James Cameron:Trước Avatar...một cậu bé tò mò

Những bộ phim chi phí lớn (và lợi nhuận còn lớn hơn) của James Cameron đã tự sáng tạo ra những thế giới tưởng tượng của chúng. Trong bài phát biểu này, James kể lại sự say mê của ông với những điều kỳ diệu -- từ việc đọc những tiểu thuyết viễn tưởng tới lặn xuống đáy đại dương -- và làm thế nào mà đam mê này mang đến thành công cho những bộ phim bom tấn như "Aliens", "The Terminator", "Titanic" và "Avatar".

Tôi lớn lên cùng với một chế độ đọc những cuốn tiểu thuyết viễn tưởng đều đặn

Khi học cấp ba, tôi bắt xe buýt đến trường

đi về mỗi lượt một tiếng mỗi ngày.

Và tôi đã luôn miệt mài ngấu nghiến đọc sách,

sách viễn tưởng

chúng đã đưa tôi đến những thế giới khác

và làm thỏa mãn, qua những câu chuyện của chúng,

sự tò mò vô độ của tôi.

Và các bạn biết đấy, sự tò mò đó cũng đã tự biểu lộ

qua việc mỗi lần tôi không đi học

là y như rằng tôi vào rừng

leo núi và lấy các "mẫu vật"

ếch và rắn rồi côn trùng rồi nước hồ

và mang nó về, quan sát bằng kính hiển vi.

Các bạn biết đấy, tôi luôn là một gã mê khoa học.

Nhưng tất cả những thứ đó cũng chỉ là những nỗ lực để hiểu về thế giới

hiểu sự giới hạn của các khả năng

Và tình yêu của tôi cho khoa học viễn tưởng

thật sự dường như đã phản ánh qua thế giới xung quanh tôi,

bởi vì khi đó, vào cuối thập niên 60,

chúng ta đang lên mặt trăng,

chúng ta đang thám hiểm đáy các đại dương.

Jacques Costeau đã đến phòng khách nhà chúng ta

với những chương trình đặc biệt của ông và cho ta thấy

các loài vật và những nơi lạ và cả một thế giới thần kỳ

mà chúng ta chưa bao giờ tưởng tượng ra trước đó.

Điều đó như cộng hưởng

với cái phần viễn tưởng trong đó.

Và tôi từng là một họa sĩ.

Tôi có thể vẽ. Tôi có thể tô màu

Và tôi biết rằng, vì lúc đó chưa có video game,

cũng không có đầy các thứ như phim đồ họa CG

những hình ảnh trong phim

Tôi phải tự tưởng tượng ra những hình ảnh đó trong đầu

Các bạn biết đấy, chúng ta đều như vậy, những đứa trẻ đều phải

đọc một cuốn sách, và qua miêu tả của tác giả

đưa những hình ảnh trong phim vào đầu chúng ta.

Và tôi đáp lại những điều này bằng cách vẽ, tô màu

những sinh vật ngoài hành tinh, thế giới ngoài hành tinh

người máy, tàu vũ trụ, tất cả những thứ đó

Tôi cứ bị bắt gặp trong lớp toán

tô vẽ đằng sau quyển sách giáo khoa

Đó là sự sáng tạo

cần được có cơ hội phát tiết ra.

Và một điều rất thú vị đã xảy ra, trong các chương trình của Jacques Cousteau

tôi đã thực sự thích thú trước sự thật rằng

trên Trái Đất cũng có một thế giới "ngoài hành tinh"

Tôi sẽ không cần phải rời khỏi trái đất

trên một con tàu vũ trụ

Điều đó đã dường như là hoàn toàn không thể.

Nhưng đã có một thế giới mà tôi đã thật sự có thể đến,

ngay trên Trái Đất này,một nơi rất phong phú và đẹp mê hồn

như tất cả những gì tôi đã tưởng tượng

khi đọc sách.

Tôi quyết định trở thành một thợ lặn

ở tuổi 15.

Và điều khó khăn duy nhất lúc đó là tôi sống

trong một ngôi làng nhỏ ở Canada,

cách biển tới 600 dặm.

Nhưng tôi không lấy thế làm nhụt chí.

Tôi kỳ kèo cha tôi đến khi cuối cùng ông cũng tìm thấy

một lớp dạy lặn ở Buffalo, New York,

ngay ở bên kia biên giới từ nơi chúng tôi sống.

Và tôi đã thực sự được cấp chứng nhận

ở một bể bơi ở YMCA vào cuối mùa đông

ở Buffalo, New York.

Nhưng tôi cũng chưa được thấy đại dương, một đại dương thực sự

cho tới hai năm sau,

cho đến khi chúng tôi chuyển đến California.

Từ lúc đó, trong vòng

40 năm,

tôi đã lặn khoảng 3000 giờ dưới nước,

Trong đó có 500 giờ lặn bằng tàu lặn.

Và tôi học được rằng thế giới dưới đáy đại dương

và ngay cả ở các đại dương không sâu lắm,

cũng đều chứa đựng vô vàn sự sống kỳ diệu

vượt qua trí tưởng tượng của chúng ta.

Trí tưởng tượng của thiên nhiên không có biên giới

so với chúng ta

trí tưởng tượng nhỏ bé của con người

Đến bây giờ tôi vẫn hoàn toàn tôn sùng và sợ hãi

những điều tôi khi tôi đi lặn.

Và tình yêu của tôi với đại dương vẫn cứ tiếp tục

và vẫn sâu đậm như ngày nào.

Nhưng khi tôi lớn lên và chọn lấy một nghề nghiệp

đó là nghề làm phim.

Và điều đó có vẻ là cách tốt nhất để hài hòa

giữa khát vọng của tôi được kể những câu chuyện

với khát vọng tạo ra hình ảnh.

Và tôi, như một đứa trẻ, cứ tiếp tục vẽ những trang truyện.

Và làm phim chính là cách đặt những bức hình và những câu chuyện

lại với nhau. Điều đó nghe thật có lý.

Và tất nhiên những câu chuyện mà tôi đã chọn để kể

là những cậu chuyện khoa học viễn tưởng: "Terminator", "Aliens"

và "The Abyss."

Và với "The Abyss", tôi hòa chung tình yêu của mình

dành cho thế giới nước và việc lặn với cùng việc làm phim.

Nên các bạn biết đấy, kết hợp hai niềm đam mê với nhau.

Rồi một vấn đề rất thú vị nảy ra từ "The Abyss"

đó là phải giải quyết một vấn đề cụ thể

để truyền tải câu chuyện trong bộ phim đó,

đó là làm sao để tạo ra thứ sinh vật bằng chất lỏng trong phim,

chúng tôi đã đưa vào sử dụng công nghệ đồ họa máy tính, CG(Computer Graphics).

Và kết quả là nhân vật có bề mặt mềm đầu tiên

với cử động được dựng bằng CG

điều chưa từng có trước đây

Và mặc dù bộ phim không thu được lợi nhuận nào,

tôi phải thừa nhận là chỉ đủ thu hồi vốn,

nhưng tôi đã nhận thấy một điều thật bất ngờ, đó là người xem,

người xem trên toàn cầu, đã bị mê hoặc

bởi phép màu của bộ phim.

Các bạn biết đấy, theo định luật của Arthur Clarke,

đó là những công nghệ thực sự tiên tiến và phép màu hoàn toàn không khác nhau.

Họ đã được xem điều gì đó giống như phép màu.

Và điều đó khiến tôi rất hứng thú.

Và tôi nghĩ, "Wow, đây là một điều rất cần được đưa vào

trong nghệ thuật điện ảnh."

Thế là, với "Terminator 2", bộ phim tiếp theo của tôi,

chúng tôi lại tiến xa hơn.

Làm việc với ILM, chúng tôi tạo ra gã người kim loại lỏng

trong phim đó. Thành công của bộ phim đã chênh vênh

phụ thuộc vào hiệu ứng đó có đem lại kết quả mong muốn hay không.

Nhưng nó đã thành công. Chúng tôi lại tạo ra phép màu..

Chúng tôi thu được phản hồi tương tự từ khán giả.

Mặc dù chúng tôi đã kiếm được khá là nhiều tiền hơn từ bộ phim đó.

Thế là, kết nối một đường thẳng qua hai điểm

của kinh nghiệm.

ta sẽ nhận ra đây sẽ là một thế giới hoàn toàn khác.

một thế giới của sự sáng tạo

dành cho nghệ sĩ làm phim.

Thế là, tôi khởi đầu một công ty với Stan Winston

người bạn tốt của tôi Stan Winston,

một nhà trang điểm và thiết kế sinh vật đại tài

vào lúc đó, và công ty được đặt tên là Digital Domain.

Ý tưởng cơ bản của công ty là

chúng tôi sẽ nhảy cóc qua

quá trình analog của máy in quang học và những thứ tương tự,

chúng tôi đi thẳng đến việc sản xuất bằng kỹ thuật số.

Chúng tôi đã làm vậy, và nó cho chúng tôi một lợi thế cạnh tranh trong một khoảng thời gian.

Nhưng chúng tôi tự thấy mình tụt hậu vào giữa thập niên 90

trong việc thiết kế các sinh vật và nhân vật

mà là mục đích khiến chúng tôi sáng lập ra công ty

Vì thế, tôi viết một bản thảo có tên là "Avatar"

dự định tạo bước đột phá

trong hiệu ứng hình ảnh,

trong các hiệu ứng CG, vượt trội,

với những nhân vật thật có cảm xúc con người

được tạo ra bởi CG

Và những nhân vật chính đều sẽ được tảo bởi CG

Thế giới cũng sẽ là CG

Nhưng nỗ lực đó đã bị ngăn lại.

Và tôi đã được những người thân cận trong công ty nói rằng

chúng ta sẽ không thể làm được điều đó trong tương lai gần.

Thế là tôi gác dự định lại, và làm bộ phim khác về con tàu lớn bị đắm.

(Tiếng cười)

Tôi đến và diễn thuyết về nó cho cả studio nghe về một chuyện tình Romeo và Juliet trên một con tàu.

Nó sẽ là một bộ phim siêu lãng mạn

một bộ phim đầy đam mê.

Thật ra thì, điều tôi đã muốn làm là

lặn đến xác của chiếc "Titanic."

Và đó là lý do tôi đã làm bộ phim.

(Vỗ tay)

Đó là sự thật. Lúc đó, đoàn làm phim không biết điều đó.

Nhưng tôi cố thuyết phục họ, tôi nói,

"Chúng ta sẽ lặn vào xác tàu. Chúng ta sẽ quay cảnh thật.

Chúng ta sẽ dùng đoạn làm đoạn đầu trong phim.

Nó sẽ rất quan trọng. Nó sẽ là một điểm móc nối tuyệt vời cho việc tiếp thị."

Và tôi dụ được họ tài trợ cho chuyến du hành.

(Tiếng cười).

Nghe có vẻ điên rồ. Nhưng đó là minh chứng cho việc

trí tưởng tượng của bạn tạo ra hiện thực.

Vì thực sự chúng tôi đã tạo ra hiện thực sáu tháng sau khi

tôi đã thấy mình đang ngồi trong một con tàu ngầm của Nga

hai dặm rưỡi dưới đáy bắc Đại Tây Dương,

nhìn con tàu Titanic thật qua một cửa sổ quan sát.

không phải phim, không phải HD, mà là thật.

(Vỗ tay)

Điều đó đã làm tôi cực kỳ hưng phấn.

Và chuyến du hành đã cần nhiều sự chuẩn bị, chúng tôi phải tạo ra các máy quay

đèn chiếu sáng, nhiều thứ khác.

Nhưng, điều đã gây ấn tượng với tôi là

lần đi lặn ấy, những lần lặn sâu ấy,

giống một chuyến bay vào vũ trụ như thế nào.

Các bạn biết đấy, cũng có kỹ thuật hiện đại

cũng cần kế hoạch lớn.

Và bạn cũng vào một cái khoang, cũng đi vào bóng tối

vào nơi hung hiểm

nơi không có hy vọng sống sót

một khi bạn không thể tự về được

Và tôi nghĩ, "Wow tôi như

đang sống trong một bộ phim khoa học viễn tưởng.

Thật là tuyệt."

Và vì thế tôi như bị chích bởi những con bọ của những chuyến thám hiểm đại dương.

Dĩ nhiên, sự tò mò, những phần khoa học trong đó.

Đó đã là tất cả. Đó là phiêu lưu.

Đó là sự tò mò. Đó là tưởng tượng.

Và đó là một trải nghiệm mà

Hollywood không cho tôi được.

Bởi vì, các bạn biết đấy, tôi có thể tưởng tượng một loài sinh vật và tôi cũng có thể

tạo ra một hình ảnh thị giác của nó. Nhưng tôi đã không thể tưởng tưởng một loài vật mà tôi đang trông thấy

ngoài cánh cửa số kia.

Khi chúng tôi làm tiếp vài chuyến phiêu lưu nữa

Tôi đã trông thấy những loài vật với lỗ thủy nhiệt

và thỉnh thoảng vài thứ tôi chưa từng thấy trước đây,

thỉnh thoảng vài thứ chưa từng ai thấy trước đây.

những thứ thực ra khoa học chưa nhắc đến

vào thời điểm mà chúng tôi thấy và chụp ảnh chúng.

Thế là, tôi hoàn toàn bị chúng mê hoặc

và phải làm nhiều chuyến hơn.

Và thế là, tôi thực sự đưa ra một quyết định gây tò mò.

Sau thành công của Titanic,

tôi bảo "Được rồi, tôi sẽ tạm bỏ công việc

của một nhà làm phim Hollywood

và tôi sẽ chuyển sang làm nhà thám hiểm một thời gian."

Và thế là, chúng tôi lên kế hoạch

cho những chuyến khám phá đó.

Và chúng tôi quyết định đến Bismark.

khám phá nơi này bằng những con thiết bị tự động.

Chúng tôi quay lại xác tàu Titanic

Dùng những con bot do chúng tôi chế ra

có gắn một sợi cáp quang.

Và ý tưởng là đi vào bên trong để làm một cuộc nội

khảo sát con tàu, điều chưa từng được làm.

Chưa ai từng nhìn vào bên trong cái xác tàu. Chưa ai có phương tiện để làm điều đó

thế nên chúng tôi tạo ra công nghệ để làm điều đó.

Thế là, các bạn biết đấy, giờ tôi ở đây, trên boong

con tàu Titanic, ngồi trong một chiếc tàu ngầm

và nhìn ra những sàn gỗ trông giống như sàn gỗ này,

nơi tôi biết ban nhạc đã từng chơi.

Và tôi tiếp tục điều khiển con rô bốt

qua hành lang của con tàu.

Khi tôi bảo, tôi đang vận hành nó,

nhưng tâm trí tôi thì ở trên cái máy,

Tôi cảm giác như tôi đang hiện hữu một cách vật lý

ngay bên trong xác tàu Titanic.

Và đó là thứ cảm giác kỳ quái nhất

trong những cảm giác ngờ ngợ mà tôi đã từng có,

bởi tôi biết trước được trước khi tôi rẽ một khúc cua

thứ gì sẽ có ở đó trước khi ánh sáng

của cái máy rọi vào nó,

bởi tôi đã đi qua lại cảnh dựng của phim hàng tháng trời

trong lúc chúng tôi làm bộ phim.

Và cảnh dựng được bố trí theo bản sao chính xác

theo bản vẽ kỹ thuật của con tàu.

Đó đã là một trải nghiệm thật tuyệt vời.

Và nó khiến tôi thực sự nhận ra rằng

sự trải nghiệm về sự hiện hữu ở một nơi khác

mà các bạn thực sự có thể dùng những con rôbôt hiện thân tự động hóa,

sẽ khiến ý thức của bạn hòa nhập vào cái máy

vào một thể tồn tại khác.

Một cảm giác nằm sâu trong tâm trí.

Và có thể là một tia sáng nhỏ rọi vào những gì sẽ có thể diễn ra

tron vài thập kỷ nữa

khi ta bắt đầu có những cơ thể nửa người nửa máy

phục vụ cho việc khám phá hoặc những thứ khác

trong số những

tương lai sau - con người

mà tôi có thể tưởng tượng

với cương vị là một người hâm mộ khoa học viễn tưởng.

Vậy là, tôi đã hoàn thành những chuyến du hành đó,

và thực sự bắt đầu hiểu rõ giá trị của những điều nằm sâu dưới đó,

ví dụ như những miệng phun dưới đáy đại dương,

nơi chúng tôi đã thấy những loài vật rất rất đáng kinh ngạc.

Cơ bản chúng chính là những sinh vật "ngoài hành tinh" nằm ngay trên trái đất.

Chúng sống trong môi trường hóa tổng hợp.

Chúng không tồn tại nhờ ánh nắng

như chúng ta.

Và các bạn sẽ thấy những con vật sống cạnh

những dòng chảy

nóng đến 500 độ C.

Các bạn nghĩ làm sao mà những sinh vật đấy có thể tồn tại được.

Cũng trong thời gian đó

tôi trở nên rất hứng thú với khoa học vũ trụ,

một lần nữa, do ảnh hưởng của khoa học viễn tưởng, khi còn là một đứa trẻ.

Và tôi hào hứng tham gia vào

cộng đồng không gian,

thực sự hợp tác với NASA,

ngồi trong hội đồng tư vấn của NASA,

lên kế hoạch cho những nhiệm vụ không gian thật sự

đến Nga, đến thăm trạm chuẩn bị du hành,

những giao thức y sinh học,

và tất cả những thứ giống như vậy,

để thực sự đi và bay đến trạm không gian quốc tế

với những hệ thống camera 3D của chúng tôi.

Và điều này thực sự hấp dẫn.

Nhưng điều tôi đã làm là mang theo các nhà khoa học về không gian

theo chúng tôi xuống dưới sâu.

Đưa họ xuống để học có thể đến gần

những nhà khoa học vũ trụ, khoa học hành tinh,

những người hứng thú với những môi trường đặc biệt,

đưa họ xuống miệng núi lửa ngầm, và cho họ thấy,

và lấy mẫu vật và thử nghiệm các dụng cụ, và cứ thế.

Vậy là chúng tôi làm phim tài liệu

nhưng thực ra là đang làm khoa học,

chính xác là khoa học không gian.

Tôi đã hoàn toàn đóng lại vòng tròn

giữa việc là một người hâm mộ khoa học viễn tưởng

khi còn là một đứa trẻ

và việc làm khoa học một cách thực sự.

Và các bạn biết đấy, trên con đường của chuyến phiêu lưu

khám phá,

tôi đã học được rất nhiều.

Tôi học được nhiều thứ về khoa học. Nhưng tôi còn học được rất nhiều

về khả năng lãnh đạo.

Bây giờ, bạn nghĩ đạo diễn phải là một nhà lãnh đạo,

lãnh đạo của, thuyền trưởng của con tàu, và tất cả những điều tương tự.

Tôi không thực sự hiểu về sự lãnh đạo

cho đến khi tôi thực hiện những chuyến hành trình đó.

Bởi vì tôi đã phải, trong một lúc nào đó, nói rằng

"Tôi đang làm gì ở đây?"

"Tại sao tôi lại làm điều này? Tôi sẽ được gì?"

Chúng tôi có kiếm được tiền từ những chương trình dở hơi này đâu cơ chứ.

Chúng tôi làm chỉ đủ hòa vốn. Không có được danh vọng gì từ nó.

Dân tình chỉ nghĩ rằng tôi đi nghỉ

giữa "Titanic" và "Avatar", ngồi giũa móng tay

nơi nào đó, ngồi trên bãi biển.

Làm những bộ phim đó, những bộ phim tài liệu đó

cho một lượng khán giả rất hạn chế.

Không danh tiếng, không vinh quang, không tiền bạc. Mình đang làm gì cơ chứ?

Các bạn làm điều đó vì chính nhiệm vụ đó

vì sự thách thức

và đại dương là môi trường thách thức nhất,

để tận hưởng sự khám phá

và cho mối liên kết kỳ lạ xảy ra

khi một nhóm nhỏ những con người trong một đội gắn kết chặt chẽ.

Bởi vì tôi sẽ làm những việc đó với 10-12 con người

làm việc hàng năm liên tục.

Đôi khi trên biển 2-3 tháng liền.

Và trong mối gắn kết đó, các bạn nhận ra

rằng điều quan trọng nhất

là sự tôn trọng các bạn dành cho họ

và họ dành cho các bạn, khi các bạn hoàn thành một nhiệm vụ

mà các bạn không thể giải thích cho một ai khác.

Khi các bạn quay về bờ, và các bạn nói,

"Chúng tôi đã làm điều đó, và những sợi cáp quang, và sự suy giảm,

và cái này cái kia,

tất cả những công nghệ, và sự khó khăn,

về sự biểu hiện của con người khi làm việc trên biển,

các bạn không thể giải thích điều đó cho người khác. Đó là điều mà

có thể các cảnh sát viên có, hoặc những người trong lực lượng chiến đấu đã trải qua điều gì đó cùng nhau,

và họ biết họ không bao giờ có thể giải thích điều đó.

Tạo ra một mối liên kết, mối liên kết của sự tôn trọng.

Thế là, khi tôi quay về và thực hiện bộ phim tiếp theo,

"Avatar",

tôi cố gắng áp dụng nguyên tắc tương tự của lãnh đạo

đó là khi các bạn tôn trọng nhóm của mình,

và các bạn được họ tôn trọng lại.

Và nó thực sự thay đổi mọi thứ.

Thế là, bây giờ tôi lại cùng với một nhóm nhỏ,

trong những vùng chưa được thám hiểm

thực hiện "Avatar", cùng tạo ra những công nghệ mới

chưa từng có trước đây.

Một sự hưng phấn tột cùng.

Sự thách thức tột cùng.

Và chúng tôi trở thành một gia đình, trong vòng bốn năm rưỡi.

Và nó hoàn toàn thay đổi cách tôi làm phim.

Thế nên, mọi người đã bình luận về việc làm thế nào, các bạn biết đấy,

mà bạn đã mang về những sinh vật của đại dương

và đặt chúng vào hành tinh Pandora.

Với tôi nó còn hơn cả một phương thức cơ bản trong việc kinh doanh,

chính quá trình đã thay đổi kết quả của nó.

Vậy là, làm sao để tổng kết tất cả những điều này?

Các bạn biết đấy, bài học ở đây là gì?

Tôi nghĩ điều quan trọng nhất là

sự tò mò.

Đó là thứ mạnh nhất mà bạn sở hữu.

Sự tưởng tượng là một động lực

giúp bạn thực sự thay đổi thực tế.

Và sự tôn trọng nhóm của bạn

là điều quan trọng hơn tất cả

những vòng nguyệt quế trên thế giới này.

Có những nhà làm phim trẻ

đến gặp tôi và nói, "Cho tôi ít lời khuyên để làm phim đi."

Và tôi nói, "Đừng đặt giới hạn cho bản thân.

Người khác sẽ làm điều đó cho anh/chị, vì thế đừng tự làm thế với mình,

đừng nghi ngờ bản thân mình.

Và hãy mạo hiểm."

NASA có một câu nói mà họ thích:

"Thất bại không phải là một lựa chọn."

Nhưng thất bại bắt buộc là lựa chọn

trong nghệ thuật và trong công cuộc khám phá, đó là một bước nhảy của niềm tin.

Không một nỗ lực quan trọng nào

mang tính đổi mới

mà không hàm chứa sự mạo hiểm.

Các bạn phải dám chấp nhận mạo hiểm.

Vậy, đó là suy nghĩ tôi sẽ để lại cho các bạn,

trong mọi việc các bạn đang làm,

thất bại là một lựa chọn,

nhưng sợ hãi thì không. Cảm ơn.

(Vỗ tay)