Jak porozumiewać się z przyjaciółmi z depresją
-
0:01 - 0:09Bardziej niż inne, podniosła mnie na duchu
rozmowa z pewną kobietą, -
0:09 - 0:11która kilka dni wcześniej
-
0:11 - 0:15podjechała dżipem
do krawędzi Wielkiego Kanionu -
0:15 - 0:20i dłuższy czas grzała silnik,
myśląc, czy wjechać w przepaść. -
0:20 - 0:24Choć mam silną fobię społeczną,
-
0:24 - 0:27podczas tej rozmowy
byłem zupełnie spokojny. -
0:27 - 0:28(Śmiech)
-
0:28 - 0:32Opowiedziała mi, co działo się w jej życiu
w czasie poprzedzającym to zdarzenie. -
0:32 - 0:35O czym myślała dokładnie w tym momencie.
-
0:35 - 0:38Dlaczego chciała się zabić
i dlaczego tego nie zrobiła. -
0:38 - 0:41Kiwaliśmy głowami z pół-uśmiechem.
-
0:41 - 0:46Potem była moja kolej, żeby opowiedzieć
o drodze do stolika w jadalni -
0:46 - 0:51w części wspólnej oddziału
dla chorych psychicznie -
0:51 - 0:52w szpitalu.
-
0:52 - 0:56Wziąłem za dużo tabletek nasennych
i gdy mnie odratowali, -
0:56 - 1:00powiedzieli: "Byłoby świetnie,
-
1:00 - 1:03gdybyś został gościem naszego
oddziału dla chorych psychicznie". -
1:03 - 1:07(Śmiech)
-
1:09 - 1:15Żartowaliśmy, że jej samobójstwo
lepiej nadawałoby się na pocztówkę. -
1:15 - 1:18Znaleźliśmy wspólny język.
-
1:18 - 1:21Pozwoliła mi być w głębokiej depresji,
-
1:21 - 1:26a jednocześnie mieć
prawdziwy kontakt z drugą osobą. -
1:26 - 1:30Po raz pierwszy pomyślałam o sobie
jak o kimś, kto żyje z depresją, -
1:30 - 1:32i czułem się z tym dobrze.
-
1:32 - 1:35Nie byłem przez to złym człowiekiem.
-
1:35 - 1:39Teraz wyobraź sobie, że jedna z osób
przy tym stole to ktoś z twojej rodziny -
1:39 - 1:41albo bliski przyjaciel.
-
1:41 - 1:44Czy rozmowa z nimi sprawiłaby ci trudność?
-
1:44 - 1:47A jeśli zamiast w szpitalu
siedziałby przy twoim kuchennym stole -
1:47 - 1:51i powiedział, że jest w poważnej depresji?
-
1:51 - 1:53Światowa Organizacja Zdrowia twierdzi,
-
1:53 - 1:59że depresja jest głównym powodem
problemów zdrowotnych i niepełnosprawności -
1:59 - 2:03dotykającym 350 milionów ludzi
na całym świecie. -
2:03 - 2:05Narodowy Instytut Zdrowia Psychicznego
-
2:05 - 2:09donosi, że rocznie
7% Amerykanów cierpi na depresję. -
2:09 - 2:12Depresja jest powszechnym schorzeniem,
-
2:12 - 2:14ale z doświadczenia wiem,
-
2:14 - 2:18że ludzie nie chcą rozmawiać
z chorymi na depresję, -
2:18 - 2:20chyba że udajemy szczęśliwych.
-
2:22 - 2:25Pogodne nastawienie pasuje
do pobieżnych interakcji. -
2:25 - 2:30Osoba z depresją może prosić
o dodatkowy syrop do kawy -
2:30 - 2:32bez wyjaśniania, że potrzebuje go,
-
2:32 - 2:36bo utknęła w nieskończonym mroku duszy
-
2:36 - 2:38i straciła całą nadzieję ucieczki.
-
2:39 - 2:40Znowu...
-
2:40 - 2:43(Śmiech)
-
2:43 - 2:48Depresja nie zmniejsza potrzeby
kontaktu z innymi ludźmi, -
2:48 - 2:51tylko go utrudnia.
-
2:51 - 2:53Wbrew potocznej opinii,
-
2:53 - 2:57rozmowa z przyjacielem lub krewnym
z depresją może być łatwa -
2:57 - 3:00i może nawet zabawna.
-
3:00 - 3:05Nie tak, jak zamieszczenie na Facebooku
selfie z imprezy z Lady Gagą. -
3:05 - 3:07Mówię o rodzaju zabawy,
-
3:07 - 3:11kiedy ludziom po prostu
sprawia przyjemność czyjaś obecność, -
3:11 - 3:13nikt nie czuje się niezręcznie
-
3:13 - 3:17i nikt nie oskarża smutnej osoby,
że rujnuje święta. -
3:19 - 3:22Czemu taka przepaść w ogóle istnieje?
-
3:22 - 3:26Z jednej strony są ludzie,
którzy żyją z depresją, -
3:26 - 3:29a którzy zachowują się
odpychająco albo nieodpowiednio, -
3:29 - 3:33bo staczają w głowie bitwy,
których nikt inny nie może dostrzec. -
3:34 - 3:38Z drugiej strony większość ludzi
-
3:38 - 3:41patrzy nad przepaścią i potrząsa głowami:
-
3:41 - 3:45"Czemu musisz być taki przybity?".
-
3:45 - 3:49Może widzisz takie podziały
we własnym życiu. -
3:49 - 3:52Chcesz budować ponad nimi mosty?
-
3:52 - 3:57Możesz nie chcieć budować mostów
i masz prawo tak zadecydować. -
3:57 - 4:01A może chcesz zbudować lepszą więź,
-
4:01 - 4:03ale...
-
4:03 - 4:06Masz wiele pytań i zastrzeżeń?
-
4:06 - 4:09Jesteś jednym z tych, których nazywam
"zainteresowani mostami". -
4:09 - 4:12(Śmiech)
-
4:13 - 4:17Oto kilka powodów,
czemu niektórzy unikają ludzi w depresji. -
4:18 - 4:22Może boisz się, że rozmowa
z osobą w depresji -
4:22 - 4:26oznacza odpowiedzialność
za jej dobre samopoczucie. -
4:26 - 4:29Nikt nie oczekuje,
że będziesz jak dr. Phil. -
4:29 - 4:32Po prostu bądź przyjacielski, jak Ellen.
-
4:32 - 4:34(Śmiech)
-
4:36 - 4:39Może martwisz się, że zabraknie ci słów,
-
4:39 - 4:43i że każda próba rozmowy będzie niezręczna
-
4:43 - 4:46i najlepiej będzie,
-
4:46 - 4:49jeśli darujecie sobie rozmowę
i będziecie się gapić w telefony. -
4:51 - 4:55Słowa nie są najważniejsze.
-
4:56 - 5:00Może boisz się zobaczyć własne słabości.
-
5:00 - 5:06Jeśli skutecznie radzisz sobie
z własnymi demonami -
5:06 - 5:08- to świetnie!
-
5:08 - 5:12Tak trzymaj!
-
5:12 - 5:16Możesz być największym sceptykiem świata
-
5:16 - 5:18i wciąż utrzymywać kontakt
z ludźmi z depresją. -
5:19 - 5:22Może słyszałeś, że depresja jest zaraźliwa
-
5:22 - 5:24i boisz się, że ją złapiesz.
-
5:24 - 5:26Weź ze sobą odkażacz.
-
5:26 - 5:27(Śmiech)
-
5:27 - 5:31O wiele bardziej prawdopodobne,
że załapiesz się na radość kontaktu. -
5:31 - 5:34Może inaczej postrzegasz ludzi z depresją.
-
5:34 - 5:39Myślisz, że coś z nimi nie tak.
-
5:39 - 5:41Liczne badania pokazały,
-
5:41 - 5:46że prymusi częściej chorują
na zaburzenia dwubiegunowe. -
5:46 - 5:50Nasze mózgi nie są zepsute ani zniszczone,
-
5:50 - 5:52po prostu pracują inaczej.
-
5:52 - 5:57Przez wiele lat sądziłem, że szczęśliwi
po prostu tego nie rozumieją. -
5:57 - 5:58(Śmiech)
-
5:58 - 6:02W końcu przestałem dyskryminować
szczęśliwych ludzi. -
6:02 - 6:04(Śmiech)
-
6:06 - 6:10Zacząłem walkę z depresją,
kiedy miałem 8 lat -
6:10 - 6:13i ku mojemu zaskoczeniu,
10 lat później zacząłem wygrywać! -
6:13 - 6:19Niemal stałe przygnębienie
zamieniłem na radość życia. -
6:19 - 6:23Żyję całkiem nieźle
z zaburzeniami dwubiegunowymi -
6:23 - 6:25i przezwyciężyłem kilka innych
zaburzeń psychicznych, -
6:25 - 6:28jak przejadanie się, uzależnienie,
czy fobia społeczna. -
6:28 - 6:33Żyłem po obu stronach przepaści
-
6:33 - 6:40i mam kilka wskazówek
opartych na doświadczeniu. -
6:40 - 6:44Jak budować mosty, jeśli tego chcesz?
-
6:44 - 6:47To nie jest wiedza ścisła,
-
6:47 - 6:51ale pracowałem z wieloma
osobami z depresją, -
6:51 - 6:54żeby ulepszyć te sugestie.
-
6:54 - 6:58Na początek kilka rzeczy,
których lepiej nie robić. -
6:59 - 7:05Najbardziej odpycha
mówienie "weź się w garść". -
7:06 - 7:09Świetny pomysł! Z chęcią!
Ale już tego próbowałem. -
7:09 - 7:11(Śmiech)
-
7:16 - 7:21Depresja to właśnie
niemożność "wzięcia się w garść". -
7:21 - 7:24(Śmiech)
-
7:24 - 7:29(Brawa)
-
7:29 - 7:32Odczuwamy to cieleśnie.
-
7:32 - 7:36Odczuwamy to cieleśnie.
To dla nas fizyczna niemoc. -
7:36 - 7:38Z punktu widzenia medycyny to tak,
-
7:38 - 7:40jakby powiedzieć osobie
ze złamaną nogą albo rakiem: -
7:40 - 7:43"po prostu weź się w garść".
-
7:45 - 7:48Nie próbuj nas naprawiać na siłę.
-
7:48 - 7:50Dziękujemy,
-
7:50 - 7:55ale taka presja może sprawić,
że my, ludzie z depresją, -
7:55 - 7:57będziemy czuć, że cię zawiedliśmy.
-
7:57 - 8:01Poza tym coś, co poprawia humor
innym, może na nas nie działać. -
8:01 - 8:06Nie można wyleczyć klinicznej depresji
pójściem na lody. -
8:06 - 8:09Szkoda, bo to byłoby spełnienie marzeń.
-
8:09 - 8:11(Śmiech)
-
8:14 - 8:19Nie bierz do siebie negatywnej reakcji.
-
8:20 - 8:24Jakiś rok temu przyjaciel napisał do mnie,
-
8:24 - 8:27że jest bardzo samotny i przybity.
-
8:27 - 8:32Dałem mu kilka rad,
a on: "Nie, nie i nie!". -
8:32 - 8:36Wściekłem się: "Jak śmiesz odrzucać
moje genialne rady?". -
8:36 - 8:39(Śmiech)
-
8:39 - 8:42Wtedy przypomniałem sobie czasy,
kiedy to ja byłem w depresji, -
8:42 - 8:46kiedy myślałem, że nie ma dla mnie
żadnej dobrej alternatywy, -
8:47 - 8:51że wszyscy nagle mnie znienawidzili
i tym podobne. -
8:52 - 8:55Nie miało znaczenia, ilu ludzi
powiedziało mi, że to nieprawda. -
8:55 - 8:58Nie wierzyłem im.
-
8:58 - 9:03Zapewniłem kolegę, że przejmuję się
jego losem i nie wziąłem tego do siebie. -
9:04 - 9:09Nie daj się wystraszyć brakowi entuzjazmu.
-
9:10 - 9:12To nie atak rekinów.
-
9:12 - 9:15"Wezwijcie ratowników,
mój kolega jest smutny!" -
9:17 - 9:20Możemy być smutni i mieć się dobrze.
-
9:21 - 9:23Powiem to jeszcze raz,
-
9:23 - 9:26bo w naszym społeczeństwie,
uczy się nas czegoś innego, -
9:26 - 9:28więc trudno nam to ogarnąć:
-
9:28 - 9:33ludzie mogą być smutni
i mieć się dobrze jednocześnie. -
9:34 - 9:37Niektóre rzeczy mogą
ci się przydać, a inne nie. -
9:37 - 9:39Wykorzystaj te pomocne.
-
9:39 - 9:42Pamiętaj: nie musisz nawiązywać kontaktu.
-
9:44 - 9:46Jeśli jednak chcesz to zrobić,
-
9:46 - 9:50oto kilka sugestii, które mogą pomóc.
-
9:50 - 9:53Mów naturalnym głosem, dobrze?
-
9:53 - 9:54(Śmiech)
-
9:55 - 10:00Nie musisz używać smutnego głosu,
bo mamy depresję! -
10:00 - 10:03Nie kichasz podczas rozmowy
z kimś, kto się przeziębił. -
10:03 - 10:05(Śmiech)
-
10:06 - 10:11To że jesteś w dobrym nastroju
nie jest niegrzeczne. Bądź sobą. -
10:12 - 10:17Jeśli zdecydujesz się przy nas być,
powiedz, ile jesteś w stanie zrobić. -
10:17 - 10:21Ja mówiłem ludziom:
"Dzwoń lub pisz kiedy chcesz, -
10:21 - 10:25ale czasem nie dam rady
odpowiedzieć tego samego dnia". -
10:25 - 10:28To zupełnie w porządku
nie oferować niczego -
10:28 - 10:31albo zaoferować coś drobnego,
co nie narusza twoich granic. -
10:34 - 10:36Daj nam poczucie kontroli.
-
10:39 - 10:41Poczekaj na zgodę.
-
10:41 - 10:45Miałem koleżankę, która jakiś czas temu,
gdy miałem epizod depresyjny -
10:45 - 10:49odezwała się do mnie:
"Hej, chciałam sprawdzić, jak tam?" -
10:49 - 10:50Mogę dzwonić raz dziennie?
-
10:50 - 10:52Może wysyłać ci SMS-y,
a dzwonić raz w tygodniu? -
10:52 - 10:55Co by ci odpowiadało?".
-
10:55 - 10:59Pytając mnie o zgodę, sprawiła,
że czułem się pewnie, -
10:59 - 11:03i stała się moją najlepszą przyjaciółką.
-
11:03 - 11:06Moja ostatnia sugestia;
-
11:06 - 11:11rozmawiajcie nie tylko o depresji,
ale i o normalnych sprawach. -
11:11 - 11:12Mam kolegę.
-
11:12 - 11:14Gdy bliscy się o niego martwili,
-
11:14 - 11:17to dzwonili i pytali,
czy chce iść na zakupy -
11:17 - 11:20albo czy pomógłby sprzątnąć garaż.
-
11:20 - 11:23Znajomi z depresją mogą być
darmową siłą roboczą. -
11:23 - 11:26(Śmiech)
-
11:32 - 11:35Oto, do czego naprawdę zmierzam:
-
11:35 - 11:40zaproście ich jakoś do swojego życia,
-
11:40 - 11:44pozwólcie im mieć w nim
jakiś udział, choćby niewielki, -
11:44 - 11:47jak zabranie ich na film,
który chcecie obejrzeć. -
11:47 - 11:53To całkiem sporo porad,
przestróg i sugestii -
11:53 - 11:56i nie jest to w żadnym razie
kompletna lista. -
11:56 - 12:01Należy zapamiętać, że wszystko
sprowadza się do jednej zasady. -
12:01 - 12:06Dzięki niej kobieta z dżipa pomogła mi
-
12:06 - 12:10znaleźć drogę do powrotu do zdrowia,
zupełnie niechcący. -
12:10 - 12:13Rozmawiała ze mną normalnie
-
12:13 - 12:18i była zaangażowana w rozmowę
dokładnie tak samo jak ja. -
12:19 - 12:22Kiedy rozmawiasz z osobą w depresji tak,
-
12:22 - 12:27jakby jej życie było równie wartościowe,
intensywne i piękne jak twoje, -
12:27 - 12:30nie trzeba nawet budować
między wami mostu, -
12:30 - 12:34bo właśnie likwidujesz tę przepaść.
-
12:34 - 12:38Skup się na tym zamiast na samych słowach,
-
12:38 - 12:43a wtedy być może będzie to dla nich
najbardziej pocieszająca rozmowa w życiu. -
12:45 - 12:48Jak wiele może to znaczyć dla osoby,
o którą się troszczysz? -
12:49 - 12:51Jak wiele może to znaczyć dla ciebie?
-
12:51 - 12:53Dziękuję.
-
12:53 - 12:56(Brawa)
- Title:
- Jak porozumiewać się z przyjaciółmi z depresją
- Speaker:
- Bill Bernat
- Description:
-
Chcesz porozumieć się z przyjacielem z depresją, ale nie jesteś pewien, jak to zrobić? Komik i gawędziarz Bill Bernat ma kilka sugestii. Dowiedz się, co robić, a czego nie, rozmawiając z ludźmi żyjącymi z depresją - a następną rozmowę przeprowadzisz z klasą i odrobiną humoru.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:10
Rysia Wand approved Polish subtitles for How to connect with depressed friends | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for How to connect with depressed friends | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to connect with depressed friends | ||
Emilia Lelakowska edited Polish subtitles for How to connect with depressed friends | ||
Emilia Lelakowska edited Polish subtitles for How to connect with depressed friends | ||
Beata Dąbrowska edited Polish subtitles for How to connect with depressed friends | ||
Beata Dąbrowska edited Polish subtitles for How to connect with depressed friends | ||
Beata Dąbrowska edited Polish subtitles for How to connect with depressed friends |