< Return to Video

Alveolar gas equation - part 1 | Respiratory system physiology | NCLEX-RN | Khan Academy

  • 0:02 - 0:05
    Deyək ki, bu şəxs önümdə uzanıb.
  • 0:05 - 0:08
    Biz isə onun burnundan və ağzından
  • 0:08 - 0:11
    havanın ağciyərlərə necə
  • 0:11 - 0:13
    daxil
    olduğunu düşünürük.
  • 0:13 - 0:16
    Xüsusilə də,
    alveol kisələrinə nə qədər
  • 0:16 - 0:20
    oksigen gettiyi ilə maraqlanırıq.
  • 0:20 - 0:24
    Ağciyərlərin dərinliklərində
    bronxiallar adlandırdığımız hava
  • 0:24 - 0:26
    keçirən şaxələr mövcuddur.
  • 0:26 - 0:29
    Amma onların sonunda,bəhs ettiyimiz
  • 0:29 - 0:30
    bu alveol kisələri var.
  • 0:30 - 0:34
    Ən uclarında nə qədər oksigen olduğunu
  • 0:34 - 0:36
    tapmaq istəyirik.
  • 0:36 - 0:38
    Alveol kisəsi şəkildə
  • 0:38 - 0:40
    qəribə görünə bilər amma
  • 0:40 - 0:43
    o, bir az üçyarpaqlı yoncaya bənzəyir.
  • 0:43 - 0:45
    Deməli,sual budur ki,
  • 0:45 - 0:49
    x'in olduğu yerdə
    nə qədər oksigen var?
  • 0:49 - 0:50
    Bəs bunu necə anlayırıq?
  • 0:50 - 0:53
    İlk öncə, bu şəxsin nəfəs aldığı
  • 0:53 - 0:55
    havanı düşünəlim.
  • 0:55 - 0:58
    Atmosferdəki hava ilə nəfəs alır.
  • 0:58 - 1:01
    Bu, atmosfer təyziqli havadır.
  • 1:01 - 1:04
    Qısaca ATM deyirik.
  • 1:04 - 1:06
    Dəniz səviyyəsində atmosfer təyziqinin
  • 1:06 - 1:09
    760 millimetr civə sütunu
    olduğunu bilirik.
  • 1:09 - 1:13
    Daha yüksək hündürlüklərdə
    daha aşağı olacaqdır.
  • 1:13 - 1:14
    Dağın zirvəsindəki hava
  • 1:14 - 1:16
    təbii ki, daha az olacaq.
  • 1:16 - 1:20
    Bu təyziq ətrafda sıçrayan müxtəlif
  • 1:20 - 1:21
    molekullardan yaranır.
  • 1:21 - 1:23
    Bəziləri oksigen molekullarıdır.
  • 1:23 - 1:25
    Deyək ki, bu təqribən 21%-dir.
  • 1:25 - 1:27
    Bu, oksigendir.
  • 1:27 - 1:30
    Davam etmədən əvvəl FİO2-dən
    danışmalıyam.
  • 1:30 - 1:32
    Buna rast gələ bilərsiniz.
  • 1:32 - 1:35
    FiO2, tənəffüsün 21% və ya
  • 1:35 - 1:40
    0,21 hissəsini ifadə edir.
  • 1:40 - 1:43
    Bu, nəfəs aldığın havada
    nə qədər
  • 1:43 - 1:46
    oksigen olduğunu
    bildirir.
  • 1:46 - 1:51
    Nisbət 21%dir ki bi da təbii ki,
  • 1:51 - 1:53
    nitrogen səviyəsindən xeyli aşağıdır.
  • 1:53 - 1:55
    İndi nitrogen--bu şəkildə çəkən--
  • 1:55 - 1:56
    təsir edicidir.
  • 1:56 - 1:57
    Bütün bənövşəyi nitrogendir.
  • 1:57 - 2:01
    Bu nəfəs aldığımızın təqribən 78%dir.
  • 2:01 - 2:03
    Son olaraq çox kiçik,
  • 2:03 - 2:05
    yaşıl xətti çəkirəm.
  • 2:05 - 2:07
    Bu əsasən argondur.
  • 2:07 - 2:10
    Argon--yunanca,əsasən
  • 2:10 - 2:12
    tənbəl terminindən gəlir.
  • 2:12 - 2:14
    Amma əsasında düşündüyümdə,
  • 2:14 - 2:16
    argonun çox birşey
    etməyəcəyini xatırladır.
  • 2:16 - 2:21
    Bədənimizdə heç birşeylə
    reaksiyaya girməyəcək.
  • 2:21 - 2:22
    Təbii ki,başqası var.
  • 2:22 - 2:24
    1%dən azına sahibsən.
  • 2:24 - 2:27
    Bu karbon dioksid kimi şeylər olur.
  • 2:27 - 2:29
    Bu dosdumun
  • 2:29 - 2:31
    aldığı hava parçalanmasıdır.
  • 2:31 - 2:33
    Bu dostumun nəfəs almasıdır.
  • 2:33 - 2:37
    İndi nə qədər oksigen aldıqlarını
  • 2:37 - 2:38
    düşünmək istərsəm,
    etməli olduğum
  • 2:38 - 2:40
    birazcıq riyaziyyat.
  • 2:40 - 2:47
    Deyə bilərəm ki,
    pO2--bu oksigenin qismən təyziqi--
  • 2:47 - 2:55
    sadəcə 0,21 vəya
    21% 760millimetr civənin hasilidir.
  • 2:55 - 3:00
    Bu 160millimetr civə çıxarır.
  • 3:00 - 3:03
    İndi,o oksigen ağciyərlərdən aşağı enir.
  • 3:03 - 3:07
    Və traxeyasından keçərək onun--bütün
  • 3:07 - 3:10
    kiçik bronxlarına və alveol kisələrinə enir.
  • 3:10 - 3:13
    Ora çatanda--yolda gedərkən,
  • 3:13 - 3:14
    maraqlı birşey olur.
  • 3:14 - 3:18
    Buradakı bədən
    temperaturu 37dərəcə selsidir.
  • 3:18 - 3:20
    Normal bədən temperaturudur.
  • 3:20 - 3:23
    Bunun etdiyi şey--hava
  • 3:23 - 3:28
    bronxlardan və traxeyalardan keçir.
  • 3:28 - 3:30
    Olduğu kimi,tənəfüs ağacında
  • 3:30 - 3:32
    çoxlu nəm var.
  • 3:32 - 3:33
    Orada nəm var.
  • 3:33 - 3:35
    Və bu nəm,
  • 3:35 - 3:37
    İsinməyə başlayanda-və təbii ki,37dərəcə
  • 3:37 - 3:41
    olduqca isti--maye fazadan
  • 3:41 - 3:43
    qaz fazasına keçməyə başlayacaq.
  • 3:43 - 3:46
    Yəni birdənbirə kiçik molekullarınız var.
  • 3:46 - 3:49
    Onları kiçik su molekulları
    olaraq çəkəcəm.
  • 3:49 - 3:50
    Burada.
  • 3:50 - 3:53
    Keçməkdə olan girməyə və
  • 3:53 - 3:55
    qarışmağa başlayacaq.
  • 3:55 - 3:58
    Yəni nəfəs aldığı qaz
  • 3:58 - 4:00
    artıq qarışır.
  • 4:00 - 4:02
    Nəticə olaraq olan şey,suyun buxar təzyiqi
  • 4:02 - 4:06
    dediyimiz şeyə sahib olurlar.
  • 4:06 - 4:09
    Bu buxar təzyiqi temperaturu
  • 4:09 - 4:11
    bağlı olaraq dəyişir.
  • 4:11 - 4:14
    Amma 37dərəcədə buxar təzyiqi
  • 4:14 - 4:17
    47millimetr civə olur.
  • 4:17 - 4:21
    Temperatur 37dərəcədirsə
  • 4:21 - 4:24
    o zaman su molekullarının bir qismi
  • 4:24 - 4:27
    mayeni tərk edərək,
    qaz fazasına keçməsini gözləyirik.
  • 4:27 - 4:31
    Ortaya çıxdı ki,ayrılan molekul miqdarı
  • 4:31 - 4:33
    vəya molekul sayı
  • 4:33 - 4:35
    47 millimetr civə olan
  • 4:35 - 4:37
    təzyiq yaradacaq.
  • 4:37 - 4:39
    Bu olduqca standartdır.
  • 4:39 - 4:41
    Bu bir cədvəldən ibarətdir.
  • 4:41 - 4:42
    Əslində,biraz düşünsəniz,
  • 4:42 - 4:45
    çoxlu istilik yaradacaq--deyək ki,
  • 4:45 - 4:47
    suyu qaynadırsınız
  • 4:47 - 4:49
    Bu 100dərəcə selsi olur.
  • 4:49 - 4:52
    Ordakı buxar təzyiqi çox yüksək olur,
  • 4:52 - 4:53
    çünki qaynayır.
  • 4:53 - 4:55
    760 olacaq.
  • 4:55 - 4:58
    Yəni qaynama əslində 760dır.
  • 4:58 - 5:00
    Bunu yadda saxlayın.
  • 5:00 - 5:07
    Qaynar suyun buxar təzyiqi
  • 5:07 - 5:09
    bəs 760sizə nəyi xatırladır?
  • 5:09 - 5:11
    Atmosferik təzyiqi.
  • 5:11 - 5:12
    Bu maraqlıdır.
  • 5:12 - 5:16
    Suyu qaynadarkən buxar təzyqi
  • 5:16 - 5:18
    Atmosfer təzyiqinə bərabər olacaq.
  • 5:18 - 5:21
    Əslində su qaynayanda olan budur.
  • 5:21 - 5:23
    Amma diqqətimi dağıtmaq istəmirəm.
  • 5:23 - 5:26
    Bədənimizdə vəya
    ağciyərlərimizdə su qaynatmırıq.
  • 5:26 - 5:28
    Biz əslində bundan çox soyuduruq.
  • 5:28 - 5:29
    Amma biz isinirik.
  • 5:29 - 5:30
    37dərəcəyik.
  • 5:30 - 5:34
    Qaz fazasına girən
    kiçik su molekullarından
  • 5:34 - 5:37
    bəzilərinə sahibsiniz.
  • 5:37 - 5:40
    Ümumiyətlə olmalı olan--bütün bunlar
  • 5:40 - 5:42
    760olmalıdır.
  • 5:42 - 5:45
    Ortalama olaraq ağciyər təzyiqlərimiz
  • 5:45 - 5:47
    atmosfer təzyiqlə eyni olacaq.
  • 5:47 - 5:51
    Amma indi su 47olacaq.
  • 5:51 - 5:55
    Su 47alırsa,o kiçik qaz
  • 5:55 - 6:00
    molekullarının geri qalanı713 olmalıdır.
  • 6:00 - 6:03
    Bu dinlənmədir.
  • 6:03 - 6:04
    O dinlənmədə nə var idi?
  • 6:04 - 6:06
    Əvvəlki kimi olacaq.
  • 6:06 - 6:08
    Onu mümkün olan ən yaxşı şəkildə
  • 6:08 - 6:09
    çəkməyə çalışacam
  • 6:09 - 6:12
    burdakı mənim oksigenim olacaq.
  • 6:12 - 6:16
    Bu 713ün 21%dir.
  • 6:16 - 6:19
    Hələdə çox ama çox nitrogenimiz var.
  • 6:19 - 6:22
    Əvvəldə olduğu kimi eyni qırılma.
  • 6:22 - 6:25
    Bunun nəfəs alınan hava olduğun unutmayın.
  • 6:25 - 6:27
    Yəni nəfəs verməkdən danışmırıq.
  • 6:27 - 6:29
    Sadəcə nəfəs almaqdan danışırıq.
  • 6:29 - 6:32
    Buradakı bənövşəyi-bu 78%dir.
  • 6:32 - 6:35
    Yenə bu 713ün 78%dir.
  • 6:35 - 6:37
    Orda hələdə biraz argon var,
  • 6:37 - 6:40
    və digər qazlar--hamısını yazmayacam,
  • 6:40 - 6:40
    amma siz anladınız.
  • 6:40 - 6:43
    Su ümumi təyziqin bir qismini aldığından
  • 6:43 - 6:46
    digər bütün qazların
  • 6:46 - 6:49
    parsiyal təyziqi aşağı olacaq.
  • 6:49 - 6:52
    Bəs alveol kisəsinə girən havanın
  • 6:52 - 6:55
    parsiyal təyziqi nədir?
  • 6:55 - 7:01
    Əsasında 21%olanFiO2olacaq.
  • 7:01 - 7:03
    Bunu bura yazacam.
  • 7:03 - 7:05
    Sonra atmosferik təzyiqə sahibik.
  • 7:05 - 7:07
    Buradaki atmosfer təzyiqidir.
  • 7:07 - 7:10
    Bunun 760olduğunu dedik.
  • 7:10 - 7:13
    Kiçik bir ox çəkərək nəyin
    nə olduğunu anlaya bilərik.
  • 7:13 - 7:15
    760millimetr civə.
  • 7:15 - 7:18
    Suyun parsiyal təzyiqini hesablamaq üçün.
  • 7:18 - 7:19
    .
  • 7:19 - 7:22
    Çünki artıq burada
    bir miqdar su buxarımız var.
  • 7:22 - 7:26
    47ni çıxarmalıyıq.
  • 7:26 - 7:31
    İndiyə qədər bu riyaziyata
    əməl etmisinizsə,
  • 7:31 - 7:33
    görürsünüzki burda nə oldu?
  • 7:33 - 7:38
    Təqribən 150millimetr civə.
  • 7:38 - 7:43
    Bu nöqtəyədək oksigenin
    parsiyal təyziqidir.
  • 7:43 - 7:45
    Oxumla açıqca göstərim,
  • 7:45 - 7:48
    bu narıncı x'də deyil.
  • 7:48 - 7:50
    İndiyə qədər başladığımızdan
  • 7:50 - 7:53
    daha aşağı olan parsiyal bir təyziq
  • 7:53 - 7:54
    olduğunu anladıq.
  • 7:54 - 7:57
    Bunun səbəbi suyun parsiyal təzyiqi idi.
  • 7:57 - 8:00
    Bir sonraki videomuzda oradan başlayaq.
Title:
Alveolar gas equation - part 1 | Respiratory system physiology | NCLEX-RN | Khan Academy
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
07:59

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.