Sebastian Wernicke: 1000 TEDTalks, 6 kelime

Sebastian Wernicke her TEDTalk'un altı kelimede özetlenebileceğini düşünüyor. TEDxZürih'te bunun nasıl yapılacağını gösteriyor -- hem de daha az kelime ile.

Şu an TED websitesinde binden fazla TEDTalk var.

Ve sanırım birçoğunuz bunun

çok muhteşem olduğunu düşünüyor --

benim dışında. Ben böyle düşünmüyorum.

Bence burada bir sorun var.

Çünkü, düşünürseniz, 1000 TEDTalk,

bu yayılmaya değer 1000'i aşkın fikir demek.

Tanrı aşkına

bin fikri nasıl yayacaksınız?

Sadece bin TED videosunun hepsini izleyerek bütün bu fikirleri

kafanıza sokmayı deneseniz bile,

bunu yapmak gerçekten

250 saati aşkın bir sürenizi alır

Ve basit bir hesaplama yaptım.

Bunu yapan her insan için ekonomiye verilen zarar

yaklaşık 15.000 Dolar.

Ekonomi üzerindeki bu tehlikeyi gördükten sonra,

bu soruna bir çözüm bulmamız gerektiğini düşündüm.

Tüm bunlara yaklaşımım bu.

Şu andaki duruma bakarsanız,

bin TEDTalk var.

Bu konuşmalardan her biri ortalama yaklaşık

2.300 kelime uzunluğunda.

Hepsini topladığınızda

sonuç 2.3 milyon kelimelik TEDTalk oluyor,

ki bu da yaklaşık üç İncil'e bedel içerik demek.

Buradaki bariz soru şu,

bir TEDTalk'un gerçekten 2.300 kelimeye ihtiyacı var mı?

Daha kısa birşey yok mu?

Demek istediğim, yayılmaya değer bir fikriniz varsa,

eminim 2.300 kelimeden daha az kelime ile

anlatabilirsiniz.

Tek soru şu, ne kadar az kelime kullanabilirsiniz?

Bir TEDTalk yapmak için asgari kaç

kelimeye ihtiyacınız olur?

Bu soru üzerinde kafa yorarken

Ernest Hemingway hakkında bir şehir efsanesine denk geldim,

Hemingway iddiaya göre buradaki bu altı kelimenin:

"Satılık: bebek ayakkabısı, hiç giyilmedi,"

yazmış olduğu en iyi roman olduğunu söylemiş.

Ve Altı-Kelimelik Biyografiler adlı bir projeye rastladım,

insanlara şu soruluyordu,

tüm yaşamınızı lütfen altı kelime ile özetleyin, buradakiler gibi:

"Gerçek aşkı buldum, bir başkasıyla evlendim.

Ya da "Berbat varoluşa ait bir vakumda yaşıyorum."

Sonuncuyu çok beğendim.

Yani eğer bir roman altı kelimede anlatılabiliyorsa

ve tüm bir biyografi altı kelimede anlatılabiliyorsa,

bir TEDTalk için altı kelimeden fazlasına ihtiyacınız yok.

Öğle yemeğine kadar buradaki işimizi bitirebiliriz.

Yani...

Eğer bunu bin TEDTalk'un hepsi için yaparsanız,

2.3 milyon kelimeden 6.000 kelimeye ineriz.

Bunun gerçekten zahmete değer olduğunu düşündüm.

Bütün arkadaşlarıma en sevdikleri

TEDTalk'u altı kelime ile ifade etmelerini rica etmeye başladım.

İşte aldığım sonuçlardan bazıları. Bence oldukça iyiler.

Örneğin, Dan Pink'in motivasyon üzerine konuşması,

ki izlemediyseniz söyleyim oldukça iyiydi:

"Havucu bırakın. Sopayı bırakın. Anlam getirin."

18 dakikayı aşkın sürede hakkında konuştuğu şey bu.

Ya da bazıları konuşmacılara göndermeler bile yaptı,

Nathan Myhrvold ya da Tim Ferriss'in

konuşma tarzı gibi,

zaman zaman biraz ağır algılanabilir.

Buradaki zorlu durum, eğer sistematik olarak bunu yaparsam,

sonuçta elimde bir sürü özetle kalırım, ama

o kadar arkadaşım kalmaz.

Bu nedenle farklı bir yöntem bulmalıydım,

tercihen tamamen yabancıları içeren bir yöntem.

Ve neyse ki Mechanical Turk adlı bir site var,

yapmak istemediğiniz görevler için

ilan verebileceğiniz bir site, örneğin

"Lütfen bu metni benim için altı kelimede özetleyin."

Görevin düşük maliyetli ülkelerde yapılmasına izin vermedim

ama yalnızca 10 sente altı kelimelik bir özet alabileceğimi öğrendim,

bence bu hayli iyi bir fiyat.

O zaman bile, ne yazık ki,

her TEDTalk'u ayrı ayrı özetlemek mümkün değil.

Çünkü hesaplama yaparsanız, bin TEDTalk var,

her biri için ücret 10 sent;

o konuşmaların her biri için birden fazla özet yapmanız gerekiyor,

çünkü bazıları muhtemelen çok kötü, ya da olacak.

Yani yüzlerce dolar ödemek zorunda kalırdım.

Bu nedenle başka bir yöntem aklıma geldi;

konuşmalar belirli temalar etrafında dönüyor.

Peki ya insanlara bir TEDTalk'u altı kelime ile

özetlemeleri yerine, onlara aynı anda

10 TEDTalk verip, "Lütfen bunun için

altı kelimelik özet yapın." desem ne olurdu?

Maliyeti yüzde 90 indirirdim.

Yani 60 Dolar'a

bin TEDTalk'u sadece 600 özete

indirebilirdim,

ki bu da gayet güzel olurdu.

Bazılarınız şöyle düşünüyor olabilir,

açıkçası 10 TEDTalk'u altı kelimede özetlemek delice.

Ama aslında değil,

çünkü Hans Rosling adında bir istatistik profesörünün bir örneği var.

Sanırım birçoğunuz bir ya da daha fazla konuşmasını izlemişsinizdir.

İnternette sekiz konuşması var,

ve bu konuşmalar yalnızca dört kelime ile özetlenebilir,

çünkü aslında bize gösterdiği şey bu:

"bizim sezgimiz çok kötü".

Haksız olduğumuzu her zaman kanıtlıyor.

Yani İnternet'teki insanlar, bazıları iyi bir iş çıkartmadı.

Yani, 10 TEDTalk'u aynı anda özetlemelerini istediğimde,

bazıları kolay yolu seçti.

Yalnızca genel bir yorumda bulundular.

Diğerleri, bana göre oldukça yüzsüzce,

altı kelimeyi bana karşılık vermek için kullandı ve

son zamanlarda Google'da çok vakit geçirip geçirmediğini sordular.

Ve son olarak, bunu hiç anlamadım,

bazı insanlar gerçekten kendi gerçek versiyonları ile yanıt verdiler.

Bunu içeren herhangi bir TEDTalk bilmiyorum.

Ama, olsun. Ancak, sonunda

ve bu gerçekten inanılmaz,

yolladığım o 10 TEDTalk kümesinin her biri için,

sahiden anlamlı özetler aldım.

İşte en sevdiklerimden bazıları.

Örneğin, yiyecek üzerine tüm TEDTalklar için

biri şöyle özetledi: "Yiyecek vücudu, beyni ve çevreyi şekillendiriyor,"

bence bu gayet iyi.

Ya da mutluluk: "Mutluluk adına çabalamak =

mutsuzluğa adım atmak."

İşte bu noktadaydım.

Bin adet TEDTalk ile başladım

ve onlar için 600 adet altı kelimelik özetle devam ettim.

Aslında başlangıçta kulağa güzel geliyordu,

ama 600 adet özete baktığınızda, bu oldukça fazla.

Kocaman bir liste.

Düşündüm ki, muhtemelen bunu ileri bir seviye çıkartmak ve

özetlerin özetlerini çıkarmak zorundaydım -- ve tam da öyle yaptım.

Elimdeki 600 özeti aldım,

TED.com'da aldıkları reytinglere göre

onları dokuz gruba koydum ve insanların

onların özetlerini yapmalarını istedim.

Yine, bazı yanlış anlamalar vardı.

Örneğin, tüm güzel konuşmaların olduğu bir küme oluşturduğumda,

biri nihai tavlama sözünü bulmaya çalıştığımı düşündü.

Ama sonunda, inanılmaz bir şekilde,

yine, insanlar bunu yapabildi.

Örneğin, tüm cesur TEDTalklar:

"Insanlar ölüyor," ya da "insan acı çekiyor," da vardı,

"basit çözümler ile çevrili" de.

Ya da en hayret verici TEDTalk için tarif:

"Galaksiler arası klasik bestecinin Flickr resimleri."

Hepsinin temel noktası bu.

Şimdi, elimde dokuz grup vardı,

ama, yani, oldukça büyük bir düşüş.

Ama, elbette, bu kadar ilerlediğinizde, gerçekten tatmin olmuyorsunuz.

Tümüyle ilerlemek istiyordum, sayıyı daha da indirmek istiyordum,

bin TEDTalk ile başlayarak.

Bin TEDTalk'un yalnızca altı kelimelik bir özetini istiyordum --

ki bu da içeriği yüzde 99.9997 küçültme demek olurdu.

Ve sadece 99.50 Dolar öderdim --

yani yüz dolardan bile daha az bir fiyata.

Tümüyle 50 özet yaptırdım.

Bu sefer 25 sent ödedim

çünkü görevin biraz daha zor olduğunu düşündüm.

Ne yazık ki cevapları ilk aldığımda --

ve burada cevaplardan altısını göreceksiniz --

Biraz hayal kırıklığına uğradım.

Bence bana katılırsınız, hepsi TED'in bir yönünü özetliyor,

ama bana biraz sıkıcı geldiler,

ya da sadece içlerinde TED'in belli bir yönüne sahiptiler.

Neredeyse pes ediyordum ki

bir gece bu cümlelerle oynadım ve burada

aslında güzel bir çözümün olduğunu fark ettim.

Ve işte

99.50 Dolar değerinde bin adet TEDTalk'un kitle kaynaklı,

altı kelimelik özeti:

"Merak etmek varken neden endişe edeyim?"

Çok teşekkür ederim.

(Alkış)