< Return to Video

Gordon Brown: Wykorzystanie sieci dla dobra świata

  • 0:01 - 0:05
    Jestem wniebowzięty mogąc odpocząć
  • 0:05 - 0:08
    od spokoju panującego w Westminister i Whitehall.
  • 0:10 - 0:14
    To Kim, wietnamska dziewczynka,
  • 0:14 - 0:19
    napalm poparzył jej plecy.
  • 0:19 - 0:23
    Jej przypadek przekonał Amerykanów,
  • 0:23 - 0:26
    że czas zakończyć wojnę w Wietnamie.
  • 0:26 - 0:31
    To Birhan, dziewczyna z Etiopii,
  • 0:31 - 0:35
    która zapoczątkowała Live Aid w latach 80-tych.
  • 0:35 - 0:38
    kwadrans dzielił ją od śmierci,
  • 0:38 - 0:42
    a zdjęcie z akcji ratunkowej obiegło świat.
  • 0:43 - 0:46
    To plac Tiananmen.
  • 0:46 - 0:50
    Człowiek stojący przed czołgiem,
  • 0:50 - 0:54
    dla całego świata stał się symbolem oporu.
  • 0:54 - 0:58
    A to sudańska dziewczynka,
  • 0:58 - 1:01
    kilka chwil przed śmiercią,
  • 1:01 - 1:04
    sęp wyczekujący w tle.
  • 1:04 - 1:07
    To szokujące zdjęcie skłoniło świat
  • 1:07 - 1:10
    do działań na rzecz walki z biedą.
  • 1:11 - 1:14
    Wreszcie Neda, Irańska dziewczyna
  • 1:14 - 1:18
    postrzelona na demonstracji na oczach ojca.
  • 1:18 - 1:23
    To na niej skupia się obecnie, słusznie zresztą,
  • 1:23 - 1:26
    pokolenie YouTube.
  • 1:26 - 1:31
    Co te wydarzenia i zdjęcia mają wspólnego?
  • 1:31 - 1:34
    Wszystkie wskazują na to, co jest widoczne,
  • 1:34 - 1:37
    oraz co się za nimi kryje.
  • 1:37 - 1:42
    To niewidzialne więzy współczucia,
  • 1:42 - 1:45
    spajające nas wszystkich
  • 1:45 - 1:49
    w ludzką społeczność.
  • 1:50 - 1:53
    Zdjęcia te demonstrują,
  • 1:53 - 1:55
    że czujemy ból innych,
  • 1:55 - 1:57
    nieważne jak są daleko.
  • 1:57 - 2:00
    Pokazują też jasno,
  • 2:00 - 2:04
    że wierzymy w coś więcej.
  • 2:04 - 2:07
    Pokazują, że istnieje
  • 2:07 - 2:12
    poczucie moralności niezależne od wiary, religii
  • 2:12 - 2:16
    czy kontynentu, który zamieszkujemy.
  • 2:16 - 2:18
    Nie tylko pozwala nam ono
  • 2:18 - 2:20
    łączyć się w bólu i wierze w ideały
  • 2:20 - 2:22
    ale też zobowiązuje nas do działania,
  • 2:22 - 2:24
    w obliczu niesprawiedliwości
  • 2:24 - 2:26
    agresji i problemów, które można naprawić.
  • 2:26 - 2:29
    agresji i problemów, które można naprawić.
  • 2:30 - 2:34
    Jest taka anegdota o szwedzkim Premierze Olofie Palme,
  • 2:34 - 2:37
    jechał na spotkanie z Ronaldem Reaganem.
  • 2:37 - 2:39
    Zanim przyjechał, Reagan spytał...
  • 2:39 - 2:41
    Był to szwedzki Premier z ramienia socjaldemokratów...
  • 2:41 - 2:43
    "Czy to komunista?"
  • 2:44 - 2:48
    Padła odpowiedź, "Nie Panie Prezydencie, jest antykomunistą."
  • 2:48 - 2:51
    Reagan odparł, "Jakim jest komunistą mnie nie obchodzi."
  • 2:51 - 2:53
    (Śmiech)
  • 2:53 - 2:56
    Reagan zapytał Olofa Palme,
  • 2:56 - 2:59
    socjaldemokratycznego Premiera Szwecji,
  • 2:59 - 3:03
    "W co Pan wierzy? Chce Pan walczyć z bogatymi?"
  • 3:03 - 3:06
    Odpowiedział, "Nie, chcę walczyć z biedą."
  • 3:06 - 3:09
    Wszystkim musimy dać szansę
  • 3:09 - 3:12
    na zrealizowanie swojego potencjału.
  • 3:13 - 3:17
    Wierzę, że istnieje poczucie moralności i etyki,
  • 3:17 - 3:20
    które dzielą ludzie
  • 3:20 - 3:23
    każdej wiary, oraz ci bez wiary.
  • 3:24 - 3:28
    Nowością jest natomiast, możliwość
  • 3:28 - 3:30
    błyskawicznej komunikacji,
  • 3:30 - 3:33
    komunikacji globalnej.
  • 3:33 - 3:35
    Możemy znaleźć wspólny język
  • 3:35 - 3:37
    z ludźmi, których nigdy nie spotkamy,
  • 3:37 - 3:42
    ale których możemy poznać w sieci
  • 3:42 - 3:44
    i dzięki innym metodom,
  • 3:44 - 3:46
    możemy je wykorzystać
  • 3:46 - 3:49
    i wspólnie walczyć
  • 3:49 - 3:52
    z problemami i niesprawiedliwością,
  • 3:52 - 3:54
    które należy naprawić.
  • 3:54 - 3:57
    Sądzę, że to unikalny okres w historii.
  • 3:57 - 4:00
    Początek czegoś takiego jak
  • 4:00 - 4:04
    prawdziwie globalne społeczeństwo.
  • 4:04 - 4:07
    200 lat temu handlowi niewolnikami
  • 4:07 - 4:11
    sprzeciwił się William Wilberforce z grupą protestujących.
  • 4:12 - 4:14
    Protestowali w Wlk. Brytanii,
  • 4:14 - 4:17
    długo czekając na publiczne poparcie.
  • 4:17 - 4:21
    Wygrali po 24 latach.
  • 4:21 - 4:24
    Co mogliby zdziałać ze swoimi materiałami
  • 4:24 - 4:28
    gdyby dostępne im były współczesne środki komunikacji
  • 4:28 - 4:30
    by przekonać innych?
  • 4:30 - 4:32
    Albo Eglantyne Jebb,
  • 4:32 - 4:35
    która 90 lat temu stworzyła Save the Children.
  • 4:35 - 4:39
    Była tak poruszona wydarzeniami w Austrii,
  • 4:39 - 4:43
    w następstwie II Wojny Światowej i losem dzieci
  • 4:43 - 4:47
    z pokonanych Austriackich rodzin,
  • 4:47 - 4:49
    że postanowiła działać.
  • 4:49 - 4:51
    Musiała chodzić po domach,
  • 4:51 - 4:54
    rozdawać ulotki, aby przekonać ludzi do przyjścia
  • 4:54 - 4:57
    na zgromadzenie w Royal Albert Hall
  • 4:57 - 5:00
    i w efekcie dać początek Save the Children,
  • 5:00 - 5:03
    międzynarodowej organizacji uznawanej za jedną
  • 5:03 - 5:07
    z najlepszych tego typu instytucji w kraju i na świecie.
  • 5:07 - 5:09
    O ile więcej mogłaby zdziałać,
  • 5:09 - 5:12
    dzięki współczesnym środkom komunikacji,
  • 5:12 - 5:15
    aby przekonać innych by walczyli
  • 5:15 - 5:17
    z tą niesprawiedliwością?
  • 5:17 - 5:20
    Spójrzmy na wydarzenia ostatnich 10 lat.
  • 5:20 - 5:23
    Na Filipinach w 2001 roku, Prezydent Estrada...
  • 5:23 - 5:28
    Milion osób esemesowało o korupcji jego rządów,
  • 5:28 - 5:33
    co przyniosło ich koniec - nazwano to 'coup de text'.
  • 5:34 - 5:39
    W Zimbabwe, pierwsze wybory pod Robertem Mugabe:
  • 5:39 - 5:42
    Można było przesłać zdjęcia sytuacji
  • 5:42 - 5:45
    w komisjach wyborczych komórką.
  • 5:45 - 5:49
    dlatego Premier nie mógł "poprawić" wyników wyborów.
  • 5:49 - 5:53
    W Birmie zakonnicy blogowali
  • 5:53 - 5:57
    o sytuacji w państwie, do tej pory owianej tajemnicą
  • 5:57 - 5:59
    blogi opowiedziały światu o represjach,
  • 5:59 - 6:01
    straconych istnieniach,
  • 6:01 - 6:04
    prześladowaniach i o Aung San Suu Kyi,
  • 6:04 - 6:08
    jednej z pierwszych "więźniarek sumienia" na świecie,
  • 6:08 - 6:10
    wreszcie ją usłyszano.
  • 6:10 - 6:14
    W Iranie ludzie także się angażują,
  • 6:14 - 6:17
    pamiętając o śmierci Nedy,
  • 6:17 - 6:23
    udzielają schronienia przed irańską policją,
  • 6:23 - 6:26
    tym którzy blogują z Iranu,
  • 6:26 - 6:29
    zmieniając adres na Teheran, Iran,
  • 6:29 - 6:31
    by utrudnić pracę służbom bezpieczeństwa.
  • 6:31 - 6:35
    Technologia to wszystko umożliwia:
  • 6:35 - 6:42
    połączenie moralności z przepływem informacji
  • 6:42 - 6:45
    i możliwością globalnej organizacji.
  • 6:45 - 6:49
    Po raz pierwszy nasza społeczność ma szansę
  • 6:49 - 6:53
    całkowicie zmienić świat.
  • 6:53 - 6:56
    Polityka zagraniczna już nigdy nie będzie taka sama.
  • 6:56 - 7:01
    To ludzie a nie elity będą nią kierować. Blogerzy,
  • 7:01 - 7:04
    ludzie porozumiewający się na całym świecie.
  • 7:04 - 7:07
    200 lat temu uporaliśmy się z niewolnictwem.
  • 7:08 - 7:12
    150 lat temu głównym problemem był
  • 7:12 - 7:15
    dostęp do edukacji.
  • 7:15 - 7:20
    100 lat temu większość Europy dała obywatelom prawo głosu.
  • 7:20 - 7:25
    50 lat temu powstało państwo opiekuńcze.
  • 7:25 - 7:31
    Ostatnie 60 lat widziało faszyzm, antysemityzm, rasizm, apartheid,
  • 7:31 - 7:36
    dyskryminację na podstawie płci i preferencji seksualnych;
  • 7:36 - 7:38
    teraz pojawia się sprzeciw
  • 7:38 - 7:42
    dzięki inicjatywom by zmienić świat.
  • 7:42 - 7:46
    Rok temu byłem z Nelsonem Mandelą w Londynie,
  • 7:46 - 7:51
    na koncercie z okazji jego urodzin,
  • 7:51 - 7:56
    i sukcesów jego fundacji.
  • 7:56 - 8:00
    Siedziałem obok niego. Czułem się zaszczycony.
  • 8:00 - 8:03
    Amy Winehouse weszła na scenę.
  • 8:03 - 8:07
    Nelson Mandela był zaskoczony jej wyglądem,
  • 8:07 - 8:11
    więc wyjaśniłem kim jest.
  • 8:12 - 8:18
    Amy powiedziała: "Mam wiele wspólnego z Nelsonem Mandelą.
  • 8:18 - 8:23
    Mój mąż także spędził długie lata w więzieniu."
  • 8:23 - 8:26
    (Śmiech)
  • 8:26 - 8:30
    Potem, Nelson Mandela pojawił się na scenie,
  • 8:30 - 8:33
    by wyjaśnić jakie zadania nas czekają.
  • 8:33 - 8:37
    Powiedział, że wspiął się na wysoką górę,
  • 8:37 - 8:41
    podważając i eliminując rasizm i kończąc apartheid.
  • 8:41 - 8:44
    Ale nowe wyzwania czekają:
  • 8:44 - 8:48
    ubóstwo, zmiany klimatyczne, to wyzwania globalne
  • 8:48 - 8:50
    potrzebujące globalnych rozwiązań,
  • 8:50 - 8:54
    potrzebujące globalnej społeczności.
  • 8:54 - 8:58
    Jesteśmy pierwszym pokoleniem, które ma szansę.
  • 8:58 - 9:01
    Możemy połączyć globalną etykę,
  • 9:01 - 9:06
    z możliwością wymiany informacji,
  • 9:06 - 9:10
    i zorganizować się by sprostać wyzwaniom,
  • 9:10 - 9:13
    o charakterze globalnym.
  • 9:13 - 9:16
    Jeden kraj nie zatrzyma zmian klimatu,
  • 9:16 - 9:19
    cały świat musi na to zapracować.
  • 9:19 - 9:21
    Kryzys gospodarczy, jak widzieliśmy,
  • 9:21 - 9:23
    nie znalazł rozwiązania w USA czy Europie;
  • 9:23 - 9:25
    potrzebny był cały świat.
  • 9:25 - 9:28
    Problemy terroryzmu i bezpieczeństwa,
  • 9:28 - 9:30
    praw człowieka i rozwoju gospodarczego;
  • 9:30 - 9:32
    Nie rozwiąże ich sama Afryka;
  • 9:32 - 9:36
    sama Ameryka czy Europa.
  • 9:36 - 9:39
    Można je rozwiązać tylko współpracując.
  • 9:39 - 9:42
    Zadaniem naszego pokolenia,
  • 9:42 - 9:45
    jest zbudowanie globalnej etyki
  • 9:45 - 9:47
    i możliwości dialogu,
  • 9:47 - 9:50
    wspólnej organizacji - społeczeństwa globalnego
  • 9:50 - 9:54
    zbudowanego na tej etyce, ale którego instytucje
  • 9:54 - 9:58
    będą pracować na nową przyszłość.
  • 9:58 - 10:03
    Jako pierwsi w historii mamy taką szansę.
  • 10:03 - 10:05
    Weźmy zmiany klimatu:
  • 10:05 - 10:07
    Czy to nie skandaliczne,
  • 10:07 - 10:11
    że wiemy o zmianach klimatu,
  • 10:11 - 10:14
    że możemy pomóc ubogim państwom
  • 10:14 - 10:16
    uporać się z nimi,
  • 10:16 - 10:19
    że chcemy stworzyć globalny rynek emisji,
  • 10:19 - 10:21
    ale nie ma globalnej instytucji,
  • 10:21 - 10:23
    która zyskałaby poparcie ludzi
  • 10:23 - 10:25
    i zajęłaby się tym?
  • 10:25 - 10:28
    Oczekuję, że za kilka miesięcy w Kopenhadze
  • 10:28 - 10:30
    podjęte zostaną działania,
  • 10:30 - 10:32
    by taką instytucję stworzyć.
  • 10:32 - 10:34
    Będącą w stanie sprostać
  • 10:34 - 10:37
    wyzwaniu przekonania całego świata
  • 10:37 - 10:39
    do bardziej "zielonej" polityki.
  • 10:40 - 10:45
    (Brawa)
  • 10:46 - 10:51
    Jednym z powodów, dla których sama instytucja nie wystarczy
  • 10:51 - 10:53
    jest potrzeba przekonania ludzi,
  • 10:53 - 10:55
    by zmienili swoje zachowanie,
  • 10:55 - 10:58
    potrzebna jest etyka sprawiedliwości i odpowiedzialności,
  • 10:58 - 11:00
    globalna i międzypokoleniowa.
  • 11:00 - 11:02
    A kryzys gospodarczy?
  • 11:02 - 11:08
    Jeśli mieszkańcy ubogich krajów mogą być dotknięci
  • 11:08 - 11:12
    przez kryzys zapoczątkowany w Nowym Jorku,
  • 11:12 - 11:14
    jeśli kredyty subprime
  • 11:14 - 11:16
    mogą być przenoszone do innych krajów
  • 11:16 - 11:18
    wiele razy by wylądować w bankach Islandii,
  • 11:18 - 11:20
    czy Wielkiej Brytanii,
  • 11:20 - 11:23
    wpływając na prywatne oszczędności,
  • 11:23 - 11:26
    to nie można polegać na nadzorze państwa.
  • 11:26 - 11:29
    Do stabilności finansowej,
  • 11:29 - 11:32
    miejsc pracy i rozwoju gospodarczego
  • 11:32 - 11:35
    potrzeba globalnych instytucji ekonomicznych,
  • 11:35 - 11:37
    nadzorujących ten rozwój
  • 11:37 - 11:39
    i działających z przekonaniem,
  • 11:39 - 11:42
    że dobrobyt na świecie jest niepodzielny.
  • 11:42 - 11:45
    Następnym krokiem powinno być stworzenie instytucji
  • 11:45 - 11:49
    propagujących odpowiedzialność i sprawiedliwość
  • 11:49 - 11:51
    a nie to, co było podstawą
  • 11:51 - 11:56
    rozwoju sektora finansów w ostatnich latach.
  • 11:56 - 12:00
    Potrzebne są rozwój i współpraca między naszymi państwami
  • 12:00 - 12:05
    a ubogą resztą świata.
  • 12:05 - 12:09
    Nie ma teraz podstaw przyszłej współpracy,
  • 12:09 - 12:12
    ale dzięki poczuciu globalnej etyki
  • 12:12 - 12:15
    i społeczności można je zbudować.
  • 12:15 - 12:18
    Rozmawiałem z prezydentem Sierra Leone.
  • 12:18 - 12:21
    Żyje tam pół miliona ludzi,
  • 12:21 - 12:25
    wśród nich tylko 80 lekarzy, 200 pielęgniarek,
  • 12:25 - 12:28
    i 120 położnych.
  • 12:28 - 12:32
    Nie można zapewnić opieki medycznej
  • 12:32 - 12:35
    bez personelu medycznego.
  • 12:35 - 12:37
    W Tanzanii spotkałem dziewczynę, Miriam.
  • 12:37 - 12:39
    W Tanzanii spotkałem dziewczynę, Miriam.
  • 12:39 - 12:43
    Miała 11 lat, jej rodzice umarli na AIDS.
  • 12:43 - 12:45
    Miała 11 lat, jej rodzice umarli na AIDS.
  • 12:45 - 12:48
    Osierocona, przekazywana była
  • 12:48 - 12:51
    z rąk do rąk.
  • 12:51 - 12:53
    Była zakażona HIV,
  • 12:53 - 12:55
    chora na gruźlicę.
  • 12:55 - 12:59
    Gdy ją spotkałem miała obdarte ubrania, była boso.
  • 12:59 - 13:02
    Każda dziewczynka w jej wieku,
  • 13:02 - 13:05
    wygląda radośnie w przyszłość,
  • 13:05 - 13:09
    a w jej oczach obecny był niewypowiedziany smutek
  • 13:09 - 13:14
    gdybym tylko mógł go opisać,
  • 13:14 - 13:18
    fundusz na rzecz HIV/AIDS
  • 13:18 - 13:21
    dostałby wiele dotacji.
  • 13:21 - 13:25
    Musimy zbudować odpowiednie stosunki między krajami
  • 13:25 - 13:27
    biednymi i bogatymi,
  • 13:27 - 13:30
    by kraje ubogie stały się samodzielne,
  • 13:30 - 13:33
    dzięki inwestycjom w sektorze rolnictwa,
  • 13:33 - 13:37
    Afryka powinna eksportować a nie importować jedzenie.
  • 13:37 - 13:39
    Problemy praw człowieka
  • 13:39 - 13:42
    i bezpieczeństwa istnieją w wielu państwach.
  • 13:42 - 13:47
    Birma jest zniewolona, Zimbabwe zlane krwią,
  • 13:47 - 13:50
    w Sudanie giną tysiące ludzi,
  • 13:50 - 13:53
    w wojnach, którym można zapobiec.
  • 13:53 - 13:56
    W Muzeum Dzieci w Rwandzie
  • 13:56 - 14:00
    jest zdjęcie 10 letniego chłopca,
  • 14:00 - 14:06
    to muzeum upamiętnia zabitych podczas ludobójstwa,
  • 14:06 - 14:10
    milion osób straciło wtedy życie.
  • 14:10 - 14:13
    Jest tam zdjęcie chłopca, Dawida.
  • 14:13 - 14:17
    Obok niego umieszczona jest informacja.
  • 14:17 - 14:20
    "Dawid, 10 lat"
  • 14:20 - 14:23
    "Chce zostać lekarzem"
  • 14:23 - 14:27
    "Lubi piłkę nożną. Uwielbia sprawiać,
  • 14:27 - 14:30
    że ludzie się śmieją."
  • 14:30 - 14:33
    "Jak umarł?"
  • 14:33 - 14:35
    "Tortury."
  • 14:35 - 14:40
    "Ostatnie słowa do matki, która podzieliła jego los:"
  • 14:40 - 14:44
    "Nie martw się, ONZ do nas dotrze."
  • 14:44 - 14:47
    Ale tak się nie stało.
  • 14:47 - 14:49
    A on w nas wierzył.
  • 14:49 - 14:52
    Mieliśmy im pomóc,
  • 14:52 - 14:54
    ale tego nie zrobiliśmy.
  • 14:54 - 14:56
    Musimy stworzyć instytucje na rzecz
  • 14:56 - 14:58
    pokoju i pomocy humanitarnej,
  • 14:59 - 15:02
    odbudowy i bezpieczeństwa,
  • 15:02 - 15:05
    niosące pomoc niespokojnym rejonom.
  • 15:05 - 15:08
    To chcę wam przekazać:
  • 15:08 - 15:11
    Mamy wszystko potrzebne do stworzenia globalnej społeczności.
  • 15:11 - 15:17
    Sami możemy stworzyć potrzebne instytucje.
  • 15:17 - 15:21
    Globalna etyka wprowadzi sprawiedliwość i odpowiedzialność,
  • 15:21 - 15:24
    by mogły one działać.
  • 15:24 - 15:27
    Nie możemy stracić tej szansy.
  • 15:27 - 15:31
    W tym dziesięcioleciu, z Obamą w Ameryce,
  • 15:31 - 15:34
    dzięki współpracy całego świata,
  • 15:34 - 15:36
    możemy stworzyć globalne instytucje,
  • 15:36 - 15:38
    dla środowiska, finansów
  • 15:38 - 15:40
    bezpieczeństwa, rozwoju,
  • 15:40 - 15:43
    bo jesteśmy odpowiedzialni za dobrobyt świata,
  • 15:43 - 15:46
    chcemy połączyć świat i razem
  • 15:46 - 15:50
    znaleźć rozwiązania powszechnych problemów.
  • 15:50 - 15:55
    W Rzymie gdy Cyceron przemawiał do ludu,
  • 15:55 - 16:01
    ludzie komentowali: "Wspaniała przemowa."
  • 16:01 - 16:03
    Ale w Grecji,
  • 16:03 - 16:06
    gdy Demosthenes przemawiał,
  • 16:06 - 16:09
    ludzie mówili to samo, a potem
  • 16:09 - 16:11
    dodawali "Wyruszajmy."
  • 16:11 - 16:14
    Weźmy z nich przykład.
  • 16:14 - 16:15
    Dziękuję.
  • 16:15 - 16:21
    (Brawa)
Title:
Gordon Brown: Wykorzystanie sieci dla dobra świata
Speaker:
Gordon Brown
Description:

To szczególny moment w historii, mówi Premier Wielkiej Brytanii - Gordon Brown: możemy wykorzystać możliwości jakie daje nam nowoczesna łączność, aby wykształcić pojęcie globalnej etyki i pracować razem nad problemami biedy, bezpieczeństwa, zmian klimatycznych i ekonomii.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
16:21
Kinga Skorupska added a translation

Polish subtitles

Revisions