ဆင့်ကဲ့ဖြစ်စဉ်ကို အောင်နိုင်ပြီး အစုလိုက် မျိုးသုဉ်းမှုမှာ ရှင်ကျန်နည်း။
-
0:01 - 0:02ဂုဏ်ယူ ဝမ်းမြောက်ပါတယ်။
-
0:03 - 0:04ဒီမှာရှိနေခြင်း၊
-
0:04 - 0:05နာထောင်နေခြင်း၊ အသက်ရှင်နေတဲ့
-
0:05 - 0:08တိုးပွားနေတဲ့ မျိုးစိတ်တစ်ခုရဲ့
အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး -
0:08 - 0:11သင်ဟာ သမိုင်းရဲ့ အကြီးကျယ်ဆုံး
အောင်မြင်သူတွေထဲက တစ်ဦးပါ၊ -
0:11 - 0:15နှစ်ပေါင်း ဘီလံယံ လေးသန်း ဖန်တီးနေတဲ့
အောင်မြင်တဲ့ ဇာတ်လမ်းရဲ့အထွတ်အထိပ်တစ်ခုပါ။ -
0:16 - 0:18သင်ဟာ သက်ရှိဘဝရဲ့ တစ်ရာခိုင်နှုန်းပါ။
-
0:19 - 0:20ကျရှုံးသူတွေကတော့
-
0:20 - 0:23နေထိုင်ခဲ့ပြီး အခြားသော မျိုးစိတ်
၉၉ ရာခိုင်နှုန်းဟာ -
0:23 - 0:24သေသွားပါတယ်....
-
0:24 - 0:27မီး၊ ရေကြီးတာ ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွားတွေ၊
-
0:27 - 0:30သားရဲ သတ်ဖြတ်မှု၊အငတ်ဘေး၊ ရေခဲ၊
-
0:30 - 0:33သဘာဝ ရွေးချယ်မှုရဲ့
အပူနဲ့ အအေး သင်္ချာကြောင့်ပါ။ -
0:33 - 0:34သင်တို့ဘိုးဘွားတွေဟာ
-
0:34 - 0:36အစောဆုံး ငါးတွေဆီ ပြန်ကြည့်ရင်
-
0:36 - 0:38ဒီစိန်ခေါ်မှုအားလုံးကို ကျော်လွှားခဲ့တယ်။
-
0:39 - 0:42သင်ဒီမှာရှိနေတာက
ရွှေရောင် အခွင့်အလမ်းတွေကို -
0:42 - 0:45အစုလိုက် မျိုးသုဉ်ခြင်းက ဖြစ်စေလို့ပါ။
-
0:45 - 0:49(ရယ်သံများ)
-
0:49 - 0:50ဒါ အမှန်ပဲ။
-
0:50 - 0:53သင်တို့ရဲ့ တွဲဖက် အောင်နိုင်သူတွေနဲ့
အမျိုးတွေဆိုတာလည်း မှန်တယ်။ -
0:53 - 0:56ငါးအမျိုးပေါင်း ၃၄၀၀၀ ပါ။
-
0:57 - 0:59ဘယ်လို ကျွန်မတို့
ဒီလောက် ကံကောင်းခဲ့တာလဲ။ -
0:59 - 1:00ဆက်ပြီး အောင်နိုင်ဦးမှာလား။
-
1:01 - 1:05ကျွန်မက ငါး ရှေးခေတ်ဇီဝဗေဒ ပညာရှင်ပါ
ကြီးမားတဲ့ ဒေတာတွေ၊ -
1:05 - 1:06ရုပ်ကြွင်း မှတ်တမ်းတွေကို
-
1:06 - 1:10တစ်ချို့မျိုးစိတ်တွေနိုင်ပြီး
တစ်ချို့ ကျရှုံးတာ လေ့လာဖို့ သုံးသူပါ။ -
1:10 - 1:12ရှင်သန်ခြင်းက မပြောနိုင်တာက
-
1:12 - 1:13၎င်းတို့ဟာ အောင်နိုင်တာပဲသိတာပါ။
-
1:13 - 1:15ဒီတော့ အသေတွေနဲ့
စကားပြောမှဖြစ်မယ် -
1:16 - 1:18ငါးအသေတွေကို ဘယ်လို စကားပြော
ခိုင်းလဲ -
1:18 - 1:23ပြတိုက်တွေမှာ များစွာသော
ငါးရုပ်ကြွင်းတွေ ပါရှိပေမဲ့ -
1:23 - 1:24သူတို့ရဲ့ တကယ့်အလှ ပေါ်ထွန်းတာက
-
1:25 - 1:29ပိုကြီးမားတဲ့ ရုပ်ဆိုးတဲ့ ရုပ်ကြွင်း
အကျိုးအပဲ့တွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး -
1:29 - 1:31တစ်နဲ့ သုညတွေဆီ လျှော့ချလိုက်တဲ့အခါမှာပါ။
-
1:31 - 1:36ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ် ပုံစံတွေအတွက် သန်း ၅၀၀
ဒေတာအစုကို ပိုက်စိပ်တိုက်ရှာနိုင်ပါတယ်၊ -
1:36 - 1:38ဥပမာ အနေနဲ့
-
1:38 - 1:41ငါးပုံစံတွေကို ကိုဩဒိနိတ်တွေနဲ့ ဖမ်းယူပြီး
ကာလတစ်လျှောက် -
1:41 - 1:45ပြောင်းလဲမှုနဲ့ လားရာတွေရဲ့
အဓိကလမ်းကြောင်းများစွာ -
1:45 - 1:48ဖော်ပြဖို့ ပြောင်းနိုင်ပါတယ်။
-
1:49 - 1:51ဒီမှာ ရုပ်ကြွင်း ဒေတာသုံးပြီး
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ -
1:51 - 1:55အချက်အချာကျတဲ့ အဖြစ်တစ်ခုရဲ့ နိုင်သူနဲ့
ကျရှုံးသူတွေရဲ့ ဇာတ်လမ်းပါ၊ -
1:56 - 2:00နှစ်ပေါင်း သန်း ၃၆၀ ဆီ ပြန်သွားရအောင်။
-
2:00 - 2:04နောက်ဆုံး ဒိုင်နိုဆော ကာလရဲ့
ခြောက်ဆ အချိန်ကနေ -
2:04 - 2:05Devonian ကာလအထိပါ၊
-
2:05 - 2:07ထူးဆန်းတဲ့ ကမ္ဘာတစ်ခုပါ။
-
2:08 - 2:11ထက်မြည့်တဲ့ အသွား မေးရိုးနဲ့
သံချပ်ကာ သားရဲတွေဟာ ဆူးတောင်မှာ -
2:11 - 2:16လက်တံ အရိုးတွေပါတဲ့ ဧရာမငါးတွေနဲ့
ယှဉ်ပြီး ကြီးစိုးခဲ့တယ်။ -
2:17 - 2:20ကဏန်းလို ငါးတွေဟာ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်မှာ
သုတ်တီးသုတ်ပြာ ပြေးခဲ့တယ်။ -
2:21 - 2:25ဆယ်မွန်နဲ့ တူနာတို့ရဲ့ ငါးလိပ်ကျောက်
အမျိုး အနည်းငယ်ဟာ -
2:25 - 2:27ဆင့်ကဲစားစဉ် အောက်ခြေမှာ
အမြီးကုပ်ခဲ့ကြတယ်။ -
2:28 - 2:32ေရှးဦး ငါးမန်းအနည်ငယ်က
ကြောက်ပြီး ကမ်းလွန်မှာ နေခဲ့တယ်။ -
2:33 - 2:37သင့်တို့ရဲ့ ခြေလေးချောင်း ဘိုးဘေး
tetrapods တွေဟာ -
2:37 - 2:39အပူပိုင်းမြစ် လွင်ပြင်တွေမှာ
ရုန်းကန်ခဲ့ရတယ်။ -
2:40 - 2:42ဂေဟစနစ်တွေဟာ ပြည့်သိပ်ခဲ့တယ်။
-
2:43 - 2:45လွတ်လမ်းမရှိ၊
-
2:45 - 2:46မြင်ဖို့ အခွင့်မရှိခဲ့ဘူး။
-
2:47 - 2:48ဒီနောက် ကမ္ဘာ အဆုံးသတ်ခဲ့တယ်။
-
2:49 - 2:51(ရယ်သံများ)
-
2:51 - 2:52နိုး၊ဒါက ကောင်းတဲ့အရာပါ။
-
2:52 - 2:57လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၃၅၉ သန်းတုန်းက
-
2:57 - 3:01မီးနဲ့ ရေခဲ အကြားကာလက
Hangenberg အဖြစ်အပျက်အတွင်းမှာ -
3:01 - 3:03ငါးအားလုံးရဲ့ ့မျိုးစိတ် ၉၆ % သေသွားတယ်။
-
3:04 - 3:07ပြည့်သိပ်နေတဲ့ ကမ္ဘာဟာ ဖျက်ဆီးခံရပြီး
ဖယ်ရှားခံလိုက်ရတယ်။ -
3:08 - 3:10ကဲ ဒါဟာ ဇာတ်လမ်းအဆုံးပဲလို့
ထင်ကောင်းထင်မိကြမယ်။ -
3:10 - 3:12ဧရာမတွေ ကျဆုံးကာ
ဆိုးမျိုးခံသူတွေ ကမ္ဘာကိုအမွေရ -
3:12 - 3:14ဒီမှာ ကျွန်မတို့ပါ။
-
3:15 - 3:17ဒါပေမဲ့ အောင်နိုင်ခြင်းက
ဒီလောက် မရိုးရှင်းဘူး။ -
3:18 - 3:21လက်တစ်ဆုပ်စာ ရှင်ကျန်သူတွေဟာ
အုပ်စုများစွာကနေ လာခဲ့တာပါ။ -
3:21 - 3:24၎င်းတို့ သေဆုံးတာထက်
အဆမတန် ပိုအင်အားများခဲ့တယ်၊ -
3:24 - 3:27ထိပ်ဆုံး သားရဲတွေကနေ
အောက်ခြေ စားသူတွေထိရှိတယ်။ -
3:27 - 3:28အကြီးကနေ အသေးထိ၊
-
3:28 - 3:30ပင်လယ်ကနေ ရေချိုထိပဲ။
-
3:30 - 3:32မျိုးသုဉ်းမှုဟာ စစ်တဲ့ကိရိယာ တစ်ခုပါ။
-
3:32 - 3:35ဒါက ကစားကွင်းကို ညှိပေးရုံပါပဲ။
-
3:35 - 3:41တကယ့် အရေးပါတာက နောက်
နှစ်သန်းပေါင်းများစွာမှာ ရှင်ကျန်သူတွေ -
3:41 - 3:43ဖွတ်ဖွက်ကြေနေတဲ့ ကမ္ဘာမှာလုပ်ခဲ့တာပါ
-
3:44 - 3:47အရင်က ကြီးစိုးသူတွေဟာ
အသာစီး ရခဲ့လိမ့်မယ်။ -
3:47 - 3:49သူတို့ဟာ ပိုတောင် ကြီးမားလာတယ်၊
-
3:49 - 3:51စွမ်းအင်တွေ စုရင်း
-
3:51 - 3:52အကောင်ပေါက်တွေမှာ အရင်းစိုက်ရင်း
-
3:52 - 3:54ကမ္ဘာအနှံ့ ဖြန့်ကျက်ရင်း
-
3:54 - 3:55ငါးတွေကို စားသုံးရင်း
-
3:55 - 3:58အမြဲ အလုပ်ဖြစ်တာတွေကို သိမ်းဆည်းကာ
အခွင့်ကောင်းစောင့်ရင်းပေါ့။ -
3:59 - 4:02ဒါပေမဲ့ ခဏလောက်သာ
သူတို့ ဇွတ်ပေလုပ်ခဲ့ရုံပါ၊ -
4:02 - 4:04ဆန်းသစ်ခြင်းမရှိတဲ့ ကျဆင်းခြင်း၊
-
4:04 - 4:06သက်ရှိ ရုပ်ကြွင်းတွေဖြစ်လာခြင်းပါ။
-
4:07 - 4:09သူတို့နည်းလမ်းတွေမှာ နစ်လွန်းခဲ့တော့
-
4:09 - 4:11အခုဆို အတော်များများကို မေ့သွားပြီ၊
-
4:12 - 4:18အနည်းငယ်သော တာရှည်ခံစားရတဲ့ ငါးလိပ်ကျောက်
တွေ၊ငါးမန်းတွေနဲ့ ခြေလေးချောင်းကောင်တွေဟာ -
4:18 - 4:19ဆန့်ကျင်ဘက် အရပ်ကိုသွားခဲ့တယ်။
-
4:20 - 4:21သူတို့ ပိုငယ်လာတယ်၊
-
4:21 - 4:23အမြန် ရှင်သန်ပြီး
ငယ်ငယ်နဲ့ သေကာ -
4:23 - 4:25နည်းနည်းပဲစားကာ
အမြန် မျိုးဆက်ပွားနေတယ်။ -
4:26 - 4:28အစာသစ်တွေ စမ်းစားတယ်၊
-
4:28 - 4:29မတူတဲ့နေရာတွေ၊
-
4:29 - 4:31ထူးဆန်းတဲ့ ဦးခေါင်းတွေ၊
ဘယ်မှန်းမသိတဲ့ ကိုယ်တွေလေ -
4:31 - 4:32(ရယ်သံများ)
-
4:32 - 4:35သူတို့ အခွင့်အလမ်းတွေ တွေ့ခဲ့တယ်၊
တဟုန်ထိုးပွားခဲ့ပြီး -
4:35 - 4:39သင်တို့အပါအဝင် သူတို့ရဲ့ ရှင်သန်တဲ့
မျိုးစိတ် ၆၀၀၀၀ အတွက် -
4:39 - 4:41အနာဂတ်ကို အောင်နိုင်ခဲ့တယ်။
-
4:41 - 4:42ဒါကြောင့်ပဲ သူတို့ဟာ ဆင်တူနေတာပါ။
-
4:42 - 4:44သူတို့အမည်တွေ သင်တို့သိပါတယ်။
-
4:46 - 4:48အောင်နိုင်ခြင်းဟာ ကြုံရာ အဖြစ်တေွ (သို့)
-
4:48 - 4:50လက်နက် အားပြိုင်ပွဲမဟုတ်ဘူး။
-
4:50 - 4:54ဒါအစား ရှင်ကျန်သူတွေဟာ သမားရိုးကျမဟုတ်တဲ့
ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ် လမ်းကြောင်းတွေထဲ ဆင်းခဲ့တာပါ -
4:54 - 4:57တစ်ချို့က မယုံနိုင်စရာ
အောင်မြင်မှုတွေ့ချိန်မှာ -
4:57 - 4:59တစ်ချို့က လမ်းလျှောက်တဲ့ ငါးသေတွေ
ဖြစ်လာခဲ့တယ်။ -
5:01 - 5:03(ရယ်သံများ)
-
5:03 - 5:05တကယ့် သိပ္ပံ စကားရပ်တစ်ခုပါ၊
-
5:05 - 5:07(ရယ်သံများ)
-
5:07 - 5:08ကျွန်မအခု စုံစမ်းနေတာက
-
5:08 - 5:12အောင်မြင်မှုနဲ့ ကျရှုံးမှုရဲ့ လမ်းကြောင်း
တွေဟာ ကာလတစ်လျှောက် ထပ်ကျော့နေပုံပါ။ -
5:12 - 5:16ကျွန်မ လက်တွေ့ခန်းမှာ ထောင်ပုံရာပုံရှိတဲ့
ငါးအသေတွေ စုစည်းထားပြီးပြီဆိုပေမဲ့ -
5:16 - 5:18နောက်အများကြီး ကျန်ပါသေးတယ်။
-
5:18 - 5:20ဒါပေမဲ့ ရှင်းလင်းပြီးဖြစ်တာက
-
5:20 - 5:23အစုလိုက် မျိုးသုဉ်းခြင်းကနေ
သင့်တို့ ဘိုးဘွားတွေရဲ့ ရှင်ကျန်မှုနဲ့ -
5:23 - 5:26ဒီနောက်ပိုင်း သူတို့ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေက
-
5:26 - 5:28ဒီနေ့ သင်တို့ကို ဖန်တီးလိုက်တယ်ဆိုတာပါ။
-
5:28 - 5:30ဒါက ကျွန်မတို့ကို အနာဂတ်အတွက်
ဘာကို ပြောပြလဲ -
5:30 - 5:33လက်တစ်ဆုပ်စာ မျိုးစိတ်တွေ ရှင်ကျန်သရွေ့
-
5:33 - 5:35သက်ရှိဘဝဟာ ပြန်ရပါမယ်။
-
5:35 - 5:39စွယ်စုံရပြီး ကံကောင်းသူတွေဟာ
ဆုံးရှုံးခဲ့တာကို အစားထိုးပေးမှာတင်မက -
5:39 - 5:41ပုံစံသစ်တွေနဲပါ နိုင်ဦးမှာပါ။
-
5:41 - 5:44ဒါက နှစ်သန်းပေါင်းများစွာ
အချိန်ယူနိုင်လောက်ပါတယ်။ -
5:45 - 5:46ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
-
5:46 - 5:50(လက်ခုပ်သံများ)
- Title:
- ဆင့်ကဲ့ဖြစ်စဉ်ကို အောင်နိုင်ပြီး အစုလိုက် မျိုးသုဉ်းမှုမှာ ရှင်ကျန်နည်း။
- Speaker:
- Lauren Sallan
- Description:
-
ဆင့်ကဲ့ဖြစ်စဉ်ကို အောင်နိုင်ပြီး အစုလိုက် မျိုးသုဉ်းမှုမှာ ရှင်ကျန်နည်း။
Lauren Sallan
ဂုဏ်ယူ ဝမ်းမြောက်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အသက်ရှင်လျက်ရှိနေခြင်းအားဖြင့် သင်တို့ဟာ သမိုင်းရဲ့ အောင်နိုင်သူတွေထဲက တစ်ယောက်ပါ၊ နှစ်ပေါင်း ဘီလံယံ လေးသန်း ဖန်တီးနေတဲ့ အောင်မြင်တဲ့ ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ရဲ့ အထွတ်အထိပ်တစ်ခုပါ။ နေထိုင်ခဲ့ပြီး အခြားသော မျိုးစိတ် ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းဟာ သေသွားပါတယ်.... မီး၊ ရေကြီးတာ ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွားတွေ၊ ရေခဲ၊ သဘာဝ ရွေးချယ်မှုရဲ့ အပူနဲ့ အအေး သင်္ချာကြောင့်ပါ။ ဘယ်လိုဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့ ဒီလောက် ကံကောင်းခဲ့တာလဲ၊ ကျွန်ုပ်တို့ ဆက်ပြီး နိုင်ဦးမှာလား။ ဒီတိုတောင်းပြီး ရယ်စရာကောင်းတဲ့ ဟောပြောချက်ထဲမှာ ကျောက်ခေတ်ဦးဇီဝဗေဒ ပညာရှင် နဲ့ TED ဝိုင်းတော်သား Lauren Sallan ကနေပြီး ယနေ့ခေတ် သင်တို့ကို ဖန်တီးပေးခဲ့တဲ့ အစုလိုက် မျိုးသုဉ်းမှုကနေ သင်တို့ရဲ့ ဘိုးဘေးတွေရဲ့ ဆက်လက်ရှင်ကျန်ပုံအကြောင်း ထိုးထွင်းအမြင်တွေကို မျှဝေထားပါတယ်။ - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 06:05
![]() |
sann tint approved Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction | |
![]() |
Kyi Phyu Thant accepted Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How to win at evolution and survive a mass extinction |