Return to Video

Hyperlink (tạm dịch: đường dẫn) thay đổi mọi thứ

  • 0:00 - 0:02
    Tôi nhớ từng tự nhủ:
  • 0:02 - 0:05
    "Điều này sẽ thay đổi toàn bộ
    cách chúng ta giao tiếp."
  • 0:05 - 0:07
    [Điều nhỏ]
  • 0:07 - 0:08
    [Ý tưởng lớn]
  • 0:09 - 0:12
    [Margaret Gould Stewart
    nói về Hyperlink]
  • 0:12 - 0:14
    Hyperlink (đường dẫn)
    là một yếu tố của giao diện,
  • 0:14 - 0:16
    và ý tôi là,
  • 0:16 - 0:19
    khi bạn dùng phần mềm
    trên điện thoại hoặc máy tính,
  • 0:19 - 0:21
    có rất nhiều mã đằng sau giao diện
  • 0:21 - 0:25
    cung cấp tất cả những hướng dẫn
    để máy tính hoạt động,
  • 0:25 - 0:28
    nhưng giao diện là cái mà
    con người tương tác:
  • 0:28 - 0:31
    Khi ta nhấn vào đây,
    điều gì đó sẽ xảy ra.
  • 0:31 - 0:33
    Khi lần đầu tiên xuất hiện,
    chúng khá là đơn giản,
  • 0:33 - 0:36
    và không có vẻ gì hào nhoáng.
  • 0:36 - 0:39
    Các nhà thiết kế ngày nay
    có rất nhiều lựa chọn.
  • 0:40 - 0:44
    Hyperlink được dùng
    như một ngôn ngữ đánh dấu : HTML.
  • 0:44 - 0:46
    Nó là một chuỗi nhỏ gồm các mã.
  • 0:46 - 0:50
    Và bạn ghi vào địa chỉ
    nơi bạn muốn gửi người đó đi.
  • 0:50 - 0:53
    Vô cùng đơn giản để học.
  • 0:53 - 0:58
    Và như vậy, toàn bộ các tài liệu tham khảo
    thông tin ở những nơi khác trên Internet
  • 0:58 - 1:00
    là tên miền của hyperlink.
  • 1:00 - 1:02
    Khi tôi còn đi học --
  • 1:02 - 1:06
    đây là thời điểm
    trước khi Internet phát triển.
  • 1:06 - 1:08
    Nếu làm một bài nghiên cứu,
  • 1:08 - 1:10
    tôi phải lết xác tới thư viện,
  • 1:10 - 1:13
    và nếu nơi đó có cuốn sách tôi cần
    thì tuyệt cú mèo.
  • 1:13 - 1:15
    Đôi khi phải đợi sách
    được gửi trả,
  • 1:15 - 1:17
    nên quá trình kéo dài cả tuần.
  • 1:17 - 1:19
    Giờ nghĩ lại, khá là điên rồ,
  • 1:20 - 1:23
    nhờ tất cả những đổi mới tuyệt vời,
  • 1:23 - 1:25
    không lâu sau, ta có thể tiếp cận
  • 1:25 - 1:27
    những thứ mà hiện nay,
    ta xem là hiển nhiên.
  • 1:27 - 1:29
    Năm 1945,
  • 1:29 - 1:31
    có một người đàn ông, tên Vannevar Bush.
  • 1:31 - 1:33
    Ông làm việc cho chính phủ Mỹ,
  • 1:33 - 1:36
    và một trong những ý tưởng
    mà ông nỗ lực phát triển là:
  • 1:36 - 1:38
    "Wow, con người
    đã tạo ra rất nhiều thông tin,
  • 1:38 - 1:41
    và ta không còn có thể theo dõi
    những cuốn sách đã đọc
  • 1:41 - 1:44
    hay sự liên kết
    giữa những ý tưởng quan trọng."
  • 1:44 - 1:46
    Và ông nảy ra ý tưởng
    tên là "memex",
  • 1:46 - 1:49
    nơi mà bạn có thể
    tạo một thư viện cá nhân,
  • 1:49 - 1:53
    cho tất cả các cuốn sách và tài liệu
    mà bạn có quyền truy cập.
  • 1:53 - 1:57
    Và ý tưởng kết nối các nguồn thông tin
    đã bắt đầu thành hình.
  • 1:57 - 1:59
    Sau đó, vào những năm 1960,
  • 1:59 - 2:02
    Ted Nelson đã khởi động Dự án Xanadu,
  • 2:02 - 2:04
    ông nói:
  • 2:04 - 2:07
    "Sẽ thế nào nếu nó không chỉ giới hạn
    ở những gì tôi có?
  • 2:07 - 2:11
    Sẽ thế nào nếu tôi có thể kết nối ý tưởng
    giữa một khối lượng thông tin lớn hơn?"
  • 2:11 - 2:14
    Năm 1982, các nhà nghiên cứu
    tại đại học Maryland
  • 2:14 - 2:16
    phát triển một hệ thống
    gọi là HyperTIES.
  • 2:16 - 2:20
    Họ là những người đầu tiên dùng
    văn bản chính như điểm đánh dấu liên kết.
  • 2:20 - 2:23
    Họ tìm ra rằng liên kết màu xanh
    trên nền xám
  • 2:23 - 2:25
    hoạt động hiệu quả hơn
    so với các màu khác,
  • 2:25 - 2:27
    và nhiều người có thể nhìn thấy nó.
  • 2:27 - 2:31
    Apple phát minh ra HyperCard vào năm 1987.
  • 2:31 - 2:33
    Bạn có những tấm thẻ này
  • 2:33 - 2:35
    và có thể tạo ra những liên kết
    giữa chúng.
  • 2:35 - 2:40
    HyperCard cho phép ta nhảy cóc
    đến nhiều phần khác nhau trong câu chuyện.
  • 2:40 - 2:43
    Những khái niệm
    kể chuyện phi tuyến tính này
  • 2:43 - 2:46
    được thúc đẩy mạnh mẽ
    khi hyperlink ra đời,
  • 2:46 - 2:50
    bởi nó cho họ nhiều cơ hội
    tạo ra ảnh hưởng đến mạch chuyện.
  • 2:50 - 2:52
    Những ý tưởng và phát minh này
  • 2:53 - 2:56
    đã truyền cảm hứng cho Tim Berners-Lee
    nhà phát minh World Wide Web.
  • 2:56 - 3:00
    Hyperlink giống như một khối LEGO,
  • 3:00 - 3:04
    khối xây dựng cơ bản tạo nên
    trang web phức tạp gồm nhiều kết nối
  • 3:04 - 3:06
    có mặt khắp thế giới.
  • 3:06 - 3:09
    Hyperlink được tạo ra
  • 3:09 - 3:12
    không chỉ cho nhiều người sử dụng
  • 3:12 - 3:15
    mà còn cho phép nhiều người
    tạo ra chúng.
  • 3:15 - 3:19
    Với tôi, đây là một trong những
    thiết kế dân chủ nhất từ trước tới nay.
Title:
Hyperlink (tạm dịch: đường dẫn) thay đổi mọi thứ
Speaker:
Margeret Gould Stewart
Description:

Hyperlink (tạm dịch: đường dẫn) giống như những khối Lego của Internet. Cùng khám phá lịch sử đáng kinh ngạc của hyperlink, với chuyên gia trải nghiệm người dùng Margaret Gould Stewart.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Series
Duration:
03:33

Vietnamese subtitles

Revisions