Antonín Dvořák: Symphony No. 9 "From the New World," analysis by Gerard Schwarz (Part 4)

Dördüncü əsər aqressiv

deyə biləcəyimiz şəkildə başlayır.

Fortissimoda yazılan simlilər

demək olar ki, mümkün qədər yüksəkdir.

Bu qısa girişdən sonra ilk mövzu

trompetlər tərəfindən və 2 trubanın birləşməsi ilə səsləndirilir.

Dərhal ilk mövzu təkrarlanır,

bu dəfə bir oktava trompet ilə.

İlk mövzunun ikinci yarısı daha sonnra uzadılır,

bu halda simlilər tərəfindən səsləndirilir

və sonra təkrarlanır.

Bir növ coşğulu ikinci mövzunu görürük.

Bu daha əvvəl Dvorjakdan eşitdiklərimizdən

bir az fərqlidir,

çünki bu, həqiqətən melodik bir mövzu deyil,

lirik deyil, musiqisinin çox hissəsi,

daha çox şən və xoşbəxtdir,

taxta nəfəsli alətlər dördüncüsünü daşıyır və bu bu bir müddət davam edir,

üçüncü mövzuya çatana qədər

bu möhtəşəm melodik materialı yenidən dinləyirik.

İndi üçüncü mövzu timpani və violençelin

əks-sədası ilə klarnet tərəfindən təqdim olunur.

Nəhayət, fleytalar qoşulur, ilk skripkalar qoşulur

və bu, başqa bir mövzuya, dördüncü mövzuya gətirib çıxarır,

dördüncü mövzu çox lirik başlayır

və sonra birdən

həyəcanlı musiqilər səslənir.

Sonra beşinci mövzu gəlir,

bilirsiniz ki, hər zaman musiqi öyrənənlər

və sən Bethovenə, Brahamsa baxırsan, son əsərdəki

5 mövzuya baxırsan,

demək istəyirəm ki, bu inanılmazdır.

Bu mövzu yenidən şən mövzuya çevrilir

və Bohem və ya Çex

xalq musiqisini xatırladır.

Bu mövzu bir qədər inkişaf etdirildikdən sonra

baş verənlər çox maraqlıdır,

bş şeypur da daxil olur

və əsərin ilk mövzusunu səsləndirirlər

amma dekresendo ilə, belə ki, onlar çox güclü səsləndirilir,

daha yumşaq olur və sonra trubalarda fanfar səslənir,

taxta nəfəsli alətlər beşinci mövzunu

yaxud onun bir hissəsini təkrarlamaqla geri qayıdır,

şeypurlar yenidən geri qayıdır, təkrarlanır,

vacib olan budur,

o, vacib deyil, bizim mövzumuz vacibdir

və nəticədə inkişafa gətirib çıxarır

və əlbəttə ki, bu inkişafda

Dvorjakın etdiyi çox möhtəşəmdir.

O həm də ikinci və üçüncü

əsərlərdən materiallar gətirir,

buna görə də bir nöqtədə ikinci əsərdən

İngilis şeypur solosu səsləndirən taxta nəfəsli alətlər var,

simlilər üçüncü əsərdən gələn

şərh ilə səsləndirilir.

Bu, trubalar və trompetlər yenidən yavaş əsəri

İngilis şeypur melodiyasını səsləndirənə qədər davam edir

lakin bu dəfə ucadan səslənir.

Sonra üçüncü və dördüncü şeypur daxil olur

və onlar ilk əsərdən mövzunu səsləndirirlər,

bu, violençellər və baslar tərəfindən cavablandırılır,

sonra o, daha əvvəl eşitdiyimizi düşünmədiyim

başqa bir mövzunu gətirir,

bu, möhtəşəmdir, skripkalarla çalınır

və sonra violençellərlə cavablandırılır.

İndi o yenidən bütün əsərlərdən bütün mövzuları gətirir

və bunu tamamilə əlamətdar bir şəkildə edir.

Nəhayət o, həqiqi bir zirvəyə yüksəldi,

təbii ki, indi onu kodaya aparır,

hərəkətin sonuna aparır

və bilirsiniz ki,

hər şeyi təkrarlayır

amma o hələ yavaş əsərin açılış

akkordlarını təkrarlamayıb,

hələ geri qayıtmayan yavaş əsərin

əvvəlində və sonunda baş verən gümüş alətlərlə səslənən

akkordları xatırlayın,

ona görə də o, gözləyirdi,

onun bu əsəri gözlədiyini hiss edə bilərsiniz.

Əlbəttə ki, o, geri qayıdır, timpani uzaqlaşır,

gümüş və taxta nəfəsli alətlər

bu inanılmaz harmonik ardıcıllığı səsləndirir.

Bu, əsərin həqiqi həllinə gətirib çıxarır,

xəyali bir şəkildə aparılır, çox materialı geri gətirir,

tempi dəyişir və sonra ən sonunda

qeyri-adi bir şey edir,

bəstəkarlar ümumiyyətlə parçaları yüksək səsli bitirməyi sevir,

onlar böyük, sıx sonluqları sevir,

hamı qışqırır və bravo deyə bağırır.

Bu simfoniya ondan biraz daha introspektivdir

və buna görə də bu möhtəşəm əsərin sonunda

taxta nəfəsli və gümüş alətlər bu son akkordu

səsləndirir və onu daha yumşaq edir

və nəticədə təbii olaraq əsər

yumşaq başa çatır,

bu, böyük şahəsərin möhtəşəm uğuruna zərər vermədi.