Công nghệ nano mới để chẩn đoán sớm ung thư
-
0:04 - 0:07"Bạn bị ung thư".
-
0:09 - 0:13Thật đáng buồn, 40% trong số chúng ta sẽ
nghe câu này trong đời, -
0:14 - 0:16và nửa đó sẽ không qua khỏi.
Nghĩa là... -
0:17 - 0:21cứ 2 trong 5 bạn bè và người thân của bạn
-
0:21 - 0:23bị chẩn đoán mắc
một loại ung thư nào đó, -
0:23 - 0:25và một người sẽ chết.
-
0:27 - 0:29Bên cạnh các đau đớn thể chất
-
0:29 - 0:32khoảng 1 phần 3 số người sống sót sau
ung thư tại nước Mĩ -
0:32 - 0:34rơi vào nợ nần vì chi phí chữa trị.
-
0:34 - 0:37Và những người này có khả năng bị phá sản
cao hơn 2.5 lần so với những -
0:37 - 0:39người không mắc ung thư.
-
0:40 - 0:42Căn bệnh này là phổ biến.
-
0:42 - 0:44Nó làm suy sụp cảm xúc
-
0:44 - 0:45và, với nhiều người,
-
0:45 - 0:46hủy diệt điều kiện tài chính.
-
0:48 - 0:51Nhưng một chẩn đoán mắc ung thư
không có nghĩa là một bản án tử. -
0:52 - 0:54Tìm thấy ung thư sớm,
-
0:54 - 0:55khi nó mới bắt đầu,
-
0:55 - 0:59là một yếu tố tối quan trọng để
cải thiện các phương pháp điều trị, -
0:59 - 1:01giảm sự suy sụp tâm lí
-
1:01 - 1:03và giảm thiểu gánh nặng tài chính.
-
1:04 - 1:05Quan trọng nhất,
-
1:05 - 1:06tìm ra ung thư sớm--
-
1:06 - 1:09là một trong những một tiêu chính trong
nghiên cứu của tôi-- -
1:09 - 1:11để cải thiện nhiều khả năng
sống sót của bạn. -
1:12 - 1:15Nếu chúng ta nhìn vào một ví dụ về
ung thư vú, -
1:15 - 1:18ta thấy những người được chẩn đoán
và chữa trị trong giai đoạn 1 -
1:18 - 1:22có tỉ lệ sống sót trong 5 năm gần như là
100%-- -
1:23 - 1:27tỉ lệ này giảm xuống chỉ còn 22% nếu
chữa trị tại gian đoạn 4. Và có -
1:28 - 1:32xu hướng tương tự cho 2 loại ung thư:
đại trực tràng và buồng trứng. -
1:34 - 1:39Bây giờ, chúng ta được biết rằng
một sự chẩn đoán sớm và chính xác -
1:39 - 1:42là tối quan trọng để sống sót.
-
1:44 - 1:47Vấn đề là nhiều công cụ chẩn đoán ung thư
phải xâm nhập cơ thể, -
1:47 - 1:49đắt tiền,
-
1:49 - 1:50thường không chính xác.
-
1:50 - 1:54và chúng có thể mất nhiều thời gian để
nhận được kết quả. -
1:55 - 1:57Tệ hơn, khi dùng cho 1 số loại ung thư,
-
1:57 - 2:01như ung thư buồng trứng, gan
hay tuyến tụy, -
2:01 - 2:04thì đơn giản là không có phương pháp
sàng lọc tốt nào, -
2:05 - 2:09nghĩa là mọi người thường đợi đến khi có
triệu chứng rõ ràng, -
2:09 - 2:12mà chúng lại là những dấu hiệu
cho thấy bệnh đã ở giai đoạn cuối. -
2:14 - 2:17Như một cơn bão đổ bộ vào một khu vực
mà không có hệ thống cảnh báo sớm, -
2:18 - 2:19không có dấu hiệu cảnh báo,
-
2:19 - 2:22cho sự nguy hiểm ở ngay trước mắt bạn
-
2:22 - 2:25khi khả năng sống sót của bạn
bị giảm mạnh. -
2:27 - 2:32Có sự tiện lợi và khả năng tiếp cận các
phương án sàng lọc thông thường -
2:32 - 2:37giá rẻ, không xâm lấn cơ thể và
có thể cho kết quả sớm hơn, -
2:37 - 2:41điều này sẽ cho chúng ta một vũ khí
lợi hại trong cuộc chiến với ung thư. -
2:43 - 2:46Một sự cảnh báo sớm sẽ cho phép chúng ta
đi trước căn bệnh -
2:46 - 2:49thay vì chi theo dỗi diễn biến trỗi dậy
của nó. -
2:49 - 2:51Đây chính xác là những gì tôi đang làm.
-
2:51 - 2:54Trong 3 năm qua, tôi đã và đang
phát triển các kĩ thuật -
2:54 - 2:55có thể hỗ trợ bác sĩ
-
2:56 - 2:58với sự chẩn đoán
ung thư sớm và thường xuyên. -
2:59 - 3:03Và tôi được tiếp sức bởi
sự tò mò sâu sắc với khoa học, -
3:03 - 3:05và một niềm đam mê thay đổi
các số liệu thống kê này. -
3:07 - 3:08Dù vậy, cuối năm trước,
-
3:09 - 3:11cuộc chiến trở nên cá nhân hóa hơn
-
3:12 - 3:14khi vợ tô bị chẩn đoán mắc ung thư vú.
-
3:16 - 3:20Đó là một trải nghiệm đã thêm
những cảm xúc mạnh mẽ và không mong muốn -
3:20 - 3:21vào những nỗ lực này.
-
3:23 - 3:27Tôi tận mắt chứng kiến sự điều trị
thay đổi cuộc sống như thế nào, -
3:28 - 3:30và tôi cảm nhận sâu sắc
sự tàn phá cảm xúc -
3:30 - 3:33mà ung thư có thể gây ra
cho một gia đình, -
3:33 - 3:35trong trường hợp của chúng tôi
gồm cả 2 cô con gái nhỏ. -
3:36 - 3:40Vì chúng tôi tìm ra bệnh sớm trong
buỗi chụp quang tuyến vú định kì -
3:40 - 3:43chúng tôi có thể tập trung vào
phương pháp chữa trị cho -
3:43 - 3:45cho các khối u,
-
3:45 - 3:49tái khẳng định với tôi
sự quan trọng của chẩn đoán sớm. -
3:51 - 3:52Khác các loại ung thư khác,
-
3:53 - 3:57chụp quang tuyến vú cung cấp một lựa chọn
sàng lọc sớm cho ung thư vú. -
3:57 - 3:59Nhưng, không phải ai cũng làm điều này,
-
3:59 - 4:01hoặc họ đã mắc ung thư vú,
-
4:01 - 4:04trước khi được khuyến cáo chụp
quang tuyến vú ở tuổi trung niên. -
4:06 - 4:08Vậy, vẫn còn rất nhiều thứ để cải thiện
-
4:08 - 4:10trong cả các loại ung thư
đã có cách sàng lọc, -
4:10 - 4:13và, tất nhiên là lợi ích rất lớn
cho các loại không có. -
4:14 - 4:16Một thách thức then chốt trong
nghiên cứu ung thư -
4:16 - 4:18là phát triển phương pháp
-
4:18 - 4:21để việc sàng lọc thường xuyên nhiều
loại ung thư khác nhau -
4:21 - 4:23trở nên dễ tiếp cận hơn.
-
4:24 - 4:27Tưởng tượng một tình huống,
trong cuộc kiểm tra định kì của bạn, -
4:27 - 4:31bác sĩ có thể thực hiện một xét nghiệm
nước tiểu đơn giản, không xâm lấn, -
4:31 - 4:32hoặc các loại dịch khác,
-
4:33 - 4:36và cho bạn kết quả trước cả khi bạn rời
phòng khám. -
4:37 - 4:40Giống như một công nghệ có thể
giảm đáng kể số lượng người -
4:40 - 4:44bị bỏ sót trong một cuộc chẩn đoán
ung thư sớm. -
4:45 - 4:48Nhóm nghiên cứu của tôi gồm các kỹ sư và
nhà sinh học -
4:48 - 4:50đang thật sự nghiên cứu về vấn đề này.
-
4:50 - 4:55Chúng tôi tìm cách để thường xuyên
kích hoạt cảnh báo ung thư sớm -
4:55 - 5:00thông qua cho phép các sàng lọc đơn giản
bắt đầu khi một người còn khỏe mạnh -
5:00 - 5:04và hành động đó có thể chặn ung thư
vào thời điểm nó xuất hiện -
5:04 - 5:06và trước khi
-
5:06 - 5:09nó có thể tiến triển ra khỏi
thời kì tiền phát. -
5:09 - 5:12"Viên đạn bạc" trong trường hợp này là
các bao nang nhỏ -
5:12 - 5:16"khoang thoát hiểm tí hon" thường rụng
khỏi tế bào gọi là exosome. -
5:17 - 5:19Exosome là chỉ thị sinh học quan trọng
-
5:19 - 5:23có thể cung cấp sự cảnh báo sớm
về sự phát triển của ung thư. -
5:24 - 5:27Và vì nó có rất nhiều trong bất kì
loại dịch cơ thể nào, -
5:27 - 5:30bao gồm máu, nước tiểu, nước bọt,
-
5:30 - 5:34chúng vô cùng hấp dẫn cho phương pháp
sinh thiết dịch lỏng không xâm lấn. -
5:35 - 5:37Đây chỉ mới là 1 vấn đề.
-
5:37 - 5:411 hệ thốnng tự động để phân loại nhanh
các chỉ thị sinh học quan trọng này -
5:41 - 5:43hiện nay không có.
-
5:44 - 5:47Chúng tôi tạo ra một công nghệ gọi là
nano-DLD -
5:47 - 5:49có khả năng chính xác này:
-
5:50 - 5:53tự động cô lập exosome
-
5:53 - 5:55để hỗ trợ nhanh chóng trong
chẩn đoán ung thư. -
5:56 - 6:00Exosome là vũ khí cảnh báo sớm nhất,
nếu ban có, -
6:00 - 6:02nổi trên mặt sinh thiết dịch lỏng.
-
6:02 - 6:04Và chúng rất, rất nhỏ.
-
6:04 - 6:08Chúng chỉ có đường kính từ 30
đến 150 nanomet. -
6:08 - 6:10Chúng thật sự nhỏ bé
-
6:10 - 6:13mà bạn có đưa 1 triệu exosome vào
1 tế bào hồng cầu. -
6:14 - 6:16Giống như sự khác biệt giữa
1 quả bóng golf -
6:16 - 6:18và một hạt cát mịn.
-
6:19 - 6:23Cần phải có các "thùng rác" nhỏ cho
các chất thải không mong muốn từ tế bào, -
6:23 - 6:26và điều đã được tìm thấy là
tế bào thật sự giao tiếp với nhau -
6:26 - 6:29bằng cách sản xuất và hấp thụ exosome,
-
6:29 - 6:31những thế chứa những thụ thể bề mặt,
-
6:31 - 6:35protein và các vật liệu di truyền khác
được thu thập từ tế bào gốc của chúng. -
6:37 - 6:39Khi bị hấp thụ bởi một tế bào lân cận,
-
6:39 - 6:43exosome giải phóng những gì chúng có
vào tế bào nhận, -
6:43 - 6:46và có thể cài đặt một số vận động thay đổi
cơ bản trong gen-- -
6:46 - 6:47một vài thay đổi là tốt,
-
6:48 - 6:49và đây là nơi ung thư sinh ra,
-
6:49 - 6:51vài cái là xấu.
-
6:51 - 6:55Vì chúng được bao bọc trong vật chất của
tế bào mẹ, -
6:55 - 6:57và chứa một mẫu của môi trường của nó,
-
6:57 - 7:02chúng cung cấp một bức ảnh về sức khỏe
tế bào đó và nguyên bản của chúng. -
7:03 - 7:06Những tính chất này biến exosome
thành "người truyền tin" vô giá -
7:06 - 7:08có thể cho phép bác sĩ
-
7:08 - 7:11kiểm tra sức khỏe của bạn
ở cấp độ tế bào. -
7:12 - 7:14Dù vậy, để bắt được ung thư sớm
-
7:14 - 7:17thường xuyên đón đầu các thông điệp này
-
7:17 - 7:20để xác định khi nào ung thư
"gây rối" trong cơ thể bạn -
7:20 - 7:22và tiến hành "đảo chính",
-
7:22 - 7:25đó là lý do sàng lọc thường xuyên
là rất quang trọng và -
7:25 - 7:28vì sao chúng tôi phát triển công nghệ
này để làm nó khả thi. -
7:29 - 7:35Khi các phương pháp chuẩn đoán đầu tiên
dựa vào exosome nổi lên, mới năm nay thôi -
7:35 - 7:38chúng không phải là một phần của
các lựa chọn y tế chính. -
7:39 - 7:41Hơn nữa trong sự nổi lên
của chúng, -
7:41 - 7:45có một điều khác hạn chế sự
áp dụng rộng rãi của chúng. -
7:45 - 7:49đó là hiện tại chưa tồn tại
hệ thống tự động cô lập exosome -
7:49 - 7:52để sàng lọc thường xuyên trở nên
dễ tiếp cận và hiệu quả về kinh tế. -
7:53 - 7:56Tiêu chuẩn vàng hiện nay để
cô lập exosome -
7:56 - 7:57bao gồm siêu li tâm
-
7:58 - 8:01một quá trình đòi hỏi
thiết bị thí nghiệm đắt tiền, -
8:01 - 8:02một phòng lab công nghệ
-
8:02 - 8:05và 30 giờ để xử lí một mẫu.
-
8:07 - 8:11Chúng ta sẽ đến một cách tiếp cận khác
để đạt được sự cô lập exosome tự động từ -
8:11 - 8:13một mẫu thử ví dụ nước tiểu.
-
8:14 - 8:18Chúng tôi dùng kỹ thuật tách dòng
liên tục dựa trên chip -
8:18 - 8:21là 'chuyển bên xác định'
(deterministic lateral displacement). -
8:21 - 8:22Chúng tôi đã hoàn tất nó
-
8:22 - 8:27đều mà công nghiệp bán dẫn
đã làm rất thành công trong 50 năm qua. -
8:27 - 8:29Chúng tôi giảm bán kính
của công nghệ này -
8:29 - 8:31từ cỡ micromet xuống
kích cỡ nano thật sự. -
8:33 - 8:34Vậy nó hoạt động thế nào?
-
8:34 - 8:35Tóm lại là,
-
8:35 - 8:39một tập hợp các trụ nhỏ ngăn cách bởi
các khoảng trống có kích thước nano được -
8:39 - 8:41xếp theo cách nào đó để
-
8:41 - 8:44hệ thống chia các dịch theo cách hợp lí
-
8:44 - 8:47với cách hạt nano có liên quan nhiều đến
ung thư bị tách ra -
8:47 - 8:51thông qua quá trính chuyển hướng
từ thành phần nhỏ hơn, lành mạnh hơn. -
8:51 - 8:53thứ tương phản với các hạt trên
-
8:53 - 8:55di chuyển dạng zigzag xung quanh các trụ
-
8:55 - 8:57trong hướng chảy của dòng dịch.
-
8:58 - 9:02Kết quả là sự chia tách hoàn toàn
của 2 quần thể hạt này. -
9:03 - 9:07Bạn có thể hình dung quá trình
chia tách này -
9:07 - 9:11tương tự tình hình giao thông trên
1 xa lộ chia thành 2 hướng, -
9:11 - 9:14với 1 hướng đi vào đường hầm thấp
nằm bên dưới 1 ngọn núi, -
9:15 - 9:17và hướng kia đi vòng qua nó (ngọn núi).
-
9:17 - 9:19Ở đây, xe nhỏ hơn có thể đi qua đường hầm
-
9:19 - 9:23trong khi các xe tải lớn hơn có thể chở
chất liệu nguy hiểm -
9:23 - 9:24bị buộc phải đi đường vòng.
-
9:26 - 9:30Giao thông được phân chia một cách
hiệu quả dựa vào kích cỡ và hàng hóa -
9:30 - 9:32mà không cản trở dòng chảy của nó.
-
9:32 - 9:36Đây chính xác là cách hệ thống chúng tôi
hoạt động ở một tỉ lệ nhỏ hơn nhiều. -
9:38 - 9:41Ý tưởng ở đây là sự chia tách cho sàng lọc
-
9:41 - 9:46có thể đơn giản khi thực hiện cho 1 mẫu
như nước tiểu, máu hay nước bọt, -
9:46 - 9:49có thể thành hiện thực trong
vài năm tới. -
9:49 - 9:54Cuối cùng, nó có thể dùng để cô lập và
phát hiện exosome mục tiêu -
9:54 - 9:57có liên quan đến từng loại ung thư cụ thể,
cảm nhận và -
9:57 - 10:00báo cáo về
sự có mặt của nó trong vài phút. -
10:01 - 10:04Cái này có thể giúp sự chẩn đoán diễn ra
nhanh và hầu như không đau. -
10:05 - 10:06Nói rộng ra,
-
10:06 - 10:09khả năng có thể chia tách và
làm giàu chỉ thị sinh học -
10:09 - 10:11với sự chính xác ở cấp độ nano
một cách tự động, -
10:12 - 10:16mở ra cánh cửa để hiểu hơn về các
loại bệnh ví dụ ung thư, -
10:16 - 10:20với khả năng ứng dụng từ chuẩn bị mẫu
đến chẩn đoán, -
10:20 - 10:22và từ giám sát sự kháng thuốc đến
liệu pháp. -
10:23 - 10:25Thậm chí trước khi vợ tôi bị ung thư,
-
10:25 - 10:29đó là một giấc mơ của tôi, tạo điều kiện
tự động hóa cho quá trình này-- -
10:30 - 10:33để sàng lọc thường xuyên dễ tiếp cận hơn,
-
10:33 - 10:36giống như cách Henry Ford làm
xe ô tô trở nên dễ tiếp cận -
10:36 - 10:37với những người dân bình thường
-
10:37 - 10:40thông qua sự phát triển của dây chuyền
lắp ráp. -
10:40 - 10:42Tự động là chìa khóa cho sự tiếp cận.
-
10:44 - 10:46Tinh thần trong các giấc mơ của Hoover,
-
10:46 - 10:49"một con gà mọi cái nồi
và 1 chiếc ô tô trong mọi garage". -
10:49 - 10:50Tôi đang phát triển công nghệ
-
10:51 - 10:54mà cuối cùng có thể cung cấp hệ thống
cảnh báo sớm ung thư -
10:54 - 10:56đến mọi nhà.
-
10:56 - 10:58Điều này cho mọi người
phụ nữ và trẻ em -
10:58 - 11:02cơ hội kiểm tra thường xuyên ngay khi
họ còn khỏe mạnh, -
11:02 - 11:04bắt được ung thư khi nó mới bắt đầu.
-
11:05 - 11:07Nó là hy vọng và mơ ước của tôi
-
11:07 - 11:11để giúp mọi người trên thế giới tránh được
cái giá đắt -- -
11:11 - 11:13và tài chính, sức khỏe và cảm xúc --
-
11:13 - 11:16điều bệnh nhân ung thư hiện nay phải
đối mặt, -
11:16 - 11:18sự gian khổ mà tôi biết rất rõ.
-
11:19 - 11:24Tôi cũng vui mừng thông báo vợ tôi
được chẩn đoán ung thư sớm -
11:24 - 11:25nên cô ấy điều trị thành công,
-
11:25 - 11:28Và cô ấy giờ, may mắn, đã khỏi ung thư.
-
11:28 - 11:30( Vỗ tay)
-
11:36 - 11:41Đó là kết quả mà tôi muốn thấy với mọi
người bị chẩn đoán mắc ung thư. -
11:41 - 11:43Với công việc nhóm của tôi đã hoàn thành
-
11:43 - 11:46trong sự chia tách chỉ thị sinh học ở
cấp độ nano -
11:46 - 11:49cho sự chẩn đoán ung thư nhanh vào
giai đoạn sớm. -
11:49 - 11:52Tôi rất lạc quan rằng
trong vài thập kỉ nữa -
11:52 - 11:54công nghệ này sẽ có thể
-
11:54 - 11:58giúp bảo vệ bạn bè, gia đình
và các thế hệ sau của chúng ta. -
11:59 - 12:03Thậm chí khi chúng ta không may bị
chẩn đoán mắc ung thư, -
12:03 - 12:05sự cảnh báo sớm đó sẽ là
ngọn hải đăng mạnh mẽ về hy vọng. -
12:06 - 12:07Cám ơn.
-
12:08 - 12:13(Vỗ tay)
- Title:
- Công nghệ nano mới để chẩn đoán sớm ung thư
- Speaker:
- Joshua Smith
- Description:
-
Điều gì xảy ra nếu mọi nhà có một hệ thống cảnh báo phát hiện ung thư sớm?
Nhà nghiên cứu Joshua Smith đang phát triển một công nghệ nano "cảnh báo ung thư" có thể quét các dấu hiệu của bệnh trong dạng chỉ thị sinh học đặc biệt gọi là exosomes. Trong cuộc trò chuyện thẳng thán này, ông ấy chia sẻ ước mơ làm thế nào để cách mạng hóa sự phát hiện ung thư và, quan trọng hơn, cứu người. - Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:26
Ai Van Tran approved Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early | ||
Ai Van Tran edited Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early | ||
Nguyen Cao accepted Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early | ||
Nguyen Cao edited Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early | ||
Nguyen Cao edited Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early | ||
Thành Phạm edited Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early | ||
Thành Phạm edited Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early | ||
Thành Phạm edited Vietnamese subtitles for New nanotech to detect cancer early |