-
Dünya çapında gıdanın %30'u kayboluyor vey
israf ediliyor. Bu her gün kişi başına
-
ortalama 614 kcal, 10 orta boy yumurta
veya 21 büyük havuç ile aynı!
-
Ama durun! Bunun iklim değişikliğiyle
ne ilgisi var?
-
Gıda kaybı ya da israfı olduğunda onun
için harcanan kaynaklarda
-
israf edilmiş oluyor.
-
Küresel olarak bu, her yıl
1,4 milyar hektar atık arazi
-
ve 250 km³ atık su.
-
Bu, Kanada ve Hindistan'ın toplamından
daha büyük bir arazi alanı
-
ve 100 milyon olimpik yüzme havuzunu
doldurmaya yetecek kadar su!
-
Dahası, küresel sera gazı emisyonlarının
%8-10'undan
-
gıda kaybı ve israfı sorumludur.
Bu emisyonlar,
-
sadece israf edilen gıdanın üretiminden
ve taşınmasından
-
kaynaklanmaz aynı zamanda mikroorganiz-
malar tarafından parçalandığında
-
doğrudan çürüyen
gıdanın kendisinden de gelir.
-
Tüm bu israfa rağmen, 2019'da dünya
çapında yaklaşık 10 kişiden 1'i
-
ciddi gıda güvensizliğine maruz kaldı.Gıda
kaybını ve israfını sadece %50 oranında
-
azaltmak, tüm bu insanları ve dahasını
beslemek için yeterli gıda sağlayacaktır!
-
Gıda kayıpları,gıda tedarik zincirinin tüm
aşamalarında meydana gelse de,
-
ana nedenleri
ülkeden ülkeye değişmektedir.
-
Valıklı ülkelerde, gıda kaybının ve
israfının %40'ından fazlası, büyük ölçüde
-
tüketici davranışı ve talebi aşan gıda
arzından dolayı perakende ve tüketici
-
aşamasında gerçekleşiyor.
-
Düşük gelirli ülkelerdeki gıda kayıpları,
zayıf hasat teknikleri, yetersiz depolama
-
soğutma tesisleri, nakliye ve pazarlamada
altyapı eksikliği neden
-
ile çoğunlukla daha erken aşamada,
-
tedarik zincirinde meydana geliyor.
-
Peki tüm bu gıda kaybını ve israfını
azaltmak için ne yapabiliriz?
-
Pekala, tedarik zincirinin
en başından başlayalım:
-
Çiftlikteki gıda kayıplarını
azaltmamız gerekiyor.
-
Yetersiz su ve yüksek sıcaklık gibi
ideal olmayan koşullar, gıda mahsüllerinin
-
büyüme potansiyelini önemli ölçüde azaltır
ve küresel olarak mahsullerin
-
%20-40'ı haşereler, yabani otlar ve
hastalıklar nedeniyle kaybolur
-
Küresel toprak kalitesi de bozuluyor,
bu da bitkilerin büyümek için ihtiyaç
-
duydukları besinlere
ulaşmasını zorlaştırıyor ve çiftçileri
-
suni gübrelere güvenmeye zorluyor.
-
Çiftçiler toprak kalitesini iyileştirerek
ve bitkiler, hayvanlar ve çevreleri
-
arasındaki doğal etkileşimlerden
yararlanarak atık ve kaynak kullanımını
-
azaltırken mahsul verimini artırabilir.
-
Hasat işlemi boyunca gıda
sıklıkla zarar görüp,
-
döküldüğü için çiftçilere etkili hasat
teknolojileri sağlamak da önemli olacaktır
-
Düşük gelirli
ülkelereki gıda kaybının
-
en büyük nedenlerinden biri depolamadır
Yiyecekler çok sıcak
-
veya çok nemli bir yere bırakılırsa
kolayca bozulabilir veya çürüyebilir.
-
Bu yüzden depolama tesislerinin ve
ulaşım altyapısının iyileştirilmesi
-
kayıpları önemli ölçüde azaltabilir: eğer
düşük gelirli ülkeler daha zengin
-
ülkelerle aynı soğutma erişimine sahip
olsaydı, gıda kayıpları %25 oranında
-
azaltılırdı! Bu sorunun çözümü için, gıda
koruması için güneş enerjisiyle çalışan
-
mobil depolama gibi düşük maliyetli,
şebekeden bağımsız çözümler geliştirmemiz
-
gerekiyor.Kullanılan ambalajın sürdürüle-
bilirliğini göz önünde bulundurmamız
-
gerekse de gıda işleme ve daha dayanıklı
ambalajlama, depolama, nakliye ve
-
tüketici aşamasında
gıda bozulmalarını da önleyebilir.
-
Öyle bile olsa inovasyon bizi bir
yere kadar götürebilir.
-
Perakendeci ve tüketici davranışlarının
da değişmesi gerekecek. Örneğin,
-
süpermarketler, gıdaların nasıl görünmesi
gerektiğine dair çok yüksek standartlar
-
koyarlar; bu, kusurlu gıdaların, tamamen
yenilebilir olsalar bile sıkça atıldığı
-
anlamına gelir. Bu "çirkin" gıdaları hem
perakende hem de tüketici düzeyinde
-
benimsemek, ziyan edilmelerini
önemli ölçüde azaltacaktır.
-
Restoranlar, perakendeciler ve catering
şirketleri de yiyecekleri daha uygun
-
porsiyonlarda satarak ve yenmemiş ürünleri
karşılayamayanlara bağışlayarak
-
atıklarını azaltabilirler.
-
Peki bireysel olarak
ne yapabiliriz?
-
Pekala, önceden planlayarak ve sadece
ihtiyaçlarımızı satın alarak başlayabiliri
-
Artıklarla yemek pişirebilir ve gıdaları
daha uzun süre taze tutmak için
-
dondurucularımızı kullanabiliriz.
Daha az israf uygulamalarını teşvik etmenin
-
yanısıra gıdaları nasıl uygun şekilde saklayacağımız ve gıdaların son kullanma tarihi geçtikten sonra hala
-
güvenli olup olmadığını nasıl anlayacağımız
konusunda daha bilinçli olmamız gerekiyor.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Amplifying Voices
