< Return to Video

Wat Gebeurde Voor de Geschiedenis? De Oorsprong van de Mens

  • 0:01 - 0:04
    De wereld waarin we leven voelt normaal, alledaags.
  • 0:04 - 0:06
    Het is net alsof dit gewoon is
  • 0:06 - 0:09
    hoe mensen bestaan en altijd bestaan hebben.
  • 0:09 - 0:11
    Dat is het echter niet.
  • 0:12 - 0:16
    Nooit eerder hebben wij mensen in een wereld geleefd, die zo geavanceerd
  • 0:16 - 0:19
    en aan onze behoeften aangepast is als nu.
  • 0:19 - 0:21
    Dat geeft ons de luxe gedachteloos te zijn
  • 0:21 - 0:24
    en ons niet zorgen te hoeven maken over overleving.
  • 0:24 - 0:27
    Voedsel, onderkomen en veiligheid
  • 0:27 - 0:30
    zijn meer of minder vanzelfsprekend.
  • 0:30 - 0:32
    Maar wij zijn de uitzonderingen,
  • 0:32 - 0:35
    voor meer dan 99,99% van de menselijke geschiedenis
  • 0:35 - 0:37
    was het leven volkomen anders.
  • 0:37 - 0:40
    En er is niet zoiets als maar één menselijke geschiedenis.
  • 0:41 - 0:45
    [Vertaling door Tijmen Huijting @tijmengineer]
  • 0:49 - 0:52
    Onze geschiedenis begint 6 miljoen jaar geleden,
  • 0:52 - 0:54
    toen de stam van de Hominini zich splitste
  • 0:54 - 0:57
    en ons verwantschap met de mensaap eindigde.
  • 0:57 - 0:59
    2,8 miljoen jaar geleden ontstond het geslacht Homo,
  • 0:59 - 1:02
    de eerste mensen.
  • 1:02 - 1:05
    Wij zien onszelf graag als de enige mensen,
  • 1:05 - 1:08
    maar dit is verre van de waarheid.
  • 1:08 - 1:09
    Toen wij, Homo sapiens sapiens,
  • 1:09 - 1:12
    200.000 jaar geleden ontstonden,
  • 1:12 - 1:16
    waren er minstens 6 andere soorten mensen.
  • 1:16 - 1:19
    Neven met vergelijkbare intelligentie en bekwaamheid,
  • 1:19 - 1:21
    die ongelooflijk eng geweest moeten zijn.
  • 1:21 - 1:24
    Alsof we met aliens zouden leven.
  • 1:24 - 1:26
    Sommigen van hen waren zeer succesvol,
  • 1:26 - 1:30
    Homo erectus bijvoorbeeld, overleefde 2 miljoen jaar.
  • 1:30 - 1:33
    10 keer zo lang als de moderne mens bestaat.
  • 1:34 - 1:35
    De laatsten van de andere soorten mensen
  • 1:35 - 1:38
    verdwenen zo'n 10.000 jaar geleden.
  • 1:38 - 1:41
    We weten niet waardoor ze uitstierven.
  • 1:41 - 1:44
    De moderne mens heeft minstens een paar procent DNA
  • 1:44 - 1:45
    van Neanderthalers en andere soorten mensen,
  • 1:45 - 1:47
    dus er heeft wat menging plaatsgevonden,
  • 1:47 - 1:50
    maar zeker niet genoeg om de soorten te verenigen.
  • 1:50 - 1:52
    We weten dus niet of onze neven verdwenen
  • 1:52 - 1:54
    omdat ze de strijd om grondstoffen verloren,
  • 1:54 - 1:57
    of dankzij een aantal kleine genocides.
  • 1:57 - 2:00
    Hoe dan ook, alleen wij zijn nog over.
  • 2:00 - 2:03
    Terug naar het begin van de mensheid.
  • 2:03 - 2:04
    2,8 miljoen jaar geleden gebruikten de
  • 2:04 - 2:06
    vroege mensen werktuigen,
  • 2:06 - 2:08
    maar ze hebben bijna 2 miljoen jaar lang
  • 2:08 - 2:10
    niet zo veel vooruitgang geboekt.
  • 2:10 - 2:12
    Totdat ze het vuur leerden te beheersen.
  • 2:13 - 2:14
    Vuur betekende koken,
  • 2:14 - 2:16
    wat voedsel voedzamer maakte,
  • 2:16 - 2:18
    wat weer heeft bijgedragen aan de ontwikkeling
  • 2:18 - 2:19
    van onze hersenen.
  • 2:19 - 2:21
    Het zorgde ook voor licht en warmte,
  • 2:21 - 2:25
    wat de dagen langer en de winters verdraagzamer maakte.
  • 2:25 - 2:27
    Daarbovenop jaagde het niet alleen roofdieren weg;
  • 2:27 - 2:30
    het kon ook gebruikt worden bij het jagen.
  • 2:30 - 2:33
    In brand gestoken bossen of weiden leverden kleine dieren,
  • 2:33 - 2:36
    noten en knolgewassen, die al geroosterd waren.
  • 2:36 - 2:39
    Vanaf 300.000 jaar geleden leefden de meesten
  • 2:39 - 2:40
    van de menselijke soorten in kleine
  • 2:40 - 2:42
    jager-verzamelaarsgemeenschappen.
  • 2:42 - 2:44
    Ze hadden vuur, houten en stenen werktuigen,
  • 2:44 - 2:46
    planden voor de toekomst,
  • 2:46 - 2:49
    begroeven hun doden en hadden eigen culturen.
  • 2:49 - 2:53
    Maar het belangrijkste is: ze spraken met elkaar.
  • 2:53 - 2:54
    Waarschijnlijk in een soort oertaal,
  • 2:54 - 2:57
    die minder complex is dan de onzen.
  • 2:57 - 2:58
    Als we een tijdmachine hadden,
  • 2:58 - 3:01
    hoe ver terug in de tijd zouden we dan
  • 3:01 - 3:02
    kunnen gaan, om een paar baby's te stelen
  • 3:02 - 3:04
    en die vandaag de dag op te voeden,
  • 3:04 - 3:07
    zonder dat iemand merkt dat ze... een beetje anders zijn?
  • 3:07 - 3:09
    Daarover wordt veel gediscussieerd.
  • 3:09 - 3:11
    Anatomische moderne mensen ontstonden
  • 3:11 - 3:14
    200.000 jaar geleden, maar waarschijnlijk
  • 3:14 - 3:16
    is 70.000 jaar geleden het verste dat we
  • 3:16 - 3:17
    zouden kunnen gaan om nog
  • 3:17 - 3:19
    iemand met het gedrag van een moderne mens
  • 3:19 - 3:20
    mee te kunnen nemen.
  • 3:20 - 3:23
    Voor die tijd misten de baby's waarschijnlijk een paar belangrijke
  • 3:23 - 3:26
    genmutaties, die nodig zijn voor het
  • 3:26 - 3:29
    begrijpen van moderne taal en abstract denken.
  • 3:29 - 3:33
    Ergens voor 50.000 jaar geleden was er
  • 3:33 - 3:34
    een explosie aan innovatie.
  • 3:34 - 3:37
    Werktuigen en wapens werden geavanceerder
  • 3:37 - 3:39
    en de cultuur werd complexer,
  • 3:39 - 3:42
    omdat mensen hier een multifunctioneel brein
  • 3:42 - 3:46
    en een geavanceerdere taal kregen, om informatie
  • 3:46 - 3:49
    efficiënter en gedetailleerder met elkaar te delen.
  • 3:49 - 3:52
    Dit maakte nauwere samenwerking mogelijk, en
  • 3:52 - 3:53
    is wat ons volkomen onderscheidt van elk ander
  • 3:53 - 3:55
    levend wezen op aarde.
  • 3:55 - 3:59
    Niet onze betrekkelijk zwakke lichamen en slechtere zintuigen,
  • 3:59 - 4:03
    maar het vermogen om flexibel samen te werken in grote groepen
  • 4:03 - 4:06
    in tegenstelling tot bijvoorbeeld stugge bijenkorven,
  • 4:06 - 4:08
    of intieme, maar kleine wolvenroedels.
  • 4:09 - 4:12
    Toen onze hersenen evolueerden, begonnen we iets te kunnen
  • 4:12 - 4:15
    wat levende wezens daarvoor nog niet gelukt was:
  • 4:15 - 4:18
    1. Kennis snel uitbreiden.
  • 4:18 - 4:22
    2. De verkregen kennis over generaties bewaren.
  • 4:22 - 4:24
    3. Voortbouwen op eerder verkregen kennis,
  • 4:24 - 4:27
    om nog diepere inzichten te krijgen.
  • 4:27 - 4:31
    Dat klinkt dom, maar tot die tijd moest informatie van generatie
  • 4:31 - 4:33
    op generatie worden doorgegeven, voornamelijk
  • 4:33 - 4:35
    door middel van genetica,
  • 4:35 - 4:36
    wat niet efficiënt is.
  • 4:36 - 4:39
    Desalniettemin verliep het menselijke leven de volgende
  • 4:39 - 4:42
    40.000 jaar min of meer hetzelfde.
  • 4:42 - 4:44
    Er was weinig om op voort te bouwen.
  • 4:44 - 4:47
    Onze voorouders waren slechts één dier onder velen.
  • 4:47 - 4:49
    Een wolkenkrabber bouwen zonder te weten
  • 4:49 - 4:52
    wat een huis is, is moeilijk.
  • 4:52 - 4:54
    Maar hoewel het makkelijk is om arrogant te zijn
  • 4:54 - 4:57
    tegenover onze voorouders, zou dit onwetend zijn.
  • 4:57 - 5:01
    Mensen van 50.000 jaar geleden waren overlevingsdeskundigen.
  • 5:01 - 5:02
    Ze kenden een gedetailleerde kaart van
  • 5:02 - 5:04
    hun territorium uit hun hoofd,
  • 5:04 - 5:06
    hun zintuigen waren op hun omgeving afgestemd,
  • 5:06 - 5:09
    en ze kenden een grote hoeveelheid informatie
  • 5:09 - 5:11
    over platen en dieren.
  • 5:11 - 5:13
    Ze konden ingewikkelde werktuigen maken,
  • 5:13 - 5:17
    waar jaren oefening en veel talent voor nodig waren.
  • 5:17 - 5:19
    Hun lichamen waren vergelijkbaar met onze huidige atleten
  • 5:19 - 5:21
    alleen al vanwege hun dagelijkse routines
  • 5:21 - 5:23
    en ze hadden een uitgebreid sociaal leven
  • 5:23 - 5:25
    binnen hun stam.
  • 5:25 - 5:27
    Voor het overleven waren zo veel vaardigheden nodig,
  • 5:27 - 5:29
    dat het gemiddelde hersenvolume
  • 5:29 - 5:31
    van de vroege moderne mens misschien nog wel
  • 5:31 - 5:33
    groter was dan die van ons.
  • 5:33 - 5:36
    Als groep weten we nu meer, maar als individuen
  • 5:36 - 5:39
    waren onze voorouders superieur aan ons.
  • 5:39 - 5:43
    Maar zo'n 12.000 jaar geleden ontwikkelde de mens
  • 5:43 - 5:46
    op verschillende plaatsen tegelijk de landbouw.
  • 5:46 - 5:48
    Alles veranderde erg snel.
  • 5:48 - 5:50
    Daarvoor vereiste het overleven als jager-verzamelaar
  • 5:50 - 5:52
    buitengewone lichamelijke en geestelijke vaardigheden,
  • 5:52 - 5:55
    op alle gebieden, van iedereen.
  • 5:55 - 5:58
    Met het begin van het landbouwtijdperk konden individuen
  • 5:58 - 6:00
    steeds meer op de vaardigheden van anderen rekenen
  • 6:00 - 6:02
    voor overleving.
  • 6:02 - 6:05
    Dat hield in dat sommigen van hen zich konden specialiseren.
  • 6:05 - 6:07
    Misschien werkten ze aan betere werktuigen, misschien
  • 6:07 - 6:10
    zochten ze naar resistentere planten of beter vee.
  • 6:10 - 6:13
    Misschien begonnen ze dingen uit te vinden.
  • 6:13 - 6:16
    Toen landbouw efficiënter werd,
  • 6:16 - 6:18
    begon wat wij beschaving noemen.
  • 6:18 - 6:21
    De landbouw gaf ons een betrouwbare en voorspelbare
  • 6:21 - 6:23
    voedselbron, waardoor mensen voor het eerst
  • 6:23 - 6:25
    op grote schaal voedsel konden bewaren,
  • 6:25 - 6:28
    wat veel makkelijker is met granen dan met vlees.
  • 6:28 - 6:31
    Het vee had bescherming nodig, wat ervoor zorgde dat
  • 6:31 - 6:33
    mensen in gemeenschappen dichter bij elkaar leefden.
  • 6:33 - 6:35
    De eerste simpele verdedigingswerken werden gebouwd.
  • 6:35 - 6:37
    Er kwam meer behoefte aan organisatie.
  • 6:37 - 6:39
    Hoe georganiseerder we werden, des te
  • 6:39 - 6:41
    sneller werden dingen efficiënt.
  • 6:41 - 6:45
    Dorpen werden steden, steden werden koninkrijken,
  • 6:45 - 6:47
    koninkrijken werden imperia.
  • 6:48 - 6:52
    Verbindingen tussen mensen explodeerden, wat het
  • 6:52 - 6:54
    mogelijk maakte kennis te delen.
  • 6:54 - 6:56
    De voortgang werd exponentieel.
  • 6:57 - 7:01
    Zo'n 500 jaar geleden begon de wetenschappelijke revolutie.
  • 7:01 - 7:04
    Wiskunde, natuurkunde, astronomie, biologie en chemie
  • 7:04 - 7:07
    veranderden alles dat we dachten te weten.
  • 7:07 - 7:10
    Vlak daarna kwam de Industriële Revolutie
  • 7:10 - 7:12
    en deze legde de basis voor de moderne wereld.
  • 7:13 - 7:16
    Terwijl onze efficiëntie exponentieel groeide,
  • 7:16 - 7:18
    konden meer mensen hun leven aan
  • 7:18 - 7:21
    de voortgang van de mensheid wijden.
  • 7:21 - 7:22
    Er kwamen steeds meer revoluties.
  • 7:22 - 7:24
    De uitvinding van de computer, zijn ontwikkeling
  • 7:24 - 7:27
    tot een medium dat we allemaal dagelijks gebruiken,
  • 7:27 - 7:30
    en de opkomst van het internet hebben onze wereld gevormd.
  • 7:30 - 7:33
    Het is moeilijk te begrijpen hoe snel dat alles gebeurd is.
  • 7:33 - 7:36
    Er zijn ongeveer 125.000 generaties geweest
  • 7:36 - 7:39
    sinds de eerste menselijke soorten;
  • 7:39 - 7:43
    zo'n 7.500 generaties sinds de psychologisch
  • 7:43 - 7:45
    moderne mens het daglicht zag;
  • 7:45 - 7:49
    500 generaties geleden begon dat, wat wij beschaving noemen;
  • 7:50 - 7:52
    20 generaties geleden leerden we hoe we
  • 7:52 - 7:53
    wetenschappelijk onderzoek konden doen;
  • 7:53 - 7:55
    en het internet werd voor de meeste mensen
  • 7:55 - 7:57
    pas één generatie geleden beschikbaar.
  • 7:58 - 8:01
    Vandaag leven we in de meest welvarende tijd
  • 8:01 - 8:03
    die de mensheid ooit heeft gezien.
  • 8:03 - 8:05
    We hebben deze planeet veranderd,
  • 8:05 - 8:07
    van de samenstelling van zijn atmosfeer
  • 8:07 - 8:09
    tot grootschalige veranderingen aan zijn landschap,
  • 8:09 - 8:12
    en ook wat betreft de andere bestaande dieren.
  • 8:13 - 8:15
    We verlichten de nacht met kunstmatige sterren
  • 8:15 - 8:17
    en sturen mensen in een metalen doos de lucht in.
  • 8:17 - 8:19
    Sommigen hebben zelfs op onze maan gewandeld.
  • 8:19 - 8:22
    We hebben robots op andere planeten gezet,
  • 8:22 - 8:24
    we hebben diep in de geschiedenis van het universum gekeken
  • 8:24 - 8:26
    met mechanische ogen.
  • 8:26 - 8:28
    Onze kennis en onze manieren om deze
  • 8:28 - 8:30
    te verkrijgen en op te slaan zijn geëxplodeerd.
  • 8:30 - 8:34
    Een doorsnee scholier weet vandaag meer van het universum
  • 8:34 - 8:36
    dan een geleerde van een paar eeuwen geleden.
  • 8:36 - 8:38
    Mensen domineren deze planeet,
  • 8:38 - 8:40
    ook al is onze heerschappij erg breekbaar.
  • 8:41 - 8:43
    We verschillen nog steeds niet erg van onze
  • 8:43 - 8:46
    voorouders van 70.000 jaar geleden,
  • 8:46 - 8:48
    maar jouw levensstijl heeft pas bestaan voor
  • 8:48 - 8:51
    minder dan 0,001% van de menselijke geschiedenis.
  • 8:52 - 8:54
    We kunnen niet zeggen wat de toekomst
  • 8:54 - 8:56
    voor ons in petto heeft.
  • 8:56 - 8:58
    We zijn een wolkenkrabber aan het bouwen,
  • 8:58 - 9:00
    maar we weten niet zeker of hij op een stevige
  • 9:00 - 9:03
    ondergrond staat, of dat we hem op drijfzand bouwen.
  • 9:03 - 9:05
    Laten we het daar maar bij laten.
  • 9:05 - 9:06
    De volgende keer dat je je trein mist,
  • 9:06 - 9:10
    je hamburger niet warm genoeg is of iemand voordringt,
  • 9:10 - 9:11
    vergeet dan niet hoe bijzonder deze
  • 9:11 - 9:12
    gemaakte menselijke wereld eigenlijk is.
  • 9:12 - 9:14
    Misschien is het het niet waard om
  • 9:14 - 9:16
    overstuur te zijn om al deze kleine dingen.
  • 9:18 - 9:21
    Deze video werd gesteund door audible.com/nutshell.
  • 9:21 - 9:23
    Bij het maken gebruikten we het boek "Sapiens - A Brief
  • 9:23 - 9:26
    History of Humankind" als een van de belangrijkste bronnen.
  • 9:26 - 9:29
    Als je dit of elk ander boek gratis wilt krijgen
  • 9:29 - 9:31
    en ons wil helpen, ga dan naar audible.com/nutshell
  • 9:31 - 9:33
    en krijg gratis 30 dagen lang een proefabonnement.
  • 9:34 - 9:36
    Het is zo lastig om boeken te lezen als je het internet hebt,
  • 9:36 - 9:38
    dus we kunnen er tenminste naar luisteren.
  • 9:38 - 9:40
    Wij luisteren vaak naar luisterboeken terwijl
  • 9:40 - 9:43
    we onze video's maken; dus we kunnen Audible erg aanbevelen.
  • 9:43 - 9:45
    Oké, dat was onze eerste poging een
  • 9:45 - 9:47
    geschiedenisgerelateerde video te maken.
  • 9:47 - 9:49
    We zouden er graag meer maken, maar ze kosten
  • 9:49 - 9:51
    nog meer tijd dan onze gewone video's.
  • 9:51 - 9:53
    We gaan er misschien 3 of 4 per jaar doen.
  • 9:53 - 9:54
    Je feedback is hier erg welkom.
  • 9:55 - 9:57
    Heel erg bedankt voor het kijken en als je
  • 9:57 - 9:59
    ons direct wilt steunen kun je dat doen
  • 9:59 - 10:01
    via Patreon, het helpt ons enorm.
  • 10:01 - 10:02
    Terwijl je erover nadenkt, zijn hier meer
  • 10:02 - 10:04
    video's, mocht je nog meer afleiding nodig hebben.
Title:
Wat Gebeurde Voor de Geschiedenis? De Oorsprong van de Mens
Description:

Gebruik de link: http://www.audible.com/nutshell om een gratis audioboek en een gratis proeftijd van 30 dagen te krijgen en dit kanaal te ondersteunen. Heel veel dank aan Audible voor de ondersteuning!

Mensen. We zijn er al best een tijdje. Wanneer we aan onze geschiedenis denken denken we aan oude beschavingen, de piramiden, dat soort dingen. Maar dat is maar een piepklein deel van onze geschiedenis.

Steun ons via Patreon zodat we meer dingen kunnen maken (en krijg in ruil daarvoor coole dingen): https://www.patreon.com/Kurzgesagt?ty=h

Kurzgesagt merch vind je hier: http://bit.ly/1P1hQIH

Krijg de muziek van de video hier:

soundcloud: http://bit.ly/28Ze6Ni
bandcamp: http://bit.ly/28NPJSb
http://www.epic-mountain.com

HEEL VEEL DANK AAN ONZE GELIEFDE PATRONS VOOR DE STEUN:

William Kerr, Sean Beier, Donal Botkin, Hugo NAJBERG, Harley Faggetter, robert walsh, Amir Shahar, Corey Hinds, Vegard Bellika, Dasha, Charles LaVene, Wesley Kleeman, jeremy avnet, Zachary Dickson, Timothy Basanov, Richard Stambaugh, Hamish Wilson, John Smith, Tyler Lainer, Yalın Günayer, Drew DeVault, Nicholas Bethencourt, Mike Wiley, Stefan Schnitzer, Brian Coule, John Markus, Sergey Sirotenko, Alex Howe, Angel Ivan Luna Parra, Liam Wade, Hannah Montovani, Noah Harris, David Durant, Hans-Jörg Peter, Daniel McCartney, Marcus Lee, Martin Atanasov, Plyrde Rayos, Emin Arslan ,Sam, Adam, TheVerySeriousLewis, Sam, Shermaine Chew, Sathepine, Manraj Dhaliwal, César Mendonça, Corne Kruger, Andrew Peachey, Thomas, Müller, Daniel, Forssten, Matthew Tse, Matthias S., Azila Azman, Fras Saharti

Wat Gebeurde Voor de Geschiedenis? De Oorsprong van de Mens
more » « less
Video Language:
English
Duration:
10:06

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.