< Return to Video

L'Hopital's Rule Example 3

  • 0:01 - 0:08
    Chcemy znaleźć granicę przy x dążącym do 1 z
  • 0:08 - 0:15
    wyrażenia x przez x minus 1 minus 1 przez
  • 0:15 - 0:18
    logarytm naturalny z x.
  • 0:18 - 0:20
    Zobaczmy co się stanie, jeśli po prostu
  • 0:20 - 0:21
    spróbujemy podstawić 1.
  • 0:21 - 0:25
    Co, jeśli spróbujemy oszacować to wyrażenie w 1?
  • 0:25 - 0:30
    Cóż, tutaj dostaniemy 1 przez 1 minus 1.
  • 0:30 - 0:35
    Czyli coś jakby 1 przez 0 minus 1 przez,
  • 0:35 - 0:38
    jaki jest logarytm naturalny z 1?
  • 0:38 - 0:40
    e do jakiej potęgi jest równe 1?
  • 0:40 - 0:43
    Wszystko podniesione do zerowej potęgi jest równe 1, więc e
  • 0:43 - 0:45
    do potęgi 0 będzie wynosiło 1, czyli logarytm
  • 0:45 - 0:49
    naturalny z 1 to 0.
  • 0:49 - 0:52
    Tak więc dostajemy dziwne 1 przez 0
  • 0:52 - 0:54
    minus 1 przez 0.
  • 0:54 - 0:56
    To dość dziwacznie wyglądająca forma nieokreślona.
  • 0:56 - 0:59
    Ale nie jest to forma nieokreślona jednego z typów, do których
  • 0:59 - 1:00
    odnosiliśmy regułę de l'Hospitala.
  • 1:00 - 1:03
    Nie dostajemy tutaj 0 przez 0, ani
  • 1:03 - 1:04
    nieskończoność przez nieskończoność.
  • 1:04 - 1:07
    Moglibyście powiedzieć - hej, ok, to nie jest problem, do którego
  • 1:07 - 1:07
    możemy zastosować regułę de l'Hospitala.
  • 1:07 - 1:10
    Będziemy musieli znaleźć tę granicę w jakiś inny sposób.
  • 1:10 - 1:13
    A ja Wam na to powiem - nie poddawajcie się jeszcze!
  • 1:13 - 1:17
    Być może możemy to jakoś algebraicznie przekształcić tak,
  • 1:17 - 1:20
    aby dostać postać nieokreśloną o której mówi reguła de l'Hospitala i
  • 1:20 - 1:23
    wtedy ją zastosować.
  • 1:23 - 1:25
    Aby to zrobić zobaczmy co się stanie, jeśli
  • 1:25 - 1:26
    dodamy te dwa wyrażenia.
  • 1:26 - 1:30
    Jeśli je do siebie dodamy, to wyrażenie, będzie
  • 1:30 - 1:32
    wynosiło, wspólny mianownik to
  • 1:32 - 1:37
    x minus 1 razy logarytm naturalny z x.
  • 1:37 - 1:39
    Po prostu przemnożyłem mianowniki.
  • 1:39 - 1:43
    Z kolei licznik wyniesie, jeśli po prostu
  • 1:43 - 1:46
    ten cały wyraz przemnożę przez logarytm naturalny z x, to
  • 1:46 - 1:51
    będzie x razy logarytm naturalny z x, a ten cały wyraz
  • 1:51 - 1:53
    przemnożę przez x minus 1.
  • 1:53 - 1:55
    x minus 1.
  • 1:55 - 1:59
    Można to rozbić i zauważyć, że to wyrażenie
  • 2:01 - 2:03
    i to wyrażenie są takie same.
  • 2:10 - 2:12
    Pozbądźmy się tego.
  • 2:12 - 2:18
    A to tutaj to to samo, co 1 przez logarytm
  • 2:18 - 2:22
    naturalny z x, bo x minus 1 się skraca.
  • 2:22 - 2:24
    Mam nadzieję, że rozumiecie, że póki co tylko
  • 2:24 - 2:25
    dodałem te dwa wyrażenia.
  • 2:25 - 2:29
    Zobaczmy teraz co się stanie, gdy wezmę granicę tej rzeczy
  • 2:29 - 2:32
    przy x dążącym do 1.
  • 2:32 - 2:33
    Bo to są te same wyrażenia.
  • 2:33 - 2:35
    Czy dostaniemy coś ciekawszego?
  • 2:35 - 2:36
    Co my tu mamy?
  • 2:36 - 2:39
    Mamy 1 razy logarytm naturalny z 1.
  • 2:39 - 2:44
    Logarytm naturalny z 1 to 0, czyli tutaj dostajemy 0, czyli całość to 0.
  • 2:44 - 2:47
    Minus 1 minus 0, czyli to będzie kolejne 0 minus 0.
  • 2:56 - 3:00
    Logarytm naturalny z 1, czyli 0, czyli 0 razy 0, to będzie 0.
  • 3:00 - 3:01
    Proszę bardzo!
  • 3:01 - 3:05
    Mamy formę nieokreśloną pasującą do reguły de l'Hospitala.
  • 3:05 - 3:07
    Zakładając, że jeśli weźmiemy pochodną tego i podzielimy
  • 3:07 - 3:09
    przez pochodną tego, to taka granica będzie istniała.
  • 3:09 - 3:11
    Spróbujmy to zrobić.
  • 3:11 - 3:15
    Tak więc to będzie równe, o ile granica istnieje,
  • 3:15 - 3:19
    będzie równe granicy przy x dążącym do 1.
  • 3:19 - 3:22
    Napiszmy pochodną karmazynowym,
  • 3:22 - 3:26
    wezmę pochodną tego licznika tutaj.
  • 3:26 - 3:29
    Dla tego pierwszego wyrażenia liczymy pochodną iloczynu.
  • 3:29 - 3:33
    Pochodna z x to 1, czyli to będzie 1 razy logarytm naturalny z x,
  • 3:33 - 3:36
    czyli pochodna pierwszego czynnika
  • 3:36 - 3:37
    razy drugi czynnik.
  • 3:37 - 3:40
    Teraz musimy dodać pochodną drugiego
  • 3:40 - 3:44
    czynnika, plus 1 przez x, razy pierwszy czynnik.
  • 3:44 - 3:45
    Po prostu pochodna iloczynu.
  • 3:45 - 3:48
    Czyli, 1 przez x razy x, tutaj dostajemy 1,
  • 3:48 - 3:54
    mamy jeszcze minus pochodną z x minus 1.
  • 3:54 - 3:58
    Pochodna z x minus 1 to 1, czyli tu
  • 3:58 - 4:01
    jest minus 1.
  • 4:01 - 4:09
    I teraz to wszystko przez pochodną tej rzeczy.
  • 4:09 - 4:11
    Weźmy pochodną tego wyrażenia.
  • 4:11 - 4:17
    Pochodna pierwszego składnika, czyli x minus 1, to 1.
  • 4:17 - 4:20
    Przemnożone przez drugi składnik, dostajemy logarytm naturalny z x.
  • 4:20 - 4:24
    Plus pochodna drugiego składnika, pochodna
  • 4:24 - 4:28
    z logarytmu naturalnego z x to 1 przez x, razy x minus 1.
  • 4:28 - 4:32
    Myślę, że możemy to nieco uprościć.
  • 4:34 - 4:37
    To 1 przez x razy x, to 1.
  • 4:37 - 4:39
    Odejmiemy od tego 1.
  • 4:39 - 4:41
    Te rzeczy się skrócą.
  • 4:41 - 4:46
    I całe wyrażenie może być przepisane jako granica
  • 4:46 - 4:51
    przy x dążącym do 1, licznik to po prostu logarytm naturalny z x,
  • 4:51 - 4:57
    zrobię to karmazynowym, a mianownik to logarytm naturalny z x
  • 4:57 - 5:04
    plus x minus 1 przez x.
  • 5:04 - 5:05
    Spróbujmy oszacować tę granicę.
  • 5:05 - 5:09
    Jeśli x dąży do 1, to logarytm naturalny da nam,
  • 5:09 - 5:14
    cóż, logarytm naturalny z 1 to 0.
  • 5:14 - 5:20
    A tutaj, mamy logarytm naturalny z 1, czyli 0.
  • 5:20 - 5:28
    Potem plus 1 minus 1 przez plus 1 minus 1 przez 1,
  • 5:28 - 5:29
    to będzie kolejne 0.
  • 5:29 - 5:30
    1 minus 1 to 0.
  • 5:30 - 5:31
    Czyli tutaj dostaniemy 0 plus 0.
  • 5:31 - 5:34
    Znów otrzymaliśmy 0 przez 0.
  • 5:34 - 5:36
    0 przez 0.
  • 5:36 - 5:38
    Zastosujmy regułę de l'Hospitala raz jeszcze.
  • 5:38 - 5:40
    Weźmy pochodną tego i podzielmy
  • 5:40 - 5:41
    przez pochodną tego.
  • 5:41 - 5:44
    Czyli to, jeśli kiedykolwiek dostaniemy tę granicę, będzie równe
  • 5:44 - 5:52
    granicy przy x dążącym do 1 z pochodnej
  • 5:52 - 5:56
    licznika, 1 przez x, pochodna logarytmu naturalnego z x
  • 5:56 - 6:00
    to 1/x, przez pochodną mianownika.
  • 6:00 - 6:01
    I co to będzie?
  • 6:01 - 6:07
    Pochodna logarytmu naturalnego z x to 1 przez x plus
  • 6:07 - 6:10
    pochodna z x minus 1 przez x.
  • 6:10 - 6:13
    Można patrzeć na to w ten sposób, że to jest 1 przez x razy x minus 1.
  • 6:13 - 6:17
    Pochodna z x do potęgi minus 1, weźmiemy
  • 6:17 - 6:19
    pochodną pierwszej rzeczy przemnożoną przez drugą rzecz,
  • 6:19 - 6:21
    a potem pochodną drugiej rzeczy razy
  • 6:21 - 6:22
    pierwsza rzecz.
  • 6:22 - 6:25
    Pochodna pierwszego składnika, x do potęgi minus 1, to
  • 6:25 - 6:30
    minus x do minus 2 razy drugi składnik, razy x
  • 6:30 - 6:35
    minus 1 plus pochodna drugiego składnika, czyli
  • 6:35 - 6:40
    po prostu 1 razy pierwszy składnik, plus 1 przez x.
  • 6:40 - 6:45
    Czyli to będzie wynosiło, właśnie coś mi
  • 6:45 - 6:46
    wyskoczyło na komputerze.
  • 6:46 - 6:48
    Przepraszam, jeśli słyszeliście ten dźwięk.
  • 6:48 - 6:49
    Na czym skończyłem?
  • 6:49 - 6:51
    Uprośćmy to wyrażenie tutaj.
  • 6:51 - 6:52
    Stosujemy regułę de l'Hospitala.
  • 6:52 - 6:58
    Czyli to będzie równe, pozwólcie, to będzie
  • 6:58 - 7:03
    równe, jeśli przyjmiemy x równe 1, to licznik
  • 7:03 - 7:06
    wyniesie 1 przez 1, czyli 1.
  • 7:06 - 7:07
    Czyli na pewno nie dostaniemy postaci nieokreślonej,
  • 7:07 - 7:09
    ani przynajmniej postaci 0/0 po raz kolejny.
  • 7:09 - 7:12
    A mianownik będzie równy, jeśli weźmiemy wartość blisko 1,
  • 7:12 - 7:18
    to jest 1 przez 1, czyli 1, plus minus 1 do potęgi minus 2.
  • 7:18 - 7:21
    Mówimy teraz, 1 do potęgi minus 2, to 1, czyli to
  • 7:21 - 7:22
    jest minus 1.
  • 7:22 - 7:25
    Ale teraz mnożymy to przez 1 minus 1, czyli 0,
  • 7:25 - 7:27
    czyli całe to wyrażenie się uprości.
  • 7:27 - 7:30
    I mamy plus następne 1 przez 1.
  • 7:30 - 7:34
    Czyli plus 1. To będzie w takim razie równe 1/2.
  • 7:34 - 7:35
    Proszę bardzo.
  • 7:35 - 7:38
    Korzystając z reguły de l'Hospitala w kilku krokach rozwiązaliśmy coś,
  • 7:38 - 7:39
    co, przynajmniej na początku, nie wyglądało
  • 7:39 - 7:40
    na wyrażenie postaci 0/0.
  • 7:40 - 7:44
    Po prostu dodaliśmy te dwa wyrażenia, dostaliśmy 0/0, wzięliśmy pochodne
  • 7:44 - 7:46
    liczników i mianowników 2 razy z rzędu i
  • 7:46 - 7:49
    ostatecznie obliczyliśmy naszą granicę.
Title:
L'Hopital's Rule Example 3
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
07:50

Polish subtitles

Revisions