< Return to Video

Zachmurzenie z możliwością radości

  • 0:00 - 0:03
    Chmury.
  • 0:03 - 0:05
    Zauważyliście, jak często na nie narzekamy?
  • 0:05 - 0:08
    Mają fatalną reputację.
  • 0:08 - 0:10
    W naszym języku
  • 0:10 - 0:14
    istnieje sporo
    negatywnych skojarzeń z chmurami.
  • 0:14 - 0:17
    Ktoś, kto ma dołek lub depresję,
  • 0:17 - 0:19
    jest pochmurny.
  • 0:19 - 0:20
    Kiedy spodziewamy się złych wieści,
  • 0:20 - 0:23
    zbierają się nad nami ciemne chmury.
  • 0:23 - 0:25
    Czytałem niedawno artykuł
  • 0:25 - 0:28
    dotyczący problemów
    z przetwarzaniem danych
  • 0:28 - 0:30
    przez komputery w Internecie.
  • 0:30 - 0:35
    Nagłówek głosił "Chmury nad chmurą".
  • 0:35 - 0:37
    Wydaje się, że chmury
  • 0:37 - 0:39
    to oczywista metafora problemów.
  • 0:39 - 0:42
    Ja myślę, że chmury są piękne.
  • 0:42 - 0:45
    Tylko że ich piękno nam umyka,
  • 0:45 - 0:47
    bo są tak wszechobecne,
  • 0:47 - 0:50
    tak pospolite,
  • 0:50 - 0:51
    że ludzie ich nie dostrzegają.
  • 0:51 - 0:54
    Nie widzą ani piękna,
    ani nawet samych chmur,
  • 0:54 - 0:57
    chyba, że akurat zasłaniają słońce.
  • 0:57 - 0:59
    Dlatego ludzie uważają chmury za coś,
  • 0:59 - 1:01
    co wchodzi w drogę,
  • 1:01 - 1:06
    za denerwującą, irytującą przeszkodę,
  • 1:06 - 1:09
    a potem pędzą gdzieś i bujają w obłokach.
  • 1:09 - 1:12
    (Śmiech)
  • 1:12 - 1:14
    Ale gdy ich zapytać, większość przyzna,
  • 1:14 - 1:19
    że żywi do chmur pewną sympatię.
  • 1:19 - 1:21
    To nostalgiczna sympatia,
  • 1:21 - 1:25
    bo chmury przypominają o młodości.
  • 1:25 - 1:28
    Wszyscy pamiętamy,
  • 1:28 - 1:30
    jak odnajdowaliśmy w chmurach kształty
  • 1:30 - 1:32
    w dzieciństwie.
  • 1:32 - 1:38
    Wtedy byliśmy mistrzami w marzeniu.
  • 1:38 - 1:41
    Arystofanes,
    starożytny dramatopisarz grecki,
  • 1:41 - 1:45
    opisywał chmury jako boginie,
  • 1:45 - 1:46
    patronujące ludziom leniwym
  • 1:46 - 1:48
    2,5 tysiąca lat temu,
  • 1:48 - 1:49
    i widzicie, co miał na myśli.
  • 1:49 - 1:54
    Dzisiaj dorośli niechętnie
  • 1:54 - 2:00
    pozwalają sobie puścić wodze wyobraźni,
  • 2:00 - 2:04
    a szkoda.
  • 2:04 - 2:06
    Może trzeba robić to częściej.
  • 2:06 - 2:09
    Trzeba pozwolić sobie na oglądanie
  • 2:09 - 2:13
    pięknego widoku, kiedy światło słoneczne
  • 2:13 - 2:16
    strzela zza chmur i powiedzieć:
  • 2:16 - 2:19
    "To przecież dwa koty tańczące salsę!"
  • 2:19 - 2:20
    (Śmiech) (Brawa)
  • 2:20 - 2:26
    Albo spojrzeć na tę dużą, białą, puchatą
  • 2:26 - 2:28
    nad centrum handlowym,
  • 2:28 - 2:31
    która wygląda jak Yeti,
    który idzie napaść na bank.
  • 2:31 - 2:35
    (Śmiech)
  • 2:35 - 2:39
    To przyrodnicza wersja
    testu plam atramentowych,
  • 2:39 - 2:41
    które psychiatrzy pokazywali pacjentom
  • 2:41 - 2:42
    w latach 60.
  • 2:42 - 2:46
    Zastanawiając się,
    jakie kształty widzicie w chmurach,
  • 2:46 - 2:50
    zaoszczędzicie na psychoanalizie.
  • 2:50 - 2:52
    Powiedzmy, że jesteście zakochani.
  • 2:52 - 2:54
    Patrzycie w górę i co widzicie?
  • 2:54 - 2:57
    A może wręcz przeciwnie.
  • 2:57 - 2:59
    Właśnie rzucił was partner,
  • 2:59 - 3:02
    i wszędzie widzicie całujące się pary.
  • 3:02 - 3:04
    (Śmiech)
  • 3:04 - 3:07
    Może macie moment egzystencjalnej obawy.
  • 3:07 - 3:10
    Myślicie o własnej śmiertelności.
  • 3:10 - 3:13
    I tam, na horyzoncie, jest Kostucha.
  • 3:13 - 3:16
    (Śmiech)
  • 3:16 - 3:19
    A może kobieta opalająca się topless?
  • 3:19 - 3:21
    (Śmiech)
  • 3:21 - 3:24
    Co by to znaczyło?
  • 3:24 - 3:30
    Nie mam pojęcia.
  • 3:30 - 3:32
    Ale jedno wiem na pewno:
  • 3:32 - 3:35
    zła opinia chmur
    jest zupełnie niezasłużona.
  • 3:35 - 3:37
    Powinniśmy się za nimi wstawić
  • 3:37 - 3:38
    i dlatego kilka lat temu
  • 3:38 - 3:41
    założyłem Towarzystwo Doceniania Chmur.
  • 3:41 - 3:44
    Ma teraz dziesiątki tysięcy członków
  • 3:44 - 3:46
    w ponad stu krajach na całym świecie.
  • 3:46 - 3:49
    Wszystkie zdjęcia, które tu pokazuję,
  • 3:49 - 3:51
    zostały nadesłane przez członków.
  • 3:51 - 3:54
    Towarzystwo istnieje,
    by przypomnieć ludziom,
  • 3:54 - 3:57
    że nie ma co jęczeć nad chmurami.
  • 3:57 - 4:00
    Przeciwnie.
    Chmury to najbardziej zróżnicowany,
  • 4:00 - 4:08
    sugestywny, poetycki aspekt przyrody.
  • 4:08 - 4:11
    Żyjąc czasem z głową w chmurach,
  • 4:11 - 4:14
    łatwiej twardo stąpać po ziemi.
  • 4:14 - 4:15
    Chcę wam pokazać dlaczego,
  • 4:15 - 4:18
    z pomocą
    kilku ulubionych rodzajów chmur.
  • 4:18 - 4:20
    Na początek chmura pierzasta - cirrus,
  • 4:20 - 4:23
    co po łacinie znaczy "pasmo włosów".
  • 4:23 - 4:24
    Składa się z kryształków lodu,
  • 4:24 - 4:27
    spadających kaskadą
    z górnych obszarów troposfery,
  • 4:27 - 4:28
    które spadając,
  • 4:28 - 4:31
    przenikają przez różne warstwy
    z różnymi wiatrami,
  • 4:31 - 4:33
    co je przyspiesza lub spowalnia,
  • 4:33 - 4:36
    przez co chmura wygląda
    jak pociągnięcie pędzlem,
  • 4:36 - 4:39
    znane pod nazwą virga.
  • 4:39 - 4:41
    Wiatry tam w górze
    mogą być naprawdę ostre.
  • 4:41 - 4:43
    Mogą wiać 300 - 500 kilometrów na godzinę.
  • 4:43 - 4:45
    Te chmury pędzą,
  • 4:45 - 4:46
    ale stąd, z samego dołu,
  • 4:46 - 4:50
    wyglądają jakby poruszały się
    powoli i wdzięcznie,
  • 4:50 - 4:52
    jak większość chmur.
  • 4:52 - 4:55
    Żeby dostosować się do chmur,
    trzeba zwolnić,
  • 4:55 - 4:57
    uspokoić się.
  • 4:57 - 5:00
    To odrobina medytacji na co dzień.
  • 5:00 - 5:01
    To zwykłe chmury.
  • 5:01 - 5:04
    A co z rzadszymi,
    jak ta chmura soczewkowata,
  • 5:04 - 5:06
    o kształcie latającego spodka?
  • 5:06 - 5:09
    Te chmury formują się w obszarach górskich.
  • 5:09 - 5:12
    Wiatr, który wznosi się,
    żeby przelecieć nad górą,
  • 5:12 - 5:15
    może spłynąć jak fala
    na zawietrznej szczytu,
  • 5:15 - 5:20
    z chmurami na grzbietach niewidocznych,
    stojących fal powietrza.
  • 5:20 - 5:23
    Kształtem przypominają latające spodki
  • 5:23 - 5:25
    i część wczesnych, czarno-białych zdjęć UFO
  • 5:25 - 5:28
    to tak naprawdę chmury soczewkowate.
  • 5:28 - 5:32
    Trochę rzadsze są prześwity poopadowe.
  • 5:32 - 5:34
    Zdarzają się, gdy warstwa zimnych kropel
  • 5:34 - 5:37
    zaczyna w jednym miejscu zamarzać,
  • 5:37 - 5:40
    co rozpoczyna idącą od środka
    reakcję łańcuchową,
  • 5:40 - 5:43
    a kryształki lodu opadają kaskadami w dół,
  • 5:43 - 5:48
    co z ziemi przypomina parzydełka meduzy.
  • 5:48 - 5:52
    Jeszcze rzadsza jest chmura
    Kelvina-Helmholtza.
  • 5:52 - 5:56
    Niezbyt chwytliwa nazwa.
    Przydałaby się inna.
  • 5:56 - 5:59
    Wygląda ona jak ciąg łamiących się fal.
  • 5:59 - 6:02
    Powodem są uskoki wiatru
  • 6:02 - 6:04
    i różnice wiatru nad i pod warstwą chmur.
  • 6:04 - 6:07
    W środku, między wiatrami,
  • 6:07 - 6:09
    powietrze faluje
  • 6:09 - 6:11
    i przy odpowiedniej różnicy prędkości
  • 6:11 - 6:13
    wierzchołki skrętów zawijają się
  • 6:13 - 6:17
    w te piękne, faliste formacje.
  • 6:17 - 6:19
    Te chmury są rzadsze od cirrusów,
  • 6:19 - 6:21
    ale nie aż tak znowu rzadkie.
  • 6:21 - 6:24
    Przyglądając się niebu,
  • 6:24 - 6:25
    prędzej czy później je zobaczycie,
  • 6:25 - 6:28
    choć może nie tak dramatyczne, jak te.
  • 6:28 - 6:30
    Zobaczycie je koło domu.
  • 6:30 - 6:33
    Chmury to najbardziej egalitarny
    dziw natury,
  • 6:33 - 6:36
    bo wszyscy mamy dobry,
  • 6:36 - 6:38
    fantastyczny widok na niebo.
  • 6:38 - 6:40
    Te rzadsze chmury przypominają,
  • 6:40 - 6:45
    że można znaleźć egzotykę w powszedniości.
  • 6:45 - 6:51
    Nic bardziej nie karmi ani stymuluje żywego,
    dociekliwego umysłu niż zaskoczenie,
  • 6:51 - 6:55
    zadziwienie. Dlatego jesteśmy tu, na TED.
  • 6:55 - 6:58
    Ale nie trzeba uciekać od swojskości
  • 6:58 - 7:00
    na drugi koniec świata,
  • 7:00 - 7:01
    żeby doświadczyć zaskoczenia.
  • 7:01 - 7:04
    Wystarczy po prostu wyjść na dwór,
  • 7:04 - 7:07
    zwrócić uwagę na coś
    tak powszechnego, codziennego,
  • 7:07 - 7:11
    przyziemnego, że wszystkim umyka.
  • 7:11 - 7:13
    Chmura, za którą rzadko się tęskni, to ta:
  • 7:13 - 7:16
    cumulonimbus, chmura kłębiasta deszczowa.
  • 7:16 - 7:19
    To ona produkuje grzmoty,
    błyskawice i grad.
  • 7:19 - 7:22
    Te chmury rozpościerają się
    niczym gigantyczne kowadło
  • 7:22 - 7:25
    na 15 kilometrów w górę atmosfery.
  • 7:25 - 7:28
    Są wyrazem majestatycznej architektury
  • 7:28 - 7:30
    naszej atmosfery.
  • 7:30 - 7:33
    Ale z dołu są ucieleśnieniem
  • 7:33 - 7:37
    potężnej, żywiołowej siły i mocy,
  • 7:37 - 7:39
    która napędza naszą atmosferę.
  • 7:39 - 7:43
    Tam, w górze, otaczałyby nas
    niesiony wiatrem deszcz i grad,
  • 7:43 - 7:47
    bylibyśmy w bezpośrednim kontakcie
    z naszą atmosferą.
  • 7:47 - 7:49
    Przypomnielibyśmy sobie,
    że jesteśmy stworzeniami
  • 7:49 - 7:51
    zamieszkującymi ten ocean powietrza.
  • 7:51 - 7:54
    Nie mieszkamy pod niebem.
    Mieszkamy w nim.
  • 7:54 - 7:58
    To pierwotne połączenie z atmosferą
  • 7:58 - 8:01
    jest dla mnie jak lekarstwo
  • 8:01 - 8:04
    na powszechne przeświadczenie,
  • 8:04 - 8:08
    że da się doświadczać życia,
  • 8:08 - 8:09
    obserwując je na ekranie komputera,
  • 8:09 - 8:12
    kiedy jesteśmy w zasięgu wi-fi.
  • 8:12 - 8:15
    Chmura, która najlepiej ukazuje,
  • 8:15 - 8:17
    czemu gapienie się w chmury
    jest dziś tak cenne,
  • 8:17 - 8:21
    to chmura kłębiasta.
  • 8:21 - 8:23
    Tworzy się w słoneczny dzień.
  • 8:23 - 8:24
    Zamykając oczy i myśląc o chmurze,
  • 8:24 - 8:27
    wyobrazicie sobie pewnie jedną z nich.
  • 8:27 - 8:30
    Wszystkie te kształty w chmurach
    na początku,
  • 8:30 - 8:32
    to były chmury kłębiaste.
  • 8:32 - 8:36
    Wyraźne, ostre sylwetki tego typu chmur
  • 8:36 - 8:39
    najlepiej pozwalają
    doszukiwać się kształtów.
  • 8:39 - 8:41
    A to nam przypomina
  • 8:41 - 8:45
    o bezcelowej naturze gapienia się w chmury,
  • 8:45 - 8:47
    o tym, jakie to bezcelowe zajęcie.
  • 8:47 - 8:49
    Nie zmienicie świata
  • 8:49 - 8:53
    gapiąc się w niebo, prawda?
  • 8:53 - 8:55
    To bezsensowne zajęcie.
  • 8:55 - 9:00
    I właśnie dlatego jest takie ważne.
  • 9:00 - 9:07
    Przez świat cyfrowy czujemy się
    wiecznie zajęci.
  • 9:07 - 9:08
    Kiedy nie zajmujecie się
  • 9:08 - 9:11
    stresującym wiązaniem końca z końcem,
  • 9:11 - 9:14
    zarabianiem na chleb, utrzymaniem rodziny,
  • 9:14 - 9:16
    pisaniem listów dziękczynnych,
  • 9:16 - 9:19
    musicie się zmagać
  • 9:19 - 9:22
    z odpisywaniem na tonę zaległych maili,
  • 9:22 - 9:24
    aktualizacją strony na Facebooku,
  • 9:24 - 9:27
    ćwierkaniem na Twitterze.
  • 9:27 - 9:30
    Obserwacja chmur
    usprawiedliwia nicnierobienie.
  • 9:30 - 9:32
    (Śmiech)
  • 9:32 - 9:35
    A czasem tego potrzeba.
  • 9:35 - 9:40
    (Brawa)
  • 9:40 - 9:45
    Czasem potrzebujemy wymówki,
    żeby nic nie robić.
  • 9:45 - 9:47
    Musimy być napominani
  • 9:47 - 9:51
    przez boginie patronujące leniwym,
  • 9:51 - 9:54
    żeby zwolnić
  • 9:54 - 9:58
    i żyć teraźniejszością,
  • 9:58 - 10:00
    nie myśleć o przyszłej i przeszłej pracy,
  • 10:00 - 10:03
    ale po prostu być, pozwolić wyobraźni
  • 10:03 - 10:06
    oderwać się od problemów codzienności
  • 10:06 - 10:09
    i żyć chwilą,
    bo to dla nas dobre
  • 10:09 - 10:11
    i dobrze wpływa na samopoczucie.
  • 10:11 - 10:15
    To wspomaga kreatywność, poddaje pomysły.
  • 10:15 - 10:18
    Jest dobre dla duszy.
  • 10:18 - 10:20
    Więc spoglądajcie w górę,
  • 10:20 - 10:23
    dziwujcie się ulotnym pięknem
  • 10:23 - 10:27
    i zawsze pamiętajcie,
    żeby żyć z głową w chmurach.
  • 10:27 - 10:28
    Dziękuję bardzo.
  • 10:28 - 10:33
    (Brawa)
Title:
Zachmurzenie z możliwością radości
Speaker:
Gavin Pretor-Pinney
Description:

Nie trzeba planować egzotycznych wycieczek, aby znaleźć inspirację twórczą. „Po prostu spójrz w górę” – mówi Gavin Pretor-Pinney, założyciel Towarzystwa Doceniania Chmur. Prezentując urocze fotografie najlepszej podniebnej architektury, Pretor-Pinney wzywa nas do wyjścia z cyfrowego kieratu, by położyć się i docenić piękno nieba nad głową.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:54
Krystian Aparta approved Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Krystian Aparta edited Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Krystian Aparta commented on Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Krystian Aparta edited Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Krystian Aparta edited Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Krystian Aparta edited Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Krystian Aparta edited Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Krystian Aparta edited Polish subtitles for Cloudy with a chance of joy
Show all
  • Finished review. Awaiting translator's input. Szczegóły: =========================================================================================== Wata językowa zostawiona w tłumaczeniu. W tłumaczeniu napisów nie zostawiamy "waty językowej" i różnych innych elementów. Jest to bardzo istotny aspekt tłumaczenia tego rodzaju. Polecam zapoznać się z poradnikiem pod adresem http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles =========================================================================================== 2:34 zmieniłam za http://pl.wikipedia.org/wiki/Test_Rorschacha
    =========================================================================================== Okoliczniki czasu i miejsca, niepotrzebny przecinek. Okoliczniki czasu i miejsca na początku zdania nie są w języku polskim oddzielane przecinkiem, inaczej niż w angielskim. Przykład: "Today, the basis for scientific time" = "Dzisiaj, podłożem mierzenia czasu" --> "Dzisiaj podłożem mierzenia czasu".
    =========================================================================================== Nadużywanie zaimków dzierżawczych. Zaimki dzierżawcze - w języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia, do której osoby coś przynależy, w razie wątpliwości, w polskim raczej nie zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I went there with my wife" --> "Poszłam tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu). Inny przykład: "for my mom" = "dla mojej/swojej mamy" --> "dla mamy".

  • Kontynuacja:
    =========================================================================================== Niewłaściwe łamanie/kończenie linijek/napisów. Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość" (przykład niewłaściwego zakończenia: "Tak więc zacznę od tego, iż jeśli" - zakończyć należałoby po "tego," - w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne). To stosunkowo istotna kwestia. Inny przykład: "Spójrzmy w lustro i zdajmy sobie sprawę, że" - "że" nie powinno było znaleźć się na końcu. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie możemy przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik tego wyrażenie w oryginale jest na końcu danego napisu. Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji. Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
    =========================================================================================== Format tytułu w TEDx niezgodny ze standardem. Dostosowałam format tytułu do zasad TED - więcej informacji pod adresem http://translations.ted.org/wiki/Standards_for_TEDxTalks_titles
    =========================================================================================== Treadmill --> tutaj: kierat, nie kołowrotek. Z kołowrotka nie dałoby się wyjść ;-)
    =========================================================================================== Wprowadziłam łamanie linijek (więcej informacji: http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines). =========================================================================================== Skróciłam napisy, które były za długie na czas wyświetlania (czyli powyżej 21 znaków na sekundę - sprawdzam to programem Subtitle Edit na napisach wyeksportowanych jako plik SRT). (więcej informacji: http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles ) =========================================================================================== Zawsze warto też odświeżyć sobie podstawowe zasady dotyczące tworzenia tłumaczeń (http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Translation) i postępowania w przypadku korekty (http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Review). W razie potrzeby możemy też przedyskutować wprowadzone przeze mnie zmiany i wprowadzić inne wersje. =========================================================================================== Jeśli jeszcze się tam nie spotkaliśmy, zapraszam też do dołączenia do facebookowej grupy dla polskich tłumaczy pracujących w Otwartym Projekcie Tłumaczeń - https://www.facebook.com/groups/OTPPolska

  • No response from the translator. Accepting. =========================================================================================== Jeśli jeszcze się tam nie spotkaliśmy, zapraszam też do dołączenia do facebookowej grupy dla polskich tłumaczy pracujących w Otwartym Projekcie Tłumaczeń - https://www.facebook.com/groups/OTPPolska

  • Uzupełniłem brakujące nazwisko prelegenta w odpowiednim polu. Wprowadziłem różne zmiany - styl, kilka merytorycznych, kody czasowe, podział linijek. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// shearing winds - http://en.wikipedia.org/wiki/Wind_shear --> http://pl.wikipedia.org/wiki/Uskok_wiatru //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// cumulonimbus - http://pl.wikipedia.org/wiki/Cumulonimbus (chmura kłębiasta deszczowa) /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// „driving rain” = „Driving rain is rain that is carried by the wind and driven onto the building envelope" (http://sts.bwk.tue.nl/drivingrain/) - tu po prostu że niesie go wiatr.

Polish subtitles

Revisions