-
უკვე შევქმენით ცვლადი
ვინსტონის თვალის ზომისთვის,
-
რომელიც საშუალებას
გვაძლევს ბევრი ბეჭდვის გარეშე
-
მარტივად შევცვალოთ
ვინსტონის თვალების ზომები.
-
გაიხსენეთ, მანამდე ყოველთვის
ერთსა და იმავეს ვწერდით ოთხჯერ,
-
როცა გვინდოდა მისი
თვალების ზომები შეგვეცვალა.
-
შეგვიძლია გამოვიყენოთ ცვლადები
მაშინ, როცა ისინი ერთმანეთს არ უდრის?
-
ვთქვათ, მინდა ვინსტონი ოდნავ გავამოძრაო.
-
შემიძლია ყველა x კოორდინატის შეცვლა,
-
მაგრამ ისინი ტოლი არაა, ამიტომ
უბრალოდ რამე ცვლადით ვერ შევცვლი.
-
მაგრამ მოიცადეთ!
-
მას შემდეგ, რაც ცვლადს
ერთ რიცხვს მივანიჭებ,
-
შემიძლია მისი რიცხვივით გამოყენება,
-
ანუ, ცვლადები შეგვიძლია
მათემატიკურ გამოსახულებებშიც გამოვიყენოთ.
-
მოდით შევქმნათ ცვლადი
ვინსტონის x მდებარეობისთვის.
-
დავარქვათ var x.
-
საკმაოდ მარტივია. ახლა კი მივანიჭოთ
ვინსტონის x კოორდინატის მნიშვნელობა.
-
მისი სახე დახატულია x კოორდინატზე - 200.
-
ესეიგი var x ხდება 200.
-
ახლა შემიძლია ეს რიცხვი x ცვლადით შევცვალო
-
და როცა x შეიცვლება, ის
გაამოძრავებს ვინსტონის სახეს,
-
მაგრამ არა თვალებსა და პირს.
-
ამის შესასწორებლად, განვსაზღვროთ
თვალებისა და პირის კოორდინატები,
-
სახის კოორდინატის მიხედვით.
-
x კოორდინატები დანარჩენი
ელიფსების ცენტრები იქნება,
-
ესეიგი მისი სახე დახატულია...
-
-- ეს არის 200. ჯერ მის
მარცხენა თვალს მივხედოთ.
-
ეს ელიფსი მისი მარცხენა თვალია.
როგორც ხედავთ, დახატულია 150-ზე.
-
ეს არის 150.
-
ვიცით, რომ 150 არის 200-ზე 50-ით ნაკლები.
-
მისი მარცხენა თვალის x კოორდინატი
იქნება სახის x კოორდინატს მინუს 50
-
ეს იქნება x-ს, ანუ სახის
კოორდინატს, მინუს 50.
-
ახლა, თუ x-ს შეცვცლით,
თვალი სახეს აჰყვება.
-
მეორე თვალიც შევასწოროთ.
-
მარჯვენა თვალი 300-ზეა დახატული,
-
300, მოგეხსენებათ, 200-ზე 100-ით ნაკლებია.
-
ესეიგი მისი მარჯვენა თვალის x კოორდინატი
უნდა იყოს სახის xკოორდინატს პლუს 100
-
ეს არის x პლუს 100.
-
ახლა მხოლოდ პირი დაგვრჩა.
-
პირი დახატულია 250-ზე.
-
250 არის 200-ს პლუს 50.
-
ესეიგი პირის x კოორდინატი იქნება
სახის x კოორდინატს პლუს 50.
-
-- ამ ნაწერებს მოვაშორებ --
-
ახლა კი x-ის ცვლილებისას
ვინსტონის მთელი სახე მოძრაობს.
-
საჭიროა კიდევ რამდენიმე
საინტერესო ფაქტი იცოდეთ ცვლადებზე.
-
მას შემდეგ რაც შექმნით ცვლადს var x,
-
შეგიძლიათ მიანიჭოთ
მნიშვნელობა რამდენჯერაც გინდათ.
-
ანუ, x-ისთვის 198-ის მინიჭების შემდეგ,
-
შეგვიძლია დავწეროთ: "x ხდება 300-ს",
-
ან "x ხდება 150".
-
ამიერიდან, კომპიუტერი x-ს იმ რიცხვად
აღიქვამს, რა რიცხვიც ბოლოს მივანიჭეთ.
-
ამ შემთხვევაში - 150.
-
var-ის აკრეფა თითო ცვლადისთვის
მხოლოდ ერთხელაა საჭირო.
-
აქ რომ დამეწერა var x ხდება 150,
-
მაშინ შეიქმნებოდა ახალი ცვლადი, სახელად x,
-
რომელიც წინა ცვლად x-ს მთლიანად წაშლიდა
-
ასეთი ცვლადები ნადგურდება, აღარ არსებობს.
-
ამის შემდეგ, ცხადია, კომპიუტერი
მხოლოდ ახალ ცვლადს გამოიყენებდა.
-
ზოგჯერ ასეთი რამის გაკეთება ცუდი შედეგების
გარეშეც შეიძლება, მაგრამ არ გირჩევთ.
-
ამჯერად, მხოლოდ ერთხელ
გავაკეთებ: var x ხდება 150.
-
ესეიგი უკვე წარმატებით შეგვიძლია
ვინსტონი ეკრანზე ვამოძრავოთ.
-
გადავიდეთ ახალ საკითხზე.
-
ყოველთვის, როცა ცვლადს რამეს
უტოლებთ, ყველაფერი კარგადაა, უსაფრთხოდ.
-
რეალურად, ცვლადი მხოლოდ ტოლობის მარცხენა
მხარეს შეიძლება "გრძნობდეს თავს კარგად".
-
ეს იმიტომ, რომ კომპიუტერი მას
მხოლოდ აქ აღიქვამს ცვლადად.
-
სხვაგან, კომპიუტერი
მნიშვნელობებს კითხულობს.
-
ესეიგი, რომ დავწეროთ:
-
var x ხდება ათი და შემდეგ x ხდება x,
-
-- თითქოს დამაბნეველია --
-
მარცხნივ გვაქვს x, რაც ჩვეულებრივი
ცვლადია, დამოუკიდებელი და შეცვლადი,
-
მარჯვნივ კი უბრალოდ რიცხვი ათი გვაქვს.
-
ეს სინამდვილეში ნიშნავს, რომ
საშუალება გვაქვს ასეთი რაღაც გავაკეთოთ:
-
შემიძლია ვთქვა x ხდება x + 1.
-
ესეიგი, მარცხნივ ცვლადი ცვლადად რჩება,
-
მარჯვნივ კი გვაქვს ცვლადი,
ოღონდ რიცხვის მნიშვნელობით,
-
ანუ უბრალოდ ათი.
-
შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ რომ
აქ წერია "x ხდება ათს პლუს ერთი",
-
რაც ნიშნავს რომ x ხდება 11.
-
ესეიგი მთელი ეს ხაზი
გულისხმობს რომ x ხდება 11,
-
ანუ ამიერიდან x-ის მნიშვნელობა 11-ია.
-
ვნახოთ რა მოხდება კიდევ ერთ
ცვლადს თუ შემოვიყვანთ განტოლებაში.
-
დავწეროთ, var x ხდება 10, var y ხდება 20,
-
x ხდება y --
-
და y ხდება შვიდი.
-
მე მაინტერესებს რა
იქნება x-ის მნიშვნელობა.
-
ვნახოთ.
-
ესეიგი, ამ ხაზში ვქმნით ახალ ცვლად x-ს,
-
ვანიჭებთ მნიშვნელობას ათი,
-
ესეიგი x-ის მნიშვნელობა ახლა არის ათი.
-
ამ ხაზში ვქმნით ახალ ცვლად y-ს,
-
და ვანიჭებთ მნიშვნელობას 20.
-
ჯერჯერობით x-ს არ ვცვლით, x ისევ ათია.
-
აქ ვამბობთ რომ x ხდება y.
-
დამაბნეველი ჩანს, მაგრამ თუ დაუკვირდებით,
-
ვიცით, რომ ამ ცვლადებიდან
მხოლოდ ერთია "უსაფრთხოდ",
-
მეორე ცვლადი კი უბრალოდ რიცხვის როლშია.
-
ესეიგი, აქ შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ
რომ y-ის ადგილას 20 წერია
-
და ამიტომ ეს ხაზი
ნიშნავს რომ x ხდება 20.
-
ესეიგი x-ის მნიშვნელობა ხდება 20.
-
აქ კი, ამჯერად, y არის "უსაფრთხოდ",
-
თუმცა ეს არცაა დამაბნეველი,
მარჯვნივ უბრალოდ რიცხვია.
-
ახლა კი დიდი შეკითხვა: როცა
აქ y-ის მნიშვნელობას შევცვლით,
-
შეცვლის თუ არა ეს ზემოთ x-ის მნიშვნელობას?
-
ამის პასუხი არის:
არა! არა, არა, არა, არა, არა!
-
უნდა გახსოვდეთ, რომ ზემოთ
y უბრალოდ რიცხვის როლშია.
-
კომპიუტერი მას რიცხვად
აღიქვამს და არა ცვლადად,
-
დაივიწყებს რომ მისი
შეცვლა შეიძლება და იტყვის:
-
"y? აქ სინამდვილეში
ხომ 20 იგულისხმება?"
-
ანუ აქ x-ს უბრალოდ ვანიჭებთ
რიცხვს და არა ცვლადს.
-
ვანიჭებთ y-ის მნიშვნელობას, ანუ 20-ს.
-
ესეიგი ეს ნიშნავს, რომ x-ის
მნიშვნელობა ისევ 20 იქნება,
-
მიუხედავად იმისა, რომ შემდეგ
y-ს მნიშვნელობას ვუცვლით.
-
ესეც ასე. გასაგებია?
-
ახლა კი უკვე ცვლადების
ნამდვილი ექსპერტები ხართ.
-
გილოცავთ!