Tarihten Önce Ne Oldu? İnsanların Kökenleri
-
0:01 - 0:04İçinde yaşadığımız dünya normal
ve olağan gibi geliyor. -
0:04 - 0:09İnsanlar tam da böyle yaşıyor ve
hep böyle yaşamış gibi hissettiriyor. -
0:09 - 0:11Ama, öyle değil.
-
0:12 - 0:18Biz insanların daha önce bugünkü gibi ihtiyaçlarımıza
göre geliştirilip inşa edilmiş bir
dünyada hiç yaşamamamış olması -
0:19 - 0:24bize kendimizi unutmamız ve hayatta kalma
konusunda endişelenmememiz lüksünü tanıyor. -
0:24 - 0:27Yemek, barınak, güvenlik, bunların
hepsini az çok kanıksadık, -
0:27 - 0:30[Her neyse...]
Yemek, barınak, güvenlik, bunların
hepsini az çok kanıksadık, -
0:30 - 0:37Ama bizler bunu yapan birkaç kişiyiz. İnsan
tarihinin %99.99'unda hayat tamamen farklıydı. -
0:37 - 0:40Ve tek bir insan tarihi diye bir şey de yoktur.
-
0:40 - 0:46[Jenerik]
-
0:46 - 0:49[Jenerik]
Özetle -
0:49 - 0:56Bizim hikâyemiz 6 milyon yıl önce Hominini oymağı
bölündüğünde ve maymunlarla ilişkimiz bittiğinde başlar. -
0:57 - 0:592.8 milyon yıl önce ilk insanlar olan
Homo cinsi ortaya çıktı. -
0:59 - 1:01[Ben çıkıyorum.]
2.8 milyon yıl önce ilk insanlar olan
Homo cinsi ortaya çıktı. -
1:02 - 1:07Kendimizi tek insanlar olarak düşünmeyi
seviyoruz, ama bu gerçeklikten uzak. -
1:08 - 1:15Bizler, Homo Sapiens Sapiens, 200 bin yıl önce dünyaya
geldiğimizde ortada en az altı insan türü daha vardı. -
1:16 - 1:24Karşılaştırılabilir zeka ve yeteneğe sahip olan
kuzenlerle yaşamak inanılmaz derecede korkutucu
olmalıydı, neredeyse uzaylılarla yaşamak gibi. -
1:24 - 1:26Bazıları çok başarılıydı.
-
1:26 - 1:30Örneğin Homo Erectus iki milyon yıl
boyunca hayatta kaldı, -
1:30 - 1:33ki bu modern insanın var olduğu
süreden on kat fazladır. -
1:33 - 1:38Diğer insanların sonuncusu yaklaşık
on bin yıl önce ortadan kayboldu. -
1:38 - 1:41Onların neden neslinin
tükendiğini bilmiyoruz. -
1:41 - 1:47Modern insanların DNA'sında en azından yüzde
birkaç Neanderthal ve diğer insan DNA'sı bulunur. -
1:47 - 1:50Yani arada karışmalar oldu, ama kesinlikle
türlerin birleşmesine yetecek kadar değil. -
1:50 - 1:57Yani kuzenlerimizin kaynaklar üzerinden bir savaş
kaybettiği için mi yoksa bir dizi küçük soykırım
sonucunda mı yok olduğunu bilmiyoruz. -
1:57 - 1:58İki şekilde de, sadece biz kaldık.
-
1:58 - 2:00[İnsan]
İki şekilde de, sadece biz kaldık. -
2:00 - 2:02İnsanlığın başlangıcına geri dönelim.
-
2:02 - 2:092.8 milyon yıl önce insanlar alet kullandı,
ama neredeyse iki milyon yıl boyunca -
2:09 - 2:12ateşi kontrol etmeyi öğrenene
kadar pek gelişme gösteremediler. -
2:13 - 2:19Ateş pişirme demekti, bu da yemeği daha besleyici
yapıp beynimizin gelişmesine katkı sağladı. -
2:19 - 2:24Ateş ayrıca ışık ve ısı da üretti, günleri uzatıp
kışları daha az tiksintirici kıldı. -
2:25 - 2:29Bunun ötesinde, sadece avcıları korkutup
kaçırmakla kalmadı, avlanmak için de kullanıldı. -
2:29 - 2:35Tutuşmuş bir dal ya da çimenlik küçük
hayvanlara pişmiş yemiş ve kök sağladı. -
2:36 - 2:42300 bin yıl önce, farklı insan türlerinin çoğu
küçük avcı-toplayıcı topluluklarda yaşadı. -
2:42 - 2:49Ateş, tahta, taş araçlar, gelecek için planları vardı,
öiülerini gömerlerdi, ve kendi kültürleri vardı. -
2:49 - 2:52Ama en önemlisi,
birbirleriyle konuşurlardı. -
2:52 - 2:56Muhtemelen bizimkinden daha
az karmaşık bir erken-dil. -
2:57 - 3:01Eğer bir zaman makinemiz olsaydı, ne kadar
geçmişe giderek bir kaç bebek çalıp bugün -
3:01 - 3:07birileri onların biraz farklı olduklarını
far etmeden yetiştirebilirdik? -
3:07 - 3:09Bunun üzerinde çok tartışma var.
-
3:09 - 3:13Anatomik şekilde modern insanlar 200 bin
yıl önce ortaya çıktı, -
3:13 - 3:19ama muhtemelen geçmişe gidip davranışları
modern olan bir insanı en erken kaçırabileceğimiz
tarih 70 bin yıl olacaktır. -
3:20 - 3:24[Anatomik olarak modern insan]
Bundan önceki bebekler muhtemelen
modern dil ve soyut düşünme yeteneğine -
3:24 - 3:28[Anatomik olarak modern insan] [Davranış olarak modern insan]
sahip bir beyin inşa etmek için
gerekli mutasyonlara sahip olmayacaktır. -
3:29 - 3:34[M.Ö. 50 bin]
50 bin yıl önce bir aralar yenilikte bir patlama oldu. -
3:34 - 3:39Aletler ve silahlar daha da gelişti
ve kültür daha da karmaşıklaştı. -
3:39 - 3:42Çünkü bu noktada, insanların çok amaçlı bir beyni,
-
3:42 - 3:44ve bilgiyi en küçük detaya kadar
birbirlerine etkili biçimde iletmek için -
3:44 - 3:47[Sana bir şey anlatayım!]
ve bilgiyi en küçük detaya kadar
birbirlerine etkili biçimde iletmek için -
3:47 - 3:49[Sana bir şey anlatayım!]
daha gelişmiş bir dilleri vardı. -
3:49 - 3:55Bu iş birliği kurulmasına izin verdi ve gerçekten de bizi
dünyadaki herhangi bir diğer yaratıktan ayıran şeydir. -
3:55 - 3:59Görece zayıf bedenlerimiz ve güçsüz
duyularımız değil, ama büyük
gruplar içerisinde esnek bir -
3:59 - 4:05şekilde iş birliği kurabilme yeteneğimiz. Ancak,
örneğin, sert arı kovanları -
4:06 - 4:08ya da sıkı fıkı ama büyük olmayan
kurt sürüleri gibi değil. -
4:09 - 4:14Beyinlerimiz evrildikçe hayatın şimdiye kadar
yapamadığı şu şeyleri yapabilecek duruma gelebildik: -
4:15 - 4:17Bir - bilgiyi hızlıca genişletebilmek.
-
4:18 - 4:22İki - nesiller boyunca kazanılmış
bilgiyi koruyabilmek. -
4:22 - 4:26Üç - daha iyi kavrayabilmek için geçmiş
bilginin üzerine inşa edebilmek. -
4:27 - 4:32Bu kaçıkça gelebiilir, ama o zamana kadar,
bilginin nesilden nesilden nesile -
4:32 - 4:36çoğunlukla genler üzerinden geçmesi,
pek de etkili değildi. -
4:36 - 4:41Yine de, sonraki 40 bin yıl boyunca,
insan hayatı aşağı yukarı aynı kaldı. -
4:42 - 4:44Üzerine inşa edecek az şey vardı.
-
4:44 - 4:47Atalarımız bir çoğunun içerisinde
tek bir hayvandı. -
4:47 - 4:51[BİLGİ] [POTANSİYEL]
Bir evin ne olduğunu bilmeden
gökdelen inşa etmek... zordur. -
4:52 - 4:56Ama atalarımıza karşı kibirli bir tutum takınmak
kolay bir işken, bunu yapmak görgüsüzce olurdu. -
4:57 - 5:0050 bin yıl önceki insanlar
hayatta kalma uzmanlarıydı. -
5:01 - 5:03Akıllarında bulundukları bölgenin
detaylı bir haritası vardı, -
5:03 - 5:06Hisleri çevreyle ince-ayarlıydı,
-
5:06 - 5:10Bitkiler ve hayvanlarla ilgili büyük
miktarda bilgiyi akıllarında tutup ezberlediler. -
5:10 - 5:16Yıllar süren eğitim ve çok ince kas yeteneği
gerektiren karmaşık araçlar yapabildiler. -
5:17 - 5:21Sadece günlük rutinleri sebebiyle vücutları
bugünkü atletlerinkiyle kıyaslanabilir. -
5:21 - 5:24Ve kabileleri içinde zengin
bir sosyal hayat sürdüler. -
5:25 - 5:30Hayatta kalma o kadar çok yetenek
gerektirdi ki erken modern insanların -
5:30 - 5:32ortalama beyin hacmi bugünkünden
daha büyük bile olabilir. -
5:33 - 5:36[Astrofizikçiler karadelikler hakkında bir şeyler buldu.]
Bir grup olarak bugün daha çoğunu biliyoruz, ama
bireyler olarak atalarımız bizden üstündü. -
5:36 - 5:39[Geçenlerde hiç ayı öldürdün mü?]
Bir grup olarak bugün daha çoğunu biliyoruz, ama
bireyler olarak atalarımız bizden üstündü. -
5:39 - 5:45Ama sonra, 12 bin yıl önce, birden
fazla yerde insanlar tarımı geliştirdi. -
5:45 - 5:47Her şey çok hızlı değişti.
-
5:47 - 5:54Bundan önce avcı veya arayıcı olarak
yaşamak her alanda herkes için muazzam
fiziksel ve zihinsel yeteneğe sahip olmayı gerektirirdi. -
5:54 - 6:01Tarım çağının yükselişi ile, bireyler başkalarının hayatta
kalma yeteneğine daha fazla bel bağlayabildi. -
6:02 - 6:04Bu bazılarının kendi alanlarında
özelleşeblidiği anlamına gelir. -
6:04 - 6:10Belki daha iyi aletler üzerinde çalıştılar,
belki de zamanlarını daha dayanıklı ekinler
ya da daha iyi sığırlar geliştirmek için kullandılar. -
6:10 - 6:12Belki de bir şeyler icat etmeye başladılar.
-
6:13 - 6:17Çiftçilik daha da verimlii olmaya
başladıkça bizim uygarlık dediğimiz şey başladı. -
6:18 - 6:21Tarım bize güvenilir ve tahmin edilebilir
bir yemek kaynağı sundu. -
6:21 - 6:25Bu da insanların ilk kez büyük çapta yemek
saklamalarına izin verdi. -
6:25 - 6:27ve bunu tanelerle yapmak
etten daha kolaydır. -
6:28 - 6:33Yemek stoğunun korunması gerekti bu da toplulukların
daha küçük ortamlarda birlikte yaşamalarına yol açtı. -
6:33 - 6:37İlk erken savunma yapıları inşa edildi,
organizasyona olan ihtiyaç büyüdü. -
6:38 - 6:41Ne kadar organize olduysak şeylerin
verimli olma hızı da o kadar arttı. -
6:41 - 6:47Köyler kentlere, kentler krallıklara,
krallıklar imparatorluklara dönüştü. -
6:48 - 6:54İnsanlar arasındaki bağlantı patlama yaptı,
bu da bilgiyi takas etmeye fırsat tanıdı. -
6:54 - 6:56Gelişme katlanarak arttı.
-
6:57 - 7:00Yaklaşık 500 yıl önce bilim devrimi başladı,
-
7:00 - 7:07Matematik, Fizik, Astronomi, Biyoloji ve
Kimya bildiğimizi sandığımız her şeyi dönüştürdü. -
7:08 - 7:12Modern dünyanın temelini attıktan
sonra bunu Sanayi Devrimi takip etti. -
7:13 - 7:16Toplam verimimiz katlanarak arttıkça,
-
7:16 - 7:20daha çok kişi tüm ömrünü insanlığın
gelişmesine katkı sağlamak için kullanabildi. -
7:21 - 7:22Devrimler olmaya devam etti.
-
7:22 - 7:26Bilgisayarın icadı, hepimizin günlük
hayatında kullandığı bir alete dönüşmesi -
7:26 - 7:29ve İnternet'in yükselişi dünyamızı şekillendirdi.
-
7:30 - 7:33Bunun hepsinin ne kadar hızlı olup
bittiğini kavrayabilmek zordur. -
7:33 - 7:39[M.Ö 6 Milyon]
İlk insan türünün ortaya çıkmasından
beri yaklaşık 125 bin nesil geçti. -
7:39 - 7:45[M.Ö 200 Bin]
Fizyolojik olarak modern insanın gün
yüzü görmesinden beri yaklaşık 7500 nesil. -
7:45 - 7:49[M.Ö 10 Bin]
500 nesil önce, uygarlık dediğimiz şey başladı. -
7:50 - 7:51[1540'lar]
20 nesil önce nasıl bilim yapılacağını öğrendik. -
7:53 - 7:57[1990'lar]
Ve internet çoğu kişiye sadece bir nesil önce
ulaşılabilir hale geldi. -
7:58 - 8:03Bugün insanlığın şimdiye kadar yaşadığı
en zengin çağda yaşıyoruz. -
8:03 - 8:09Bu gezegeni, atmosferinin oluşumundan
manzarasındaki büyük değişikliklere ve -
8:09 - 8:12[Ben büyük ve kötü bir kurdum!]
var olan diğer hayvanlar açısından değiştirdik. -
8:12 - 8:17Geceyi yapay yıldızlarla aydınlatıyoruz ve
insanları gökyüzündeki bir metal kutuya koyuyoruz. -
8:17 - 8:19Bunlardan bazıları Ay'da bile yürüdü.
-
8:19 - 8:21Diğer gezegenlere
robotlar koyuyoruz. -
8:21 - 8:25Mekanik gözlerle evrenin
geçmişine derinden baktık. -
8:26 - 8:30Bilgimiz ve bilginin daha fazlasını
depolayıp elde etme yöntemimiz patlama yaptı. -
8:30 - 8:35Bugünün ortalama lise öğrencisi bir kaç yüzyıl
önceki bilginlerden daha çok şey biliyor.
[Şey, yani yörünge hesaplayamıyorlar ama en azından
karadeliklerle ilgili bir şeyler falan duymuşlardır.] -
8:35 - 8:40Yönetimimiz çok kırılgan olsa bile,
insanlar bu gezegeni yönetiyor. -
8:41 - 8:46Hala 70 bin yıl önceki atalarımızdan
o kadar da farklı değiliz. -
8:46 - 8:52Ama sizin hayat tarzınız insan tarihinin
yüzde 0.001'i kadardır var -
8:52 - 8:55Buradan sonra, geleceğin elinde
bizim için ne olduğunu söylemek zor -
8:56 - 9:01Bir gökdelen inşa ediyoruz, ama katı bir
temel üzerinde mi durduğunu -
9:01 - 9:02yoksa bataklığa mı inşa ettiğimizi bilmiyoruz.
-
9:03 - 9:05Hadi bunu şimdilik burada bırakalım
-
9:05 - 9:09Bir sonraki sefere treninizi kaçırdığınızda veya burgeriniz
yeterince sıcak değilse ya da biri sıranıza kaynak yaparsa -
9:09 - 9:12Bu yapmacık insan dünyasının
ne kadar özel olduğunu hatırlayın. -
9:12 - 9:16Belki de bütün bu küçük şeyler
için üzülmeye değmez. -
9:18 - 9:21Bu video audible.com/nutshell adresi
tarafından desteklenmiştir. -
9:21 - 9:26Onu yaparken, "Hayvanlardan Tanrılara - Sapiens" kitabını
ana kaynaklardan biri olarak kullandık. -
9:26 - 9:33Eğer bu kitabı veya başka bir tanesini ücretsiz dinlemek ve
bizi desteklemek istiyorsanız, audible.com/nutshell
adresine gidip 30 günlük ücretsiz denemeye kaydolabilirsiniz. -
9:34 - 9:38İnternet varken kitap okumak çok zor, yani biz de
en azından kitapları dinleyebilelim -
9:38 - 9:41Genelde, videolarımızı tasarlarken bir
çok sesli kitap dinleriz. -
9:41 - 9:43Yani Audible'yi kesinlikle önerebiliriz
-
9:44 - 9:47Tamam, bu tarih konulu bir video
yapmada ilk denememizdi -
9:47 - 9:50onlardan daha çok yapmayı biz de isterdik, ama bunu
yapmak ortalama videolarımızdan da uzun sürüyor. -
9:50 - 9:52Yani yılda üç veya dört tane yapabiliriz.
-
9:52 - 9:54Burada sizin yorumunuzu da bekliyoruz
-
9:54 - 9:58İzlediğiniz için çok teşekkür ederiz, ve eğer
bizi direk olarak desteklemek istiyorsanız -
9:58 - 9:59bunu Patreon'da yapabilirsiniz.
-
9:59 - 10:01Gerçekten bize yardımı dokunuyor.
-
10:01 - 10:04Siz bunun hakkında düşünürken, işte daha fazla video.
Eğer daha fazla oyalanmak istiyorsanız. -
10:04 - 10:05Türkçe Çeviri: Ardy Ard
https://goo.gl/YjJNcg
- Title:
- Tarihten Önce Ne Oldu? İnsanların Kökenleri
- Description:
-
Ücretsiz bir sesli kitap ve 30 günlük ücretsiz deneme için şu adrese gidin: http://www.audible.com/nutshell ve bu kanalı destekleyin. Audible'a bizi desteklediği için çok teşekkür ederiz!
İnsanlar. Bizler artık bir süredir buradayız. Geçmişimizi düşündüğümüzde antik uygarlıklar, piramitler ve böyle şeyler aklımıza gelir. Ama bu bizim tarihimizin sadece küçücük bir parçasıdır.
Bizi Patreon'da destekleyin böylece daha fazla şey yapabilelim (ve karşılığında havalı şeyler elde edin):
https://www.patreon.com/Kurzgesagt?ty=hKurzgesagt hediyelik eşyası: http://bit.ly/1P1hQIH
Videonun müziğini buradan alın:
soundcloud: http://bit.ly/28Ze6Ni
bandcamp: http://bit.ly/28NPJSb
http://www.epic-mountain.comBİZİ DESTEKLEDİKLERİ İÇİN SEVGİLİ PATRON'LARIMIZA ÇOK TEŞEKKÜR EDERİZ:
William Kerr, Sean Beier, Donal Botkin, Hugo NAJBERG, Harley Faggetter, robert walsh, Amir Shahar, Corey Hinds, Vegard Bellika, Dasha, Charles LaVene, Wesley Kleeman, jeremy avnet, Zachary Dickson, Timothy Basanov, Richard Stambaugh, Hamish Wilson, John Smith, Tyler Lainer, Yalın Günayer, Drew DeVault, Nicholas Bethencourt, Mike Wiley, Stefan Schnitzer, Brian Coule, John Markus, Sergey Sirotenko, Alex Howe, Angel Ivan Luna Parra, Liam Wade, Hannah Montovani, Noah Harris, David Durant, Hans-Jörg Peter, Daniel McCartney, Marcus Lee, Martin Atanasov, Plyrde Rayos, Emin Arslan ,Sam, Adam, TheVerySeriousLewis, Sam, Shermaine Chew, Sathepine, Manraj Dhaliwal, César Mendonça, Corne Kruger, Andrew Peachey, Thomas, Müller, Daniel, Forssten, Matthew Tse, Matthias S., Azila Azman, Fras Saharti
Tarihten Önce Ne Oldu? İnsanların Kökenleri
Altyazıların Türkçe'ye çevirisi Ardy Ard tarafından Amara Topluluğu'nun desteği ile yapılmıştır.
https://goo.gl/YjJNcg - Video Language:
- English
- Duration:
- 10:06
![]() |
Ardy Ard edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins | |
![]() |
Ardy Ard edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins | |
![]() |
Ardy Ard edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins | |
![]() |
Ardy Ard edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins | |
![]() |
Ardy Ard edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins | |
![]() |
Melih Yıldız' edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins | |
![]() |
Melih Yıldız' edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins | |
![]() |
Ardy Ard edited Turkish subtitles for What Happened Before History? Human Origins |