Rick Warren over leven met een doel

Predikant Rick Warren, auteur van 'Doelgericht leven', overdenkt zijn eigen gevoel van doelloosheid na het enorme succes van zijn boek. Hij legt uit dat God's intentie voor ieder van ons is om onze talenten en invloed te gebruiken om goed te doen.

Men vraagt mij vaak:

"Wat heeft je verbaasd over het boek?"

En dan zeg ik: "Dat ík het geschreven heb."

Ik had het nooit gedacht,

zelfs niet in mijn stoutste dromen --

Ik beschouw mezelf ook niet als een schrijver.

En men vraagt me vaak:

"Waarom denk je dat zoveel mensen het gelezen hebben?"

Het boek wordt nog zo'n miljoen keer per maand verkocht.

Ik denk dat het komt omdat spirituele leegte

een universele kwaal is.

Ik denk dat we op een zeker ogenblik ons hoofd op het kussen leggen en zeggen:

"Er moet meer in het leven zijn dan dit."

's Morgens opstaan, naar het werk gaan, naar huis gaan en televisie kijken,

naar bed, opstaan, naar het werk, naar huis, televisie kijken, naar bed,

naar feestjes gaan in het weekend.

Veel mensen zeggen dan: "Ik leef". Nee, je leeft niet -- het is slechts bestaan.

Alleen maar bestaan.

Ik denk echt dat er een innerlijk verlangen bestaat.

Ik geloof in wat Christus zegt. Ik geloof dat je geen toevalligheid bent.

Je ouders hebben je misschien niet gepland, maar ik geloof dat God dit wel deed.

Ik denk dat er toevallige ouders zijn, daar twijfel ik niet aan.

Maar ik denk niet dat er toevallige kinderen zijn.

En ik denk dat jij er toe doet.

Ik denk dat je er voor God toe doet, ik denk dat je ertoe doet voor de geschiedenis,

ik denk dat je ertoe doet voor het universum.

En ik denk dat het verschil tussen

wat ik het overlevingsniveau van het leven noem, het succesniveau van het leven

en het betekenisvolle niveau van leven is,

of je kunt uitdokteren waarom je op Aarde bent.

Ik kom veel slimme mensen tegen,

die zeggen: "Waarom kan ik mijn problemen niet verklaren?"

En ik kom veel mensen tegen die heel succesvol zijn,

die zeggen: "Waarom voel ik niet meer voldoening?

Waarom voel ik me als een bedrieger?

Waarom voel ik me

alsof ik mezelf beter moet voordoen dan ik eigenlijk ben?"

Ik denk dat het een kwestie is van zingeving, van betekenis, van een doel hebben.

Ik denk dat het neerkomt op de vraag

waarom ben ik hier? Waartoe ben ik hier? Waar ga ik naartoe?

Dit zijn geen religieuze vragen --

dit zijn menselijke vragen.

Voorafgaand aan Michael z'n voordracht wilde ik hem vertellen

dat ik echt waardeer wat hij doet,

omdat het mijn levenswerk een stuk eenvoudiger maakt.

Als predikant kom ik veel excentriekelingen tegen.

En ik heb geleerd dat er op elk gebied in het leven excentriekelingen zijn.

Religie bezit geen

monopolie daarop, maar er zijn veel religieuze excentriekelingen.

Er zijn seculiere excentriekelingen, er zijn slimme excentriekelingen, domme.

Er zijn mensen -- laatst kwam er een vrouw naar me toe

met een wit vel papier -- Je zult dit leuk vinden Michael --

en ze zei: "Wat ziet u hierin?"

Ik keek ernaar en zei: "Oh, ik zie helemaal niets."

En zij zegt: "Nou, ik zie Jezus." En ze begon te huilen en ging weg.

Ik zei: "Ok". Prima.

Uhm.

Fijn voor jou.

Terwijl het boek het bestverkochte boek ter wereld werd in de afgelopen drie jaar,

had ik mijn eigen kleine crisis.

En die draaide om de vraag: "Wat is het doel hiervan?"

Er stroomden immers enorme hoeveelheden geld binnen.

Als je het bestverkochte boek ter wereld schrijft,

gaat het om hopen geld.

En het bracht ook veel aandacht met zich mee, en op beide zaken zat ik niet te wachten.

Toen ik de Saddleback Kerk oprichtte, was ik 25 jaar oud.

Het begon met één andere familie in 1980.

En ik nam me voor om nooit op televisie te zullen verschijnen

omdat ik niet beroemd hoefde te worden.

Ik wilde geen, tussen aanhalingstekens, 'evangelist, televangelist' worden --

dat is niks voor mij.

En plots kwam al dat geld en die aandacht.

Ik geloof niet --

en dit is een kijk op de wereld, en volgens mij heeft iedereen een wereldbeeld.

Iedereen zet ergens zijn zinnen op in het leven.

Je zet je zinnen ergens op in je leven --

Je kunt dus maar beter weten waarom je je zinnen zet op datgene.

Iedereen zet zijn zinnen dus ergens op,

en toen ik mijn keuze maakte, geloofde ik

dat Jezus degene was die hij zei dat hij was.

Maar iedereen -- in een pluralistische maatschappij --

zet zijn zinnen ergens op.

En toen ik de kerk oprichtte,

had ik geen plannen om te doen wat er nu gebeurt.

En toen ik dit boek schreef,

ging het plotseling

uit zichzelf op de loop

en toen dacht ik bij mezelf: "Wat is het doel hiervan?"

Omdat zoals ik al zei,

ik niet denk dat meer geld of roem

voor je eigen ego bedoeld is, dat nooit.

Dat geloof ik gewoon niet.

En als de eerste zin in je boek is:

"Het gaat niet om jou."

Als dat boek dan plots het

bestverkochte boek in de geschiedenis wordt,

dan moet je jezelf voor ogen houden dat het niet om jezelf gaat.

Dat kan iedereen bedenken.

Dus waar dient dit allemaal toe?

En ik begon na te denken over wat ik 'het rentmeesterschap van overvloed' noem

en 'het rentmeesterschap van invloed'.

Ik geloof dat leiderschap in wezen rentmeesterschap is.

Als je een leider bent op wat voor gebied dan ook --

in het zakenleven, in de politiek, in de sport, in de kunstwereld,

in de academische wereld, waar dan ook --

dan is dat gebied niet jouw eigendom,

je bent er de rentmeester van.

Dat is bijvoorbeeld de reden waarom ik in het beschermen van het milieu geloof.

De aarde is niet van mij. Hij was niet van mij voordat ik geboren was.

Hij zal niet van mij zijn als ik dood ben.

Ik ben hier ongeveer 80 jaar en dat is het.

Laatst zat iemand me uit te dagen tijdens

een discussie in een praatprogramma.

"Wat doet een predikant aan milieubescherming?"

En ik vroeg aan die man: "Geloof je

dat mensen er verantwoordelijk

voor zijn om van deze wereld een betere plek te maken voor de volgende generatie?

Geloof je dat er sprake is van een rentmeesterschap hier,

om het milieu serieus te nemen?"

"Nee," was zijn antwoord.

Ik zei: "Denk je van niet? Laat ik duidelijk zijn.

Denk je dat we als mensen -- ik heb het niet over religie --

denk je dat we als mensen, de verantwoordelijkheid hebben

zorg te dragen voor deze planeet en haar tot een betere plek te maken voor de volgende generatie?"

"Nee," zei hij.

"Niet meer dan andere soorten."

Toen hij dat woord 'soorten' gebruikte, liet hij zijn wereldbeeld zien.

Door te zeggen dat hij niet méér verantwoordelijk was voor een goede zorg voor het milieu

dan een eend.

Nu weet ik dat we ons vaak als eenden gedragen,

maar je bent geen eend.

Je bent geen eend.

En je bent verantwoordelijk -- dat is mijn kijk op de wereld.

Dus je moet begrijpen wat jouw wereld is, jouw kijk op de wereld.

Het probleem is dat de meeste mensen er nooit echt over nadenken.

Ze systematiseren het nooit echt --

ze kwalificeren of kwantificeren het nooit echt

en zeggen: "Hier geloof ik in.

Daarom geloof ik wat ik geloof."

Persoonlijk heb ik niet genoeg vertrouwen om een atheïst te zijn.

Maar het is je goed recht om het wel te zijn.

Maar je wereldbeeld bepaalt alles in je leven,

omdat het je beslissingen bepaalt,

het bepaalt je relaties,

het bepaalt je niveau van vertrouwen.

Het bepaalt echt alles in je leven.

Waar we in geloven bepaalt natuurlijk --

en dat weten jullie - ons gedrag,

en ons gedrag bepaalt wat er van ons terecht komt in het leven.

Maar goed, al dat geld begon dus binnen te stromen,

en ook al die roem,

en ik dacht: "Wat doe ik ermee?"

Mijn vrouw en ik namen vijf beslissingen met betrekking tot de besteding van het geld.

"Ten eerste," zeiden we

"gaan we het niet voor onszelf gebruiken."

Ik heb geen groter huis gekocht.

Ik heb geen pensionnetje of zo.

Ik rij nog steeds in mijn vier jaar oude Ford.

We zeiden gewoon dat we niet het voor onszelf gingen gebruiken.

De tweede beslissing was

dat ik mezelf geen salaris meer uitkeer bij de kerk waar ik preek.

De derde was dat ik al het geld dat de kerk me de afgelopen 25 jaar betaald heeft,

heb teruggegeven.

Ik gaf het terug omdat ik niet wilde dat iemand zou denken

dat ik het voor het geld doe -- dat is niet zo.

Ik ben trouwens nog nooit

een priester of een pastoor of een predikant tegengekomen die het voor het geld deed.

Ik weet dat dat een stereotiep beeld is. Maar ik ben er nog nooit een tegen gekomen.

Neem maar van mij aan dat er veel simpelere manieren zijn om geld te verdienen.

Predikanten staan 24-uur per dag ter beschikking. Net als dokters.

Ik ben vandaag laat vertrokken. Ik wilde hier eigenlijk gisteren al zijn,

maar mijn schoonvader heeft nog misschien 48 uur te leven

voordat hij aan kanker zal overlijden.

En ik kijk naar een man die zijn leven geleefd heeft --

hij is nu in de tachtig --

en hij sterft als een vredig man. Je wereldbeeld wordt niet getest

door je handelingen in goede tijden.

De toetsing van je wereldbeeld vindt plaats op je begrafenis.

En omdat ik letterlijk honderden zo niet duizenden begrafenissen heb meegemaakt, kan ik zeggen

dat het het verschil maakt.

Het maakt uit waarin je gelooft.

Dus we gaven al het geld terug

en vervolgens hebben we drie stichtingen opgericht,

die zich bezig gingen houden met belangrijke wereldproblemen.

ongeletterdheid, armoede, pandemische ziekten -- vooral HIV/AIDS --

we hebben dus deze drie stichtingen opgericht

en er geld in gestopt.

Het laatste wat we deden is zoals ik het noem 'omgekeerde tiendplichtigen' zijn.

Toen mijn vrouw en ik trouwden,

30 jaar geleden,

begonnen we met het geven van tienden.

Dat is een principe uit de Bijbel

waarbij je 10 procent van wat je verdient, teruggeeft aan goede doelen,

geld weggeven dus om anderen te helpen.

Daar zijn we toen dus mee begonnen en elk jaar zouden we onze tiende met 1 procent verhogen.

Dus het eerste jaar van ons huwelijk ging het naar 11 procent,

het tweede jaar naar 12 procent,

het derde jaar naar 13 procent, enzovoorts.

Waarom deden we dat?

Omdat iedere keer als ik geef

het de greep van materialisme in mijn leven doorbreekt.

Materialisme draait allemaal om kopen -- kopen, kopen, kopen, koop alles wat je kunt,

stop het allemaal in een doos, ga er op zitten en verkwist wat er overblijft.

Het gaat alleen maar om meer. Meer, meer, meer.

En we denken dat een goed leven hebben, betekent: er goed uit zien.

Dat is het belangrijkste -- er goed uit zien,

je goed voelen en spullen bezitten.

Maar dat is geen goed leven.

Ik kom continu mensen tegen die dat allemaal hebben

en die zijn niet per se gelukkig.

Als geld je echt gelukkig zou maken,

zouden de rijkste mensen ter wereld het gelukkigst zijn.

En ik weet uit ervaring dat dat niet waar is.

Het is gewoon niet waar.

Goed leven gaat dus niet om er goed uit zien, je goed voelen of spullen hebben,

het gaat om goed zijn en goed doen.

Je leven opofferen.

Betekenisvol leven komt niet voort uit status,

er is altijd iemand die meer heeft dan jij.

Het komt niet voort uit seks.

Het komt niet voort uit je salaris.

Het komt voort uit dienstbaar zijn.

Door opoffering krijgt het leven zin,

krijgt het betekenis.

Zo heeft God ons volgens mij geschapen.

Dus we begonnen ons geld weg te geven,

en nu, 30 jaar later,

zijn m'n vrouw en ik 'omgekeerde tiendplichtigen' -- we geven 90% weg en leven van 10%.

Dat was eerlijk gezegd nog het makkelijke gedeelte.

Het moeilijke deel is alle aandacht, wat doe ik daarmee?

Ik krijg namelijk allerlei soorten uitnodigingen.

Ik heb net een maand lang spreekbeurten gegeven

op drie verschillende continenten,

en ik zal er niet verder op ingaan,

maar het was geweldig.

Wat doe ik er dus mee,

met de bekendheid die het boek me gebracht heeft?

Aangezien ik een predikant ben, begon ik de Bijbel te lezen.

Er is een hoofdstuk in de Bijbel met de titel Psalm 72.

Het is een gebed van Solomon waarin hij om meer invloed bidt.

Wanneer je dit gebed leest,

klinkt het ongelooflijk egoïstisch, egocentrisch.

Het klinkt alsof hij zegt:

"God, ik wil dat U me beroemd maakt."

Daar bidt hij om.

Hij zegt: "Ik wil dat U me beroemd maakt."

Ik wil dat U mijn naam en faam over alle landen uitdraagt,

ik wil dat U me macht geeft,

ik wil dat U me beroemd maakt.

Ik wil dat U me invloed geeft."

Het klinkt als het meest egoïstische verzoek dat je zou kunnen doen

als je gaat bidden.

Totdat je de hele psalm leest, het hele hoofdstuk.

Want dan zegt hij: "Zodat de koning " --

hij was de koning van Israël en op dat moment op het toppunt van zijn macht --

"zodat de koning zorg kan dragen voor weduwen en wezen,

de zwaarmoedigen kan steunen, de weerlozen kan verdedigen, kan zorgen voor de zieken,

de armen kan ondersteunen en op kan komen voor de vreemdeling en

degenen in de gevangenis.

Hij praat dus eigenlijk over de gemarginaliseerden in de maatschappij.

En terwijl ik het las,

keek ik ernaar en dacht

wat dit wil zeggen is dat het doel van invloed is, om op te komen

voor hen die geen invloed hebben.

Het doel van invloed is niet om je ego te vergroten,

of je vermogen.

Je vermogen is trouwens niet hetzelfde

als je eigenwaarde.

Je waarde is niet gebaseerd op de waardevolle dingen die je hebt,

het is op heel andere zaken gebaseerd.

Het doel is dus om op te komen

voor hen die geen invloed hebben.

En ik moet toegeven,

dat ik me niet kan herinneren wanneer ik voor het laatst aan weduwen of wezen gedacht heb.

Ze maken geen deel uit van mijn belevingswereld.

Ik ben predikant bij een kerk in één van de meest welgestelde gebieden van Amerika --

een verzameling van beveiligde rijke wijken.

Mijn kerk zit vol met CEO's en wetenschappers.

Het zou kunnen gebeuren dat ik in vijf jaar geen enkele dakloze tegenkom.

Ik kom ze simpelweg niet tegen op mijn weg.

Terwijl ze zo'n 20 kilometer verderop in Santa Ana zitten.

Dus ik zei tegen mezelf:

"Goed, ik ga alle invloed en alle rijkdom die ik heb,

aanwenden om hen die dat allemaal niet hebben te helpen."

Er is een verhaal in de Bijbel over Mozes.

Of je het gelooft of het waar is of niet --

dat maakt niet zo veel uit.

Maar Mozes, als je de film 'De Tien Geboden' hebt gezien...

Mozes gaat op pad, er staat een struik in brand en God begint tegen hem te praten.

Hij zegt: "Mozes,

wat heb je daar in je hand?"

Ik denk dat dat één van de belangrijkste vragen is die je ooit gesteld zal worden.

Wat heb je in je hand?

"Het is een staf," zegt Mozes.

"Een herdersstaf."

En God zegt: "Gooi hem op de grond."

Als je de film gezien hebt weet je dat Mozes de staf neergooit en dat de staf verandert in een slang.

Vervolgens zegt God: "Grijp de slang bij z'n staart."

Hij pakt de slang op

en die verandert weer in een staf.

En terwijl ik dit zo las vroeg ik me af waar dit allemaal om ging.

Ok. Waar gaat dit allemaal om? Goed, ik weet een aantal dingen.

Eén: God verricht geen wonder om zomaar te pronken.

Het is niet van: "Wow, is dat niet gaaf?"

Trouwens, mijn God heeft het niet nodig om te verschijnen in een kaasbroodje.

Als God zich gaat vertonen

zal Hij niet verschijnen in een kaasbroodje.

(Gelach)

Ok? Daarom vind ik het zo leuk wat Michael doet,

als hij het allemaal ontmaskert, hoef ik het niet te doen.

Maar God -- mijn God -- vertoont zich niet op afbeeldingen van watersproeiers.

Hij heeft wel krachtiger manieren

om te doen wat Hij wil doen.

Hij verricht geen wonderen om zomaar een beetje te pronken.

Punt twee: als God je ooit een vraag stelt,

weet Hij het antwoord al.

Want, als Hij God is, wil dat zeggen

dat als Hij de vraag stelt dit tot jouw voordeel is, niet het Zijne.

Dus Hij vraagt: "Wat zit er in je hand?"

Wat zit er nu in Mozes zijn hand?

Het was een herdersstaf. Ik zal het uitleggen.

De staf vertegenwoordigt drie dingen in Mozes zijn leven.

Ten eerste stelt het zijn identiteit voor.

Hij was een herder. De staf is dus het symbool van zijn beroep.

Ik ben een herder. Het symboliseert zijn identiteit, zijn carrière, zijn baan.

Ten tweede is het niet alleen een symbool van zijn identiteit,

het symboliseert zijn inkomen want zijn bezit bestaat uit schapen.

In die tijd waren er nog geen bankrekeningen,

American Express kaarten of hedgefondsen.

Je bezit bestond uit een kudde dieren.

Het was dus een symbool van zijn identiteit en van zijn inkomen.

En ten derde was het een symbool van zijn invloed.

Wat kun je doen met een herdersstaf?

Je leidt er schapen mee van punt A naar punt B,

hoe dan ook.

Je trekt of port ze een beetje.

God zegt:

"Je legt je identiteit neer op de grond.

Wat zit er in je hand? Je identiteit, je inkomen, je invloed.

Wat zit er in je hand?"

En Hij zegt: "Als je het neerlegt, zal ik ervoor zorgen dat het tot leven komt.

Ik zal dingen doen die je nooit voor mogelijk had gehouden."

En als je die film 'De Tien Geboden' hebt gezien,

al die grote wonderen die in Egypte plaatsvonden

kwamen voort uit die staf.

Vorig jaar was ik uitgenodigd om bij een NBA All-Stars wedstrijd te komen spreken.

Ik ben aan het praten met de spelers,

de meeste NBA, NFL teams en vele andere teams

hebben het '40 Days of Purpose' programma afgewerkt, dat gebaseerd is op het boek.

En ik vroeg aan die spelers: "Wat zit er in jullie handen?"

"Wat zit er in je hand?" "Een basketbal," zei ik,

die je identiteit vertegenwoordigt, wat je bent.

Je bent een NBA speler. Het stelt je inkomen voor.

Je verdient heel veel geld met die kleine bal.

Het stelt je invloed voor.

En ook al speel je maar een paar jaar in de NBA,

je zult voor de rest van je leven een NBA speler zijn.

En dat zorgt ervoor dat je een enorme invloed hebt.

Wat ga je nu doen met wat je allemaal gekregen hebt?"

Ik denk dat dit de belangrijkste reden is waarom ik hier vandaag ben,

om tegen jullie, het slimme TED publiek,

te zeggen: "Wat zit er in jullie hand?"

Wat doen jullie met dat wat jullie gekregen hebben?

Talent, afkomst, opleiding,

vrijheid, netwerken, kansen,

rijkdom, ideeën, creativiteit.

Wat gaan jullie doen

met datgene wat jullie gekregen hebben?

Voor mij is dit de belangrijkste vraag in het leven.

Dit is voor mij waar doelgericht leven allemaal om draait.

In het boek vertel ik hoe je geschapen bent om bepaalde dingen te doen, ervoor gevormd bent.

Dit kleine kruis vereist spirituele gaven, moed,

bekwaamheid, persoonlijkheid en ervaringen.

Deze dingen vormen je.

En als je wilt weten wat je met je leven aan moet,

moet je naar je vorm kijken. Waar ben ik voor gemaakt?

Waarom zou God je zo maken dat je bepaalde dingen kunt,

en je die vervolgens niet laten doen?

Als je gemaakt bent om een antropoloog te zijn, zul je een antropoloog zijn.

Als je gemaakt bent om een onderwateronderzoeker te worden,

zul je een onderwateronderzoeker zijn.

Als je gemaakt bent om deals te sluiten, sluit je deals.

Als je gemaakt bent om te schilderen, schilder je.

Weet je dat God lacht wanneer jij jezelf bent?

Toen mijn kinderen klein waren --

ze zijn allemaal groot nu, ik heb zelfs kleinkinderen --

ging ik vaak op de rand van hun bed zitten,

om te kijken hoe mijn kinderen lagen te slapen.

Ik keek naar het op en neer gaan van hun kleine lijfjes,

op en neer.

En terwijl ik naar ze keek wist ik dat dit geen toeval kan zijn.

Op en neer.

Het deed me plezier om ze alleen maar zo te zien slapen.

Sommige mensen hebben het misplaatste idee dat God alleen blij is,

wanneer je, tussen aanhalingstekens, 'spirituele dingen' doet,

zoals naar de kerk gaan of arme mensen helpen,

of te biecht gaan of iets dergelijks.

Maar waar het op neerkomt is dat God er vreugde in vindt te zien dat jij jezelf bent. Waarom?

Hij heeft je gemaakt. En wanneer je dat doet waar je voor gemaakt bent,

denkt hij: "Zo mag ik het zien jongen.

Zo mag ik het zien meisje.

Je gebruikt het talent en de bekwaamheid die ik je gegeven heb."

Mijn advies aan jullie is dus:

kijk naar wat er in je hand zit --

je identiteit, je invloed, je inkomen --

en zeg: "Het gaat niet om mij.

Het gaat erom om de wereld tot een betere plek te maken."

Dank je wel.