#อดทน #วัดความก้าวหน้า #โยนิโสมนสิการ #ศีล 5 #ศีล 8 #เข้มแข็ง #ต่อสู้ #ครูบาอาจารย์ #พระไตรปิฎก #อ่านตำรา #ติดกาม #ศีล สมาธิ ปัญญา #วัดใจตัวเอง #ตรวจการบ้าน #วิปัสสนูปกิเลส #ไตรลักษณ์ #เดินปัญญามาก #สมาธิไม่พอ #พระโสดาบัน #สีลัพพตปรามาส #สติปัฏฐาน

เวลาเราภาวนาก็ต้องค่อยสังเกตไป
อะไรที่ภาวนาไปแล้วมันขัดกับคำสอนของพระพุทธเจ้า
สภาวะอะไรเกิดขึ้นนี่เป็นไปเพื่อความปล่อยวางหรือเพื่อความยึดถือ
สภาวะทั้งหลายตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ไหม
ถ้าภาวนาแล้วไม่เข้าหลักไตรลักษณ์ ผิดแน่นอน

หรือที่เราปฏิบัติอยู่นี่เป็นสมถะ
หรือเป็นวิปัสสนาต้องแยกให้ออก
ถ้าแยกไม่ออกเราก็หลงทำสมถะอยู่
แล้วเราก็คิดฟุ้งซ่านไป
แล้วบอกเราเกิดปัญญา อันนี้ก็ใช้ไม่ได้
หรือบางทีเดินปัญญามากสมาธิไม่พอ
อันนี้ก็ใช้ไม่ได้ ต้องสังเกตตัวเอง
ไม่ต้องรอถามครูบาอาจารย์
นานๆ จะมีโอกาสถามครูบาอาจารย์สักครั้งหนึ่ง
แต่สติปัญญามันอยู่กับตัวเราทุกวัน
อาศัยสิ่งที่อยู่กับตัวเรานี่ล่ะ
คอยสังเกตสิ่งที่เราทำอยู่นี่
ทำให้อกุศลลดลงไหม
ทำให้อกุศลเกิดยากขึ้นไหม
ทำให้กุศลเกิดบ่อยไหม เกิดแล้วถี่ขึ้นๆ ไหม
หรือนานๆ เกิดที นี่วัดใจตัวเอง สังเกตไป ดูไปเรื่อยๆ

การสังเกตกิเลสเป็นเรื่องสำคัญ
ภาวนาแล้วสังเกตกิเลสออกนี่ดีมากๆ เลย
ในเบื้องต้นจิตใจเรามีกิเลสอะไร เราคอยรู้
ก็จะเห็นทุกสิ่งทุกอย่างเกิดแล้วดับ
ต่อไปพอเราเข้าใจธรรมะ
ตรงที่เราคิดว่าเราบรรลุมรรคผล
เราก็จะวัดว่าบรรลุจริงหรือไม่จริง

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
1 ธันวาคม 2567

อ่านถอดบทความฉบับเต็มได้ที่ https://www.dhamma.com/evaluate-your-own-progress/
สารบัญวีดีโอ
0:00 อารัมภบท
2:43 อยากข้ามวัฏฏะต้องเข้มแข็ง
13:53 อ่านพระไตรปิฏกไว้บ้าง ลงมือทำแล้วก็วัดผลด้วยตัวเอง
24:21 ศีลต้องรักษา สมาธิต้องทำ
31:28 วัดที่กิเลสของเรา
40:02 โยนิโสมนสิการไม่ใช่คิดเรื่อยเปื่อย ตามใจกิเลส
47:25 ช่วงส่งการบ้าน