Niebezpieczeństwa związane z mieszaniem leków - Céline Valéry
-
0:07 - 0:11Która z tych trzech osób
robi coś ryzykownego? -
0:11 - 0:15Ktoś zażywający leki na cholesterol
z sokiem grejpfrutowym? -
0:15 - 0:17Ktoś zażywający paracetamol na ból kostki
-
0:17 - 0:20przed wyjściem na drinka?
-
0:20 - 0:23Czy ktoś przyjmujący
leki rozrzedzające krew -
0:23 - 0:27i zażywający aspirynę na ból głowy?
-
0:27 - 0:29Tak naprawdę każdy.
-
0:29 - 0:33Każda z tych osób przypadkowo
doprowadziła do interakcji między lekami, -
0:33 - 0:36która w skrajnych przypadkach
może prowadzić do niewydolności nerek, -
0:36 - 0:39uszkodzenia wątroby
lub krwotoku wewnętrznego. -
0:39 - 0:40Interakcje między lekami zachodzą,
-
0:40 - 0:44gdy połączenie leku z inną substancją
-
0:44 - 0:47wywołuje inne efekty
niż każde dałoby z osobna. -
0:47 - 0:52Żywność, suplementy ziołowe,
legalne leki i nielegalne substancje -
0:52 - 0:55mogą powodować interakcje między lekami.
-
0:55 - 0:58Większość takich interakcji
dzieli się na dwie kategorie. -
0:58 - 1:03Albo efekty dwóch substancji
wpływają na siebie bezpośrednio, -
1:03 - 1:07albo dana substancja wpływa na sposób,
w jaki ciało przetwarza inną -
1:07 - 1:12poprzez wchłanianie, metabolizm,
lub jej transport w organizmie. -
1:12 - 1:15Na przykład leki
rozrzedzające krew i aspiryna -
1:15 - 1:19mają podobne działanie, które staje się
niebezpieczne przy ich łączeniu. -
1:19 - 1:21Oba zapobiegają tworzeniu się skrzepów.
-
1:21 - 1:24Leki rozrzedzające krew zapobiegają
tworzeniu się czynników krzepnięcia, -
1:24 - 1:26które utrzymują skrzepy razem,
-
1:26 - 1:30a aspiryna zapobiegając zlepianiu się
komórek krwi w grupy, -
1:30 - 1:32które stają się skrzepami.
-
1:32 - 1:35Osobno te efekty są zwykle bezpieczne,
-
1:35 - 1:39ale w połączeniu mogą zapobiegać
krzepnięciu krwi w niebezpiecznym stopniu, -
1:39 - 1:41mogąc spowodować krwawienie wewnętrzne.
-
1:41 - 1:44Choć leki rozrzedzające krew
i aspiryna są ogólnie nieszkodliwe, -
1:44 - 1:46gdy się je przyjmuje osobno,
-
1:46 - 1:50to interakcje, w których jedna substancja
nasila działanie innej, -
1:50 - 1:54mogą również zajść między lekami,
które osobno są szkodliwe. -
1:54 - 1:57Zarówno kokaina i heroina
są niebezpieczne, -
1:57 - 2:00a zagrożenie nasila się,
gdy obie substancje się połączy; -
2:00 - 2:04nawet jeśli wydaje się,
że ich efekty behawioralne się wykluczają. -
2:04 - 2:06Kokaina jest stymulantem,
-
2:06 - 2:09a wiele jej efektów,
takich jak przyspieszenie akcji serca, -
2:09 - 2:12powoduje, że organizm
potrzebuje więcej tlenu. -
2:12 - 2:17Heroina, środek hamujący, spowalnia
oddychanie, zmniejszając dopływ tlenu, -
2:17 - 2:19gdy organizm potrzebuje go więcej.
-
2:19 - 2:22To połączenie obciąża narządy
-
2:22 - 2:24i może prowadzić
do niewydolności oddechowej i śmierci. -
2:24 - 2:29Interakcja między sokiem
grejpfrutowym a niektórymi lekami -
2:29 - 2:32z klasy leków obniżających
poziom cholesterolu, zwanych statynami, -
2:32 - 2:35ma związek z metabolizmem leków.
-
2:35 - 2:40Wątroba wytwarza enzymy,
cząsteczki ułatwiające rozkład substancji -
2:40 - 2:42wprowadzanych do organizmu.
-
2:42 - 2:44Enzymy mogą zarówno aktywować leki,
-
2:44 - 2:47rozkładając je na składniki terapeutyczne
-
2:47 - 2:51z bardziej złożonych cząsteczek,
jak i dezaktywować je, -
2:51 - 2:54rozkładając szkodliwe związki
na nieszkodliwe metabolity. -
2:54 - 2:57Istnieje wiele różnych enzymów,
-
2:57 - 3:01z których każdy ma miejsce wiązania
pasujące do konkretnej cząsteczki. -
3:01 - 3:06Grejpfrut wiąże się
z tym samym enzymem co statyny, -
3:06 - 3:10co sprawia, że mniej tego enzymu
jest dostępne do rozkładania statyn. -
3:10 - 3:14Tak więc połączenie tych dwóch oznacza,
że większe stężenie leku -
3:14 - 3:17pozostaje w krwiobiegu przez dłuższy czas,
-
3:17 - 3:19potencjalnie powodując niewydolność nerek.
-
3:19 - 3:24Alkohol może zmieniać funkcję enzymu
rozkładającego paracetamol, -
3:24 - 3:29aktywnego składnika
wielu leków przeciwbólowych. -
3:29 - 3:31Kiedy ktoś bierze paracetamol,
-
3:31 - 3:34część z niego przekształca się
w toksyczną substancję. -
3:34 - 3:36Przy zalecanej dawce
zwykle nie wytwarza się -
3:36 - 3:39aż tyle toksycznego produktu ubocznego,
aby wyrządzić szkodę. -
3:39 - 3:42Ale intensywne picie
może zmienić aktywność enzymów, -
3:42 - 3:45dlatego powstanie więcej
produktu ubocznego, -
3:45 - 3:47potencjalnie powodując
uszkodzenie wątroby, -
3:47 - 3:50nawet przy zwykle
bezpiecznej dawce paracetamolu. -
3:50 - 3:54Tymczasem lek ziołowy
dziurawiec zwyczajny -
3:54 - 3:57zwiększa produkcję określonego
enzymu przez wątrobę. -
3:57 - 4:01Oznacza to, że leki,
za których rozkład odpowiada ten enzym, -
4:01 - 4:02są metabolizowane szybciej;
-
4:02 - 4:07czasem zbyt szybko,
zanim zadziałają terapeutycznie. -
4:07 - 4:11Mimo zawrotnej liczby
możliwych interakcji, -
4:11 - 4:13większość tych niebezpiecznych
-
4:13 - 4:16z powszechnie stosowanymi lekami
jest dobrze znana. -
4:16 - 4:17Nowe osiągnięcia w nauce
-
4:17 - 4:20pomagają śledzić interakcje między lekami
-
4:20 - 4:22lepiej niż kiedykolwiek wcześniej.
-
4:22 - 4:24Niektórzy badacze opracowują
programy sztucznej inteligencji, -
4:24 - 4:27które mogą przewidywać
skutki uboczne interakcji leków -
4:27 - 4:29przed ich wystąpieniem,
-
4:29 - 4:34wykorzystując informacje
o interakcjach białek w ciele. -
4:34 - 4:37W przypadku nowych leków,
które są ciągle opracowywane, -
4:37 - 4:40superkomputery znajdują
potencjalne interakcje, -
4:40 - 4:43gdy leki są jeszcze w fazie rozwoju.
- Title:
- Niebezpieczeństwa związane z mieszaniem leków - Céline Valéry
- Speaker:
- Céline Valéry
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/the-dangers-of-mixing-drugs-celine-valery
Które z tych działań jest ryzykowne? Kiedy ktoś zażywa leki na cholesterol z sokiem grejpfrutowym? A może kiedy ktoś bierze paracetamol na ból kostki przed wyjściem na drinka? Czy jednoczesne przyjmowanie leków rozrzedzających krew i zażywanie aspiryny na ból głowy? Okazuje się, że każde jest niebezpieczne. W każdym powyższym przypadku dochodzi do interakcji między lekami, które mogą doprowadzić do poważnych komplikacji. Céline Valéry opisuje niebezpieczeństwa związane z łączeniem różnych substancji.
Lekcja: Céline Valéry, reżyseria: Cabong Studios.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:45
Marta Konieczna approved Polish subtitles for The dangers of mixing drugs | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The dangers of mixing drugs | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The dangers of mixing drugs | ||
Małgorzata Ciborska accepted Polish subtitles for The dangers of mixing drugs | ||
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The dangers of mixing drugs | ||
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The dangers of mixing drugs | ||
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The dangers of mixing drugs | ||
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The dangers of mixing drugs |