəcdə 7 var,
-
elə isə gəlin surət və məxrəci
7-yə bölək.
-
Bu 1-ə bərabər olur və
bu da 1 edir.
-
Həmçinin surət və məxrəcdə
3-ə bölünən ədəd var.
-
Gəlin hər ikisini 3-ə bölək.
-
Burada 3 var və
-
burada da 6 var.
-
Gəlin surət və məxrəci
-
3-ə bölək.
-
Deməli, biz surəti
-
və məxrəci 3-ə bölürük.
-
3 böl 3, 1 edir.
-
6 böl 3, 2 edir.
-
Deməli, surətdə nə qaldı?
-
Belə ki, surətdə təkcə
-
bu yaşıl 3 qaldı.
-
Elə isə bu bərabərdir
3 böl 2 vur 5,
-
2 vur 5, 10 edir.
-
Deməli, məxrəcdə 2 vur 5 var.
-
Beləliklə, bu fiqurun həcmi
3/10 kub vahidə bərabərdir və ya
-
biz bu kərpic və ya
çən formalı fiqura
-
kub vahidin 3/10-ünü yerləşdirə bilərik.
Khan Academy
