< Return to Video

Inverting 3x3 part 2: Determinant and Adjugate of a Matrix

  • 0:01 - 0:03
    . . .
  • 0:03 - 0:07
    Bu 3×3 ölçüdə matrisin tərsini tapmağa az qalıb.
  • 0:07 - 0:09
    Növbəti edəcəyimiz, bunun determinantını
  • 0:09 - 0:11
    tapmaqdır. Biz bunu etməyi
  • 0:11 - 0:13
    artıq yaxşı bilirik.
  • 0:13 - 0:19
    Beləliklə, matrisin, yəni C-nin determinantını
  • 0:19 - 0:21
    tapmağın bir neçə üsulu var.
  • 0:21 - 0:23
    Bunu eyni rəngdə edəcəyəm.
  • 0:30 - 0:33
    Matrisin ən yuxarıdakı sətrini götürüb
  • 0:33 - 0:35
    hər bir elementini uyğun qoşmasına
  • 0:35 - 0:39
    vurub toplaya bilərsiniz.
  • 0:39 - 0:40
    . . .
  • 0:40 - 0:41
    Bu, bir üsuldur.
  • 0:41 - 0:43
    Ya da başqa üsul isə,
  • 0:43 - 0:46
    bu ilk 2 sütunu yenidən yazıb,
  • 0:46 - 0:51
    başdakı sol diaqonalların elementlərini
  • 0:51 - 0:54
    toplayıb və sonra yuxarı sağ və aşağı
  • 0:54 - 0:55
    solu çıxa bilərsiniz.
  • 0:55 - 0:57
    Mən 2-cini edəcəm. Görəcəksiniz ki,
  • 0:57 - 0:59
    eyni nəticə alınır.
  • 0:59 - 1:00
    Gəlin baxaq.
  • 1:00 - 1:03
    Bunun determinantı bərabər olacaq--
  • 1:03 - 1:06
    bunları yenidən yazacağam-- beləliklə,
  • 1:06 - 1:13
    mənfi 1, mənfi 2, 2, 2, 1, 1, 3, 4, 5.
  • 1:13 - 1:16
    Sadələşdirmək üçün, bu ilk 2
  • 1:16 - 1:18
    sütunu yenidən yazacağam.
  • 1:18 - 1:23
    Beləliklə, mənfi 1, mənfi 2, 2, 1, 3, 4.
  • 1:23 - 1:25
    Determinant olacaq. . .
  • 1:25 - 1:28
    . . .
  • 1:28 - 1:32
    Mənfi 1 vur 1 vur 5 var.
  • 1:32 - 1:34
    Bu, mənfi 5 olacaq.
  • 1:34 - 1:36
    . . .
  • 1:36 - 1:43
    Sonra isə mənfi 2 vur 1 vur 3 var.
  • 1:43 - 1:45
    Bu isə mənfi 6 edir.
  • 1:45 - 1:47
    Beləliklə, mənfi 6-mız var.
  • 1:47 - 1:49
    Ya da üstəgəl mənfi 6 deyə bilərik.
  • 1:49 - 1:52
    Sonra isə 2 vur 2 vur 4 var.
  • 1:52 - 1:56
    4 vur 4, yəni 16 edir.
  • 1:56 - 1:59
    Üstəgəl 16 yazırıq.
  • 1:59 - 2:02
    Və sonra üst sağdan alt sola qədər edək.
  • 2:02 - 2:05
    Mənfi 2 vur 2 vur 5 var.
  • 2:05 - 2:08
    Yəni mənfi 4 vur 5.
  • 2:08 - 2:11
    Cavab mənfi 20 edir.
  • 2:11 - 2:13
    Amma mənfi 20-ni çıxacağıq.
  • 2:13 - 2:15
    Mənfi 4 vur 5, mənfi 20.
  • 2:15 - 2:19
    Amma mənfi 20-ni çıxırıq.
  • 2:19 - 2:23
    Aydındır ki, bu, üstəgəl müsbət 20-yə çevrilir.
  • 2:23 - 2:27
    Sonra isə mənfi 1 vur 1 vur 4 var, yəni mənfi 4.
  • 2:27 - 2:30
    Amma bunları çıxacağıq.
  • 2:30 - 2:32
    Mənfi 4-ü çıxırıq.
  • 2:32 - 2:36
    Və sonra 2 vur 1 vur 3 var, cavab 6 edir.
  • 2:36 - 2:38
    Amma bunu çıxmalıyıq.
  • 2:38 - 2:40
    Beləliklə, 6-nı çıxaq.
  • 2:40 - 2:45
    Və indi isə, mənfi 5 çıx 6 edir mənfi 11,
  • 2:45 - 2:53
    üstəgəl 16, cavab müsbət 5 kimi sadələşir.
  • 2:53 - 2:56
    Yəni bunun hamısı müsbət 5-ə sadələşir.
  • 2:56 - 3:02
    Və sonra üstəgəl 20 üstəgəl 4 var.
  • 3:02 - 3:04
    Gəlin yaşıl rəngdə edim ki,
  • 3:04 - 3:06
    çaşmayaq.
  • 3:06 - 3:13
    Beləliklə, üstəgəl 20 üstəgəl 4 çıx 6 var.
  • 3:13 - 3:14
    Bu bizə nə verir?
  • 3:14 - 3:25
    5 üstəgəl 20 edir 25, üstəgəl 4 edir 29, çıx 6 edir 23.
  • 3:25 - 3:31
    Beləliklə, burada bizim determinantımız 23-ə bərabərdir.
  • 3:34 - 3:38
    . . .
  • 3:38 - 3:40
    Bu matrisin tərsi,1 böl determinant
  • 3:40 - 3:45
    vur bu qoşma matrisin köçürməsi
  • 3:45 - 3:47
    olacaq.
  • 3:47 - 3:49
    Və bu qoşma matrisin köçürməsi
  • 3:49 - 3:51
    tənzimləmə adlanır.
  • 3:51 - 3:52
    Gəlin edək.
  • 3:52 - 3:55
    Gəlin tənzimləməni burada yazaq.
  • 3:55 - 3:56
    Bu nağara çubuğudur.
  • 3:56 - 3:57
    . . .
  • 3:57 - 4:01
    C-nin tərsi 1 böl determinanta bərabərdir.
  • 4:01 - 4:10
    Beləliklə, bərabərdir 1/23, vur C-nin tənzimləməsi.
  • 4:10 - 4:19
    Və bu 1/23 vur qoşma matrisin köçürməsinə
  • 4:19 - 4:22
    bərabər olacaq.
  • 4:22 - 4:24
    Bizim qoşma matris buradadır.
  • 4:24 - 4:27
    İndi, hər sətir sütun olacaq.
  • 4:27 - 4:34
    Yəni, bu sətir indi sütuna çevriləcək.
  • 4:34 - 4:40
    1, mənfi 7, 5 ilk sütun olur.
  • 4:40 - 4:46
    2-ci sətir 2-ci sütun olur-- 18, mənfi 11,
  • 4:46 - 4:49
    mənfi 12.
  • 4:49 - 4:54
    Və sonunda, 3-cü sətir 3-cü sütun olacaq.
  • 4:54 - 4:59
    Mənfi 4, 5 və 3 olacaq.
  • 4:59 - 5:00
    Indi isə vurmalıyıq, ya da hər birini
  • 5:00 - 5:04
    23-ə bölməliyik də deyə bilərik.
  • 5:04 - 5:09
    Bu bizim original C matrisimizin
  • 5:09 - 5:10
    tərsidir.
  • 5:10 - 5:17
    1 böl 23 edir 1/23.
  • 5:17 - 5:18
    Sonra bizdə 18/23 var.
  • 5:18 - 5:21
    . . .
  • 5:21 - 5:22
    . . .
  • 5:25 - 5:27
    Gəlin edək.
  • 5:27 - 5:39
    1 böl 23-- 1/23, 18/23, mənfi 4/23,
  • 5:39 - 5:53
    mənfi 7/23, mənfi 11/23, 5/23, 5/23, mənfi 2/23.
  • 5:53 - 5:55
    Və axır ki, ümid edirəm hər hansısa
  • 5:55 - 5:57
    mənasız səhv etməmişəm. 3/23 almasam
  • 5:57 - 6:01
    məni təəccübləndirməz.
  • 6:01 - 6:02
    Və bitirdik.
  • 6:02 - 6:07
    Uğurla 3×3 ölçüsündəki matrisi çevirdik.
  • 6:07 - 6:11
    Bir daha deyim ki, mən kompüterlə
  • 6:11 - 6:13
    hesablanana daha çox inanıram, bir də
  • 6:13 - 6:18
    tipik Cəbr 2 kurrikulumu olmayana. Çünki o,
  • 6:18 - 6:21
    qeyri-kontekstli şəkildə nümayiş etdirilməyə meyllidir.
Title:
Inverting 3x3 part 2: Determinant and Adjugate of a Matrix
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
06:22

Azerbaijani subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions