< Return to Video

Parts of a cell

  • 0:00 - 0:04
    An n pale yon ti jan èstrikti sèlil a.
  • 0:04 - 0:06
    Mwen te fè yon lòt de vidéos kote nou kontra avèk bagay sa
  • 0:06 - 0:09
    ale andedan yo, men, m' pa fè yon sèl kote nou tout
  • 0:09 - 0:11
    pale osijè de tout antye èstrikti yo.
  • 0:11 - 0:14
    Se konsa yon bon kote pou kòmanse se - kite m' sèlman trase len a.
  • 0:14 - 0:18
    Et len cellulaire a se yon bon pou yo kòmanse paske
  • 0:18 - 0:21
    sa a se sa distans sèlil de andeyò mond lan,
  • 0:21 - 0:24
    Et pou yon gwo grad, li ti jan définit sèlil a.
  • 0:24 - 0:27
    Li définit li kòm anpil anpil ti chanm sa a.
  • 0:27 - 0:29
    Sa se kote pawòl Bondye a, "sèlil" te soti.
  • 0:29 - 0:31
    Se pou m' étiquette sa.
  • 0:31 - 0:35
    Len cellulaire.
  • 0:35 - 0:40
    Men yo tout cellules yon len cellulaire.
  • 0:40 - 0:45
    Koulye a, si nou panse osijè de petèt bagay ki pi enpòtan sa
  • 0:45 - 0:49
    définit yon selil, ou te kapab byen wè nan DNA a
  • 0:49 - 0:51
    vidéos Et nou pwal pale osijè tradiksyon Et
  • 0:51 - 0:53
    transcription Et tout de sa, sa sa définit sa yon
  • 0:53 - 0:55
    ikwòb vivan se, se DNA li.
  • 0:55 - 0:58
    Se konsa tout cellules ont DNA andedan li.
  • 0:58 - 1:00
    E m pa p fè nan detay sou kouman DNA définit
  • 1:00 - 1:01
    ki yon ikwòb se.
  • 1:01 - 1:04
    Mwen te fè sa nan kèk detay sou vidéos DNA yo.
  • 1:04 - 1:05
    Men tout cellules DNA.
  • 1:05 - 1:09
    Sa se plis pase yon anatomie de yon selil vidéo pase nesesèman
  • 1:09 - 1:11
    fonksyon a, men, nou ap antre an fonksyon paske nou
  • 1:11 - 1:13
    bezwen pou konnen sa diferan pati sa yo fè.
  • 1:13 - 1:17
    Se poutèt sa, droit isit la, se sa DNA a.
  • 1:17 - 1:18
    Et, se nan li chromatin fòm isit la.
  • 1:18 - 1:21
    Pa gen tou ti protéines isit la.
  • 1:21 - 1:23
    Pa nan tout ti, men, nou pwal anfòse
  • 1:23 - 1:25
    eukaryotes, m' ap pale yon ti de la
  • 1:25 - 1:29
    diferans ant eukaryotes ak prokaryotes nan yon lòt.
  • 1:29 - 1:30
    Men, nou pa gen DNA.
  • 1:30 - 1:33
    Menm jan mwen te gen établi selil sa a kounye a, sa bèl bagay pou tout
  • 1:33 - 1:38
    selil, Et tout zannimo ou plante ou wa que
  • 1:38 - 1:39
    ka sanble tankou sila a.
  • 1:39 - 1:40
    Mwen pa desine yon bann detay.
  • 1:40 - 1:43
    Mwen te jis établi DNA a Et la len cellulaire.
  • 1:43 - 1:47
    Koulye a, se isit la ti jan de pwemye pi gwo divizyon an nan lavi a
  • 1:47 - 1:52
    sou latè, ou pou pi piti nan nou pwen de vi, ou li a
  • 1:52 - 1:55
    evidan, se sa yon cellules gen yon
  • 1:55 - 1:58
    len autour DNA a.
  • 1:58 - 2:02
    Se konsa yo pral gen yon len autour DNA ki distans
  • 2:02 - 2:05
    DNA a Et chromatin la ak tou sa ki te pran fè a
  • 2:05 - 2:08
    bagay nan DNA a, distans sa ki rete nan
  • 2:08 - 2:11
    de sèlil a, ak sa yo rele yon nannan.
  • 2:11 - 2:15
    Sa a te rele yon nannan.
  • 2:15 - 2:18
    Mwen di:-sa se yon gwo divizyon, paske lè kèk
  • 2:18 - 2:20
    moun ki gade moun ki pran kèk cellules li yo wè yon nannan Et
  • 2:20 - 2:22
    lòt cellules Et yo pa wè yon nannan, yo reponn li: alo,
  • 2:22 - 2:25
    sa se yon bon fason pou classer ti. Se konsa yo te rele a
  • 2:25 - 2:27
    bagay sa te gen nucleuses, eukaryotes.
  • 2:30 - 2:32
    Sa gen yon nannan.
  • 2:32 - 2:37
    Se konsa menm jan mwen te gen établi selil sa a droit isit la, li se yon eukaryote.
  • 2:37 - 2:40
    Koulye a, si ou pa gen yon nannan, ou sont traiter ak
  • 2:40 - 2:42
    yon prokaryote.
  • 2:44 - 2:48
    Wayo pa.
  • 2:48 - 2:52
    Et ekzanp yo de prokaryotes, de gwo gwoup yo,
  • 2:52 - 2:57
    sont bakteri Et Archaea.
  • 2:57 - 2:58
    Koulye a, Archaea yo vwèman enteresan.
  • 2:58 - 3:01
    Nou konnen tou piti yo.
  • 3:01 - 3:04
    Yo te été panse kalite bakteri, men
  • 3:04 - 3:07
    Koulye a moun sont réaliser sa yo ap sa tout nèt
  • 3:07 - 3:11
    lòt gwoup la, ak nou te aktyèlman a yon ti ponyen
  • 3:11 - 3:13
    sous-ensemble nan yo se yon gwoup trè fascinante menm jan an.
  • 3:13 - 3:16
    Et li aktyèlman vire akote ke pale evolutionarily,
  • 3:16 - 3:18
    ou pa dwe ap separe sa sa a anvan. Li aktyèlman
  • 3:18 - 3:22
    fè plis santi pou divize bagay nan eukaryotes, mwen pwal
  • 3:22 - 3:27
    jis ekri sa Euk, bakteri Et Archaea.
  • 3:27 - 3:29
    Ou pa vle pou yo fè premye divizyon sa a. Gen
  • 3:29 - 3:31
    gwoup aktyèlman twa separe yo sa ou vle
  • 3:31 - 3:34
    pou kòmanse ak.
  • 3:34 - 3:36
    Nou pwal pale plis toujou sou sa a nan pwochen, vidéos.
  • 3:36 - 3:37
    Men, si ou vle di ki gen yon nannan?
  • 3:37 - 3:40
    Men, eukaryotes gen yon nannan dapre definisyon.
  • 3:40 - 3:42
    Ki moun ki fè sa ki pa gen yon nannan?
  • 3:42 - 3:46
    Men, bakteri an Et Archaea la pa gen noyaux,
  • 3:46 - 3:47
    annik konsa.
  • 3:47 - 3:50
    Men, m' ap kouri pou li konsantre eukaryotes paske yo gen tandans
  • 3:50 - 3:52
    gen yon ti jan plis koze ki senp.
  • 3:52 - 3:53
    Yo gen tandans pou être plus.
  • 3:53 - 3:56
    Et pi fò nan sa nou pale osijè, pou pi piti nan vidéos yo
  • 3:56 - 3:58
    jiskapwezan, sont traiter ak eukaryotes.
  • 3:58 - 4:03
    Eukaryotes genyen ladan yo plantes, bèt-nou ap zannimo y' ap mennen nan
  • 4:03 - 4:09
    pou pi piti mwen menm - animaux Et champignons, Et genyen lòt
  • 4:09 - 4:11
    gwoup yo nan eukaryotes yo, men sa yo nou sa
  • 4:11 - 4:14
    nòmalman kontra avèk nou chak jou sou latè.
  • 4:14 - 4:17
    Men, an n al tounen anatomie de sèlil la ap gade.
  • 4:17 - 4:18
    Se poutèt sa, nou dwe DNA nou.
  • 4:18 - 4:22
    Nou konnen ke li jwenn transkri nan mRNA, ki
  • 4:22 - 4:30
    mRNA kite nannan a, Et renvoie ke nan
  • 4:30 - 4:32
    protéines nan ribosomes yo.
  • 4:32 - 4:37
    Se konsa, les ribosomes sont complexes ti sa yo ki te kapab
  • 4:37 - 4:39
    flotan tout sèlil a, e nou ap wè nan yon dezyèm sa
  • 4:39 - 4:41
    yo kapab tou être atache sa yo lòt len
  • 4:41 - 4:42
    estrikti.
  • 4:42 - 4:44
    Se konsa, sa se yon ribosome.
  • 4:48 - 4:52
    Et si tout sa a pale de transcription DNA nan mRNA Et
  • 4:52 - 4:55
    mRNA pati a nannan Et vwayaje pou ribosome pou
  • 4:55 - 4:59
    être ke nan protéines fè sans pa pou ou, la
  • 4:59 - 5:01
    sont vidéos plizyè kote m' antre nan sa an detay.
  • 5:01 - 5:03
    Men sa mwen vle fè se sèlman ki te vize sou tout peyi a diferan
  • 5:03 - 5:05
    pati pou bay ti jan yon gwo foto sa.
  • 5:05 - 5:12
    Se konsa, ribosomes sont kote mRNA ki gen transkri anndan
  • 5:12 - 5:19
    wayo de DNA a, kote li jwenn ke nan protéines.
  • 5:19 - 5:22
    Se konsa, ou kapab ti jan wè yo tankou kote ki kote enfòmasyon
  • 5:22 - 5:25
    aktyèlman active nan protéines, ki lè sa a ka itilize
  • 5:25 - 5:28
    okenn kote ankò nan selil a.
  • 5:28 - 5:30
    Ribosomes sa yo, yo te ap fè de protéines, Et
  • 5:30 - 5:33
    ki aktyèlman yo ap fè l'.
  • 5:33 - 5:36
    Se poutèt sa, se yon keksyon, kote yo byen pièces de la
  • 5:36 - 5:37
    ribosomes te fè?
  • 5:37 - 5:39
    Men, gen kèk pa fè protéines, sa ki pral rive
  • 5:39 - 5:41
    nan lòt ribosomes.
  • 5:41 - 5:43
    Men, gen ladan l, la mRNA, ribosomes, ou kapab ti jan de
  • 5:43 - 5:47
    wè yo tankou fatra gwo sa a, si nou te pou
  • 5:47 - 5:48
    gade sou li an detay.
  • 5:48 - 5:50
    Pa gen kèk protéines.
  • 5:50 - 5:52
    Mwen pa dessin li sa realistikman, men lè sa a nou
  • 5:52 - 5:55
    gen kèk mRNA ki te mare ak pwoteyin a, Et mRNA la
  • 5:55 - 5:58
    pa te itilize pou enfòmasyon aktyèl tankou sa
  • 5:58 - 6:01
    nòmalman se lè pou l' de DNA pou ribosome a.
  • 6:01 - 6:06
    Nan ribosome li menm, l' ribosomal ki aktyèlman itilize
  • 6:06 - 6:07
    kòm yon pati de konstriksyon.
  • 6:07 - 6:10
    Li te aktyèlman ede fonksyon ribosome an kòm yon ribosome.
  • 6:10 - 6:12
    Se poutèt sa aktyèlman pati de la ribosome.
  • 6:12 - 6:20
    Ak tout moun ki jwenn konstwi tout an yon pati nan nannan a te rele
  • 6:20 - 6:23
    a nucleolus ou nucleole a.
  • 6:23 - 6:26
    Se pou m' ekri sa.
  • 6:26 - 6:29
    Se poutèt sa a droit isit la, sa enteresan droit la.
  • 6:29 - 6:35
    Sa se a nucleolus ou nucleole a.
  • 6:35 - 6:37
    Se pa vre, yon organelle separe ak se pa
  • 6:37 - 6:40
    rennen pa yon len, men, li montre nan yon ikwoskòp.
  • 6:40 - 6:41
    Se konsa, lè foul moun yo anvan wè l, yo di l ':-alo, pa gen tankou yon
  • 6:41 - 6:42
    offre la.
  • 6:42 - 6:45
    Sa dwe ap tankou cœur de nannan a oswa yon lòt bagay.
  • 6:45 - 6:48
    Men, li vire akote soti jan li ye a, se la forte pakè-
  • 6:48 - 6:50
    ou genyen DNA Et l', e se pou sa aktyèlman kote a
  • 6:50 - 6:54
    ribosomal l', bagay la pran ribosomes yo, fè se
  • 6:54 - 6:55
    aktyèlman te pwodwi.
  • 6:55 - 6:58
    Men, konsa dans sa li montre ke sou yon ikwoskòp, Et
  • 6:58 - 7:00
    Se poutèt sa moun ki te deside pou li nonmen l' yon bagay diferan.
  • 7:00 - 7:02
    Men, se pa len liés.
  • 7:02 - 7:04
    Se pa yon organelle nan yon organelle.
  • 7:04 - 7:08
    Li se jis forte pakè protéines Et l' ribosomal,
  • 7:08 - 7:12
    Et se kote ribosomal l' extrait produits.
  • 7:12 - 7:14
    Se konsa nou gen nan ribosome a.
  • 7:14 - 7:15
    Sa se kote protéines obtenir produits.
  • 7:15 - 7:18
    Men, si les ribosomes sont jis flotan autour, si yo
  • 7:18 - 7:21
    bay libète ribosomes, lè sa a, protéines sa a tout - une
  • 7:21 - 7:23
    yo ap fèt nan ribosome a, yo sèlman ap float
  • 7:23 - 7:26
    isi a nan likid anndan sèlil a
  • 7:26 - 7:27
    ke nou rele cytosol.
  • 7:29 - 7:33
    Men, si nou te vle pou pwodwi protéines sa yo
  • 7:33 - 7:37
    sipoze pou fini pètèt nan len de sèlil la, leve ou
  • 7:37 - 7:40
    petèt andeyò sèlil tèt li?
  • 7:40 - 7:42
    Cellules pwodwi bagay sa yo te itilize pa cellules lòt, sa yo
  • 7:42 - 7:43
    itilize yon ti rès kò a.
  • 7:43 - 7:47
    Et ici nou gen pou ale nan protéines ki te atache nan
  • 7:47 - 7:48
    len sa a.
  • 7:48 - 7:51
    Ou kapab ti jan wè li kòm yon pakèt moun plizyè tinèl.
  • 7:51 - 7:53
    Fè m' wè byen mwen ka fè sa.
  • 7:53 - 7:55
    M ap trase trè environ.
  • 7:55 - 7:59
    Ou gen bagay sa a te rele (endoplasmic a.
  • 7:59 - 8:00
    Endoplasmic).
  • 8:02 - 8:06
    Ou ka sèlman wè li kòm yon pakèt moun plizyè tinèl kon sa.
  • 8:06 - 8:07
    Endoplasmic).
  • 8:09 - 8:13
    Et yo pou mennen a yon bagay yo rele Golgi kò yo,
  • 8:13 - 8:16
    yo rele dèyè mesye Golgi kò l.
  • 8:16 - 8:18
    Se konsa m a fe pa a endoplasmic) nan jòn ak mwen pwal
  • 8:18 - 8:24
    èske Golgi a kò yo nan vèt petèt, jis kon sa.
  • 8:24 - 8:25
    M ap di w nan yon dezyèm sa yo ye.
  • 8:25 - 8:26
    Se poutèt sa k ap fèt?
  • 8:26 - 8:30
    Sa a se ti jan yon gwo kalite pile ou, ou kapab jan de vi
  • 8:30 - 8:32
    li tankou yon pakèt moun pliés membranes mete tèt yo ansanm.
  • 8:32 - 8:36
    Et ribosomes kèk aktyèlman atache sa
  • 8:36 - 8:39
    moso, mwen rele (endoplasmic a.
  • 8:39 - 8:43
    Se poutèt sa, nou dwe ribosomes tache.
  • 8:43 - 8:45
    Kèk nan yo yo gratis, kèk nan yo te atache.
  • 8:45 - 8:47
    Et, kite m' ekri étiquettes m.
  • 8:47 - 8:52
    Se konsa sa a droit isit la, e nou itilize espas a sou isit la, gwo
  • 8:52 - 8:55
    à Des compliquée len, sa se afè
  • 8:55 - 8:57
    endoplasmic).
  • 9:02 - 9:04
    Se yon sezon plezi pou yo di.
  • 9:04 - 9:06
    Endoplasmic).
  • 9:06 - 9:09
    Petèt yon bon repitasyon pou yon bann.
  • 9:09 - 9:12
    (Endoplasmic, ak pati ki gen ribosomes
  • 9:12 - 9:15
    atache sa yo rele endoplasmic (pale a.
  • 9:15 - 9:17
    Petèt yon non pi bon pou yon bann menm.
  • 9:17 - 9:22
    Se konsa rezon isit la, kote mwen te atache ribosomes, se konsa sa yo
  • 9:22 - 9:25
    ribosomes sont reliés droit isit la, se sa rele mòn yo vin plat
  • 9:25 - 9:29
    (endoplasmic, ou gen dwa a pale ER.
  • 9:29 - 9:35
    ER pale a, permanent ER pou endoplasmic).
  • 9:35 - 9:38
    Et puis kote nou pa gen okenn ribosomes atache, sa se afè
  • 9:38 - 9:42
    bon endoplasmic).
  • 9:42 - 9:48
    Se konsa droit isit la, se sa a bon endoplasmic).
  • 9:48 - 9:50
    E m ap di w nan yon dezyèm sa sa se, men nou
  • 9:50 - 9:52
    ka toujou swiv membranes yo.
  • 9:52 - 9:53
    Pou nou ka Golgi a kò.
  • 9:58 - 10:00
    Ak sa k rive koukouloukou se, mwen te ban nou yon conseil.
  • 10:00 - 10:02
    Nan ribosomes delivre nou, mRNA obtient la, obtient ke
  • 10:02 - 10:05
    nan protéines, Et protéines puis sèlman ret sou dlo
  • 10:05 - 10:06
    environ nan cytosol la.
  • 10:06 - 10:09
    Men, si nou vle protéines ki ta dwe fini nan
  • 10:09 - 10:11
    membranes ou ki fini pouse andeyò sèlil a?
  • 10:11 - 10:14
    E se pou sa ki kote a endoplasmic) Et la
  • 10:14 - 10:16
    Golgi organismes proviennent nan jwèt.
  • 10:16 - 10:21
    Paske koulye a sa nou kapab fè, nou pa gen mRNA t' ap andeyò de
  • 10:21 - 10:25
    nannan a, e li kapab joindre pou ribosomes yo, oubyen li kapab
  • 10:25 - 10:28
    ke pa ribosomes nan ER pale a.
  • 10:28 - 10:30
    Sa k rive koukouloukou isit la se mRNA ou vini isit la lè li se
  • 10:30 - 10:32
    comment-, m' a flèch. sa ti ponyen-li gen
  • 10:32 - 10:35
    comment ke sou deyò de la endoplasmic
  • 10:35 - 10:39
    ), men jan protéines a obtient produit, li koumanse
  • 10:39 - 10:43
    jete nan yon pil à de la endoplasmic).
  • 10:43 - 10:45
    Lè m' ap di: l' de endoplasmic), mwen menm
  • 10:45 - 10:47
    pale nan zòn sa a.
  • 10:47 - 10:47
    Mwen menm du li.
  • 10:47 - 10:51
    Sa se à de la endoplasmic).
  • 10:51 - 10:53
    Se poutèt sa, jete protéines yo ap chache nan yon pil
  • 10:53 - 10:54
    endoplasmic).
  • 10:54 - 10:57
    Pitit sa yo pou itilize andeyò cytosol a,
  • 10:57 - 10:59
    deyò nan selil a ou gen dwa nan len selil a.
  • 10:59 - 11:01
    Se konsa protéines pral fini pouse isit la.
  • 11:01 - 11:04
    Se poutèt sa ribosomes sa yo sou len a, paske yo
  • 11:04 - 11:06
    ka tradwi bagay sa yo andeyò a endoplasmic
  • 11:06 - 11:12
    ), paske mwen menm protéines yo ka pwodwi a sid amine
  • 11:12 - 11:13
    Chèn montay fini andedan li.
  • 11:13 - 11:17
    Kite m' fè yon tonton de sa paske mwen
  • 11:17 - 11:19
    panse deja ke ap kapab itil.
  • 11:19 - 11:23
    Se pou m' rale-Ann di men len de la
  • 11:23 - 11:26
    endoplasmic (ak lè sa a ou genyen
  • 11:26 - 11:29
    ribosomes atache pou li.
  • 11:29 - 11:33
    An n pale sa se yon ribosome sou (endoplasmic a.
  • 11:33 - 11:36
    Et se sa pwal pale (endoplasmic.
  • 11:36 - 11:40
    Ak sa ou kapab gen se mRNA ki t' ap antre nan yon sèl bò kote l '.
  • 11:44 - 11:47
    mRNA ka ti jan antre nan isit la.
  • 11:47 - 11:48
    Gen dwa li pwal nan direksyon sa.
  • 11:48 - 11:51
    Li pou ke nan protéines yo.
  • 11:51 - 11:55
    Men, lè sa a protéines, jan chèn sid amine la devlope,
  • 11:55 - 11:58
    ap pete soti sou sa a fin de len a.
  • 11:58 - 12:00
    Pa bliye, se sa rele len nou de nou endoplasmic).
  • 12:00 - 12:03
    Se konsa menm si mRNA a se sou deyò, paske la
  • 12:03 - 12:06
    ribosome Joint pou li, protéines a kapab
  • 12:06 - 12:07
    montre vlope tripay la.
  • 12:07 - 12:10
    Se konsa yon fwa ke protéines a te konstwi, petèt pa lè sa a li plis tout tonbe,
  • 12:10 - 12:14
    ou konnen, yon pwoteyin se jis yon pliés chenn an acides aminés,
  • 12:14 - 12:16
    li ka vwayaje par la endoplasmic).
  • 12:16 - 12:18
    Et li vwayaje pase ladan l.
  • 12:18 - 12:21
    Li se à la bon endoplasmic (tout a
  • 12:21 - 12:23
    manière jiskaske li vin pou kò Golgi.
  • 12:23 - 12:24
    Ak tout kalite lòt bagay rive.
  • 12:24 - 12:26
    Mwen oversimplifying bagay, men, mwen jis vle ba ou yon
  • 12:26 - 12:29
    konnen sa vle di tout bagay nan selil a fè.
  • 12:29 - 12:31
    Et une protéines a se pou Golgi kadav yo ak yo
  • 12:31 - 12:35
    pare pou ale andeyò sèlil a, ou gen dwa
  • 12:35 - 12:39
    vwayaje pou len sèlil a, yo pral aktyèlman bud
  • 12:39 - 12:40
    soti nan kò Golgi yo.
  • 12:40 - 12:43
    Se konsa nou di protéines menm sa a, lè li vin pou yo a
  • 12:43 - 12:45
    Kò Golgi - sonje ke se andedan kò Golgi a, se konsa
  • 12:45 - 12:49
    kite m' trase len ko Golgi la a.
  • 12:49 - 12:51
    Protéines a te ka fini pouse la.
  • 12:51 - 12:53
    Li se jis yon gwo chenn an acides aminés.
  • 12:53 - 12:55
    Et, lè sa a li pral bud deyò.
  • 12:55 - 12:57
    Se konsa nou di li kon sa parèt, Et puis petèt sa kap vini an
  • 12:57 - 13:00
    li pwal sanble yon bagay tankou étape.
  • 13:00 - 13:01
    Li pwal sanble nan kon sa.
  • 13:07 - 13:09
    Et étape trè kap vini an, nou te kapab imajine, pwal sanble nan
  • 13:09 - 13:12
    yon bagay tankou sa a, kote li ye aktyèlman nèt
  • 13:12 - 13:12
    budded deyò.
  • 13:12 - 13:16
    Li été soti yon ti jan de len de la
  • 13:16 - 13:18
    Golgi kò avè l.
  • 13:18 - 13:20
    Te koulye a protéines antoure pa
  • 13:20 - 13:23
    len ti pwòp.
  • 13:23 - 13:25
    Se konsa nou panse osijè de sa k te pase.
  • 13:25 - 13:27
    Nou te gen DNA transkri nan mRNA.
  • 13:27 - 13:31
    mRNA ale nan yon ribosome ki atache
  • 13:31 - 13:33
    endoplasmic).
  • 13:33 - 13:36
    Li ke nan yon pwoteyin ke se nan
  • 13:36 - 13:37
    endoplasmic).
  • 13:37 - 13:39
    Premye a, mòn yo vin plat, kote tout ribosomes
  • 13:39 - 13:40
    sont, lè sa a sa a bon.
  • 13:40 - 13:42
    Bon an gen lòt fonksyon.
  • 13:42 - 13:49
    Li te ede tou pwodwi yo hormones ak lòt gras, men
  • 13:49 - 13:50
    M pa p fè nan detay la.
  • 13:50 - 13:51
    Men, li annik se.
  • 13:51 - 13:53
    Li connects pou kò Golgi.
  • 13:53 - 13:56
    Lè sa a Golgi, les protéines ka bud nèt ak pwòp pran
  • 13:56 - 13:58
    yon ti kras len avè l.
  • 13:58 - 14:02
    Et lide sa a de yon bagay ki te antoure pa yon len
  • 14:02 - 14:04
    Et jis vwayaje nan selil a, se konsa gen dwa a protéines koulye a
  • 14:04 - 14:06
    recherche kon sa.
  • 14:06 - 14:07
    Mwen menm élargir li.
  • 14:07 - 14:09
    Petèt protéines a se la. Lè sa a, li pran yon ti
  • 14:09 - 14:12
    a Golgi kò len avè l.
  • 14:12 - 14:15
    Sa a te rele yon outon dlo.
  • 14:15 - 14:18
    Et sa dwa isit la, ann ajoute yon lòt UN droit isit la.
  • 14:18 - 14:20
    Mwen menm ki jis ap fè sa pou make li.
  • 14:20 - 14:23
    Sa ki te rele yon outon dlo.
  • 14:23 - 14:26
    Outon dlo yon se vwèman inikman yon trè jeneral tèm pou
  • 14:26 - 14:30
    anyen ankò, ti ti bagay yo, sitou protéines, nan selil a
  • 14:30 - 14:32
    sa sèlman flotan nan, ki te antoure pa yo
  • 14:32 - 14:34
    posede ti mini-membranes.
  • 14:34 - 14:37
    Et la raison Poukisa mini-membrane sa a konbyen se koulye a
  • 14:37 - 14:39
    protéines sa a konnye a ka float pou lakou a
  • 14:39 - 14:40
    len sèlil a.
  • 14:40 - 14:42
    Li kapab float tou pou lòt pati nan selil a.
  • 14:42 - 14:44
    M' ap fè yon senplifikasyon.
  • 14:44 - 14:47
    E apre sa li kapab èstriti soit ak len de sèlil a,
  • 14:47 - 14:51
    oubyen li kapab itilize len sa a, ti len outon dlo sa a
  • 14:51 - 14:54
    li gen, pou ede l' pou soti nan selil a.
  • 14:54 - 14:57
    Ou ka konprann ke li evantyèlman, ou konnen sa
  • 14:57 - 15:00
    bagay-- se an nou di se sa a len externe de sèlil a.
  • 15:00 - 15:02
    Et, m' ap fè yon indiquant brut.
  • 15:02 - 15:04
    Mwen menm ki pa menm dessin ouch bilipid a.
  • 15:04 - 15:08
    Men, tout en yon enpresyon izyèl de sa l' te ka
  • 15:08 - 15:12
    gade tankou sa se outon a dlo, a ti protéines
  • 15:12 - 15:15
    anndan l, epi li vin plus Et plus pou a
  • 15:15 - 15:19
    len. Apre sa li ka èstriti ak len a
  • 15:19 - 15:20
    Paske, se pou l' fè menm bagay la.
  • 15:20 - 15:24
    Li fusions ak len, ou protéines anndan.
  • 15:24 - 15:26
    Mwen chanje koulè arbitraire.
  • 15:26 - 15:28
    Men, koulye a, tout de yon soudaine, yon fwa li fusions ak len a,
  • 15:28 - 15:32
    Lè sa a, protéines a kapab sòti sèlil aktyèl la, ou gen dwa li kapab
  • 15:32 - 15:35
    aktyèlman houke tèt li nan sa a len, dans la
  • 15:35 - 15:39
    externe cellulaire len, kote mwen trè fin a, men li genyen
  • 15:39 - 15:40
    couches de pou li.
  • 15:40 - 15:41
    E nou pwal pale plis toujou sou sa.
  • 15:41 - 15:44
    E mwen pwobableman te kapab fè yon tout videyo sou li.
  • 15:44 - 15:48
    Se konsa n' a sa - nou te prè pou fè pwogrè trè bon sou
  • 15:48 - 15:49
    ki montre anatomie de sèlil a.
  • 15:49 - 15:52
    Genyen kèk lòt bagay nou ka voye nan la.
  • 15:52 - 15:59
    Se bagay ki te rele lysosomes, ki te egziste nan
  • 15:59 - 16:04
    animal cellules ki genyen enzymes nan yo ki ede
  • 16:04 - 16:05
    onn lòt bagay.
  • 16:09 - 16:12
    Si se konsa yon lysosome attaches pou yon lòt bagay Et ka
  • 16:12 - 16:15
    ròch rouj yo te vòltije pou enzymes li nan men l, li toujou touye l.
  • 16:15 - 16:16
    Li toujou résumés li.
  • 16:16 - 16:18
    Se konsa, sa se yon lysosome fè.
  • 16:18 - 16:23
    Nan konpayi yo, ou gen sa ki te rele lytic vacuoles, Et
  • 16:23 - 16:26
    Se vrèman menm bagay tankou yon lysosome nan tèm
  • 16:26 - 16:28
    fonksyon yo nan sa yo ap dechay vrèman gran.
  • 16:28 - 16:32
    Anfèt, an jeneral, yon vacuole se outon jis yon gwo dlo.
  • 16:32 - 16:37
    Li se jis yon jeneral tèm pou yon gwo organelle len-liés.
  • 16:37 - 16:38
    Vacuole.
  • 16:38 - 16:40
    E yon fwa ankò, sa se yon organelle?
  • 16:40 - 16:42
    Se pou m' ekri mo sa.
  • 16:42 - 16:45
    Organelle.
  • 16:45 - 16:49
    Li se jis yon len-lié secondaire de yon selil.
  • 16:49 - 16:51
    Egzateman tankou fwa m' se yon secondaire de Sal e li gen yon
  • 16:51 - 16:55
    gàn, organelle yon se yon secondaire de yon selil.
  • 16:55 - 16:59
    Se konsa, yon vacuole, se jis yon jeneral tèm pou yon len lié
  • 16:59 - 17:02
    organelle ke depo pou mete bagay andedan cellules nou.
  • 17:05 - 17:08
    Se konsa, yon lytic vacuole ki ta yon vacuole nan yon plant cell sa
  • 17:08 - 17:10
    depo pou mete yon pakèt moun enzymes, Et si li te marye ak libète
  • 17:10 - 17:13
    yon lòt bagay li ta elye li si l' pa t ' kapab
  • 17:13 - 17:16
    ròch rouj te vòltije enzymes li nan lòt bagay.
  • 17:16 - 17:19
    Koulye a, pa gen plizyè organelles ke nou te pale kont
  • 17:19 - 17:21
    osijè de nan yon kontèks bouch nan bouch Et
  • 17:21 - 17:25
    la, e mwen antre nan ti detay nan videyo sou sa.
  • 17:25 - 17:28
    Men, nou gen bagay ki te rele a.
  • 17:28 - 17:30
    Globil nan mitochondrion.
  • 17:30 - 17:34
    Et yo gen anndan ak lakou membranes, e sa se kote
  • 17:34 - 17:38
    nou pwodwi enèji nou, li fè yo kote sucres sont tounen ATP.
  • 17:38 - 17:40
    Mwen te fè videyo sou detay sou sa.
  • 17:40 - 17:43
    Sa yo genyen aktyèlman DNA pwòp, epi yo kapab aktyèlman
  • 17:43 - 17:50
    reproduire sou pwòp, yo ki fè moun ki kwè sa yo
  • 17:50 - 17:55
    egziste - sa ke zansèt yo yon fwa existe comme endepandan
  • 17:55 - 18:00
    ti procaryote, ki nan kèk pwen yo jis ti jan de
  • 18:00 - 18:04
    a sou nosyon de, alo, poukisa pa mwen rete anndan
  • 18:04 - 18:07
    de lòt ti ak tip de viv nan entre?
  • 18:07 - 18:11
    Se konsa a, se sa organelles sa nan tan lontan yo
  • 18:11 - 18:13
    ke zansèt yo te ka ont été endepandan prokaryotes.
  • 18:17 - 18:19
    A.
  • 18:19 - 18:23
    Sa se kote cellulaire bouch nan bouch prend pati, e nou
  • 18:23 - 18:24
    antre nan detay sou sa.
  • 18:24 - 18:27
    Lè sa a sou cellules konpayi yo, sa se sèlman nan - ainsi,
  • 18:27 - 18:30
    san mank pa nan animal cellules - ou gen ou,
  • 18:30 - 18:32
    kèl sous-ensemble yon bagay te rele plastids, men
  • 18:32 - 18:34
    ou se pi gran.
  • 18:34 - 18:37
    Petèt mwen ta dwe fè sa nan espesyalman vèt, vèt.
  • 18:37 - 18:38
    Se poutèt sa, nou dwe ou.
  • 18:38 - 18:40
    E nou konnen yo gen ti thylakoids a.
  • 18:40 - 18:42
    Sa se kote la rive vre.
  • 18:42 - 18:43
    Ou gen grana ou ak tou de sa.
  • 18:43 - 18:46
    E m ' antre nan ti detay nan vidéos la, men
  • 18:46 - 18:46
    li ta pi bon pou yo konnen.
  • 18:46 - 18:49
    Se sa organelles lòt yo.
  • 18:49 - 18:52
    Menm jan a, yo gen pwòp DNA Et
  • 18:52 - 18:53
    ribosomes yo.
  • 18:53 - 18:57
    Ansanm ak a kwè ke yo te yon fwa endepandan
  • 18:57 - 19:01
    prokaryotes ki te apwann pou viv nan entre anndan de
  • 19:01 - 19:04
    pi gwo cellules manquent.
  • 19:04 - 19:06
    Se konsa nou ap prèske, reyèlman, ak cellules èstrikti yo.
  • 19:06 - 19:09
    Pa gen lòt bagay nou ka voye sou isit la.
  • 19:09 - 19:13
    Si nou ap gen rapò ak plante cellules ou ki pa zannimo cellules,
  • 19:13 - 19:15
    nou pwal genyen yon bagay yo rele yon miray sèlil, ki ap fè
  • 19:15 - 19:17
    kèk fòs pou len deyò a.
  • 19:17 - 19:19
    Ou kapab ti jan wè l' konsa, ou li
  • 19:19 - 19:22
    li menm ki bay kèk une.
  • 19:22 - 19:23
    Se konsa ou fè bagay ki te rele sèlil lavil la, malgre ke yo pa
  • 19:23 - 19:25
    nesesèman complètement rèd.
  • 19:25 - 19:27
    Ou kapab pwèske wè yo tankou ballons bay jis yon
  • 19:27 - 19:29
    ti kras plis une.
  • 19:29 - 19:33
    Bagay tankou bwa gen aktyèlman doub miray sèlil pou toutbon
  • 19:33 - 19:33
    une Information.
  • 19:33 - 19:37
    Se konsa, sa se yon miray selil li.
  • 19:37 - 19:39
    Sa a se yon bèt ki pa pou yo.
  • 19:39 - 19:44
    Ak nan konpayi yo ap fè l' soti nan cellulose, pa cellulite.
  • 19:44 - 19:45
    Ki itilize pou twouble m.
  • 19:45 - 19:48
    Se poutèt sa donne une supplémentaires ou fòm pou
  • 19:48 - 19:50
    cellulaire len an.
  • 19:50 - 19:54
    Et puis pou aktyèlman sèlil a li aktyèl èstrikti, ou
  • 19:54 - 19:56
    gen bagay sa yo te rele microfilaments, oubyen pafwa
  • 19:56 - 19:59
    actin filaments, Et sa sont sa yo ti tiyo ki ale
  • 19:59 - 20:00
    atravè sèlil a.
  • 20:00 - 20:04
    Sa ede aktyèlman donner la selil li aktyèl èstrikti
  • 20:04 - 20:06
    twa dimansyon, Et aktyèlman, yo ka patisipe
  • 20:06 - 20:08
    nan bagay bouje nan selil a ou menm sèlil
  • 20:08 - 20:10
    bouje tèt li.
  • 20:10 - 20:12
    Jis pou nèt sou tout pwen pou pi si nou ap kouvri
  • 20:12 - 20:16
    tou sa, si ou gade type Et meiosis vidéos,
  • 20:16 - 20:19
    ou gen bagay sa yo te rele centrioles.
  • 20:19 - 20:20
    M' antre nan ti detay la.
  • 20:20 - 20:25
    Centrioles ki gen rezon andeyò nannan a.
  • 20:25 - 20:28
    Centrioles de sa yo nan kwen dwa pou chak lòt
  • 20:28 - 20:32
    l' a renmèt yon centrosome, ak yo ti jan koòdone a
  • 20:32 - 20:37
    microtubules lè nou kòmanse division cellules nan type
  • 20:37 - 20:38
    Et meiosis.
  • 20:38 - 20:39
    M pa p fè nan detay la.
  • 20:39 - 20:40
    Mwen te fè anpil vidéos sou sa tou.
  • 20:40 - 20:43
    Men, se konsa byen lwen, se sa tout bèl anpil bagay ou bezwen
  • 20:43 - 20:47
    konnen - ou omwen yon premye kourikoulòm-de la
  • 20:47 - 20:48
    èstrikti sèlil a.
  • 20:48 - 20:51
    Nan yon videyo, nou te finalman jwen li yo ak tout nan yon sèl plas.
  • 20:51 - 20:54
    Men anpil bèl-mwen pa delved nan detay sou
  • 20:54 - 20:57
    tou sa ki sou tout de tout gwo mòso sèlil a.
  • 20:57 - 21:01
    Se konsa, ou gen yon pi gwo foto wè kòman
  • 21:01 - 21:04
    sa te òganize andedan li.
Title:
Parts of a cell
Description:

Parts of a cell: nucleus, ribosomes, endoplasmic reticulum, Golgi bodies, mitochondria, chloroplasts, vacuoles, and vesicles

more » « less
Video Language:
English
Duration:
21:03
Marie Bertrand added a translation

Creole, Haitian subtitles

Revisions