Gordon Brown: Liên kết một mạng lưới vì lợi ích toàn cầu.

Thủ tướng Anh Gordon Brown đã phát biểu: Chúng ta đang ở một thời điểm độc nhất trong lịch sử bởi ta có thể phát triển đạo lý chung của toàn cầu thông qua sự liên kết về mọi mặt, và từ đó cùng nhau đấu tranh với những thách thức từ đói nghèo, an ninh, kinh tế và biến đổi khí hậu.

Thật vui mừng khi tôi có thể tránh xa

sự "yên bình" của Westminster và Whitehall

Đây là Kim, một cô bé chín tuổi người Việt Nam

lưng của cô bé đã bị thương bởi bom napalm,

và cô bé đã làm thức tỉnh cả nước Mỹ

để họ bắt đầu việc kết thúc chiến tranh tại Việt Nam.

Đây là Birhan, một cô gái người Ethiopia

người đã phát động chiến dịch Live Aid vào những năm 1980

Birhan qua đời 15 phút sau khi cô được giải cứu,

và hình ảnh cô lúc được giải cứu đã truyền đi khắp thế giới.

Còn đây là quảng trường Thiên An Môn.

Hình ảnh một người đàn ông đứng trước chiếc xe tăng

đã trở thành một biểu tượng cho sự kháng cự.

Kế tiếp là một cô bé người Sudan,

một vài phút trước khi qua đời,

đằng sau cô bé là một con kền kền đang lượn

một bức ảnh gây bàng hoàng đã đi toàn thế giới

và thôi thúc con người hành động chống lại đói nghèo.

Đây là Neda, một cô gái Iran

đã bị bắn trong lúc đi biểu tình cùng cha mình tại Iran

chỉ một vài tuần trước, cô gái này hiện đang là tâm điểm

của công dân thế hệ Youtube.

Vậy những bức ảnh và sự kiện này có điểm chung gì?

Điểm chung đó là những điều đã được hé mở

và cả những điều chúng ta không thấy.

Điều đã được hé mở chính là sự liên kết vô hình

và sự đồng cảm đã mang chúng ta đến với nhau

để trở thành một cộng đồng con người.

Điều mà những bức ảnh này diễn đạt là

ta có thể cảm nhận được nỗi đau của những người khác

bất kể khoảng cách.

Tôi nghĩ điều mà những bức ảnh này nói lên

là chúng ta luôn tin vào một điều gì đó lớn hơn chính bản thân ta.

Điều mà những bức ảnh này nói lên là

có một cảm quan luân lý chung ở tất cả tín ngưỡng, tôn giáo,

ở tất cả lục địa, một ý thức mà

không chỉ là chúng ta chia sẻ nỗi đau với nhau

mà còn tin tưởng vào một điều gì đó lớn hơn bản thân ta

nhưng chúng ta cũng có trách nhiệm phải hành động mỗi khi ta nhìn thấy

những điều sai trái cần phải sửa chữa,

những vết thương cần chữa lành,

và những vấn đề cần phải được khắc phục.

Có một câu chuyện về Thủ tướng Thụy Điển - Olof Palme

khi ông gặp Tổng thống Ronald Reagan tại Mỹ vào thập niên 80.

Trước khi ông đến, Ronald Reagan đã hỏi

(Olof Palme lúc bấy giờ là người của đảng Dân chủ Xã hội Thụy Điển)

"Ông ấy có phải là người cộng sản không?"

Câu trả lời là "Không, thưa tổng thống, ông ấy là người chống cộng sản"

Và Ronald Reagan nói: "Tôi không quan tâm ông ấy là loại người cộng sản gì!"

(Cười)

Ronald Reagan đã hỏi Olof Palme,

Thủ tướng Thụy Điển rằng,

"Ông tin tưởng vào điều gì? Ông có muốn loại bỏ những người giàu không?"

Olof Palme trả lời: "Không, tôi muốn loại bỏ những người nghèo."

Trách nhiệm của chúng ta là để cho tất cả mọi người có cơ hội

nhận ra hết khả năng của họ.

Tôi tin rằng có một cảm quan luân lý và một đạo lý toàn cầu

luôn kêu gọi sự quan tâm từ những người thuộc mọi tôn giáo,

mọi tín ngưỡng và không tín ngưỡng.

Nhưng tôi nghĩ điều mới mẻ đó là ngày nay con người có khả năng

giao tiếp xuyên biên giới,

xuyên địa cầu ngay tức thì.

Chúng ta có khả năng tìm điểm chung giữa ta

với những người mà ta sẽ gặp

nhưng là gặp qua mạng Internet và tất cả

những phương thức truyền thông hiện đại khác.

Ngày nay chúng ta có khả năng tổ chức

và hành động tập thể

để đối phó với những vấn đề hay sự bất công

mà chúng ta muốn giải quyết,

và tôi tin điều này tạo nên một thời kì độc nhất trong lịch sử loài người

và nó là sự khởi đầu cho cái mà tôi gọi là

sự hình thành của một xã hội toàn cầu.

Quay trở lại 200 về trước khi mà buôn bán nô lệ đứng trước sức ép

của William Wilberforce và những người phản đối.

Họ phản đối [buôn bán nô lệ] trên khắp nước Anh.

Họ đã giành được sự ủng hộ từ dư luận trong một thời gian dài.

Nhưng chiến dịch của họ phải mất đến 24 năm để giành thắng lợi.

Vậy họ sẽ có thể làm gì với những bức ảnh họ muốn truyền tải

để thuyết phục những người khác

nếu họ có được những phương tiện truyền thông hiện đại như ngày nay?

Hay lấy ví dụ từ Eglantyne Jebb,

người phụ nữ sáng lập tổ chức Save the Children 90 năm trước.

Bà đã thật sự bàng hoàng trước những điều xảy ra ở nước Áo

sau Thế chiến thứ 2, những điều xảy ra với trẻ em là thành viên

của những gia đình người Áo bị bại trận.

và dù ở nước Anh, bà vẫn muốn làm một việc gì đó

Bà đã phải đến từng ngôi nhà,

phát từng tờ rơi, để vận động mọi người tham gia cuộc mít-tinh

tại Royal Albert Hall,

và Save the Children đã ra đời từ đó.

Save the Children được ghi nhận là một trong những tổ chức quốc tế

lớn nhất của Anh và toàn thế giới.

Nhưng liệu Eglantyne Jebb có thể làm nhiều hơn thế

nếu bà có được những phương tiện truyền thông hiện đại

trong việc thuyết phục mọi người rằng những bất công đó

cần phải được giải quyết ngay lập tức?

Nhìn lại điều đã xảy ra 10 năm trước

tại Philippines vào năm 2001 với Tổng thống Estrada

một triệu người đã nhắn tin cho nhau về sự lũng đoạn của chính quyền dưới thời tổng thống này.

Nó cuối cùng đã dẫn đến sự sụp đổ của chính quyền đó, và được gọi là "coup de text"

Hay tại Zimbabwe, cuộc bầu cử đầu tiên dưới thời thủ tướng Robert Mugabe vào năm ngoái.

Người dân có thể chụp ảnh bằng điện thoại di động

diễn biến của cuộc bầu cử tại những điểm bỏ phiếu, vì thế mà

thủ tướng đã không thể điều chỉnh kết quả bỏ phiếu theo hướng mà ông ta muốn.

Tại Miến Điện, đất nước mà không một ai có thể biết được những gì xảy ra bên trong,

cho đến khi chính những nhà sư tại đất nước này đã viết blog

và nói cho thế giới biết về cuộc đàn áp

đã giết hại nhiều người

và ngược đãi nhiều người khác. Khi đó, tiếng nói của Aung San Suu Kyi,

một trong những tù nhân lương tâm (Prisoner of Conscience) nổi tiếng của thế giới,

đã được lắng nghe.

Hay nhìn đến trường hợp của Iran, những người hằng ngày

theo dõi những gì đang xảy ra với Neda,

đang cố gắng ngăn chặn lực lượng an ninh của Iran trong việc truy tìm những người tại Iran

đã và đang viết blog, truyền tải thông tin ra ngoài Iran

bằng cách đổi địa chỉ của họ sang Tehran, Iran,

và điều đó gây khó khăn cho lực lượng an ninh.

Công nghệ hiện đại ngày nay có khả năng tạo nên

sức mạnh của cảm quan luân lý liên kết với sức mạnh của truyền thông

và khả năng của chúng ta trong việc tổ chức quốc tế.

Điều đó theo tôi đã cho chúng ta cơ hội lần đầu tiên, với tư cách là một cộng đồng,

về cơ bản, có thể thay đổi thế giới.

Chính sách đối ngoại sẽ luôn thay đổi. Nó không thể bị điều khiển bởi một nhóm người có quyền lực nào.

Nó cần phải được điều khiển bởi những người luôn lắng nghe đến ý kiến của quần chúng,

của những người đang viết blog và liên lạc với nhau trên toàn thế giới.

200 năm trước, vấn đề chúng ta cần giải quyết là nô lệ.

150 năm trước, tôi cho rằng vấn đề chính của những quốc gia như đất nước chúng ta

là làm sao để những người trẻ tuổi, trẻ em có quyền được học tập.

100 năm trước ở hầu hết những nước Châu Âu, sức ép đặt lên quyền được bầu cử.

50 năm trước, sức ép đặt lên an ninh và phúc lợi xã hội.

Trong vòng 50-60 năm trở lại đây chúng ta được chứng kiến chủ nghĩa phát xít, phân biệt chủng tộc, apartheid,

sự phân biệt, kì thị về giới tính;

tất cả những vấn đề đó đều chịu sức ép

từ những chiến dịch, cuộc đấu tranh của con người nhằm thay đổi thế giới.

Tôi đã gặp Nelson Mandela một năm trước khi ông ở London.

Tôi tham gia một buổi hòa nhạc kỷ niệm sinh nhật ông

và gây quỹ cho một tổ chức mới do ông thành lập.

Tôi rất vinh dự được ngồi cạnh Nelson Mandela,

khi ấy ca sĩ Amy Winehouse bước lên sân khấu

và Nelson Mandela đã khá ngạc nhiên về vẻ bề ngoài của cô ca sĩ này.

Trong lúc tôi đang giải thích cho ông cô ấy là ai thì

Amy Winehouse nói: "Nelson Mandela và tôi có rất nhiều điểm chung,

chồng tôi cũng đã từng đi tù một thời gian dài."

(cười)

Sau đó Nelson Mandela bước xuống sân khấu

và tổng kết lại những thách thức đối với tất cả mọi người.

Ông nói, trong cuộc đời mình ông đã trèo những ngọn núi lớn, ngọn núi

của thách thức và đánh bại sự áp bức về chủng tộc, chủ nghĩa apartheid.

Ông nói, có những thách thức còn lớn hơn ở phía trước,

đó là thách thức của đói nghèo, biến đổi khí hậu, những thách thức mang tính toàn cầu

mà đặt ra việc cần phải có những giải pháp mang tính toàn cầu

và sự hình thành của một xã hội toàn cầu.

Và chúng ta là thế hệ đầu tiên cần làm việc đó.

Kết hợp sức mạnh của đạo lý toàn cầu

với sức mạnh của khả năng giao tiếp

và tổ chức toàn cầu để giải quyết những thách thức mang bản chất toàn cầu

mà chúng ta đang phải đối mặt.

Biến đổi khí hậu không thể giải quyết ở một quốc gia riêng lẻ

mà cả thế giới phải chung tay để giải quyết.

Khủng hoảng tài chính như chúng ta đã thấy, cũng không thể giải quyết

bởi một mình nước Mỹ hay Châu Âu.

Nó cần cả thế giới chung tay góp sức.

Hay như vấn đề an ninh, khủng bố,

quyền con người và phát triển:

cũng không thể giải quyết được bởi một mình Châu Phi,

Mỹ hay Châu Âu.

Chúng ta sẽ không thể giải quyết được những vấn đề này nếu không hành động cùng nhau.

Theo tôi nghĩ, dự án lớn của thế hệ chúng ta chính là

xây dựng một xã hội toàn cầu

từ đạo lý toàn cầu, khả năng truyền thông

và tổ chức của chúng ta.

Xây dựng một xã hội trên nền tảng đạo đức đó, cùng với những thể chế

phục vụ xã hội toàn cầu và xây dựng một tương lai khác.

Chúng ta là thế hệ đầu tiên sở hữu sức mạnh để có thể thực hiện được điều đó.

Cùng xem xét vấn đề biến đổi khí hậu. Có mâu thuẫn không giữa việc

chúng ta đang ở trong một tình huống mà

chúng ta biết có vấn đề về biến đổi khí hậu

và điều đó đồng nghĩa với việc phải cung cấp nhiều nguồn lực hơn nữa

cho những nước nghèo nhất để họ có thể đối phó với nó,

trong khi ta muốn xây dựng một thị trường cacbon toàn cầu

thì lại không có một thể chế toàn cầu nào

mà tất cả mọi người cùng thống nhất

để giải quyết vấn đề này?

Một trong những thỏa thuận mà hội thảo về biến đổi khí hậu tại Copenhagen

trong vài tháng tới cần phải đạt được đó là

sẽ có một thể chế về môi trường toàn cầu

để có thể thuyết phục

cả thế giới cùng đưa ra

một chương trình nghị sự về biến đổi khí hậu.

(Vỗ tay)

Một trong những lí do tại sao một thể chế vẫn là chưa đủ

đó là chúng ta phải thuyết phục được công dân toàn thế giới

rằng họ cũng cần thay đổi thói quen của chính họ,

vì vậy chúng ta cần có một đạo lý toàn cầu về sự công bằng và trách nhiệm

ở mọi thế hệ.

Hãy cùng nhìn đến cuộc khủng hoảng tài chính.

Nếu công dân những nước nghèo nhất thế giới cũng bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng nổ ra ở New York

hay là ở thị trường thứ yếu của nước Mỹ.

Nếu người ta có thể nhận thấy rằng những sản phẩm thứ yếu đó

đã được luân chuyển qua nhiều quốc gia

rất nhiều lần trước khi kết thúc hành trình tại ngân hàng ở Iceland

hay phần còn lại của Vương quốc Anh,

và khoản tiền tiết kiệm của họ bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng

thì khi đó họ sẽ không tin tưởng vào hệ thống giám sát quốc gia nữa.

Bạn sẽ cần có chiến lược dài hạn cho sự bình ổn và phát triển kinh tế,

cho việc làm và cả sự ổn định về tài chính,

những thể chế kinh tế toàn cầu để đảm bảo rằng

sự phát triển đó sẽ bền vững

và được xây dựng trên nguyên tắc

sự phồn thịnh của thế giới này là không thể chia được.

Vì thế một thách thức khác cho thế hệ của chúng ta đó là xây dựng được những thể chế toàn cầu

phản án được quan điểm của chúng ta về sự công bằng và tinh thần trách nhiệm

chứ không phải là quan điểm đã từng là nền tảng

của sự phát triển tài chính giai đoạn trước đây.

Kế đến hãy xem xét vấn đề phát triển và quan hệ hợp tác giữa đất nước chúng ta

với phần còn lại của thế giới - phần nghèo nhất của thế giới.

Chúng ta không có nền tảng cho mối quan hệ đối tác đích thực cho tương lai

từ ước muốn của con người về một đạo lí toàn cầu,

và một xã hội toàn cầu.

Tôi vừa nói chuyện với tổng thống của Sierra Leone.

Đó là một quốc gia với dân số 6,5 triệu người,

nhưng chỉ có 80 bác sĩ, 200 y tá,

và 120 bà đỡ.

Bạn không thể xây dựng một hệ thống chăm sóc sức khỏe cho 6 triệu người

với những nguồn lực hạn chế đó.

Tôi đã gặp một cô bé tại Tanzania

tên là Miriam.

Cô bé 11 tuổi và cha mẹ em đều qua đời vì bệnh AIDS,

đầu tiên là mẹ em và sau đó là cha em.

Cô bé là một trẻ mồ côi nhiễm bệnh AIDS được truyền tay

qua nhiều gia đình để chăm sóc.

Bản thân cô bé cũng nhiễm virut HIV,

và bị bệnh lao.

Tôi gặp cô bé tại một cánh đồng. Cô bé rách rưới và không có giày.

Khi tôi nhìn vào đôi mắt cô bé, giống như bất kì một bé gái 11 tuổi nào,

cô bé nhìn về tương lai,

nhưng có một nỗi buồn xa xăm trong mắt cô bé

mà tại thời điểm đó, tôi không thể nào miêu tả được cho phần còn lại của thế giới.

Tôi tin rằng tất cả những điều đã được thực hiện cho quỹ HIV/AIDS toàn cầu

sẽ được tán thưởng bởi những người chuẩn bị đóng góp.

Chúng ta cần phải xây dựng được một mối quan hệ đích thực giữa những quốc gia

giàu nhất và nghèo nhất,

dựa trên ước muốn của chúng ta rằng những quốc gia này có thể tự xoay sở được

với khoản đầu tư cần thiết cho nền nông nghiệp của họ,

để từ đó Châu Phi không còn là nhà nhập khẩu thực phẩm mà trở thành nhà xuất khẩu thực phẩm.

Ta xem xét đến vấn đề về quyền con người và

vấn đề an ninh ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Miến Điện đang trong xiềng xích, Zimbabwe đang đối mặt với thảm họa con người.

Ở Sudan, hàng nghìn người đã chết một cách vô ích

cho những cuộc chiến tranh mà chúng ta có thể ngăn chặn.

Tại Bảo tàng Trẻ em ở Rwanda,

có một bức ảnh một cậu bé 10 tuổi

(mục đích của Bảo tàng Trẻ em là tưởng nhớ những em nhỏ đã mất

trong nạn diệt chủng đã giết hại một triệu người tại Rwanda.)

Có một bức ảnh của một cậu bé tên là David.

Bên cạnh bức ảnh là thông tin về cuộc đời cậu bé.

Nó ghi là: "David, 10 tuổi."

David: mong ước trở thành bác sĩ.

Môn thể thao ưa thích: bóng đá. Cậu bé thích nhất điều gì?

Làm mọi người cười.

Cậu bé đã chết như thế nào?

Bị tra tấn đến chết.

Những lời cuối cùng David nói với mẹ mình, người cũng bị tra tấn đến chết, là

"Mẹ ơi đừng sợ. Liên Hiệp Quốc đang đến."

Và chúng ta đã không đến.

Cậu bé ấy tin vào lời hứa của chúng ta

rằng chúng ta sẽ đến giúp những người đang gặp khó khăn tại Rwanda,

và chúng ta đã không làm điều đó.

Chúng ta cũng cần phải xây dựng một thể chế

cho gìn giữ hòa bình và cứu trợ nhân đạo,

cho công cuộc tái thiết và an ninh

ở những quốc gia còn nhiều xung đột.

Đó chính là luận điểm cơ bản của tôi hôm nay.

Chúng ta có phương tiện để tạo nên một xã hội toàn cầu.

Với sự nỗ lực của mình, chúng ta có thể tạo nên những thể chế cho xã hội toàn cầu này.

Một đạo lý toàn cầu có thể hòa trộn sự công bằng và trách nhiệm

cần thiết cho những thể chế này hoạt động có hiệu quả.

Nhưng chúng ta cũng không nên đánh mất cơ hội trong thế hệ này,

cụ thể là trong thập niên này, với Tổng thống Mỹ Obama,

và với tất cả công dân trên thế giới,

xây dựng một thể chế toàn cầu về môi trường,

tài chính,

an ninh và phát triển,

để tạo một tinh thần trách nhiệm,

một tham vọng gắn kết thế giới lại và

sự cần thiết phải khắc phục những vấn đề đang tồn tại.

Có người nó rằng tại Rome cổ đại, khi mà Ciero nói chuyện,

mọi người quay lại với nhau và nói về Ciero "Bài diễn thuyết thật tuyệt vời."

Nhưng tại Hy Lạp cổ đại,

khi lắng nghe Demosthenes nói chuyện,

mọi người quay lại với nhau và họ không nói "Bài diễn thuyết thật tuyệt vời."

Họ nói "Chúng ta hãy tuần hành."

Chúng ta hãy nên tuần hành về một xã hội toàn cầu.

Xin cảm ơn

(Vỗ tay)