< Return to Video

واکسنها چطور عمل می کنند؟ - کوالین داناسارسومبات

  • 0:07 - 0:10
    در سال ۱۷۹۶ دانشمندی به نام ادوارد جنر
    (Edward Jenner)
  • 0:10 - 0:15
    ماده ای مشتق از ویروس آبله گاوی را به یک پسر ۸ ساله تزریق کرد
  • 0:15 - 0:18
    با این تصور که این کار باعث ایجاد مصونیت مورد نیاز
  • 0:18 - 0:23
    برای نجات مردم از شیوع بیماریهای کشنده مرتبط با ویروس آبله خواهد شد
  • 0:23 - 0:25
    این عمل موفقیت آمیز بود
  • 0:25 - 0:28
    کودک ۸ ساله علیه بیماری مایه کوبی شد و
  • 0:28 - 0:31
    این اولین واکسیناسیون تاریخ شد.
  • 0:31 - 0:33
    اما چرا این کار نتیجه داد؟
  • 0:33 - 0:35
    برای دانستن عملکرد واکسن
  • 0:35 - 0:39
    در وهلهی اول ما باید بدانیم سیستم ایمنی چگونه از ما در برابر
  • 0:39 - 0:41
    بیماریهای واگیر دار محافظت میکند
  • 0:41 - 0:43
    وقتی میکروبها به ما حمله میکنند
  • 0:43 - 0:46
    سیستم ایمنی یک سری از واکنشها را
  • 0:46 - 0:50
    برای شناسایی و حذف آنها از بدن ما شروع میکند
  • 0:50 - 0:53
    ما علائم نشان دهنده واکنش سیستم ایمنی را
  • 0:53 - 0:58
    به صورت سرفه، عطسه، التهاب و تب تجربه میکنیم که
  • 0:58 - 1:03
    برای به دام انداختن، بازداشت و از بین بردن عوامل تهدید کننده بدن
    مثل باکتری ها، عمل می کنند.
  • 1:03 - 1:08
    این پاسخ ایمنی ذاتی (innate) ، همچنین باعث راه افتادن خط دوم دفاعی ما میشود
  • 1:08 - 1:10
    که به ایمنی تطبیقی (adaptive) معروف است.
  • 1:10 - 1:15
    سلول های خاصی به نام های سلولهای B و سلول های T
    برای مبارزه با میکروبها و
  • 1:15 - 1:18
    همچنین ثبت اطلاعات آنها گماشته میشوند که
  • 1:18 - 1:21
    سابقه ای از قبیل این که مهاجمین چه شکلی دارند و
  • 1:21 - 1:24
    بهترین راه مبارزه با آنها چیست را ایجاد می کنند.
  • 1:24 - 1:26
    این سابقه در صورتی که
  • 1:26 - 1:29
    عامل بیماری زا (پاتوژن) دوباره به
    بدن حمله کند، مورد استفاده قرار میگیرد.
  • 1:29 - 1:34
    اما با وجود این واکنش هوشمند
    هنوز احتمال خطر وجود دارد
  • 1:34 - 1:37
    بدن برای یاد گرفتن این که
    چطور به عامل بیماری زا واکنش نشان دهد
  • 1:37 - 1:39
    و برای تقویت این خطوط دفاعی به زمان نیاز دارد
  • 1:39 - 1:40
    و حتی اگر
  • 1:40 - 1:43
    در زمان حمله، بدن برای مقابله با
    عامل خیلی ضعیف و یا و خیلی جوان باشد،
  • 1:43 - 1:49
    ممکن است در صورت قوی بودن عامل بیماری زا
    با خطر جدی مواجه شود
  • 1:49 - 1:52
    اما چه خواهد شد اگر ما بتوانیم قبل
    از این که حتی شخص بیمار شود،
  • 1:52 - 1:55
    پاسخ ایمنی بدن را آماده کنیم؟
  • 1:55 - 1:57
    این کاری است که واکسن با استفاده از همان اصولی که
  • 1:57 - 2:01
    بدن برای دفاع از خود بکار می گیرد، انجام می دهد.
  • 2:01 - 2:06
    دانشمندان از واکسنها برای
    راه انداختن سیستم ایمنی تطبیقی بدن
  • 2:06 - 2:10
    بدون قرار دادن انسانها در
    معرض ابتلا به بیماری، استفاده میکنند.
  • 2:10 - 2:14
    این اتفاق در بسیاری از واکسنها
    به صورت های منحصر به فردی، میافتد که
  • 2:14 - 2:16
    به انواع مختلف تقسیم میشوند.
  • 2:16 - 2:20
    نوع اول واکسنهای زنده ضعیف شده.
  • 2:20 - 2:25
    این واکسنها از خود عامل بیماری زا ساخته شدهاند اما
    خیلی ضعیفتر و بیخطر تر از آن است.
  • 2:25 - 2:29
    نوع بعدی، واکسنهای غیرفعال است که در
    آنها عامل بیماری زای مرده، استفاده می شود.
  • 2:29 - 2:33
    ضعیف کردن و غیرفعال کردن در دو نوع واکسن،
  • 2:33 - 2:36
    تضمین میکند که عامل بیماری زا نمیتواند
    باعث ایجاد بیماری کامل شود
  • 2:36 - 2:40
    ولی دقیقا مشابه بروز بیماری، میتواند
    باعث انگیخته شدن پاسخ ایمنی شده و
  • 2:40 - 2:42
    خصوصیات عامل های بیماری زا
  • 2:42 - 2:46
    را به بدن، برای تشخیص حمله آنها آموزش دهد
  • 2:46 - 2:51
    نکته منفی این است که ساخت واکسنهای زنده ضعیف شده، میتواند سخت باشد
  • 2:51 - 2:53
    چون زنده و تا حدودی قوی هستند و
  • 2:53 - 2:57
    افراد با سیستم ایمنی ضعیف نمیتوانند از آنها استفاده کنند اما
  • 2:57 - 3:01
    واکسنهای ساخته شده با عامل بیماری زای مرده،
    ایمنی درازمدت ایجاد نمیکنند.
  • 3:01 - 3:04
    نوع دیگر، واکسن زیر واحدی است که
  • 3:04 - 3:08
    از یک بخش پاتوژن که به آن آنتی ژن میگویند، ساخته شده و
  • 3:08 - 3:12
    عملا باعث بر انگیختن پاسخ ایمنی میشود.
  • 3:12 - 3:15
    با جدا کردن بیشتر و بیشتر ترکیبات اختصاصی آنتی ژنها
  • 3:15 - 3:17
    مثل پروتئینها و پلی ساکاریدها
  • 3:17 - 3:22
    این واکسنها میتوانند واکنشهای اختصاصی را برانگیزند.
  • 3:22 - 3:26
    دانشمندان در حال ساخت طیف جدیدی از واکسنها
  • 3:26 - 3:27
    با نام واکسنهای دی ان ای، هستند.
  • 3:27 - 3:32
    برای این نوع، دانشمندان ژنهایی را جدا کردند که
    آنتی ژنهای اخصاصی را میسازند که
  • 3:32 - 3:37
    بدن برای برانگیختن پاسخ ایمنی در برابر
    عامل بیماری زای خاص نیاز دارد.
  • 3:37 - 3:39
    وقتی واکسن به بدن انسان تزریق میشود،
  • 3:39 - 3:43
    این ژنها سلولهای بدن را وادار به ساخت آنتی ژنها میکنند.
  • 3:43 - 3:45
    این فرآیند باعث ایجاد واکنش ایمنی قویتری میشود و
  • 3:45 - 3:48
    بدن را برای تهدیدهای آینده آماده میکند و
  • 3:48 - 3:51
    چون واکسن فقط دارای مواد ژنتیکی اختصاصی است،
  • 3:51 - 3:55
    هیچ گونه ترکیبات باقی مانده از عامل بیماری زا که
  • 3:55 - 3:59
    ممکن است باعث ایجاد بیماری یا آسیب رساندن به بیمار شود را نخواهد داشت
  • 3:59 - 4:01
    اگر این واکسنها موفقیت آمیز باشند،
  • 4:01 - 4:04
    ما قادر به درمان موثرتر حمله
  • 4:04 - 4:06
    عامل بیماری زا در سال های آینده خواهیم بود.
  • 4:06 - 4:08
    درست مثل کشف شگفت انگیز ادوارد جنر که
  • 4:08 - 4:12
    موجب شروع طب مدرن در دهههای گذشته شد.
  • 4:12 - 4:14
    ادامهی سیر تکاملی واکسنها
  • 4:14 - 4:17
    ممکن است حتی ما را روزی قادر به
    درمان بیماریهایی نظیر اچ آی وی
  • 4:17 - 4:18
    مالاریا
  • 4:18 - 4:20
    و یا ابولا کند.
Title:
واکسنها چطور عمل می کنند؟ - کوالین داناسارسومبات
Description:

واکسنها چطور عمل می کنند؟ - کوالین داناسارسومبات

هنگامی که ادوارد جنر، یک پزشک و دانشمند انگلیسی، با موفقیت مقدار کمی از یک ویروس آبله گاوی را به یک پسر جوان برای محافظت او از ویروس کشنده آبله، تزریق کرد، اولین واکسن ساخته شد اما چگونه این فرآیند به ظاهر متضاد با منطق، عمل می کند؟
آقای کوالین داناسارسومبات علم ساخت واکسن های را تشریح می کند.

تدریس از کوالین داناسارسومبات، انیمیشن از Cinematic

مشاهده‌ی کامل درس: http://ed.ted.com/lessons/how-do-vaccines-work-kelwalin-dhanasarnsombut

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:36

Persian subtitles

Revisions