ئەو مێشولەلەیەیی کە پاشەڕۆی شیرینی دەردەکات - جیۆرج زیدان
-
0:07 - 0:09ئەمە مەیبلە.
-
0:09 - 0:15مەیبل سنێکە، مێروویەکی بچووکە لە هەمان
پۆلی خێزانی مێرووە زیانبەخشەکان، -
0:15 - 0:17مێروویەکی بێ باڵی خوێن مژە.
-
0:17 - 0:21هەموو ئەم مێرووانە نێچیرەکانیان کوون
دەکەن و شلەمەنییە بەسوودەکان دەمژن. -
0:21 - 0:23سنەکان ڕووەکەکان دەکەنە ئامانج
-
0:23 - 0:26ئەوەی سن لە ڕووەکەکان بۆی دەگەڕێت،
-
0:26 - 0:30دەچێتە ناو بۆریەکانەوە کە
لە ڕیزێک خانە پێک هاتوون. -
0:30 - 0:34هەموو ئەمانە پێیان دەوترێت بۆری پاڵێوەر
بەیەکەوە سیستمی بۆڕیەکانی ئاو پێک دەهێنن -
0:34 - 0:38گرینگترین سەرچاوەی ڕووەکەکان:
ئاووگی سروشتییە. -
0:38 - 0:40ئاووگ ڕێژەیەکی زۆر لە ئاو و شەکری تێدایە.
-
0:40 - 0:43هەندێ جۆری ئاووگ ڕێژەی شەکر تێیدا
یەک لیترە لە هەر قتوویەکدا. -
0:43 - 0:46ڕۆشنەپێکهاتن بە بەردەوامی
شەکر بەرهەم دەهێنێت. -
0:46 - 0:50دەتوانی وەکو ترومپایەکی کیمیایی سەیری بکەیت،
کە بەشێوەیەکی باوەڕ پێنەکراو پەستان دروست دەکات -
0:50 - 0:54ئەم پەستانە لە بۆریە پاڵێووەرەکاندا زیاتر
لە ۹ هێندەی ئەو پەستانەیە لە تایەی ئوتومبێلدا هەیە. -
0:54 - 0:58مەیبڵ بۆ خواردنی خۆی، پشت بە
قەدەکەی دەبەستێت، کە باریک و درێژە. -
0:58 - 1:02بە هێواشی دەچێتە ناو شانەکانەوە،
لە نێوان خانەی ڕووەکەکان، -
1:02 - 1:05هەتاوەکو یەکێک لە بۆریە
پاڵێوەرەکان کون دەکات. -
1:05 - 1:08چونکە ئاووگەکە لەژێر
پەستانێکی زۆردا دەبێت، -
1:08 - 1:10مەیبڵ پێویستی بەوە نییە
خۆی ڕووەکەکە بمژێت. -
1:10 - 1:15دەرچەی ناو سەری دەکاتەوە، بە پەستانێکی
زۆر ئاووگەکە ڕادەکێشێت -
1:15 - 1:17بۆ ناو کۆئەندامی هەرسی.
-
1:17 - 1:20دواتر دەبینین لە بەشی دواوەی چ شتێک
دێتە دەرەوە، بەڵام ئێستا، -
1:20 - 1:23دەبێت بزانیت کە ئەم ڕووەکانە نایان
هەوێت کون بکرێن و پەنچەر بکرێن. -
1:23 - 1:25بۆیە هەوڵ دەدەن بەرگری لەخۆیان بکەن.
-
1:25 - 1:27یەکێک لەو بەرگری کارانە ئاووگ خۆیەتی.
-
1:27 - 1:30بۆ بینینی ئەو کردارەش،
با بەشێوەیەکی خەیاڵی -
1:30 - 1:35سەرنج بدەینە سیستمی کۆئەندامی مێرووەکانی
تر بۆ بەردەوام دەرچونی ئەم ئاووگە. -
1:35 - 1:38کاتێک ئاووگەکە بەر خانەی مێرووەکە
دەکەوێت بڕێکی زۆر شەکر -
1:38 - 1:42هانی ئاو دەدات بە کرداری
دەڵاندن بێتە دەرەوە... -
1:42 - 1:46هاوشێوەی ئەوەی خوێ هانی دەرهاتنی
ئاو لە کرمە لیقە سەوزەکانەوە بدات. -
1:46 - 1:50چەند ئاووگی زیاتر بە ناو لاشەی مێرووەکاندا
بڕوات، ئاوی زیاتر لە دەست دەدات. -
1:50 - 1:53سەرەنجام، دەچێتەوە یەک و دەمرێت
-
1:53 - 1:56ڕیخۆڵەی مەیبڵ، پڕ دەبێت لە ئەنزیم
کە پێی دەڵێن سوکرەیس... -
1:56 - 2:00کە دوو گەردی سوکەرۆز هەڵ دەگرێت و
دەیگۆڕێت بۆ یەک گەردی -
2:00 - 2:04شەکری میوە و...
شەکری سیانی. -
2:04 - 2:09مەیبڵ شەکری میوە دەسووتێنێت بۆ ووزە،
و شەکری سیانی بە جێدەهێڵێت. -
2:09 - 2:11ئێستا، چۆن ئەوە یارمەتی دەدات؟
-
2:11 - 2:14هەرچەند گەردی شەکری تواوە
لە ناو ئاووگەکەدا زیاتر بێت، -
2:14 - 2:17ڕێژەی مژینی ئاو لە خانەی
مەیبڵ زیاتر دەبێت. -
2:17 - 2:20بە کەم کردنەوەی ژمارەی گەردەکانی
شەکر لە ناو ئاووگەکەدا، -
2:20 - 2:23مەیبڵ توانای مژینی ئاوی کەم دەبێتەوە.
-
2:23 - 2:25ئاووگی ناو ڕووەکەکان هاوسەنگ دەکرێت.
واتە مەیبڵ -
2:25 - 2:29خۆراکی چەند ڕۆژێکی دەست دەکەوێت،
ووزە بە دەست بهێنێت -
2:29 - 2:32پێویستی بە دووبارە بەرهەم هێنانەوەیە.
-
2:32 - 2:35هەندێ جۆری سن
سوڕی ژیانیان زۆر سەر سووڕهێنەرە. -
2:35 - 2:37بۆ نموونە، سنی قۆخی سەوز.
-
2:37 - 2:41لە کاتی جووت بوندا، نێرەکان و مێیەکان
هاوەڵی یەک دەبن، مێیەکان هێلکە دادەنێن. -
2:41 - 2:47بەڵام لە بەهاردا، کاتێک هێلکەکان هەڵ دێن،
هەموو کرمۆکەکان مێ دەبن. -
2:47 - 2:51کاتێک ئەو مێیانە دەگەنە قۆناغی پێگەیشتن،
هێلکە ناکەن. -
2:51 - 2:56لە بری ئەوە، وەچەی تازە دروست دەکەن،
کە لەبەرگیراوەی خۆیانن. -
2:56 - 3:01لەگەڵ خانە لەبەرگیراوەکانی
خۆیان دوو گیان دەبن. -
3:01 - 3:06ئەم سنە مێیانە دوو وەچە لە سنی
لەبەر گیراوە بەرهەم دەهێنن -
3:06 - 3:09لە هەمان کاتدا لە ناوەوەی خۆیاندا
شێوە وەردەگرن. -
3:09 - 3:12زانایان بەم جۆرە زۆر بوونە دەڵێن
زۆر بوونی تەلیسکۆبی. -
3:12 - 3:15ئەمەش مانای وایە سنەکان
بە خێرایی زۆر دەبن، -
3:15 - 3:18لە ماوەی یەک وەرزدا
دەتوانن ٢٠ وەچە بخەنەوە-- -
3:18 - 3:21مانای وایە ڕێژەی پاشەڕۆیان زۆرە.
-
3:21 - 3:25مەیبڵ هەموو دوو کاتژمێر جارێک لاشەی
خاڵی دەکاتەوە لە پاشەڕۆ، -
3:25 - 3:28ئەمەش وای لێدەکات زۆرترین
پاشەڕۆی هەبێت لەسەر هەسارەکە. -
3:28 - 3:33هەندێک سن دەتوانن بە ڕێژەیی
سەد کیلۆگرام لە فەدانێکدا پاشەڕۆ بکەن. -
3:33 - 3:36پاشەڕۆی سن، وەک پاشەڕۆی مرۆڤ نییە.
-
3:36 - 3:38کیمیاییانە جیاوازیەکی وەهای
؛لەگەڵ ئاووگدا نییە -
3:38 - 3:41ڕوونە و بێ ڕەنگ و شیرینە،
واتا شلەیەکی شیرینە. -
3:41 - 3:45لەوانەیە ئێوە ناوێکی تری لێ بنێن: گەزۆ.
-
3:45 - 3:47جۆرەکانی تر حەزیان لە گەزۆیە.
-
3:47 - 3:49هەندێک جۆری مێروولە زۆر حەزیان
لێیەتی و کۆی دەکەنەوە -
3:49 - 3:53کۆی دەکەنەوە و لە ناوەوەی شارە
مێروولەکاندا دەیپارێزن. -
3:53 - 3:56مێروولەکان ڕێژەیەکی جێگیری گەزۆی
شیرینیان دەست دەکەوێت، -
3:56 - 3:59ڕاستەوخۆ دەتوانن لە بەشی
دواوەی سنەکەدا بیخۆنەوە. -
3:59 - 4:00بەشی دواوەی بەرز دەکاتەوە!
-
4:00 - 4:02مرۆڤیش بەهەمان شێوە
حەزی لە گەزۆیە -
4:02 - 4:05زۆربەی هەرێمی ئەمەریکییەکان
لە قامیشە درێژەکاندا کۆیدەکەنەوە -
4:05 - 4:06لە ناو کێکدا بەکاریدەهێنن.
-
4:06 - 4:09هەندێک جۆری هەنگ لەو گەزۆیە
هەنگوین دروست دەکەن، -
4:09 - 4:12کە دواتر مرۆڤەکان کۆی دەکەنەوە و دەیخۆن.
-
4:12 - 4:16کەواتە ڕووەکەکان ئاووگ بەرهەم دێنن،
پاشان لە لایەن سنەوە دەخورێت و دەردەدرێت، -
4:16 - 4:19لە لایەن هەنگەکانەوە هەرس دەکرێت
و مرۆڤەکانیش ئەم بەروو بوومە کۆدەکەنەوە -
4:19 - 4:22و دەیخەنە ناو کوپێکی چای ئێڕاڵ گرێی.
- Title:
- ئەو مێشولەلەیەیی کە پاشەڕۆی شیرینی دەردەکات - جیۆرج زیدان
- Speaker:
- جیۆرج زیدان
- Description:
-
more » « less
تەواوی وانەکە لێرە ببینە: https://ed.ted.com/lessons/the-bug-that-poops-candy-george-zaidan
سن دەتوانێت زۆر بە خێرایی وەچە بخاتەوە، دەتوانێت لە ماوەی یەک وەرزدا ٢٠ وەچە بخاتەوە، مانای وایە پاشەڕۆیەکی زۆری دەبێت. هەندێک لە سنەکان دەتوانن سەد کیلۆگرام پاشەڕۆ لە فەدانێکدا بەرهەم بهێنن، بەمەش دەبنە دروستکەرێکی چالاکی پاشەڕۆ. دەزانین ئەم پاشەڕۆیە شلەیەکی شیرینە پێیدەڵێن گەزۆ.
جیۆرج زیدان بە دوای ژیانی نامۆی سندا دەگەڕێت.وانەیەک لە لایەن جیۆرج زیدان، دەرهێنانی لە لایەن هایپ سی جی.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:23
|
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for The bug that poops candy | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The bug that poops candy | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The bug that poops candy | |
|
Wafa Edris accepted Kurdish subtitles for The bug that poops candy | |
|
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The bug that poops candy | |
|
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The bug that poops candy | |
|
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The bug that poops candy | |
|
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The bug that poops candy |