Return to Video

چه کسی زیمبابوه بزرگ را ساخت؟ و چرا؟ - بریانا الیوت

  • 0:07 - 0:11
    در امتداد یک پهنه پر از
    درختان فلفل در جنوب آفریقا
  • 0:11 - 0:15
    خرابههای باشکوه زیمبابوه بزرگ نهفته است،
  • 0:15 - 0:19
    یک شهر سنگی قرون وسطایی
    سرشار از ثروت و اعتبار.
  • 0:19 - 0:22
    در کشور زیمبابوه امروزی واقع شده است،
  • 0:22 - 0:26
    و بزرگترین خرابههای
    تمدن در جنوب صحرای آفریقا،
  • 0:26 - 0:30
    و دومین بعد از اهرام مصر در کل قاره است.
  • 0:30 - 0:34
    اما تاریخ این شهر مورد مباحثه است،
  • 0:34 - 0:39
    و دههها بر سر اینکه چه کسی و چرا
    این شهر را بنا نهاده اختلاف نظر وجود داشت.
  • 0:39 - 0:42
    نام آن از کلمه شونایی
    میدزیمبابوه گرفته شده است،
  • 0:42 - 0:45
    که یعنی خانه بزرگ سنگی
  • 0:45 - 0:49
    و به خاطر دیوارهای سنگی بسیار
    بزرگ به ارتفاع نزدیک به ده متر
  • 0:49 - 0:53
    و طول ۲۵۰ متر به این نام خوانده میشود.
  • 0:53 - 0:56
    این شهر به خاطر عظمت و اهمیت تاریخیاش،
  • 0:56 - 1:01
    در سال ۱۹۸۶ به عنوان میراث
    جهانی در یونسکو به ثبت رسید.
  • 1:01 - 1:06
    در قرنهای ۱۴ام و ۱۵ام رونق بسیاری داشت.
  • 1:06 - 1:08
    در محلی به مساحت ۸ کیلومتر مربع،
  • 1:08 - 1:11
    زیمبابوه بزرگ به سه قسمت تقسیم شده بود:
  • 1:11 - 1:14
    مجتمع تپه که شاه در آن زندگی میکرد؛
  • 1:14 - 1:18
    محفظه بزرگ که برای
    خانواده سلطنتی نگهداشته شده بود؛
  • 1:18 - 1:22
    و مجتمع دره، که محل
    زندگی شهروندان عادی بود.
  • 1:22 - 1:28
    حاکمان رهبران پرقدرت اقتصادی
    و دینی برای مردم منطقه بودند.
  • 1:28 - 1:29
    در بیشترین حالت،
  • 1:29 - 1:33
    شهر ۱۸،۰۰۰ نفر سکنه پرتکاپو داشت
  • 1:33 - 1:37
    و یکی از بزرگترین مراکز
    تبادل کالا در آفریقای آن زمان بود.
  • 1:37 - 1:40
    چیزی که باعث این رونق بود
    نقش کلیدی زیمبابوه بزرگ
  • 1:40 - 1:44
    در شبکه تبادل کالای درون قاره بود.
  • 1:44 - 1:48
    از آنجا که به چندین شهر کلیدی
    در سواحل شرقی آفریقا متصل بود،
  • 1:48 - 1:52
    بخشی از مسیر بزرگ
    تجارت اقیانوس هند شده بود.
  • 1:52 - 1:55
    شهر ثروت خود را با کنترل منابع و کالاهایی
  • 1:55 - 1:57
    که بیشترین ارزش را داشتند به دست آورد:
  • 1:57 - 1:58
    طلا،
  • 1:58 - 1:59
    عاج،
  • 1:59 - 2:01
    و مس.
  • 2:01 - 2:05
    با چنین قدرتی در تجارت،
    میتوانست محدوده اثر خود را
  • 2:05 - 2:06
    از قاره فراتر ببرد،
  • 2:06 - 2:12
    و در بالاترین سطح خود حضوری پررنگ
    در تجارت اعراب و هندوستان داشته باشد.
  • 2:12 - 2:16
    باستان شناسان جزئیات این تاریخ را
  • 2:16 - 2:19
    با استفاده از آثار کشف شده
    در منطقه کنار هم گذاشتهاند.
  • 2:19 - 2:22
    در آنجا آثار سفالی و شیشهای از آسیا،
  • 2:22 - 2:26
    و سکههای ضرب شده در شهر
    بندری و تجاری کیلوا کیسویانی
  • 2:26 - 2:29
    که ۲۴۰۰ کیلومتر با آنجا
    فاصله دارد کشف شده است.
  • 2:29 - 2:31
    همچنین مجسمه پرندگان
    از جنس سنگ صابون کشف کردند،
  • 2:31 - 2:34
    که گمان میشود نشان دهنده
    هر یک از حاکمان شهر باشند،
  • 2:34 - 2:38
    و در محل زندگی خاندان سلطنتی
    استخوان گوساله پیدا شده،
  • 2:38 - 2:43
    که نشان دهنده تفاوت غذای
    اشراف با مردم عادی است.
  • 2:43 - 2:47
    این سرنخها همچنین منجر به نظریاتی
    درباره علت ازبین رفتن شهر شده است.
  • 2:47 - 2:49
    در اواسط قرن ۱۵ام،
  • 2:49 - 2:54
    بناها تقریباً تنها چیزهایی بودند
    که در زیمبابوه بزرگ باقی ماندند.
  • 2:54 - 2:56
    شواهد باستانشناسی افزایش بیش از حد جمعیت
  • 2:56 - 3:01
    و مشکلات بهداشتی، و همچنین از بین رفتن
    خاک منطقه به دلیل استفاده بیش از اندازه جمعیت را
  • 3:01 - 3:02
    عامل متروکه شدن شهر میدانند.
  • 3:02 - 3:06
    در نهایت با خشک شدن گیاهان
    و بدتر شدن شرایط در شهر،
  • 3:06 - 3:09
    گمان میشود که مردم
    زیمبابوه بزرگ پراکنده شدند
  • 3:09 - 3:14
    و در همان نزدیکی شهرهای
    موتاپه و توروا را شکل دادند.
  • 3:14 - 3:17
    قرنها بعد، زیمبابوه بزرگ
    باز هم اثرگذار شد
  • 3:17 - 3:20
    اما این بار در عرصه سیاست
  • 3:20 - 3:23
    و مردم درباره سازندگان
    شهر سنگی مشهور بحث میکردند.
  • 3:23 - 3:26
    در زمان استعمار آفریقا توسط اروپا،
  • 3:26 - 3:31
    سران نژادپرست استعمارگر ادعا میکردند
    که خرابهها اصالت آفریقایی ندارند.
  • 3:31 - 3:33
    پس به خاطر در دست نبودن مدارک مکتوب،
  • 3:33 - 3:38
    آنها برای شرح شکوه زیمبابوه بزرگ
    به افسانهها تکیه کردند.
  • 3:38 - 3:42
    برخی ادعا کردند که این اثبات
    داستان کتاب مقدس درباره ملکه سبا است
  • 3:42 - 3:44
    که در شهر اغنیا زندگی میکرد.
  • 3:44 - 3:48
    دیگران میگفتند که توسط
    یونانیان باستان بنا شده است.
  • 3:48 - 3:52
    سپس در اوایل قرن ۲۰ام
    پس از حفاریهای گسترده در محل،
  • 3:52 - 3:55
    دیوید رندال مکایور باستانشناس
  • 3:55 - 3:57
    شواهد محکمی ارائه کرد که نشان میداد
  • 3:57 - 4:00
    زیمبابوه بزرگ توسط
    بومیان منطقه بنا نهاده شده است.
  • 4:00 - 4:03
    اما در آن زمان،
    اقلیت سفیدپوست استعمارگر حاکم
  • 4:03 - 4:09
    تلاش کردند این نظریه را بیاعتبار کنند
    تا مشروعیت حکومت خودشان زیر سوال نرود.
  • 4:09 - 4:12
    در واقع، حکومت فعالانه تاریخدانان را
  • 4:12 - 4:17
    به انکار اصالت آفریقایی شهر تشویق میکرد.
  • 4:17 - 4:21
    با این وجود، با گذشت زمان
    مدارک بسیار زیادی جمعآوری شد
  • 4:21 - 4:27
    که ثابت میکرد زیمبابوه بزرگ شهری آفریقایی
    بوده و توسط آفریقاییان ساخته شده است.
  • 4:27 - 4:29
    در دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی،
  • 4:29 - 4:33
    زیمبابوه بزرگ به نمادی مهم
    برای جنبش ملیگرایانه آفریقا تبدیل
  • 4:33 - 4:36
    و در سراسر قاره پراکنده شد.
  • 4:36 - 4:38
    امروزه در پرچم زیمبابوه
  • 4:38 - 4:42
    با تصویری از پرندهای از سنگ صابون
    به خرابههای زیمبابوه بزرگ اشاره شده است،
  • 4:42 - 4:46
    که هنوز هم مایه فخر ملی و ارزش فرهنگی است.
Title:
چه کسی زیمبابوه بزرگ را ساخت؟ و چرا؟ - بریانا الیوت
Description:

درس کامل در: http://ed.ted.com/lessons/who-built-great-zimbabwe-and-why-breeanna-elliott

در امتداد یک پهنه پر از درختان فلفل در آفریقای جنوبی خرابه‌های باشکوه زیمبابوه بزرگ نهفته است، یک شهر سنگی قرون وسطایی سرشار از ثروت و اعتبار. در کشور زیمبابوه امروزی واقع شده است، و بزرگترین خرابه‌های تمدن در جنوب صحرای آفریقا، و دومین بعد از اهرام مصر در کل قاره است. اما تاریخ این شهر مورد مباحثه است، و دهه‌ها بر سر اینکه چه کسی و چرا این شهر را بنا نهاده اختلاف نظر وجود داشت. بریانا الیوت داستان زیمبابوه بزرگ را شرح می‌دهد.

درس از بریانا الیوت، انیمیشن از جودی پرودی.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:07

Persian subtitles

Revisions