Сіла ўразлівасці

Брэнэ Браун вывучае адносіны паміж людзьмі - нашу здольнасць суперажываць, адчуваць прыязнасць і кахаць. У вострай і смешнай гутарцы на TEDxHouston яна дзеліцца глыбокімі вынікамі свайго даследавання, дзякуючы якому яна стала на шлях самапазнання і разумення чалавецтва. Прамова, якой варта падзяліцца з іншымі.

Я пачну вось з чаго:

некалькі гадоў таму мне патэлефанавала арганізатар мерапрыемства,

на якім я збіралася выступаць з прамовай.

Яна патэлефанавала і сказала:

"Я сапраўды не ведаю,

як запісаць цябе на гэтай маленькай улётцы".

Я падумала: "Добра, у чым праблема?"

Яна адказала, "Я бачыла выступленне,

і я збіраюся назваць цябе даследчыцай,

але я баюся, што ніхто не прыйдзе, калі я назаву цябе даследчыцай,

таму што яны падумаюць, што ты нудная і неактуальная".

(Смех)

І я такая: "Добра".

А яна кажа: "Але што мне падабаецца ў тваім выступленні -

гэта тое, што ты казачніца.

Таму я думаю, што проста назаву цябе казачніцай".

І зразумела, што акадэмічная, няўпэўненая частка мяне

ўсклікнула: "Ты збіраешся назваць мяне кім?"

І яна сказала: "Я збіраюся назваць цябе казачніцай".

І я такая: "Чаму ж тады не чароўнай феяй?"

(Смех)

І я такая кажу: "Дай-ка секундачку падумаць."

Я паспрабавала выклікаць сваю мужнасць.

І падумала, ведаеце, я і ёсць казачніца.

Я колькасная даследчыца.

Я збіраю гісторыі; гэта тое, што я раблю.

І магчыма, гісторыі - гэта проста дадзеныя з душой.

І магчыма, я проста казачніца.

І таму я адказала: "Ведаеш што?

Чаму проста не назваць мяне даследчыцай-казачніцай".

А яна: "Хаха. Такога не існуе".

(Смех)

Такім чынам, я даследчыца-казачніца,

і сёння я буду выступаць перад вамі.

Мы гаворым пра пашыранае ўспрыманне.

І я хачу распавесці вам некалькі гісторый

пра частку майго даследаванная,

якое фундаментальна пашырыла маё ўспрыманне

і сапраўды змяніла склад майго жыцця, тое, як я кахаю,

працую і выхоўваю дзяцей.

І вось тут пачынаецца мая гісторыя.

Калі я была маладой даследчыцай, дактаранткай,

у першы год у мяне быў прафесар,

які казаў нам:

"Справа ў тым, што,

калі вы не можаце гэта вымярыць, - гэта не існуе".

І я думала, што ён проста заляцаецца да мяне.

І я такая: "Сапраўды?", а ён: "Абсалютна".

І таму вам неабходна зразумець,

што ў мяне ёсць ступень бакалаўра ў сацыяльнай працы і ступень магістра ў сацыяльнай працы,

і я працавала над атрыманнем ступені доктара ў сацыяльнай працы,

таму ўся мая навуковая кар'ера

была акружаная людзьмі,

якія верылі

ў тое, што жыццё - гэта бязладдзе, любі яго такім, якое яно ёсць.

Але я больш за тое, што жыццё - гэта бязладдзе,

прыбярыся ў ім, арганізуй

і складзі ў скрыначку.

(Смех)

І здаецца, што я знайшла свой шлях,

знайшла кар'еру, якая захапляе мяне.

Сапраўды, адно з вялікіх выказванняў у сацыяльнай працы -

"Пагрузіся ў працоўны дыскамфорт".

Мой падыход: стукні дыскамфорт па галаве,

адсунь яго ў бок і атрымай усе пяцёркі.

Гэта была мая мантра.

Я была ў вельмі радасным прадчуванні.

І я думала, ведаеце што, - гэта кар'ера для мяне,

таму што мяне цікавяць заблытаныя тэмы.

І я хачу быць здольнай разблытваць іх.

Я хачу разумець іх.

Я хачу раскласці іх на часткі,

таму што гэтыя тэмы важныя,

і раскадзіраваць іх для ўсеагульнага агляду.

Такім чынам, я пачала з адносін,

таму што пасля дзесяці гадоў сацыяльнай працы,

пачынаеш разумець,

што адносіны - гэта тое, чаму мы тут.

Яны надаюць мэту і сэнс нашаму жыццю.

У гэтым ўся сутнасць.

І не важна, ці ты размаўляеш з людзьмі,

якія працуюць у галіне сацыяльнай справядлівасці, псіхічнага здароў'я, насілля і пагарды,

мы ведаем, што адносіны,

здольнасць адчуваць прыхільнасць -

гэта тое, чым мы злучаныя на ўзроўні нейрабіялогіі,

гэта тое, чаму мы тут.

Таму я падумала, ведаеце што, - я пачну з адносінаў.

Вам вядома такая сітуація,

калі начальнік ацэньвае вашу працу

і кажа, што вы выдатна спраўляецеся з 37 пунктамі,

але існуе адзін, так званы "магчымасць для росту"?

(Смех)

І ўсё, пра што вы думаеце – гэта тая самая “магчымасць для росту”, так?

Напэўна, мая праца пайшла такім жа шляхам,

таму што, калі я пытаю люздей пра каханне,

яны распавядаюць мне пра разбітае сэрца.

Калі пытаеш людзей пра дачыненне,

яны распавядаюць пра самыя пакутлівыя выпадкі

адхіленасці.

І калі пытаеш пра знаёмствы,

яны распавядаюць гісторыі пра растанні.

Такім чынам, вельмі хутка, праз паўтары месяцы пасля пачатку даследавання,

я натрапіла на гэтуб безназоўную з'яву,

якая раскрыла адносіны

з таго боку, які я не разумела і ніколі не бачыла.

І таму я адышла ад свайго даследавання

і падумала, што мне трэба высветліць, што гэта такое.

І апынулася, што гэта сорам.

І сорам, насамрэч, вельмі лёгка зразумець,

гэта страх страты адносін:

Ці ёсць у мяне штосьці такое,

што, калі людзі пра гэта пазнаюць альбо ўбачаць,

то я не буду вартым для адносін з німі.

Што я магу сказаць пра гэта, дык гэта тое,

што гэтая з'ява глабальная і прысутнічае яна ва ўсіх.

Толькі тыя людзі не адчуваюць сораму,

якія не здольныя спачуваць ці ўступаць у адносіны.

Ніхто не жадае гаварыць пра гэта,

і чым менш мы гаворым пра гэта, тым больш яно выяўляецца.

Што падмацоўвае гэты сорам,

дык гэта: “Я недастаткова добры”.

Нам усім знаёмае гэта пачуццё:

“Я недастаткова светлы. Я недастаткова худы,

недастаткова багаты, прыгожы, разумны,

прасунуты”.

У аснове сораму ляжыць

нясцерпная ўразлівасць,

думка пра тое, што

дзеля ўсталявання адносін

мы павінны дазволіць людзям убачыць тое,

якія мы есць.

І вы ведаеце, як я ўспрымаю ўразлівасць. Я ненавіджу ўразлівасць.

І таму я падумала: вось мой шанец

напасці на яе з маёй вымяральнай лінейкай.

Я пачынаю дзейнічаць, я збіраюся разабрацца з усім гэтым,

я збіраюся выдаткаваць год і раскласці сорам па палічках,

зразумець, як працуе ўразлівасць

і абхітрыць яе.

Я была гатовая і была ў радасным прадчуванні.

Як вы ведаеце, з гэтага нічога добрага не выйдзе.

(Смех)

Вы ведаеце гэта.

Я бы магла расказаць вам пра сорам шмат чаго,

але тады мне прыйшлося б заняць час астатніх прамоўцаў.

Але вось да чаго ўсё гэта зводзіцца,

і гэта, мабыць, адна з самых важных рэчаў, якую я засвоіла

за дзесяць гадоў гэтага даследавання.

Мой адзін год

ператварыўся ў шэсць гадоў,

тысячы гісторый,

сотні доўгіх інтэрв’ю і фокус-груп.

Быў перыяд, калі людзі дасылалі мне старонкі часопісаў

і асабістыя гісторыі,

тысячы гісторый за шэсць гадоў.

І здаецца, што я разабралася з гэтым.

Я, здаецца, зразумела, што такое сорам

і як ён працуе.

Я напісала кнігу,

апублікавала тэорыю,

але штосьці было не так,

і гэтае штосьці складалася ў наступным:

калі прыблізна ўзяць апытаных мною людзей

і падзяліць іх на людзей,

у якіх насамрэч ёсць пачуццё ўласнай годнасці,

вось да чаго гэта зводзіцца,

пачуццё ўласнай годнасці

яны маюць моцнае пачуццё любові і прыналежнасці,

і на людзей, якія змагаюцца за гэта,

якія сумняваюцца, наколькі яны вартыя.

Была толькі адна пераменная,

якая падзяляла людзей на тых, хто меў

моцнае пачуццё любові і прыналежнасці,

і тых, хто сапраўды змагаўся за іх.

І менавіта людзі

з моцным пачуццем любові і прыналежнасці

вераць, што яны вартыя любові і прыналежнасці.

Вось так.

Яны вераць, што яны вартыя.

І для мяне, найбольш складаная частка таго,

што стрымлівае нас ад адносін -

гэта наш страх таго, што мы не вартыя адносін,

гэта тое, што я асабіста і прафесіянальна

жадала зразумець лепш.

Што я зрабіла:

я ўзяла ўсе інтэрв'ю,

дзе я ўбачыла наяўнасць годнасці, дзе я ўбачыла людзей, якія жывуць такім чынам,

і пачала даследаваць толькі іх.

Што агульнае маюць гэтыя людзі?

Я трошкі апантаная канцтаварамі,

але гэта ўжо іншая размова.

Дык вось, у мяне была прыгожая тэчка і маркер,

і я запытала сябе: "Як жа я назаву гэтае даследаванне?"

І першае слова, якое прыйшло мне ў галаву,

было "шчыры".

Гэта шчырыя людзі, якія жывуць з глыбокім пачуццём годнасці.

Так я і напісала ў верхняй частцы тэчкі,

і пачала аналізаваць дадзеныя.

Насамрэч, спачатку я зрабіла гэта

за чатыры дні

вельмі інтэнсіўнаў працы.

Я вярталася назад, выцягвала гэтыя інтэрв'ю, выцягвала гісторыі і інцыдэнты.

Што гэта за тэма? Якая заканамернасць?

Мой муж з'ехаў з горада разам з дзяцьмі,

таму што я заўседы пачынаю рабіць вар'яцкія рэчы ў стылі Джэксана Поллака,

калі проста пішу

і знаходжуся ў рэжыме даследчыка.

І вось, што я высветліла.

Гэтых людзей аб'ядноўвала

пачуццё мужнасці.

І я хачу размежаваць мужнасць і адвагу.

Мужнасць, першапачатковае вызначэнне мужнасці,

калі яно ўпершыню з'явілася ў англійскай мове,

яно паходзіць з лацінскай мовы і азначае "сэрца".

І першапачатковае вызначэнне -

"распавесці гісторыю пра тое, хто ты есць, ад ўсяго сэрца".

Такім чынам, гэтыя людзі

мелі мужнасць

быць неідэальнымі.

У іх было спачуванне

спачатку быць добрымі да сябе, а потым ужо да іншых,

таму што, як высветлілася, мы не можам спачуваць іншым людзям,

пакуль мы не ставімся добразычліва да сябе.

І апошняе, яны мелі адносіны -

і гэта была найбольш складаная частка -

у выніку аўтэнтычнасці,

яны жадалі адмовіцца ад таго, кім яны павінны стаць у сваім уяўленні

для таго, каб быць тымі, хто яны ёсць на самой справе.

І гэта абавязковая ўмова,

каб усталяваць адносіны.

Што яшчэ агульнага было

паміж імі:

Яны цалкам прызналі ўразлівасць.

Яны лічылі,

што тое, што зрабіла іх уразлівымі,

зрабіла іх прыгожымі.

Яны не казалі, што быць у стане ўразлівасці

зручна,

але яны таксама не казалі, што ўразлівасць пакутлівая,

як я гэта чула раней падчас інтэрв'ю пра сорам.

Яны проста казалі пра яе, як пра нешта неабходнае.

Яны казалі пра гатоўнасць

першымі сказаць "Я цябе кахаю",

гатоўнасць

зрабіць штосьці,

нават калі няма гарантый,

гатоўнасць

спакойна дачакацца званка ад урача

пасля мамаграмы.

Яны гатовы будаваць адносіны з чалавекам,

якія, можа, складуцца, а мо і не.

Яны лічылі, што гэта быў асноўны прынцып.

Асабіста я лічыла, што гэта была здрада.

Я не магла паверыць, што я дала клятву вернасці

даследаванню, дзе наша праца...

вы ведаеце, задача даследавання -

кантраляваць, прадказваць і вывучаць з'явы

з-за відавочнай прычыны,

каб кантраляваць і прадказваць.

І цяпер мая місія

катраляваць і прадказваць

атрымала адказ, што трэба жыць, не баючыся ўразлівасці

і спыніцца кантраляваць і прадказваць.

Гэта прывяло да невялікага зрыву,

(Смех)

які на самой справе выглядаў вось так.

(Смех)

Так і было.

Я называю гэта зрывам, мой псіхатэрапеўт называе гэта духоўным абуджэннем.

Духоўнае абуджэнне гучыць лепш, чым зрыў,

але я ўпэўнена, гэта быў зрыў.

І мне прыйшлося акдласці сваё даследаванне ў бок і знайсці псіхатэрапеўта.

Дазвольце мне сказаць штосьці: вы пазнаяце, хто вы ёсць,

калі тэлефануеце сваім сябрам і кажаце: ""Здаецца, мне патрэбна схадзіць на прыем да кагосьці.

Можаш параіць каго-небудзь?

Таму што каля пяці маіх сяброў адказалі:

"Ваў, я бы не хацеў быць тваім псіхатэрапеўтам".

(Смех)

Я такая: "Што гэта значыць?"

А яны: "Я проста так кажу, ты ж ведаеш.

Толькі не бяры з сабой сваю вымяральную лінейку".

"Добра".

Значыць, я знайшла псіхатэрапеўта.

На мою першую сустрэчу з ёй, Даянай,

я прынесла свой спіс

апісання таго, як жывуць шчырыя людзі. Я села і

яна запытала: "Як справы?"

Я адказала: "Выдатна, усё добра".

"Што здарылася?" - яна пытае.

І гэта той момант, калі псіхатэрапеўт наведвае псіхатэрапеўта,

таму што мы таксама вымушаны хадзіць да іх,

таму што іх вымяральныя прыборы добрыя.

(Смех)

І я адказала:

"Вось у чым справа, у мяне ёсць праблема"

"І ў чым жа праблема?"

"У мяне праблема з уразлівасцю, - адказала я. -

І я ведаю, што ўразлівасць з'яўляецца

сутнасцю сараму, страху,

і нашага змагання за годнасць,

але, здаецца, яна таксама з'яўляецца крыніцай

радасці, творчасці,

прыязнасці і любові.

І я лічу, што ў мяне праблема,

і мне патрэбна нейкая дапамога".

"Але вось яшчэ што:

ніякіх размоў пра сям'ю,

ніякіх глупстваў пра дзяцінства".

(Смех)

"Мне проста патрэбныя некалькі стратэгій".

(Смех)

(Апладысменты)

Дзякуй

Тады яна пайшла вось такім чынам.

(Смех)

І я запатыла: "Усё дрэнна, так?"

"Ні добра, ні дрэнна", - адказала яна.

(Смех)

"Гэта проста тое, што ёсць".

Я адказала: "Божа мой, гэта будзе невыносным".

(Смех)

З аднаго боку, так і было, з другога, не.

І ўсё гэта заняло каля года.

Вы ведаеце, ёсць людзі,

якія разумеюць важнасць уразлівасці і пяшчоты,

і яны здаюцца і пачынаюць так жыць.

а) гэта не пра мяне,

і б) я нават не тусуюся з такімі людзьмі.

(Смех)

Для мяне гэта была вулічная бойка цягам у адзін год.

Вельмі жорсткая бойка.

Уразлівасць нападала, я нападала ў адказ.

Я прайграла бойку,

але, магчыма, вярнула сабе сваё жыццё.

Потым я зноў вярнулася да свайго даследавання

і правяла наступныя некалькі гадоў,

спрабуючы зразумець, як гэтыя шчырыя людзі

робяць выбар

і што мы робім

з уразлівасцю.

Чаму мы так моцна з ёю змагаемся?

Ці я адна, хто з ёю змагаецца?

Не.

Дык вось, што я вынесла для сябе.

Мы заглушаем уразлівасць,

калі чакаем званка.

Было смешна, калі я даслала ў Твітар і Фэйсбук пытанне:

"Якое азначэнне вы дасцё ўразлівасці?

Што робіць вас уразлівымі?"

І праз паўтары гадзіны я атрымала 150 адказаў.

Я хацела зразумець,

разабрацца ў гэтым. Адказы былі наступнымі:

Прасіць мужа аб дапамозе,

таму што я хворая, а мы нядаўна ажаніліся;

браць на сябе ініцыятыву ў сэксе з мужам;

браць на сябе ініцыятыву ў сэксе з жонкай;

быць адхіленным; запрашаць кагосьці на сустрэчу;

чакаць званка ўрача;

быць звольненым ці звальняць;

гэта свет, у якім мы жывем.

Мы жывем у гэтым уразлівым свеце.

І адзін з спосабаў, якім мы зносімся з ім,

гэта як мы прыглушаем уразлівасць.

І я лічу, што ёсць доказы -

і гэта не адзіная прычына, чаму яны існуюць -

аде я лічу гэта вялізнай прычынай -

мы ўвязлі ў даўгах,

пакутуем ад празмернай вагі,

залежым ад лекаў,

як ні адно папярэдняе дарослае пакаленне ў ЗША.

Праблема ў тым, - і я даведалася пра гэта з даследавання -

што мы не можам прыглушаць эмоцыі выбарачна.

Нельга сказаць, вось дрэнныя эмоцыі,

вось уразлівасць, вось гора, вось сорам,

вось страх, вось расчараванне.

Я не хачу адчуваць гэта.

Лепей я вып'ю куфель-другі піва і з'ем бананава-арэхавы кекс

(Смех)

Я не хачу ўсё гэта.

І мне вядом гэты смех паразумення.

Я зарабляю грошы тым, што капаюся ў вашым жыцці.

Божа.

(Смех)

Вы не можаце прыглушыць гэтыя цяжкія пачуцці,

не прыглушаючы іншыя ўздзеянні, нашы эмоцыі.

Вы не можаце прыглушаць іх выбарачна.

Калі мы заглушаем дрэнныя эмоцыі,

мы заглушаем радасць,

падзяку,

шчасце.

І тады мы адчуваем сябе нешчаслівымі,

мы шукаем мэту і сэнс,

тады мы адчуваем уразлівасць,

і тады мы звяртаемся да куфалю піва і бананава-арэхавага кексу.

І гэта становіцца небяспечным колам.

Нам неабходна задумацца пра тое,

чаму і як мы прыглушаем.

І неабавязкова гэта павінна быць залежнасць.

Наступнае, што мы робім, -

усё невыразнае мы робім пэўным.

Рэлігія перайшла ад веры і таямніцы

да вызначанасці.

Я маю рацыю, а ты памыляешся, так што змоўкні.

Вось і ўсё.

Проста пэўнасць.

Чым больш мы баімося, ты больш уразлівымі мы стаем,

тым яшчэ больш мы баімося.

Вось так сёння выглядае палітыка.

Больш няма дыскусій.

Няма размовы.

Толькі абвінавачанні.

Вы ведаеце, як абвінавачанні апісваюцца ў даследаванні?

Спосаб вызваліцца ад болю і дыскамфорту.

Мы ўдасканальваемся.

Калі існуе хтосьці, хто хоча, каб яго жыццё выглядала такім чынам, дык гэта я,

яле гэта не працуе.

Таму што ўсё, што мы робім, - гэта бярэм тлучш з нашых задніц,

і запампоўваем у нашы шчокі.

(Смех)

Я спадзяюся, што праз 100 гадоў

людзі паглядзяць назад і скажуць "Ваў".

(Смех)

І самае небяспечнае тое, што мы ўдасканальваем

нашых дзяцей.

Дазвольце расказаць вам, што мы думаем пра нашых дзяцей.

Яны запраграміраваныя на барацьбу, калі з'яўляюцца на свет.

І калі мы трымаем гэтых дасканалых маленькіх дзетак на руках,

наша задача не казаць: "Паглядзі на яе, яна ідэальная.

Мая задача - захаваць яе дасканаласць і

забяспечыць, каб у пятым класе яна іграла ў тэніснай камандзе, а ў сёмым паступіла ў Ельскі ўніверсітэт".

Гэта не тое, што мы павінны рабіць.

Наша задача паглядзець і сказаць:

"Ведаеш што? Ты неідэальная, і табе прыйдзецца змагацца,

але ты вартая любові і прыязнасці".

Вось наша задача.

Пакажыце мне пакаленне дзяцей, якія былі выхаваныя такім чынам,

і мы скончым з праблемамі, якія мы бачым сёння.

Мы прыкідваемся, што тое, што мы робім,

не ўплывае на людзей.

Мы робім так у нашым асабістым жыцці.

Мы робім гэта і ў карпарацыях -

ці то субсідыя, ці то разліў нафты,

зняцце з рынку,

мы прыкідваемся, што нашы дзеянні

не маюць вялізнага ўплыву на іншых людзей.

Я бы сказала кампаніям: "Народ, мы ўжо траплялі ў пераплёт".

Нам толькі трэба, каб вы былі аўтэнтычнымі і сапраўднымі

і казалі: "Прабачце,

мы ўсё выправім".

Але ёсць іншы шлях, і я на гэтым я скончу.

Гэта тое, што я выявіла:

дазволіць іншым бачыць сябе,

да глыбіні душы,

усе вашыя слабасці;

любіць усім сэрцам,

нават калі няма гарантыі -

і гэта сапраўды цяжка,

і я магу сказаць як маці, што гэта нясцерпна складана,

выказваць паздяку і радасць

у тыя пакутлівыя моманты,

калі ты цікавішся: "Ці магу я любіць цябе так моцна?"

Ці здольная я верыць у гэта так горача?

Ці магу я быць такім жорсткім?

Каб проста быць здольным спыніцца, замест таго, каб страціць розум ад таго, што можа здарыцца,

проста сказаць: "Я ўдзячны таму,"

што пачуццё ўразлівасці азначае, што я жывы".

І апошняе, што я лічу менавіта найбольш важным, -

гэта вера ў тое, што мы паўнацэнныя,

таму што, калі дзейнічаем, зыходзячы з пераканання,

што "я паўнацэнны",

тады мы сціхаем і пачынаем слухаць,

мы становімся больш добрымі і мяккімі ў нашых адносінах да людзей вакол нас,

і больш добрымі і мяккімі да сябе.

Гэта ўсё. Дзякуй.

(Апладысменты)