< Return to Video

Symbole systemowego rasizmu - jak odebrać im moc?

  • 0:00 - 0:02
    [Prelekcja zwiera elementy drastyczne.
  • 0:02 - 0:05
    Przeznaczona dla widzów dorosłych]
  • 0:05 - 0:07
    Kolekcjonuję przedmioty,
  • 0:08 - 0:11
    jak znakownice, używane do wypalania
  • 0:11 - 0:13
    znaku własności na skórze niewolników.
  • 0:14 - 0:17
    Kolekcjonuję kajdany dla dorosłych,
  • 0:18 - 0:19
    pęta dla dorosłych
  • 0:20 - 0:23
    jak i dla dzieci.
  • 0:25 - 0:28
    Kolekcjonuję widokówki z linczów
  • 0:28 - 0:30
    Tak, one obrazują lincz.
  • 0:30 - 0:34
    Widać też na nich tłum uczestników.
  • 0:34 - 0:35
    Niektórych
  • 0:37 - 0:39
    używano do korespondencji.
  • 0:41 - 0:43
    Mam książki faworyzujące niewolnictwo,
  • 0:43 - 0:46
    które ukazują czarnoskórych
    jako kryminalistów
  • 0:47 - 0:49
    albo zwierzęta bez duszy.
  • 0:50 - 0:52
    Coś przyniosłem dzisiaj.
  • 0:56 - 0:58
    Jest to statkowa znakownica.
  • 0:59 - 1:03
    Znakowano nią na statku niewolników.
  • 1:03 - 1:05
    Nie byli to jeszcze niewolnicy.
  • 1:05 - 1:06
    Znajdowali się w Afryce.
  • 1:07 - 1:09
    Wypalono im znak "S"
  • 1:09 - 1:12
    co oznaczało, że zostaną niewolnikami
  • 1:12 - 1:13
    po dotarciu do USA
  • 1:13 - 1:15
    lub do Europy.
  • 1:20 - 1:24
    Kolejnym przedmiotem, który za młodu
    zawładnął moją wyobraźnią
  • 1:24 - 1:25
    był strój Klanu.
  • 1:25 - 1:27
    Dorastałem w Południowej Karolinie
  • 1:27 - 1:31
    i często widziałem wiece Ku-Klux-Klanu.
  • 1:32 - 1:35
    Wspomnienia tych wydarzeń
    na zawsze pozostały mi w pamięci.
  • 1:35 - 1:38
    Dopiero po 25 latach
    zacząłem z tym coś robić.
  • 1:39 - 1:41
    Kilka lat temu zacząłem badać Klan,
  • 1:42 - 1:44
    jego trzy odrębne fale.
  • 1:45 - 1:47
    Zwłaszcza drugą falę.
  • 1:47 - 1:51
    Klan miał wtedy ponad
    5 milionów aktywnych członków,
  • 1:51 - 1:54
    co stanowiło 5% ówczesnej populacji
  • 1:55 - 1:58
    i równało się ówczesnej
    populacji Nowego Jorku.
  • 1:59 - 2:02
    Stroje produkowano w Buckhead,
    w sąsiedniej Georgii.
  • 2:03 - 2:06
    Aby sprostać zamówieniom, fabryka
    pracowała w systemie całodobowym.
  • 2:06 - 2:09
    20 tysięcy strojów było
    dostępne w każdej chwili.
  • 2:10 - 2:11
    Taki był popyt.
  • 2:12 - 2:14
    Jako kolekcjoner artefaktów
  • 2:14 - 2:16
    i artysta chciałem, żeby strój Klanu
  • 2:16 - 2:18
    wchodził w skład mojej kolekcji.
  • 2:18 - 2:20
    Artefakty i przedmioty
  • 2:20 - 2:22
    opowiadają historię.
  • 2:22 - 2:24
    Nie mogłem jednak znaleźć dobrego stroju.
  • 2:25 - 2:27
    Co ma zrobić Murzyn w USA,
  • 2:27 - 2:29
    jeśli nie może znaleźć
    dobrego stroju Klanu?
  • 2:30 - 2:32
    (Śmiech)
  • 2:33 - 2:35
    Nie miałem innego wyboru.
  • 2:35 - 2:39
    Postanowiłem, że sam zrobię
    najlepszej jakości stroje w Ameryce.
  • 2:41 - 2:45
    Takich strojów nie widuje się
    na wiecach KKK.
  • 2:46 - 2:51
    Są wykonane z kente, moro, lycry,
  • 2:51 - 2:55
    juty, jedwabiu, satyny
    i wzorzystych tkanin.
  • 2:55 - 2:57
    Podzieliłem je według grup wiekowych.
  • 2:57 - 3:00
    Są stroje dla starszych
    i młodszych dzieci.
  • 3:01 - 3:03
    Mam nawet strój dla noworodka.
  • 3:08 - 3:09
    Zrobiłem ich mnóstwo.
  • 3:09 - 3:11
    Zrozumiałem wówczas,
  • 3:11 - 3:16
    że polityka, jaką Klan prowadził
    lub zamierzał prowadzić 100 lat temu,
  • 3:16 - 3:17
    nadal obowiązuje.
  • 3:19 - 3:21
    Segregacja istnieje w szkołach,
  • 3:21 - 3:23
    dzielnicach, miejscach pracy.
  • 3:24 - 3:26
    To nie ludzie w kapturach
  • 3:26 - 3:28
    utrzymują dalej taką politykę.
  • 3:29 - 3:30
    Moja praca dotyczy
  • 3:30 - 3:32
    długoterminowych skutków niewolnictwa.
  • 3:32 - 3:35
    To nie pozostałość po latach
    systemowego rasizmu.
  • 3:35 - 3:37
    To podstawa wszystkiego, co robimy.
  • 3:38 - 3:40
    Podkreślam: mamy celową segregację
  • 3:40 - 3:42
    w dzielnicach, miejscach pracy
  • 3:42 - 3:43
    i szkołach,
  • 3:44 - 3:46
    utrudnianie głosowania,
  • 3:46 - 3:50
    nadreprezentacja mniejszości
    rasowych w więzieniach.
  • 3:51 - 3:55
    Mamy rasizm środowiskowy
    i brutalność policji.
  • 3:56 - 3:58
    Przyniosłem parę rzeczy.
  • 4:01 - 4:03
    Skrytość rasizmu
  • 4:04 - 4:06
    to część jego siły.
  • 4:07 - 4:09
    Jeśli czujesz się dyskryminowany,
  • 4:09 - 4:12
    to nie zawsze możesz tego dowieść.
  • 4:13 - 4:15
    Rasizm ma moc ukrywania się.
  • 4:16 - 4:18
    Jest wówczas bezpieczny.
  • 4:19 - 4:20
    Jest wmieszany w tłum.
  • 4:22 - 4:25
    Aby to zobrazować, stworzyłem ten strój.
  • 4:27 - 4:30
    Podstawą kapitalizmu w USA
    jest niewolnictwo.
  • 4:34 - 4:36
    Niewolnicy stanowili kapitał.
  • 4:38 - 4:41
    Pierwszy Wielki Mag w roku 1868,
    Nathan Bedford Forrest,
  • 4:42 - 4:45
    był żołnierzem Konfederacji i milionerem
  • 4:45 - 4:47
    dzięki handlowi niewolnikami.
  • 4:55 - 5:01
    Bogactwo uzyskane dzięki prawu
    do posiadania niewolników
  • 5:01 - 5:02
    trudno sobie wyobrazić.
  • 5:02 - 5:06
    Sama produkcja bawełny w 1860 roku
    warta była 200 milionów dolarów.
  • 5:06 - 5:10
    Dziś odpowiada to 5 miliardom dolarów.
  • 5:11 - 5:16
    Sporo tego bogactwa przetrwało
    przez kilka pokoleń.
  • 5:16 - 5:18
    Zapomniałem o innych uprawach:
  • 5:18 - 5:21
    to indygowce, ryż i tytoń.
  • 5:27 - 5:31
    W roku 2015 robiłem
    jeden strój na tydzień.
  • 5:31 - 5:34
    Po wykonaniu 75 sztuk miałem olśnienie.
  • 5:34 - 5:39
    Zdałem sobie sprawę,
    że biała supremacja istnieje,
  • 5:40 - 5:43
    ale największą jej siłą nie jest KKK,
  • 5:43 - 5:46
    tylko normalizacja systemowego rasizmu.
  • 5:47 - 5:49
    Zrozumiałem jeszcze coś.
  • 5:50 - 5:53
    Stroje KKK nie miały już nade mną władzy.
  • 5:54 - 5:59
    Kiedy jako grupa ludzi
    popatrzymy na te przedmioty:
  • 5:59 - 6:01
    znakownice, kajdany, stroje
  • 6:02 - 6:03
    i uznamy je za część naszej historii,
  • 6:05 - 6:09
    możemy dojść do tego, że już
    nie będą miały władzy nad nami.
  • 6:10 - 6:16
    Gdy przyjrzymy się systemowemu rasizmowi
    i przyznamy, że jest głęboko wbudowany
  • 6:16 - 6:18
    w strukturę państwa, które stanowimy,
  • 6:20 - 6:24
    to będziemy mogli coś zrobić
    z celową segregacją
  • 6:24 - 6:26
    w naszych szkołach, dzielnicach
  • 6:26 - 6:29
    i miejscach pracy.
  • 6:29 - 6:30
    Tylko w taki sposób
  • 6:30 - 6:32
    można przeciwstawić się
  • 6:32 - 6:34
    spuściźnie niewolnictwa
  • 6:34 - 6:37
    i tę ohydną spuściznę zlikwidować.
  • 6:37 - 6:38
    Dziękuję bardzo.
  • 6:38 - 6:42
    (Brawa)
Title:
Symbole systemowego rasizmu - jak odebrać im moc?
Speaker:
Paul Rucker
Description:

Wielodyscyplinarny artysta i stypendysta TED Paul Rucker analizuje dziedzictwo systemowego rasizmu w Stanach Zjednoczonych. Kolekcjoner artefaktów związanych z historią niewolnictwa - od znakownic i kajdan do pocztówek przedstawiających linczowanie - Rucker nie mógł znaleźć nieuszkodzonego stroju Ku Klux Klan dla swojej kolekcji, więc zaczął robić własne. Rezultat: przyciągająca wzrok odzież, wykonana z nietradycyjnych tkanin jak kente, moro i jedwab, rzucająca wyzwanie normalizacji systemowego rasizmu w USA. „Jeśli zbiorowo, jako ludzie, popatrzymy na te obiekty i zdamy sobie sprawę, że są one częścią naszej historii, uda nam się znaleźć sposób na odebranie im władzy nad nami” - mówi Rucker. (Prelekcja wykorzystuje drastyczne obrazy.)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:01

Polish subtitles

Revisions Compare revisions