Cách tôi yêu các chuẩn tinh, thiên thể và vũ trụ tuyệt vời của chúng ta
-
0:01 - 0:04Tình đầu của tôi dành cho bầu trời đêm.
-
0:04 - 0:06Tình yêu thật phức tạp.
-
0:06 - 0:11Bạn đang nhìn xuyên qua kính viễn vọng
không gian Hubble Ultra-Deep Field , -
0:11 - 0:15một trong những hình ành xa nhất của vũ trụ
ta từng được quan sát. -
0:15 - 0:17Mọi thứ bạn đang xem ở đây là
một dải ngân hà, -
0:17 - 0:20gồm hàng triệu ngôi sao trên mỗi dải.
-
0:20 - 0:25Và dải xa nhất cách 1 nghìn tỉ
1 nghìn tỉ kilomet. -
0:26 - 0:29Là nhà thiên văn học, tôi có
đặc ân tuyệt vời là được nghiên cứu -
0:29 - 0:32một vài vật thể kỳ lạ
trong vũ trụ của chúng ta. -
0:32 - 0:36Các vật thể từng hấp dẫn tôi
từ lần va chạm đầu tiên trong sự nghiệp -
0:36 - 0:40là những lỗ đen siêu lớn,
không ngừng chuyển động. -
0:42 - 0:46Có khối lượng lớn hơn
mặt trời của chúng ta từ 1-10 triệu lần, -
0:46 - 0:49những lỗ đen thiên hà này
là loại vật chất hấp thụ, -
0:49 - 0:52với tỉ lệ lớn hơn 1.000 lần
-
0:52 - 0:56so với lỗ đen siêu lớn
"trung bình" của bạn. -
0:56 - 0:58(Cười)
-
0:58 - 0:59Hai đặc điểm này,
-
0:59 - 1:03với một vài đặc điểm khác nữa,
biến lỗ đen thành chuẩn tinh. -
1:03 - 1:05Cùng lúc đó, những vật thể tôi nghiên cứu
-
1:05 - 1:08đang tạo ra một vài
dòng hạt mạnh nhất -
1:08 - 1:10từng được quan sát.
-
1:10 - 1:13Những dòng hẹp này
được gọi là tia, -
1:13 - 1:17đang chuyển động 99.99%
gần bằng tốc độ ánh sáng. -
1:17 - 1:21và hướng trực tiếp đến Trái đất.
-
1:21 - 1:27những dòng chảy này, hướng tới Trái Đất,
hoạt động mạnh mẽ và những siêu lỗ đen -
1:27 - 1:32được gọi là thiên thể hoặc
chuẩn tinh cực sáng. -
1:32 - 1:35Điều làm cho những thiên thể trở nên
đặc biệt là chúng là một trong -
1:35 - 1:38những gia tốc hạt hiệu quả nhất
của vũ trụ, -
1:38 - 1:43chuyển lượng năng lượng
đáng kinh ngạc qua 1 dải ngân hà. -
1:43 - 1:45Đây, tôi đang chỉ ra quan niệm
của nghệ sĩ về 1 thiên thể. -
1:45 - 1:49Đĩa vật chất mà các vật thể rơi
vào trong hố đen -
1:49 - 1:50được gọi là đĩa bồi tụ,
-
1:50 - 1:52biểu hiện bằng màu xanh da trời.
-
1:52 - 1:55Một số vật thể bị văng ra
xung quanh hố đen -
1:55 - 1:57và tăng tốc đến tốc độ cao
điên cuồng -
1:57 - 2:00trong tia, mô tả bằng màu trắng.
-
2:00 - 2:03Mặc dù hệ thống thiên thể rất hiếm,
-
2:03 - 2:06nhưng quá trình mà lực tự nhiên kéo
vào vật chất thông qua đĩa, -
2:06 - 2:09và sau đó ném một trong số thiên thể
ra ngoài tia, thì phổ biến hơn. -
2:10 - 2:12Cuối cùng ta sẽ phóng nhỏ
hệ thiên thể -
2:12 - 2:17để chỉ ra quan hệ tương đối của nó
ở bối cảnh thiên hà lớn hơn. -
2:22 - 2:26Bên ngoài vũ trụ gồm những gì
hút vào và đẩy ra, -
2:26 - 2:29một trong những chủ đề nóng
trong thiên văn thiên thể hiện nay -
2:29 - 2:33là phát thải năng lượng tia cao nhất
đến từ đâu. -
2:33 - 2:37Trong hình này, tôi quan tâm đến
nơi đốm trắng này hình thành -
2:37 - 2:41và nếu, kết quả là,
có quan hệ giữa các tia -
2:41 - 2:43và vật chất của đĩa bồi tụ.
-
2:43 - 2:45Câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi này
-
2:45 - 2:48là đến 2008 hầu như vẫn chưa
hoàn toàn tiếp cận được, -
2:48 - 2:53khi NASA công bố 1 loại kính thiên văn mới
có thể phát hiện tia gama tốt hơn- -
2:53 - 2:55nghĩa là, ánh sáng có nguồn năng lượng
cao hơn 1 triệu lần -
2:55 - 2:59so với máy quét x-quang chuẩn.
-
2:59 - 3:03Đồng thời, tôi so sánh sự biến đổi
giữa dữ liệu tia gama -
3:03 - 3:06và dữ liệu ánh sáng nhìn thấy được từ
ngày qua ngày, năm qua năm, -
3:06 - 3:10để khoanh vùng tốt hơn những đốm
tia gama này. -
3:10 - 3:12Nghiên cứu của tôi cho thấy rằng
trong một số trường hợp, -
3:12 - 3:16những đốm trắng hình thành
gần với hố đen -
3:16 - 3:18hơn chúng ta nghĩ trước đây.
-
3:18 - 3:20Khi chúng tôi tự tin hơn
để khoanh vùng -
3:20 - 3:22nơi những đốm tia gama
đang hình thành, -
3:22 - 3:26chúng ta có thể hiểu nhiều hơn
cách các tia đang được tăng tốc, -
3:26 - 3:28và cuối cùng lộ ra
các quy trình động lực mà -
3:28 - 3:33một vài trong số vật thể đầy mê hoặc nhất
trong vũ trụ được hình thành -
3:34 - 3:38Điều này bắt đầu như câu chuyện tình yêu.
-
3:38 - 3:39Và nó vẫn vậy.
-
3:39 - 3:44Tình yêu này chuyển biến tôi
từ 1 cô gái trẻ tò mò, ngắm sao -
3:44 - 3:45thành 1 chuyên gia thiên văn học ,
-
3:45 - 3:49nóng lòng trên bước đường
khám phá vũ trụ. -
3:49 - 3:51Ai đã biết rằng theo đuổi vũ trụ
-
3:51 - 3:55đã đặt tôi đi sâu vào
sứ mệnh của mình trên Trái đất. -
3:55 - 3:58Và 1 lần nữa, khi chúng ta thực sự biết
rung động tình đầu -
3:58 - 4:00sẽ thực sự đưa ta đi đâu
-
4:00 - 4:01Cảm ơn.
-
4:01 - 4:04(Vỗ tay)
- Title:
- Cách tôi yêu các chuẩn tinh, thiên thể và vũ trụ tuyệt vời của chúng ta
- Speaker:
- Jedidah Isler
- Description:
-
Jedidah Isler yêu bầu trời đêm khi còn rất nhỏ. Hiện cô là nhà thiên văn học chuyên nghiên cứu về các lỗ đen có kích cỡ siêu lớn và không ngừng chuyển động. Trong bài nói chuyện đầy mê hoặc của mình, cô dẫn chúng ta đi xa hàng triệu km từ trái đất để giới thiệu với chúng ta những vật thể có khối lượng lớn hơn mặt trời từ 1 - 10 triệu lần - và đôi khi bắn những dòng hạt mạnh mẽ hướng vào trái đất chúng ta.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 04:19
![]() |
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe | |
![]() |
Yung Phuong accepted Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe | |
![]() |
Yung Phuong edited Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe | |
![]() |
Yung Phuong edited Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe | |
![]() |
Yung Phuong edited Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe | |
![]() |
Vi Phan edited Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe | |
![]() |
Vi Phan edited Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe | |
![]() |
Kevin Ly declined Vietnamese subtitles for How I fell in love with quasars, blazars and our incredible universe |