Allan Savory: Dünya'nın çöllerini nasıl yeşertebiliriz ve iklim değişikliğini nasıl tersine döndürebiliriz

Sessiz ve güçlü konuşmasına “Çölleşme, toprağın çöle dönüşmesinin süslü adıdır,” diye başlıyor Allan Savory. Ürkütücü bir gerçek şu ki, çölleşme dünya çayırlarının üçte ikisini tehdit edip, iklim değişimini hızlandırıyor, bu arada geleneksel çoban toplumlarını sosyal bir kaosun içine sürüklüyor. Savory, yaşamını bunu durdurmaya adamış. Şimdi şuna inanıyor -- ve bugüne kadar ki çalışmaları da destekliyor ki -- sürpriz bir faktör çayırları koruyabilir ve hatta bir zamanlar çöl olan toprakları geri kazandırabilir.

En muazzam tsunami

mütiş fırtına

üzerimize çörekleniyor.

Bu müthiş fırtına

çok acı bir gerçeği, giderek acılaşan bir gerçeği,

ortaya çıkarıyor ve bizler bu gerçekle yüzleşirken

teknoloji ile sorunlarımızı

çözeceğimize olan inancımız tam,

ki bu da anlaşılabilir.

Yüzleştiğimiz bu mütiş fırtına

10 milyara doğru yaklaşmakta olan

ve giderek artan nüfusun,

toprağın çöle dönüşmesinin

ve şüphesiz, iklim değişikliğinin sonucudur.

Artık hiç kuşkumuz kalmamıştır:

bu sorunu yalnız bir şekilde çözebiliriz

fosil yakıtlar yerine teknolojiyi devreye sokarak.

Ancak fosil yakıtlar--karbon, kömür, gaz--

hiç bir şekilde iklim değişikliğinin

tek sorumlusu değildir.

Çölleşme, çöle dönüşen

toprağı tanımlamak için kullandığımız süslü bir kelimedir,

ve bu ancak çok fazla çıplak zemin

yarattığımız zaman meydana gelir.

Başka bir sebebi yoktur.

Ve dünyanın bir çok yerinde toprağın

çölleşmesine dikkatinizi çekmek istiyorum.

Ancak size çok basit bir mesajım var,

bu mesaj, hayal edebileceğinizden daha çok umut barındırıyor.

Yıl boyu sürekli nemli kalması garantilenmiş

bölgelere sahibiz, öyle ki

buralarda geniş çıplak alanlar oluşturmak

neredeyse imkansızdır.

Ne yaparsanız yapın, doğa derhal kendini toparlar

ve öyle ortamlar vardır ki

aylarca süren nemi takiben

aylar boyu kuraklık çeker,

işte buralarda çölleşme meydana gelir.

Şansımıza, günümüzün uzay teknolojisi,

dünyaya uzaydan bakmamızı sağlıyor.

Uzaydan baktığımızda, çölleşme oranlarını açıkça görebiliyoruz.

Genel olarak, burada gördüğünüz yeşil bölgeler

çölleşmiyor,

kahverengiler ise çölleşiyor

ve bunlar açık farkla dünyanın en büyük bölümü anlamına geliyor.

Tahminimce, dünyanın üçte ikisi çölleşmektedir.

Bu resmi Tihamah Çölü'nde çektim.

O sırada yağış miktarı 25 milimetreydi.

Her biri 200 litre su alan,

variller cinsinden düşünün.

O gün bu araziye hektar başına 1.250'i aşkın varil dolusu

yağmur yağmıştı.

Ertesi gün, toprak böyle görünüyordu.

Bütün o sular nereye gitti?

Bazıları sel olup gitti.

Ama toprağın çektiği suyun çoğu

ertesi gün basitçe topraktan buharlaştı gitti,

tıpkı arka bahçenizi suladığınızda

toprağın üstünü örtmezseniz olduğu gibi.

Şimdi, suyun ve karbonun yazgısı

topraktaki organik maddeye bağlı olduğundan

toprağa zarar verirsek, topraktaki karbonu kaçırırsınız.

Karbon atmosfere geri döner.

Şimdi sizlere defalarca, sürekli olarak

çölleşmenin yalnızca dünyanın

kurak ya da yarı-kurak bölgelerinde gerçekleştiği,

ve bunun gibi yağış miktarı yüksek olan uzun çayırlarda

hiç bir önemi olmadığı söylendi.

Ama çayırlara değil de onların dibine bakarsanız az önce gördüğünüz

bu çayırdaki toprağın çoğunlukla çıplak olduğunu ve

bir alg kabuğuyla kaplı olduğunu, bunun da yağmurun emilmeyerek

toprak üstünde kalan kısmında artış ve buharlaşmaya neden olduğunu görebilirsiniz.

İşte çölleşme kanseri budur,

son aşamasına kadar farkedemiyoruz bunu.

Şimdi biliyoruz ki çölleşmeye çiftlik hayvanları neden oluyor.

Çoğunlukla inek, koyun ve keçilerin

aşırı otlatılması yüzünden.

Toprak çıplak kalıyor ve metan gazı salınıyor.

Hemen hemen herkes bunu bilir,

nobel ödüllülerden golfçülere kadar herkes biliyor,

ya da böyle öğretildi, bana olduğu gibi.

Şimdi, burada gördüğünüz çevre,

benim büyüdüğüm tozlu Afrika ortamı,

ve ben vahşi doğayı seviyorum,

ve bu yüzden çiftlik hayvanlarından nefret ederek büyüdüm

verdikleri zarar nedeniyle.

Sonra üniversitede okuduğum ekoloji

bu inancımı güçlendirdi.

Eh, size bazı haberlerim var.

Bir zamanlar dünyanın düz olduğundan da

aynı derecede emindik.

O zaman yanılıyorduk, şimdi de yanılıyoruz.

Şimdi sizleri davet etmek istiyorum,

benimle birlikte keşfe ve ezber bozmaya gelin.

Genç bir adamken

Afrika'da genç bir biyologken yani,

bazı harika alanların gelecekteki ulusal parklar olarak

ayrılması için çalışanlardan biriydim.

Avlanma yasağı getirdikten hemen sonra

--1950'lerden bahsediyorum--hemen sonra,

hayvanları korumak için yaygara yaparken,

arazi kötüleşmeye başladı,

kurduğumuz bu parktaki kötüleşmeyi görüyorsunuz.

Burada hiç çiftlik hayvanı yoktu,

ama şimdi çok fazla fil olduğundan şüphelenmeye başladık,

konuyu araştırdım ve gerçekten de öyle olduğunu kanıtladım ve

sayılarının azaltılması gerektiğini tavsiye ettim,

sayılarını, toprağın kaldırabileceği seviyeye indirmemiz gerekiyordu.

Şimdi, bu benim açımdan vermek zorunda kaldığım korkunç bir karardı,

ayrıca politik olarak da çok riskliydi, açıkçası.

Hükümet uzmanlardan oluşan bir takım kurdu

araştırmamın geçerliliğini değerlendireceklerdi.

Ettiler de. Benimle mutabık kaldılar.

Sonraki yıllarda

hasarı gidermek için 40,000 fil vurduk.

İyileşmek yerine, durum daha da beter hale geldi.

Benim gibi filleri seven biri için,

bu benim hayatımın en üzücü ve büyük yanılgısıydı ve

bu utancı mezarıma da götüreceğim.

Tek bir iyi sonucu oldu bu hatanın.

Beni, ömrümü çözüm bulmaya adama konusunda

katiyen azmettirdi.

ABD'ye geldiğimde, şok geçirdim,

çünkü buradaki ulusal parklar da aynı sorunu yaşıyordu.

Afrika'daki gibi, burası da çölleşiyordu.

Ve bu arazide 70 yıldır

hiç çiftlik hayvanı yoktu.

Gördüm ki Amerikalı bilim adamları

bu durumu açıklayamıyordu.

Arazi kuraklığının doğal olduğunu söylüyorlardı.

Böylece tetkik etmeye başladım

bütün araştırma noktalarını,

ABD'nin Batısının tamamında

sığırların uzaklaştırıldığı her yerde

bunun çölleşmeyi durdurabileceğini kanıtlamak için,

ama tam tersini buldum.

buradaki araştırma istasyonunda gördüğümüz gibi,

bu çayırlık 1961'de yeşildi.

2002'ye gelindiğinde bu hale döndü.

Bu resmi aldığım araştırma raporunun yazarları

çölleşmenin nedenini

"bilinmeyen süreçler"e bağlıyorlar.

Açıkça, çölleşmenin nedenini

tam olarak asla anlamadık,

çölleşme bir çok uygarlığı yok etmiştir.

Şimdi küresel bir tehdit haline geldi.

(Nedeni) Asla anlayamadık.

Bir metrekarelik toprak alın,

buradaki gibi çıplak hale getirin,

sizi temin ederim, bu toprak parçası şafak vakti daha soğuk

ve oğlen vakti daha sıcak olacaktır,

aynı toprağın çöplerle, bitki çöpleriyle

kaplanmış haliyle kıyaslandığında.

Mikroklimayı değiştirdiniz.

Şimdi, siz bunu yapmakla

dünyadaki tüm arazilerin yarısının üzerinde yer alan

çıplak toprağın yüzdesini büyük ölçüde artırırken,

mikroklimayı değiştirmiş oluyorsunuz.

Ancak bunun neden

10.000 yıl önce başladığını anlamıyoruz.

Son zamanlarda bunu hızlandıran ne oldu?

Bunu kavrayamıyoruz.

Anlamayı başaramadığımız şu:

dünyanın mevsimsel yağış alan bölgeleri,

toprak ve bitki örtüsü

otlanan sürülerle birlikte gelişti

ve bu otlayan sürüler de

çete halinde avlanan vahşi yırtıcılarla birlikte gelişti.

Şimdi, onların avcı çetelere karşı ana savunması

sürü oluşturmaktı,

sürü ne denli kalabalık olursa, bireyler o kadar güvende oluyordu.

Şimdi, bu sürüler yedikleri bitkilerin üstüne dışkılayıp işerler,

ve sürekli hareket etmek zorundadırlar.

İşte bu sürekli hareket

aşırı otlamayı önledi,

işte bu periyodik çiğneme hareketi

toprağın iyice kaplanmasını sağladı,

burada büyük bir sürünün geçtiği yerde gördüğümüz gibi.

Bu resim tipik bir mevsimsel çayıra aittir.

4 aylık bir yağıştan yeni çıkmış,

şimdi 8 ay kurak mevsim başlayacak.

Bu uzun kurak mevsim boyunca geçirilen değişime bakalım.

Şimdi, yerdeki tüm bu otlar

biyolojik olarak çürümek zorunda

bir sonraki büyüme mevsiminden önce çürümezse

çayırlar ve toprak ölmeye başlar.

Şimdi, eğer biyolojik olarak çürümezse

oksidasyona geçer, bu oldukça yavaş bir süreçtir,

(topraktaki) karbonu serbest bırakarak,

ağaç oluşumuna ve çıplak toprağa yol açan,

çayırları boğup öldüren şey budur,

Bunu önlemek için, geleneksel olarak otları yakardık.

Ama yangın da toprağı çıplak bırakır, karbon salınımına neden olur,

bundan da kötüsü

bir hektarlık çayırı yakmak

6.000 arabanın ürettiğinden daha fazla kirlilik

ve hasar meydana getirir.

Afrika'da her yıl, bir milyar hektardan

daha çok araziyi yakıyoruz ve

hemen hiç kimse bu konudan söz etmiyor.

Bilim adamları olarak, yangınları onaylıyoruz

çünkü ölü bitkileri temizliyor, diyoruz.

Böylece bitkiler yeniden yetişebiliyor.

Şimdi, kuruyan bu çayırlara bakalım,

bunu sağlıklı hale getirmek için ne yapabiliriz?

Unutmayın ki dünyanın çoğunluğu hakkında konuşuyorum.

Tamam mı? Çölleşme ve iklim değişikliğine yol açmadan

hayvan sayısını azaltamayız.

Çölleşme ve iklim değişikliğine yol açmadan

yakamayız.

Ne yapacağız?

Tek seçenek var,

tekrarlıyorum, tek seçenek kaldı

bilim adamları ve iklimbilimciler için,

ve bu da düşünülemeyeni yapmaktır

ve sürü halinde yayılan

çiftlik hayvanlarını kullanmalıyız,

bunları eski sürülerin ve avcıların yerine kullanarak

doğayı taklit etmeliyiz.

İnsanlik için başka seçenek kalmadı.

O halde bunu yapalım.

Bu çayır parçasında, bunu yapacağız, ama sadece ön planda.

Buna sığır sürüleriyle saldıracağız, doğayı taklit etmek amacıyla.

ve öyle de yaptık, şuna bir bakın.

Şimdi toprağı kaplayan bütün bu çayırlar,

dışkı, sidik ve çöpler ya da saman örtüsü,

bahçeyle uğraşanlar varsa aranızda anlayacatır,

toprak şimdi yağmuru emmeye ve tutmaya hazır,

karbon depolamaya, metanı parçalamaya hazır.

Bunu biz yaptık,

toprağa zarar verecek yangınlar çıkarmadan ve

şimdi bitkiler büyümek için hazır.

Bunu ilk anladığım zaman bilim adamı olarak

iklim değişimi ve çölleşmekten kurtulmak için

şu hep kötülenen çiftlik hayvanlarından başka

seçeneğimiz olmadığını anladığımda

gerçek bir ikilemle yüz yüze geldim.

Bunu nasıl yapacaktık?

10.000 yıldır hayvan güden çok bilgili

çobanlarımız vardı.

Ama bunlar dünyanın insan eliyle yaratılmış en büyük çöllerini yaratmışlardı.

100 yıllık yağmur modern sulama bilimine sahiptik.

Bu da çölleşmeyi hızlandırmıştı.

Bunu ilk olarak Afrika'da keşfettik.

ABD'de ise kanıtladık.

Bu resimde devlet tarafından yönetilen

bir arazide gördüğünüz gibi.

Daha fazlasının gerektiği belliydi.

Sadece sürü gütmek yetmezdi,

binlerce yıldır insanlar hiç şimdi olduğu gibi

doğanın karmaşıklığıyla baş etmek zorunda kalmamıştı.

Ama biz biyologlar ve ekolojistler

hiç bu kadar karmaşık bir sorunla uğraşmak zorunda kalmamıştık.

Tekerleği yeniden icat etmemek için,

başka kimse yaptıysa diye diğer profesyonellerin çalışmalarını inceledim.

Gördüm ki bizim biyolojik ihtiyaçlarımıza uyarlanabilecek

kimi planlama teknikleri bulunuyor,

ve bunlardan geliştirdiğim şeyi bütünsel yönetim (holizm)

ve planlanmış otlatma diye adlandırıyoruz,

bir planlama süreci, öyle ki

doğanın bütün karmaşıklığına hitap edebilir

ve toplumsal, çevresel ve ekonomik karmaşıklığa da.

Günümüzde, bunun gibi genç kadınlarımız var

Afrika köylerinde

hayvanların nasıl büyük sürüler haline getirilebileceğini öğretiyorlar,

Doğayı taklit eden bir otlatma şeklini

ve geceleri hayvanlarını nerede tutacaklarını --

sürüleri yırtıcı-dostu kalarak nasıl süreceklerini,

çünkü bir çok arazimiz var, ve benzeri --

ekin tarlalarını hazır hale getirmek için,

bunu nerede yapacaklarını ve geceleyeceklerini öğretiyorlar,

tarlalarda ürün miktarında da büyük artışlar sağlıyoruz.

Bazı sonuçlara bir bakalım.

Burası Zimbabwe'de yönettiğimiz bir arazinin yakındaki bir yer.

4 aylık çok iyi bir yağmur sezonundan yeni çıktı

Şimdi uzun bir kuraklık dönemine girmek üzere.

Ama gördünüz gibi, bütün bu yağmur, hemen hepsi

toprağın yüzeyinden buharlaştı.

Yağış yeni bittiği halde, nehir kurumuş durumda ve

buradaki 150.000 insan neredeyse

sürekli yiyecek yardımıyla yaşıyorlar.

Aynı gün kendi arazimize gidelim

Aynı miktarda yağış almıştı, bir de şuna bakın.

Nehrimiz akıyor, sağlıklı ve temiz.

İyi durumda.

Çayırlar, çalılar, ağaçlar, vahşi yaşam

her şey şimdi daha üretken.

hemen hemen hiç kurak yıllar korkusu taşımıyoruz.

Bunu sadece sığır ve keçi sayısını arttırarak,

yüzde 400'lük bir artışla başardık,

otlatma şeklini doğayı taklit edecek şekilde planlayarak ve

Planlamamıza filler, bufalolar, zurafalar

ve diğer hayvanları dahil ederek başardık.

Başlamadan önce, toprağımız böyle görünüyordu.

Bu bölge çıplaktı ve 30 yıldır yağış miktarı ne olursa olsun

erozyona uğruyordu.

Tamam mı? Şu işaretli ağaca bakın ve değişimi görün

doğayı taklit edecek şekilde çiftlik hayvanlarını kullanmamız sayesinde.

Bu başka bir site

çıplak ve erozyona uğramış durumdaydı

şu işaretlenmiş küçük ağacın dibinde

30 santimetreden fazla toprak kaybetmiştik. Tamam mı?

Şimdi tekrar, değişime bir bakın

yine doğanın taklidi için çiftlik hayvanlarını kullanılması.

Ve burada yıkılmış ağaçlar da var şimdi

çünkü iyileşen bu arazi filleri kendine çekiyor artık.

Meksika'daki bu arazi çok kötü durumdaydı,

şu tepeyi işaretlemek zorunda kaldık

çünkü arazide öylesine büyük değişim oldu.

(Alkışlar)

Karoo Çölü'nde 1970'lerde bir aileye yardım etmeye başladım.

şu sağda gördüğünüz çölü

yeniden çayırlara dönüştürmek için ve

ne mutlu ki, şimdi torunları aynı arazide

gelecekten umutlu yaşıyorlar.

Şundaki inanılmaz değişime bakın,

Şu dere bütünüyle iyileşti,

doğayı taklit eden sürüler dışında hiç birşey kullanılmadı,

bir kez daha, bu ailenin üçüncü kuşağı

hâlâ bu arazideler ve bayrakları dalgalanıyor.

Patagonya'nın büyük otlukları

burada gördüğünüz gibi çölleşiyordu.

Ortadaki adam Arjantin'li bir araştırmacı ve

bu arazinin giderek bozulduğunu belgeliyordu,

yıllar içinde onlar koyunların sayısını azaltıp durdukça, arazi kötüleşiyordu.

Tek seferde 25.000 koyun getirdiler,

planlanmış otlatma ve doğanın takliti sayesinde,

ilk yıl arazi üretiminin %50 oranında

arttığını belgelediler.

Şimdi Afrika'nın çetin boynuzundayız.

Çobanlar sürülerini otlatmayı doğayı taklit eden bir şekilde planlıyorlar ve açıkça

bunun ailelerini ve kültürlerini yaşatmak için

ellerindeki tek şans olduğunu ifade ediyorlar.

Arazinin yüzde doksan beşinde

insan beslenmesi için yanlızca hayvancılık yapılabiliyor.

Size hatırlatayım, benim hakkında konuştuğum şey

kaderimizi belirleyen dünya arazilerinin çoğu

buna sadece hayvancılık yapılabilen

dünyanın en çetin bölgeleri de dahil,

toprağın %95'ini kullanıyor.

Küresel ölçekte yaptıklarımızın, iklimi

fosil yakıtlarla aynı ölçüde değiştirdiğine inanıyorum,

belki de fosil yakıtlardan bile fazladır.

Fakat bundan daha kötüsü, açlığa, yoksulluğa neden oluyor,

şiddete, toplumsal çöküşe ve savaşa,

ve şimdi sizinle konuşurken

milyonlarca adam, kadın ve çocuk

acı çekiyor ve ölüyor.

Bu böyle devam ederse,

fosil yakıt kullanımını durdursak bile

iklim değişikliğini durdurma şansımızı kaybedeceğiz.

İnanıyorum ki sizlere herşeyi geri döndürmek için doğayla birlikte

çok düşük bir maliyetle

nasıl çalışılabileceğini gösterdim.

Biz bunu yapmaya başladık bile,

sadece örnek olması amacıyla 15 milyon hektar arazide,

beş kıtada,

ve bunu anlayan insanlarla birlikte,

hesaplayabileceğimden çok daha fazla karbonu

depoladık bile,

size burada gösterdiklerim yapılabilirse,

atmosferden yeterince karbon çekebiliriz.

Ve bunu güvenli bir şekilde binlerce yıl boyunca

çayırlarda depolayabiliriz ve

bunu dünyanın çayırlarının yarısında yaparsak

size gösterdiğim gibi,

bu bizi endüstri öncesi düzeye geri döndürebilir,

üstelik insanları doyurarak yaparız bunu.

Dünyamız için bundan daha

büyük umut barındıran başka şey düşünemiyorum,

çocuklarınız için,

onların çocukları ve bütün insanlık için.

Teşekkürler.

(Alkışlar)

Teşekkürler. (Alkışlar)

Teşekkürler, Chris.

Chris Anderson: Teşekkür ederim. Benim

ve eminim ki buradaki herkesin,

A) yüzlerce sorusu var, B) sizi kucaklamak istiyorlar.

Size hızlıca bir soru soracağım.

Bunu ilk başlattığınızda, çöle bir sürü hayvan getiriyorsunuz, orası bir çöl.

Peki onlar ne yiyor? İşin bu kısmını nasıl hallediyorsunuz?

Nasıl başlıyorsunuz?

Allan Savory: Şey, bunu uzun zamandır yapıyoruz.

Sadece bir kez yiyecek desteği sağlamak zorunda kaldık.

O da maden ıslahı sırasında olmuştu,

toprak %100 oranında çıplaktı.

Ama yıllar önce, Zimbabwe'de çok berbat bir arazi almıştık,

100 millik yolculuk için

£5'lik iddiaya tutuşmuştum,

eğer, 100 millik yol boyunca birisi

sadece bir tutam ot bulursa parayı verecektim,

ve bu bağlamda, o bölgede hayvan sayısını üç katına çıkardık.

birinci yıl hayvanları hiç beslemeden

sadece sürdük, doğadayı taklit edecek şekilde ve

sigmoid eğrisi kullandık, ilkemiz buydu.

Burada açıklamak için fazlasıyla teknik bir mesele, ama sadece bu kadar.

CA: E, çok isterdim -- Yani, bu çok ilginç ve önemli bir fikir.

Blogumuzdaki en iyiler gelip sizinle konuşacaklar ve

deneyecekler ve -- Bu konuda daha fazla bilgi almak isterim

böylece konuşmayla birlikte daha fazla şey paylaşabiliriz. AS: Mükemmel.

CA: Çok şaşırtıcı bir konuşmaydı, gerçekten çok şaşırtıcı.

Sanırım sizi yol boyunca kutlayacağız.

Çok teşekkür ederim. AS: E, ben teşekkür ederim. Teşekkürler. Teşekkürler Chris.

(Alkışlar)