สู้กิเลสด้วยการรู้ทัน :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 17 พ.ค. 2568

ข่าวเรื่องพระมีเรื่อยๆ

ที่ไม่เป็นข่าวก็คงมีอีกเยอะเหมือนกัน

คงมีไปเรื่อยๆ

พวกเราภาวนา เราก็จะรู้ว่า

กิเลสไม่ใช่เรื่องสู้ง่าย

พวกเราสู้กับกิเลส

ฉะนั้นเราตั้งอกตั้งใจสู้ มันพลาดง่ายๆ เลย

ไม่ใช่สู้ชนะมันง่าย

เวลาเราเห็นคนพลาด ก็อย่าไปซ้ำเติม

ก็มีเรื่อยๆ

พูดให้ฟังหลายที กิเลสไม่กลัวผ้าเหลือง

กิเลสไม่กลัวตำแหน่ง

มีสมณศักดิ์อะไร มีตำแหน่งอะไร

กิเลสไม่ได้กลัวสิ่งเหล่านั้น
เป็นเรื่องธรรมดา

เหมือนคนมาบวช

เหมือนนักรบเข้าสนามรบสู้กิเลส
ไม่ได้รบกับคนอื่น

ในสนามรบก็มีคนล้มหายตายจากกลางทาง
เรื่องธรรมดา

อย่างคนมาบวชไปไม่รอดก็สึกไป
หรือถูกจับสึกไป

บางกรณีไม่ต้องสึก

อย่างถ้าปาราชิก ขาดจากความเป็นพระทันที

เราไม่ได้มีหน้าที่ไปตัดสินคนอื่น

เรามีหน้าที่ดูบทเรียน

ทำไมเขาพลาด เราก็ดูบทเรียนของเขา

ก็น่าสงสาร บางทีพวกที่บวชพระมา

การศึกษาทางโลกอะไร ไม่ค่อยมี มีน้อย

ไม่เข้าใจโลกเท่าไร

ทำอะไรก็เอาง่ายๆ รู้สึกง่ายๆ

ผิดระเบียบ ผิดกฎหมายอะไร บางทีไม่รู้เรื่อง

บางทีรู้แต่สู้กิเลสไม่ได้

พวกเราก็ยังมีกิเลส เราก็ดูกิเลสของเราไว้

ต้องถือเป็นเรื่องที่ดี

ที่พระอาบัติอะไรอย่างนี้ แล้วถูกออกไป

ศาสนาก็จะได้ดูสะอาดขึ้น
ขจัดสิ่งสกปรกไปได้ส่วนหนึ่ง

ส่วนที่เหลือสัดส่วนมันก็จะดูดีขึ้น

อันนี้ก็แง่ดี ไม่ใช่แง่ร้าย

ยิ่งปราบอลัชชีออกไปได้หมด
แหม ศาสนางดงามเลย

เพราะฉะนั้นอย่าไปตกใจกับข่าวพวกนี้

ข่าวพวกนี้ ดี ไม่ใช่ไม่ดี

ถ้าเราภาวนาเราจะรู้
กิเลสไม่ใช่เรื่องที่สู้ง่าย

ไม่อย่างนั้นมันไม่ครองโลกหรอก

คนที่ตั้งใจสู้ ส่วนหนึ่งยังสู้ไม่ไหว

แล้วคนที่ไม่ตั้งใจสู้

อย่างมาบวชเป็นอาชีพอันหนึ่ง

ไม่มีอะไรทำ มาบวช

คือไม่ได้มุ่งอยากได้พระนิพพาน

พวกนี้ไม่คิดสู้ โอกาสแพ้ก็สูง

หลวงพ่อก็เคยเจอพระ แรกๆ ก็อยากนิพพาน

หลังๆ รู้สึกยากไปก็เลยไม่เอา

สะเปะสะปะไปวันๆ หนึ่ง

พลาดเข้าวันไหนก็อยู่ไม่ได้

ดูกิเลสของเราเอง

กิเลสผุดขึ้นกลางอกเรา
ผุดทั้งวัน เหมือนน้ำผุด

เคยเห็นน้ำผุดไหม น้ำมันผุดๆๆ ขึ้นมา

ไม่ต่างกันเท่าไร มันผุดอยู่ตลอดวัน

ถ้าเราไม่รู้ไม่เห็นว่ากิเลสมันผุดขึ้นมา

เราไม่เห็น ก็ครอบงำจิตใจเราได้

กระทบเข้ามาถึงจิตใจ

พอจิตใจเราเศร้าหมอง ถูกกิเลสครอบงำ

ความคิดของเราก็เป็นไปตามอำนาจกิเลส

คำพูดของเราก็เป็นไปตามอำนาจกิเลส

การกระทำของเราก็เป็นไปตามอำนาจกิเลส

มันเสียหมด

เสียตั้งแต่จิตของเรา

พอจิตเราถูกกิเลสครอบงำ

คำพูดของเรา การกระทำของเรา
ก็พลอยเสียไปหมด

ฉะนั้นคอยรู้เท่าทันกิเลสในใจของตัวเอง

ไม่ใช่เรื่องยากที่จะรู้

หลวงปู่ดูลย์ท่านเคยบอกว่า

“การดูจิตไม่ใช่เรื่องยาก
การปฏิบัติธรรมไม่ใช่เรื่องยาก

มันยากสำหรับผู้ไม่ปฏิบัติ” ท่านว่าอย่างนี้

ผู้ไม่ปฏิบัติกับผู้ปฏิบัติต่างกันนิดเดียว

ส่วนที่เหมือนกันระหว่าง
ผู้ปฏิบัติกับผู้ไม่ปฏิบัติ ก็คือ

มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

มีเหมือนกัน อายตนะทั้ง 6

มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
แล้วก็มีการกระทบอารมณ์

ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

กระทบรูป กระทบเสียง กระทบกลิ่น กระทบรส

กระทบสิ่งที่มาสัมผัสร่างกาย

กระทบธัมมารมณ์ คือสิ่งที่รู้ด้วยใจ

ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ

อย่างละ 6 อย่างละ 6 เป็นอายตนะภายใน 6

คือตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

อายตนะภายนอก 6 คือรูป เสียง
กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธัมมารมณ์

กระทบกัน

พอกระทบกัน ก็จะเกิดความรู้สึกตามมา

เกิดความปรุงแต่งในใจเรา

ความปรุงแต่งบางอย่างไม่ใช่กิเลส

อย่างพอจิตมันกระทบอารมณ์
ที่ไม่ถูกอกถูกใจ

มันเกิดความไม่แช่มชื่นในใจ
เกิดความทุกข์ในใจ

ทุกขเวทนาเกิดขึ้น

หรือกระทบอารมณ์ที่ดี
อย่างเราฟังเทศน์ ฟังธรรม

ได้กระทบอารมณ์ที่ดี

ใจเรามีความสุขขึ้นมา

ความสุขความทุกข์อะไรไม่ใช่กิเลส

เพราะฉะนั้นไม่จำเป็น
จะต้องไปหาทางละอะไรมัน

มันเป็นเขาเรียกวิบาก

มันเป็นผลของกรรมเก่าที่เราสร้างมา

เราทำกรรมเก่ามาดี เราก็กระทบแต่เรื่องดีๆ

กระทบเรื่องที่ดีเราก็มีความสุข

มันเป็นกระบวนการธรรมชาติธรรมดา

กรรมเก่าให้ผลมาในทางไม่ดี
เรากระทบอารมณ์ไม่ดี

จิตใจเรามีความทุกข์ขึ้นมา

เพราะฉะนั้นจิตใจจะสุข
จิตใจจะทุกข์ ไม่ต้องไปห้ามมัน

มันเป็นวิบาก วิบากต้องรับเอา
ไม่ใช่วิบากหาทางไปละมัน

ที่เราต้องละคือละกิเลส ไม่ใช่ละวิบาก

พอจิตใจเรา พอตา หู จมูก
ลิ้น กาย ใจ กระทบอารมณ์

จิตเราก็เกิดความรู้สึกสุข รู้สึกทุกข์

อารมณ์บางอย่างไม่รุนแรง ไม่ชัดเจน

จิตใจเราก็ไม่สุขไม่ทุกข์

ให้เรารู้ไป จิตใจเรามีความสุขให้รู้

จิตใจเรามีความทุกข์ให้รู้

จิตใจไม่สุขไม่ทุกข์ก็ให้รู้ไป

ฝึกอย่างนี้ ก็เรียกว่าเราดูจิตได้แล้ว

เพราะว่าความสุขความทุกข์อะไรนี้
มันเกิดอยู่กับจิตของเรา

อันนี้พูดถึงความสุขความทุกข์ทางใจ

ความสุขความทุกข์ทางกาย
มันเป็นอีกเรื่องหนึ่ง

อันนั้นก็เป็นวิบากเหมือนกัน

ถูกเขาชกหน้าแล้วเจ็บ

ฟันหัก เจ็บ โดนซ้อม

อันนั้นก็เป็นวิบาก ถูกซ้อม

เจ็บขึ้นมาก็เป็นวิบากก็ต้องรับ

อย่างเราไม่สบายทางร่างกาย ก็ต้องรับไป

หาทางแก้ไขไป

โรคบางอย่างรักษาได้ บางอย่างก็รักษาไม่ได้

ถ้าใจเรารับสภาพ

ความเจ็บปวดมันอยู่ที่ร่างกาย
ไม่เข้ามาที่จิต

ความเจ็บปวดในร่างกายเป็นโผฏฐัพพะ
เรารู้ด้วยร่างกาย

พอกระทบอารมณ์ตรงนี้ ทางร่างกายกระทบ

มันก็ส่งต่อเข้าไปที่ใจ

พอร่างกายเราเจ็บปวด

ใจเราก็เกิดความทุกข์ทางใจเกิดขึ้น

เวลาเราสบายดี หรือเราเห็นรูปที่พอใจ

ได้ยินเสียง ได้กลิ่น ได้รส ได้สัมผัสที่ดี

พออกพอใจ จิตใจเราก็มีความสุข

เราจะได้อารมณ์ที่พอใจไม่พอใจ มันเป็นวิบาก

เป็นผลของกรรมที่เราเคยสร้างมา

อย่างในสภาวะอันเดียวกัน หลวงพ่อเคยเจอ

อย่างไปตามถนนเห็นรถชนกัน

คนที่นั่งรถไปด้วยกันเขาบอก
โอ้ ตายเลย คนนี้ตาย

ศพน่ากลัวมาก

คนนี้ไม่อยากดู ไม่อยากเห็น

ก็เบือนหน้าหนีไปอยู่บนฟุตบาทข้างทาง

กะว่าจะไม่ดูตรงที่เขาชนกัน

ปรากฎว่าเขายกศพมาไว้ตรงนี้แล้ว

อีกคนหนึ่งมันไม่กลัว
มันไปดูตรงที่รถชน ไม่มีศพแล้ว

มันเลือกไม่ได้ว่า
ตาจะเห็นรูปที่ดี หรือรูปที่ไม่ดี

หูจะได้ยินเสียงที่ถูกใจหรือไม่ถูกใจ
เลือกไม่ได้

จมูกจะได้กลิ่นที่ถูกใจหรือไม่ถูกใจ
เลือกไม่ได้

อย่างบางคนมี คนในวัดนี้ล่ะ

คนอื่นเขาได้กลิ่นเหม็น

คนนี้มีบุญเยอะ
อะไรที่เหม็นๆ ไม่ค่อยได้กลิ่น

ได้แต่กลิ่นหอมๆ

มีวิบากที่ดี ไม่มีวิบากที่เลว

ก็เลยไม่ได้กลิ่นที่ไม่ดี

อยู่แถวนี้ในห้อง อยู่ในห้องนี้ตอนนี้

คือคุณแม่ อะไรที่เหม็นๆ ไม่ค่อยได้กลิ่น

จะได้กลิ่นหอมๆ

เราเลือกไม่ได้ว่าจะได้กลิ่นอะไร

เพราะฉะนั้นเวลา

ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กระทบอารมณ์
เราเลือกไม่ได้ เลือกอารมณ์ไม่ได้

เพราะฉะนั้นกระทบแล้ว มันเกิดปฏิกิริยา

เกิดความรู้สึกสุข รู้สึกทุกข์

รู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์ขึ้นในใจ เราก็เลือกไม่ได้

อย่างถูกเขาชก
เป็นผัสสะทางกาย เรียกโผฏฐัพพะ

แล้วมันก็ พอร่างกายเจ็บปวด ใจไม่ชอบ

เป็นอารมณ์ที่ใจไม่ชอบ

ใจมีความทุกข์ขึ้นมา

จากร่างกายที่เจ็บ
มันเข้ามาสู่จิตใจที่มีความทุกข์

คนที่ไม่เคยภาวนา

เวลาร่างกายเจ็บปวด
ใจก็จะมีความทุกข์ไปด้วย

พระพุทธเจ้าบอกว่าสาวกของท่าน
ที่ตั้งอกตั้งใจปฏิบัติ

เวลาร่างกายมีความทุกข์
ความทุกข์อยู่เฉพาะร่างกาย

เข้ามาไม่ถึงจิตใจ จิตใจมันพ้นออกไปแล้ว

ฉะนั้นที่เราฝึก เราฝึก

ไม่ใช่เพื่อว่าร่างกายเราจะมีแต่ความสุข

หรือว่าเราจะต้องเห็นแต่รูปที่ดี

เราไม่ได้ฝึกเพื่อจะเห็นรูปที่ดี

เพื่อได้กลิ่น ได้รส ได้สัมผัสที่ดี

คิดนึกอะไรก็คิดแต่เรื่องดีๆ
เราไม่ได้ฝึกเพื่อสิ่งเหล่านั้น

เราฝึกเพื่อจะเรียนรู้ลงไปอีก

เวลาตา หู จมูก ลิ้น กาย
ใจกระทบอารมณ์ที่พอใจ

จิตใจเรามีความสุขให้เรารู้ทัน

เราเลือกไม่ได้

มันจะมีความสุขก็ห้ามมันไม่ได้

กระทบอารมณ์ที่ไม่ดี
จิตใจมีความทุกข์ให้เรารู้ทัน

ถ้าเราไม่รู้ทันความรู้สึก
สุข ทุกข์ เฉยๆ ในใจเรา

จิตใจมันจะทำงานต่อไปอีก

พอมีความสุข ความยินดีพอใจ
คือราคะก็จะแทรก

แทรกอยู่ในความสุข อย่างเราสบายใจ

เราก็จะมีความสุข มีความสุข สบายใจ

ความยินดีพอใจก็จะเกิดขึ้น

ราคะแทรกตามความสุข

เวลาจิตใจเราไม่มีความสุข
โทสะมันจะแทรกตามเข้ามา

เวลาอารมณ์ไม่ชัดเจน บางทีโมหะก็แทรก

โมหะเป็นปรมาจารย์ของกิเลส

จะมีราคะได้ก็ต้องมีโมหะด้วย

จะมีโทสะได้ก็ต้องมีโมหะด้วย

แล้วโมหะอยู่เดี่ยวๆ ก็ได้ด้วย

เกิดร่วมกับราคะก็ได้ เกิดร่วมกับโทสะก็ได้

เพราะฉะนั้นกิเลสเกิดเมื่อไร
จะต้องมีโมหะทุกคราวไป

โมหะคือความหลง

ความไม่รู้ความจริง ความไม่มีปัญญา

ไม่เห็นความจริงของรูปนามกายใจ

พอความสุขในใจเกิดขึ้น ราคะก็แทรกเข้ามา

ความทุกข์ในใจเกิดขึ้น โทสะก็แทรกเข้ามา

ที่จริงก็คือ

เวลามีความสุขในใจ
ราคะและโมหะก็แทรกอยู่

เวลามีความทุกข์ในใจ
โทสะกับโมหะก็แทรกอยู่

จะเกิดร่วมกันอย่างนี้

โมหะคือความหลง
ถ้าเราไม่หลง กิเลสเกิดไม่ได้

จับหลักตัวนี้ให้แม่นเลย

ถ้าเราไม่หลง เรามีสติอยู่
กิเลสจะมีไม่ได้เด็ดขาดเลย

เพราะฉะนั้นเรามาพัฒนาสติ

ไม่ใช่พัฒนาว่าทำอย่างไร จะเอาชนะกิเลสได้

เราพัฒนาสติของเรา

พอเรามีสติขึ้นมา กิเลสจะไม่มีอัตโนมัติ

ฉะนั้นเราไม่ภาวนาเพื่อละกิเลส

แต่เราภาวนาเพื่อเจริญสติ

ทันทีที่สติเกิด กิเลสดับอัตโนมัติ

ฉะนั้นไม่มีกิเลสจะให้ละ

กิเลสมันดับอัตโนมัติ เมื่อเราเกิดสติ
ฉะนั้นที่ฝึก ฝึกสติ

หลักสูตรในการฝึกสติเรียกสติปัฏฐาน

เราฝึกตามหลักนี้ สติของเราก็จะดีขึ้น

พอสติดีขึ้น สมาธิก็จะดีขึ้น

เมื่อสติและสมาธิทำงานคู่กันได้อย่างดี
ปัญญาก็จะเกิดขึ้น

จะรู้แจ้งเห็นจริงใน
กองขันธ์ 5 รูปนามกายใจนี้

พอรู้แจ้งเห็นจริงแล้วอะไรจะเกิดขึ้น

จิตจะปล่อยวางความยึดมั่น
ถือมั่นในร่างกายจิตใจนี้

พอปล่อยวางความยึดมั่นถือมั่น

เราก็จะไม่ทุกข์เพราะกาย
เพราะใจของเราอีกต่อไป

ใจมันก็อยู่เหนือขันธ์ ไม่ทุกข์ด้วยแล้ว

เราฝึกสติ

ถ้าเราไม่มีสติ พอเกิดความรู้สึกสุข

ราคะกับโมหะก็แทรก

เกิดความรู้สึกทุกข์
โทสะกับโมหะก็แทรกเข้ามาในใจ

ไม่สุขไม่ทุกข์ ก็หลงๆ
เผลอๆ เพลินๆ โมหะก็ครอบเอา

เข้าใจอะไรต่ออะไรคลาดเคลื่อนไป

พอจิตเราถูกกิเลสแทรก

สิ่งที่จะตามมาคือความอยาก

มันจะมีความอยากแล้ว

อย่างเรากระทบอารมณ์ที่พออกพอใจ
เรามีความสุข

จิตใจมันจะอยากให้ความสุขนั้นอยู่นานๆ

อยู่ตลอดไปได้ยิ่งดี

หรือเวลาความสุขมันหายไป จิตมันจำได้

มันมีสัญญา มันจำความสุขนั้นได้

มันจะหิวความสุข

อยากให้ความสุขนั้นกลับมา

ตรงที่อยากได้อารมณ์ที่ชอบอกชอบใจ

เรียกกามตัณหา มีกามตัณหา

อยากได้อารมณ์ที่พอใจ

พอได้อารมณ์ที่พอใจแล้ว อยากให้มันคงอยู่

เรียกว่าภวตัณหา

ถ้ากระทบอารมณ์แล้ว
มีความทุกข์เกิดขึ้น โทสะแทรก

อยากให้อารมณ์นั้นหมดไปสิ้นไป
เขาเรียกมีวิภวตัณหาเกิดขึ้น

มีความอยากตามมา

เพราะฉะนั้นตอนที่ตา หู จมูก ลิ้น
กาย กระทบอารมณ์ เรียกว่าผัสสะ

เราห้ามไม่ได้ เลือกไม่ได้
ว่าจะกระทบอารมณ์อะไร

กระทบแล้วจะเกิดเวทนา
ที่เป็นสุข หรือทุกข์ หรือไม่สุขไม่ทุกข์

เราก็เลือกไม่ได้ มันเป็นวิบาก

พอเกิดเวทนาแล้ว จิตเรามีอนุสัยอยู่

มีกรรม ความเคยชินที่จะชั่วอยู่

กิเลสมันก็จะปรุงขึ้นมา

มันจะแทรกตัวเข้ามา

ราคะ โทสะ โมหะ มันก็แทรกเข้ามา

เมื่อกิเลสมันทำงานขึ้นมา
ก็ผลักดันจิตให้ดิ้นรน

มันจะเกิดความอยากขึ้นมา

อยากได้อารมณ์ที่ดี
อยากรักษาอารมณ์ที่ดีเอาไว้

อยากให้อารมณ์ที่ไม่ดีหมดไปสิ้นไป

ทันทีที่ความอยากเกิด
ความดิ้นรนในใจจะเกิดขึ้น

ความดิ้นรนในใจเรียกว่าภพ

ความดิ้นรนของจิตใจ

ตัณหาเป็นผู้สร้างภพ พูดย่อๆ

ถ้ารายละเอียดมันจะแตกแขนงออกไปอีก

ตัณหาทำให้เกิดอุปาทาน อะไรคืออุปาทาน

อุปาทานคือตัณหาที่มีกำลังแรง

ก็คือตัวโลภะตัวเดียวกัน แต่มันแรง

มันเข้าไปจับอย่างรุนแรง

เพราะฉะนั้นเวลาเกิดความอยากขึ้นมา
ใจมันจะดิ้น

อย่างเราอยากได้มือถือรุ่นใหม่ ใจเราดิ้นไหม

ลองนึกย้อนดู เวลาเรา

เห็นกระเป๋าสวยๆ อยากได้ ใจเราดิ้นไหม

ใจมันหิว ใจมันหิวอารมณ์ มันอยากได้

มันดิ้นรน ด้วยอำนาจของกามตัณหา
อยากได้อารมณ์ที่พอใจ

เห็นคนที่เราเกลียด

อยากให้มันหายไปจากโลกไหม

อยากให้มันไปให้พ้นเราไหม

พอความอยากเกิด ใจมันก็เต้นเลย ดิ้นๆๆๆ

ถ้าถีบมันได้จะถีบเลย ใจมันดิ้นไป

ด้วยกำลังของโทสะ
ด้วยกำลังของราคะ ด้วยกำลังของโมหะ

ใจมันก็ดิ้นๆ

ทันทีที่ใจเราดิ้น

ตรงนี้เรียกว่ามันสร้างภพแล้ว

สิ่งที่ตามมาคือความทุกข์

นี่พูดย่อๆ

ที่จริงจากทุกข์จะไปสู่ชาติ

ชาติคือการที่จิตหยิบฉวย
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจขึ้นมา

ทีแรกตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ไม่เกี่ยวอะไรกับเราเลย

เป็นวิบาก เป็นของเก่า ได้มาด้วยกรรมเก่า

แต่พอจิตใจเราดิ้นรนขึ้นมา

มันจะมีการตะครุบเอา หยิบฉวย

ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจขึ้นมา

ไม่ได้หยิบทีละ 6 อันหรอก
มันก็หยิบทีละอันนั่นล่ะ

เวลาอยากเห็นรูป มันก็ใช้ยึดตาขึ้นมา

หยิบฉวยตาขึ้นมาใช้งาน

ตรงนี้หลวงพ่อไม่อธิบายละเอียด
มันละเอียดเกิน

ถ้าเราภาวนายังไม่ถึง เราจะไม่เห็น

การที่จิตหยิบฉวย
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจขึ้นมา

ตัวที่ดูยากที่สุด
คือการที่จิตหยิบฉวยจิตขึ้นมา

ตราบใดที่ไม่ใช่พระอรหันต์
จิตยังหยิบฉวยจิตขึ้นมา

การที่จิตหยิบฉวย
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจขึ้นมา

หรือจิตหยิบฉวยใจ หยิบฉวยจิตขึ้นมา

เรียกว่าชาติ

ชาติก็คือการที่จิตมันไปหยิบฉวย
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจขึ้นมา

เรียกว่าชาติ

ทันทีที่มันหยิบฉวยขึ้นมา

ความทุกข์ก็จะเข้ามาสู่จิตใจเรียบร้อยแล้ว

ฉะนั้นชาติเป็นปัจจัยให้เกิดความทุกข์
ในจิตใจของเรา

ธรรมะของพระพุทธเจ้าละเอียดลึกซึ้ง

พิสูจน์ได้ด้วยการปฏิบัติ

ถึงไปท่องตำรา

เรียนนักธรรมเอก
เรียนเปรียญเท่านั้นเท่านี้

แต่ถ้าไม่เคยเห็นสภาวะ สู้กิเลสไม่ได้หรอก

เห็นคนแพ้กิเลส สงสาร อย่าไปด่าเขา

ทุกวันนี้สังคมเราเลวร้าย

พอเห็นคนไหนพลาด ด่าเอาๆ

มันไปกระตุ้นให้คนอื่นอยากด่าตาม

อันนี้เป็นมุสาวาทชนิดหนึ่ง

เป็นการพูดส่อเสียด

ทำให้เขาเกลียดชังกันมากขึ้น

ทำกิเลสของคนอื่นที่ยังไม่เกิดให้เกิด

ทำกิเลสของคนอื่นที่มีอยู่แล้วให้รุนแรงขึ้น

ทำกุศลที่เขามีอยู่ให้เสื่อมไป

แล้วก็ปิดกั้นกุศลใหม่ของเขาไม่ให้เกิดขึ้น

ขณะนั้นใจเขาดิ้นเร่าๆๆๆ ไปด้วย

ฉะนั้นเรา หน้าที่เราก็
ดูแลรักษาจิตใจของเราให้ดี

ถ้าเราดูแลรักษาจิตใจของเราได้ดี

เราก็จะรู้ โอ้ ธรรมะที่พระพุทธเจ้าสอนนี้

เป็นระเบียบ เป็นระบบ งดงามมาก

มีเหตุมีผล มีเหตุอย่างนี้ มีผลอย่างนี้

ผลอย่างนี้กลายเป็นเหตุ
ให้เกิดผลอีกอย่างหนึ่ง

เป็นเหตุกับผล

เหตุกับผลนี้คาบเกี่ยวซับซ้อนไปเรื่อยๆ

สังสารวัฏถึงฝ่าออกไปยาก

มันละเอียด มันลึกซึ้งมาก

ฉะนั้นหัดสังเกตใจตัวเองบ่อยๆ

ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กระทบอารมณ์

จิตใจเรามีความสุขให้รู้

จิตใจเรามีความทุกข์ให้รู้

จิตใจไม่สุขไม่ทุกข์ให้รู้

หัดอย่างนี้ไป พอไหวไหมแค่นี้

หลวงปู่ดูลย์บอกไม่ยาก
ยากเฉพาะผู้ไม่ปฏิบัติ

เราเห็นดอกไม้สวย

คนที่เขาไม่ปฏิบัติ เขาก็ไปเพลินดูดอกไม้

จิตเกิดราคะแล้วไม่เห็น

เกิดสุขเวทนา แล้วก็เกิดราคะ มองไม่เห็น

ของเราผู้ปฏิบัติเห็นดอกไม้สวย

เราก็เห็นเหมือนที่คนอื่นเห็นนั่นล่ะ

แต่พอเห็นแล้วจิตใจเรามีความสุข

เรารู้ว่าจิตใจเรามีความสุข

จิตใจเราชอบ มีราคะเกิดขึ้น

เรารู้ว่าจิตใจเรามีราคะเกิดขึ้น

แค่นี้ล่ะ มันจะยากอะไรนักหนา

มันยากเพราะไม่ยอมดู

มัวแต่ดูของข้างนอก
ดูรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ

หรือคิดนึกไปสะเปะสะปะไปเรื่อยๆ

แทนที่จะย้อนมาดูปฏิกิริยาในจิตในใจของเรา

ฉะนั้นต่อไปนี้ มีผัสสะ ไม่ห้าม

แต่ว่าบางทีก็ต้องสำรวมสำหรับมือใหม่

มือใหม่หัดปฏิบัติต้องสำรวม

อะไรที่ดูแล้วเกิดกิเลส ก็อย่าไปดูมัน

อะไรที่ดูแล้วเกิดกุศลก็ดูมันบ่อยๆ

อะไรที่ได้ยินแล้วเกิดกิเลส ก็อย่าไปฟังมัน

อย่างคนเขาด่ากัน อย่าไปฟัง เสียเวลา

อะไรที่ได้ยินแล้วเกิดกุศลก็ฟังไป

ค่อยๆ เลือก ค่อยๆ ดูไป สังเกตไป

เรื่องอะไรที่คิดแล้วกิเลสเกิด
ก็อย่าไปคิดมัน

เปลี่ยนมาคิดเรื่องที่เป็นกุศลแทน

ฝึกตัวเอง ฝึกไปเรื่อยๆ

สุดท้ายเราจะแตกต่างกับคนทั่วไป

คนทั่วไปมันก็ติดอยู่กับโลกเท่านั้น

ติดอยู่ในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในสัมผัส

ในเรื่องราวที่มันติดอกติดใจไป

ในขณะที่ใจเราเป็นอิสระมากขึ้นๆ

ยิ่งใจเราเป็นอิสระเมื่อไร

ใจมันจะโปร่ง โล่ง เบา มีความสุข

มีความสุขที่ไม่มีอะไรเหมือน

คนในโลกอยากได้ความสุข

ก็เลยวิ่งหารูป เสียง กลิ่น รส
โผฏฐัพพะ ธัมมารมณ์ที่พอใจ

วิ่งหาแทบเป็นแทบตาย

ทั้งๆ ที่รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ

ที่เราจะหามาได้ จะดีหรือจะไม่ดี

อยู่ที่กรรมของเรา
วิบากเก่าของเราให้ผลมา

ไม่ใช่เลือกได้ ไม่ใช่เลือกได้

แต่ต้องสำรวม พยายามสำรวมไว้

อะไรที่ยุ่งด้วยแล้วยั่วกิเลส เลี่ยงๆ เสีย

อะไรที่เข้าไปสัมผัสแล้วกุศลเจริญ
กิเลสเสื่อมไป เอาอันนั้น

สัมผัสบ่อยๆ

แค่คุยกับเพื่อน คุยกันแล้วก็เมาท์ มอย มัน

มีทั้งเมาท์ เมาท์มอย
มัน แล้วก็มั่ว แล้วก็มึน

สุดท้ายลงไปที่มึน

มึนคือหัวหมุนไปเลย บ้าๆ บอๆ ไร้สาระ

อย่างนี้ ถ้าใครมาชวนเราคุยเรื่องไร้สาระ

เลี่ยงได้ให้เลี่ยงเลย

ใครมาชวนเราคุยเรื่อง
ที่กุศลเราจะเจริญ เราก็ฟัง

คุยกับเขาอย่างนั้น

พวกพระที่อยู่กับหลวงพ่อมานานๆ
หรือโยมที่อยู่กับหลวงพ่อมานานๆ

จะรู้อย่างหนึ่ง

หลวงพ่อไม่คุยเรื่องอื่น

จะมาชวนคุยเรื่องโน้นเรื่องนี้

มาเล่าอะไรให้หลวงพ่อฟัง ไม่เอา เสียเวลา

หลวงพ่อพูดแต่เรื่องธรรมะ
ฉะนั้นเรื่องอื่นไม่พูดเลย

มันเป็นนิสัยเลย ฝึกตัวเองมาอย่างนั้น

เรื่องอกุศลไปยุ่งกับมันทำไม

อย่างพระอาจารย์อ๊า รู้เลย

เวลาสาธุชน อันนี้สุภาพ

เวลาสาธุชนมาขอพบ
มาชวนคุยเรื่องโน้นเรื่องนี้

หลวงพ่อก็จะฟังแกนๆ ไปอย่างนั้น เฉยๆ

เสียเวลา ไม่ฟังก็ไม่ได้ เสียมารยาท

เลยต้องยอมเสียเวลา

ไม่อย่างนั้นเดี๋ยวเขาอารมณ์เสีย

เขาอารมณ์เสีย ไม่ดีกับเขาเอง

จิตเขาเป็นอกุศล

เราก็ฟังไป เลี่ยงได้เราก็เลี่ยง เสียเวลา

หลวงพ่อเลยมีข้อจำกัดอย่างหนึ่ง

หลวงพ่อไม่เก่งเรื่องปฏิสันถาร

ทักทายพูดคุย ซักโน่นซักนี่อะไร ไม่มี

บางทีพวกเรามาเล่า
เรื่องโน้นเรื่องนี้ให้ฟัง ฟัง

ฟังเสร็จแล้วลืม

มีคนมาถามหลวงพ่อว่า
เขามาเล่าเรื่องนี้แล้วเป็นอย่างไร

ไม่รู้ รู้แต่แค่ที่เขาเล่า แล้วก็จบแค่นั้น

ไม่คิดต่อ ไม่ถามต่อ

สู้กับกิเลสของเราคนเดียวก็แย่แล้ว

ยังไปยุ่งกับกิเลสคนอื่นอีก มันเรื่องอะไร

ฝึกนิสัยอย่างนี้ไว้ใช้ แล้วดี

จิตใจเราจะไม่สกปรก

ถ้าเราทำใจเหมือนถังขยะสาธารณะ

มันก็แย่

เดี๋ยวคนเขาเอาหนูตายมาทิ้ง

เดี๋ยวเอาเศษอาหารบูดๆ มาทิ้ง

เดี๋ยวเอาแมวตายมาทิ้ง

บางทีหมาตายตัวใหญ่ๆ พาดเอาไว้

ใส่ถังไม่ได้ เอาวางไว้ข้างๆ ถัง

เรื่องอะไรทำใจของเราให้เป็นถังขยะสาธารณะ

แค่ขยะในบ้านเราคนเดียวก็แย่อยู่แล้ว

จะไปหาขยะนอกมาเพิ่มทำไม

อย่างเรื่องวัดไร่ขิงอะไรนี้ ขยะข้างนอก

อย่าให้ใจเราเศร้าหมองไป

หลวงพ่อวัดไร่ขิง ท่านดี

บอกเลยว่าจริงๆ ท่านดีมาก

คนไหว้ท่านมาหลายร้อยปีแล้ว

ไปพูดอะไรให้ท่านฟัง
ท่านก็อุเบกขา นิ่ง เงียบ ไม่พูดอะไร

ใครเคยไปหาท่านไหม

หลวงพ่อเคยเข้าไปกราบ 2 - 3 ครั้ง ท่านดี

คนไปวุ่นวายทั้งวัดเลย
เข้าไปหาท่านเยอะแยะเลย

ท่านเฉย อุเบกขา
หน้าท่านก็ยิ้มอยู่อย่างนั้น

ดีๆ ไม่เสื่อม

ใครไปทำอะไรไม่ดีๆ ใกล้ท่านนี้เสื่อม

เทวดาไม่ชอบ

ฉะนั้นจะไปไหว้พระได้ไหม ได้

เรื่องของคน

ไม่เกี่ยวกับหลวงพ่อวัดไร่ขิง

หลวงพ่อโสธรอย่างนี้ พระชินราชอย่างนี้

ไปไหว้แล้วมีความสุข แต่ละองค์

ก็รู้จักเลือกก็แล้วกัน

จะเอาขยะเข้าบ้าน
หรือจะเอาดอกไม้หอมๆ เข้าบ้าน

อากาศชื้นๆ เสียงจะไม่ค่อยดีเท่าไร

พอไหวไหม

ให้การบ้านง่ายๆ

ต่อไปนี้เมื่อตา หู จมูก
ลิ้น กาย ใจกระทบอารมณ์

ใจกระทบอารมณ์ เช่น ใจเราคิด

คิดเรื่องนี้เกิดสุข เกิดทุกข์ ให้รู้ทัน

หรือถ้าเกิดกุศล อกุศล
รู้ทันด้วยยิ่งดีใหญ่เลย

ตา หู จมูก ลิ้น กาย

อันนี้เป็นส่วนของรูปธรรม
ใจเป็นส่วนของนามธรรม

พอกระทบอารมณ์แล้ว

เกิดความรู้สึกสุขทุกข์

ไม่สุขไม่ทุกข์ขึ้นในใจ อันนี้เป็นนามธรรม

ตรงตา หู จมูก ลิ้น กาย เป็นรูปธรรม

การที่เรามีสติรู้รูปธรรมอยู่
เห็นมันไม่ใช่ตัวเราของเรา

นั่นเรากำลังเดินเจริญสติเจริญปัญญา

ในหมวดกายานุปัสสนา

การที่เราเห็นความรู้สึกสุขทุกข์

ไม่สุขไม่ทุกข์เกิดขึ้นในใจเรา

เราเจริญเวทนานุปัสสนาสติปัฏฐานอยู่

เราจะได้ทั้งสติ ได้ทั้งปัญญา

การที่เราเห็นกุศลอกุศลเกิดขึ้นในใจเรา

มันแทรกตามเวทนามา

เห็นกุศลอกุศลที่เกิด

ตรงนั้นเราเจริญจิตตานุปัสสนาสติปัฏฐานอยู่

แล้วตรงที่เราเห็นว่า

ทั้งตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

ทั้งสุข ทั้งทุกข์ ทั้งเฉยๆ
ทั้งกุศล ทั้งอกุศล

เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป

เราเขยิบขึ้นมา
เห็นกระบวนการทำงานของมัน

นี่เรามาเรียนถึงธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน

ตรงที่ตาเราสัมผัสอารมณ์ มีผัสสะ

หูได้ยินเสียง จมูกได้กลิ่น
ลิ้นกระทบรส กายกระทบสัมผัส

ใจกระทบความคิดนึกปรุงแต่ง

แล้วเกิดสุขเวทนา ทุกขเวทนา

อุเบกขาเวทนาเกิดขึ้น เรามีสติรู้

เรากำลังเจริญอยู่ในขั้นธัมมานุปัสสนา

เรากำลังเรียนปฏิจจสมุปบาทอยู่

แล้วเห็นกิเลสที่แทรกตามเวทนา

เห็นตัณหาคือความอยาก
ที่เป็นไปตามอำนาจของกิเลส

เห็นความปรุงแต่งดิ้นรนของจิต นั่นคือภพ

ถ้าละเอียดก็จะเห็นชาติ

คือการที่จิตหยิบฉวย
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจขึ้นมา

ถ้าไม่เห็นชาติ ไม่เป็นไร
เห็นเท่าที่เห็นได้

เราก็จะเห็น

พอมีความอยากเกิดขึ้น ใจเราก็ดิ้นรน

ใจดิ้นรนทีไร ใจไม่มีความสุข

ความทุกข์ก็เกิด

เรากำลังเดินอยู่ในธัมมานุปัสสนา

ค่อยๆ ฝึก

แล้วจิตมันจะอัปเกรดขึ้นไปเรื่อยๆ

เริ่มต้น บางคนเริ่มจากกาย กายานุปัสสนา

บางคนเริ่มที่เวทนาก็ได้

บางคนเริ่มที่จิตตานุปัสสนาก็ได้

แต่สุดท้ายทุกคนจะไปลงที่ธัมมานุปัสสนา

จะไปรู้ว่ากุศลเกิดเพราะอะไร
อกุศลอย่างนิวรณ์นี้เกิดเพราะอะไร

กุศลอย่างโพชฌงค์ 7 เกิดเพราะอะไร

ทำอย่างไรเกิด ทำอะไรไม่เกิด จะรู้

ค่อยๆ เรียน ค่อยๆ สะสมไป

จะรู้ขันธ์ 5 ไม่ใช่รู้แต่รูป

ไม่รู้เฉพาะเวทนา สัญญา สังขารแต่ละอย่าง

แต่จะรู้ขันธ์ 5

จะรู้อายตนะ 6 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22

มันรู้ประณีตๆ เลย รู้ละเอียดขึ้นไปด้วย

สุดท้ายจะรู้อริยสัจ รู้ปฏิจจสมุปบาท

ไม่ต้องตกใจ

ตอนนี้แค่ว่ามีความสุขก็รู้
มีความทุกข์ก็รู้

เฉยๆ ไม่สุขไม่ทุกข์ก็รู้

ทำตัวนี้ให้ชำนิชำนาญ

สุขก็รู้ ทุกข์ก็รู้ เฉยๆ ก็รู้

เราจะรู้ได้ถ้าใจเราไม่ฟุ้งซ่าน

เราอ่านใจเราออก เราถึงจะรู้

ฉะนั้นเราต้องฝึก

ทุกวันทำในรูปแบบ

ทำกรรมฐานอย่างใดอย่างหนึ่งที่เราถนัด

แล้วคอยรู้เท่าทันจิตใจตนเองไว้

ทำไปเรื่อยๆ

ต่อไปใจเราสุขหรือทุกข์ เราก็ดูออก

ใจเรามีกิเลสอะไร เราก็ดูออก

ใจเราไหลไปทางตา หู จมูก
ลิ้น กาย ใจ เราก็ดูออก

พอดูออก ใจเราจะตั้งมั่นขึ้นมา

แล้วปัญญามันจะเกิด

ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิด ล้วนแต่ดับทั้งสิ้น

ต้องฝึกให้จิตตั้งมั่น

จิตตั้งมั่นแล้ว
เราก็จะอ่านจิตใจตัวเองสบายๆ

ถ้าจิตมันยังไม่ตั้งมั่น

ดูได้แวบเดียวก็หนีไปแล้ว หลงไปแล้ว

วิธีฝึกให้จิตตั้งมั่น
ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง

แล้วคอยรู้ทันจิตตนเอง

คือการฝึกอ่านจิตตัวเองนั่นเอง

อย่างเราหายใจเข้าพุท หายใจออกโธ

จิตเราฟุ้งซ่านให้รู้ว่าฟุ้งซ่าน

นี่เรากำลังหัดเรียนสภาวะฟุ้งซ่านแล้ว

หายใจไปจิตเราสงบ รู้ว่าสงบ

นี่เรากำลังเรียนเรื่องสภาวะสงบแล้ว

หายใจไปๆ หงุดหงิด

ไม่สงบเสียที หงุดหงิด

มีโทสะ รำคาญใจ

เรากำลังเรียนรู้ถึงโทสะ ถึงความรำคาญใจ

มันคือการหัดเรียนรู้สภาวะ

ฉะนั้นทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง

แล้วคอยอ่านใจตัวเองเรื่อยๆ

หรือทำกรรมฐานไป ใจหนีไปคิด

รู้ว่าใจหนีไปคิด
นี่เราเรียนรู้คำว่าฟุ้งซ่านแล้ว

อุทธัจจะ จิตไหล หลงไปแล้ว

เราทำกรรมฐานไปแล้วหงอย ซึมกระทือ

นี่เราเรียนรู้เรื่องถีนมิทธะ ความเซื่องซึม

เพราะฉะนั้นไปทำกรรมฐาน

แล้วเราจะรู้จักสภาวะต่างๆ

แล้วพอเรารู้สภาวะ

พอสภาวะอันไหนเกิด สติจะเกิดเอง

สติจะเกิดได้เองเลย

เพราะจิตเราจำสภาวะอันนั้นได้แล้ว

สติจะเกิดเอง

ฉะนั้นเบื้องต้นทำกรรมฐานไป

ไม่ต้องห่วงจะสงบหรือไม่สงบ

จะสุขหรือไม่สุข

หรือว่าจะดีหรือไม่ดี ไม่ต้องห่วง

สงบรู้ว่าสงบ เรียนรู้สภาวะสงบ

ทำกรรมฐานแล้วไม่สงบ รู้ว่าไม่สงบ

นี่เราเรียนสภาวะไม่สงบแล้ว

ทำกรรมฐานไปแล้วมีความสุข

เรารู้ว่ามีความสุข

เรากำลังเรียนสภาวะของความสุข

ทำกรรมฐานไปแล้วมีความทุกข์

อึดอัด เบื่อหน่าย

ใจมีโทสะแล้ว เบื่อหน่าย

ขี้เกียจ สภาวะแต่ละอย่าง ทำไปแล้วขี้เกียจ

รู้ลงไป ใจมันขี้เกียจก็รู้ว่าขี้เกียจ

เพราะฉะนั้นทำกรรมฐาน

แล้วคอยอ่านความรู้สึกของตัวเองเรื่อยๆ ไป

อ่านจิตอ่านใจตัวเองเรื่อยๆ ไป

เราจะรู้จักสภาวะมากขึ้นๆ

และรู้จักสภาวะได้แม่นมากขึ้นเรื่อยๆ

ต่อไปจิตมันจำสภาวะได้แม่น

ทันทีที่สภาวะอันนั้นเกิด สติจะเกิดเอง

ไม่มีใครสั่งสติให้เกิดได้

สติเป็นอนัตตา สั่งให้เกิดไม่ได้

เพราะฉะนั้นต่อไปนี้ทำกรรมฐาน

แล้วก็คอยรู้เท่าทันจิตใจของตัวเอง

สุขก็รู้ ทุกข์ก็รู้ ดีก็รู้ ชั่วก็รู้

หลงไปก็รู้ รู้ไปเรื่อยๆ

พอจิตจำสภาวะได้แม่น
พอสภาวะอันนั้นเกิด

สติเกิดอัตโนมัติ

ถ้ายังต้องเคี่ยวเข็ญให้สติเกิด

ยังห่างไกลมากเลย ยังใช้ไม่ได้

ยังอ่อนเกินไป ต้องสติอัตโนมัติเกิด

แล้วทันทีที่สติอัตโนมัติเกิด

สัมมาสมาธิอัตโนมัติก็จะเกิดควบคู่กันมา

เกิดร่วมกับสติอัตโนมัติเลย

มาเองเลยสมาธิตัวนี้

สมาธิตัวนี้สำคัญมาก

มันไม่ใช่นั่งสมาธิ
แล้วก็หลับเคลิ้มเห็นโน่นเห็นนี่

อันนั้นมิจฉาสมาธิ

สัมมาสมาธิจะต้องประกอบด้วยสติเสมอ

ฉะนั้นต้องฝึก อยู่ๆ สติไม่เกิดหรอก
สติเกิดจากเราเห็นสภาวะบ่อยๆ

ฉะนั้นทำกรรมฐาน ทุกวันต้องทำ

จะนั่งสมาธิ หรือจะเดินจงกรมก็ได้

ทำไป

แล้วจิตใจเราสุข ทุกข์ ดีชั่วอะไร
ก็คอยรู้ไป

หลงไปก็รู้ ถลำลงไปเพ่งจ้องก็รู้

หัดรู้อย่างที่มันเป็น ไม่ต้องไปแทรกแซง

ไม่ต้องไปแก้ไข

ต่อไปสัมมาสติก็เกิด สัมมาสมาธิก็เกิด

แล้วต่อไปจะเห็นไตรลักษณ์

ตรงที่สัมมาสมาธิเกิด

ทันทีที่สัมมาสมาธิเกิด ขันธ์มันจะแยกตัวเลย

กายกับจิตคนละอันกัน

เวทนากับร่างกายกับจิต คนละอันกัน

สังขารกับร่างกาย กับเวทนา กับจิต
เป็นคนละอันกัน

จิตกับรูป เวทนา สัญญา
สังขาร กับจิต คนละอันกัน

ก็ค่อยแยกๆๆๆ ออกไป

แล้วแต่ละอันล้วนแต่แสดงไตรลักษณ์ทั้งสิ้น

มีแต่ของไม่เที่ยง
มีแต่ของที่ถูกบีบคั้นให้แตกสลาย

มีแต่ของที่ไม่ใช่ตัวเรา

ปัญญาเกิด ไม่ใช่คิดเอา ต้องเห็นเอา

วิปัสสนาปัญญาเกิดจากการเห็นถูก

ฉะนั้นตัวสัมมาทิฏฐิก็คือความรู้ถูก
ความเข้าใจถูก

รู้ถูก เห็นถูก

พอได้หลักที่จะเอาไปทำต่อไหม

ไปฝึกให้เกิดสติ

โดยการทำกรรมฐาน ทำในรูปแบบ ต้องทำ

สมัยแรกๆ หลวงพ่อก็บอกลูกศิษย์รุ่นแรก

ต้องปฏิบัติในรูปแบบให้ได้
อย่างน้อยวันละ 15 นาที

ตอนนี้เปลี่ยนแล้ว

ผ่านมา 20 ปี ตอนนี้บอก

ไปทำให้ได้ 3 ชั่วโมง

ถ้าเริ่มต้นบอกทำ 3 ชั่วโมง
พวกเราวิ่งหนีหมดเลย

หัดใหม่ๆ ไม่ต้อง 3 ชั่วโมง เอาเท่าที่ได้

แต่อย่าขี้เกียจ ทำทุกวันๆ

แล้วต่อไปนั่งสมาธิก็ได้นาน เดินก็ได้นาน

สติต่อเนื่อง นานไม่ได้นับที่ชั่วโมงหรอก

นับที่สติมันต่อเนื่องไปได้เรื่อยๆ

ฝึกนะ อดทนเข้า

อยากได้ของดีก็ต้องอดทนเอา

ไปทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง

แล้วคอยรู้ทันจิตใจตัวเองไป

จิตใจสุข จิตใจทุกข์

จิตใจเป็นกุศล

จิตใจโลภ โกรธ หลง

จิตใจฟุ้งซ่าน จิตใจหดหู่

คอยรู้เรื่อยๆ

แล้วต่อไปสติเกิด สมาธิเกิด

แล้วต่อไปปัญญามันจะเกิด

วันนี้เทศน์ให้ฟังเท่านี้

เบอร์ 1: ทำในรูปแบบ

โดยนั่งเจริญสติแบบลืมตา

เห็นร่างกายหายใจเข้าพุท หายใจออกโธ

หลงแล้วรู้

ในชีวิตประจำวัน ดูกายเคลื่อนไหวแล้วรู้

ยังหลงบ่อย จึงใช้บริกรรมพุทโธกำกับ

เห็นสภาวะทุกอย่างเกิดแล้วดับ

ใจยังไม่เป็นกลาง

ขอคำแนะนำค่ะ

ไปทำต่อไป ทำถูกแล้ว

แต่ตอนนี้จิตไม่ถึงฐาน

จิตยังอยู่ข้างนอกนิด ดูออกไหม

จิตมันอยู่ข้างนอก มันไม่ได้อยู่ที่ตัวเอง

ไม่ต้องไปดึงมัน

แค่รู้ว่าตอนนี้มันอยู่ข้างนอก

ถ้าเราเห็นจริงๆ ว่ามันอยู่ข้างนอก
เดี๋ยวมันเข้ามาเอง

เบอร์2

ในรูปแบบนั่งสมาธิและเดินจงกรม

ตั้งใจรักษาศีล 5

ระหว่างวันใช้หายใจเข้าพุท
หายใจออกโธเป็นเครื่องอยู่

เคยเห็นจิตพุ่งออกไปจับอารมณ์

เห็นกิเลสตัวเองได้บ่อยขึ้น

จิตไม่เป็นกลางต่อสภาวะ

ควรปฏิบัติอย่างไรต่อ
เพื่อการเจริญปัญญาที่ถูกต้องครับ

ถ้าเห็นจิตพุ่งออกไปได้ ดี

แต่ไม่ต้องดึงคืน

แล้วถ้าจิตมันเข้ามาแล้ว ก็อย่ารักษามัน

จิตตรงนี้เซื่องซึม รู้สึกไหม

ไปน้อมจิตให้ซึมไว้ ไม่ดี

เราคิดว่าซึมๆ นี้คือสงบ
คือสมาธิตั้งมั่น ไม่ใช่

อย่าน้อมให้มันซึม

จิตไหลแล้วรู้ ไหลแล้วรู้

ไม่ต้องมารักษาให้มันนิ่งๆ ซึมๆ อยู่

ตัวนี้มีโมหะแทรก

จิตไหลไปเห็นไหมตรงนี้

จิตไหลแล้วรู้ไป ไม่ห้าม

พอรู้แล้วจิตตื่น จิตตื่นแล้วก็ไม่รักษา

จิตไหลไปคิดเห็นไหม

รู้เฉยๆ ว่าไหลไปคิด

ยังติดที่จะน้อมใจให้นิ่ง ไปปรับตัวนี้เสีย

อย่าน้อมใจเข้าหาความนิ่งๆ

ยังเคยชินตัวนี้อยู่

เบอร์ 3

เห็นจิตเป็นสุขได้เอง บางครั้งเฉยๆ

เคยติดตัวรู้ ต่อมาเห็นตัวรู้ไม่เที่ยง

บางทีตัวรู้ก็หาย พึ่งพาตัวรู้ไม่ได้เลย

สติเห็นจิตเคลื่อนปุ๊บจะทุกข์ปั๊บ

เมื่อทุกข์ จิตจะดึงกลับทันที

ยิ่งเห็นทุกข์กลับยิ่งสุขมากขึ้น

ล่าสุดจิตพลิกเป็นทุกข์

ทุกข์นานเป็น 1 – 2 วัน

ตอนนี้เริ่มคลายทุกข์ในจิต

แต่จิตยังหยิบฉวยอยู่

ขอการบ้านไปทำต่อค่ะ

อย่าใจร้อน

บางทีฟังหลวงพ่อเทศน์เยอะไป

ก็จะหาทางปล่อยวางจิตบ้างอะไรบ้าง

ไม่ต้อง มันถึงเวลา มันเป็นของมันเอง

แล้วจิตหยิบฉวยจิตก็ไม่เป็นไร

เพราะเราไม่ใช่พระอรหันต์

มันก็หยิบฉวยเป็นเรื่องปกติ

รู้สิ่งที่เรามี สิ่งที่เราเป็น

ไม่ต้องคาดหวังสิ่งซึ่งยังไม่มีไม่เป็น

ดูปัจจุบัน เอาปัจจุบันไว้

ได้แค่ไหนเอาแค่นั้น

จิตขณะนี้นิ่งกว่าปกติ รู้สึกไหม

อย่าไปแต่งมันไว้

เราไปแต่งจิตให้มันนิ่งๆ ผิดปกติ

จิตที่ดีคือจิตธรรมดา

จิตธรรมดาประภัสสร ผ่องใส

เราแต่ละคนมีจิตประภัสสร ทุกคน

แต่เราทำลายมันเรียบร้อยเลย

ถ้ากิเลสเกิด จิตประภัสสรก็หาย

อยากปฏิบัติ จิตประภัสสรก็หาย

จิตไหลไปแล้วเห็นไหม

เออ แค่นี้พอ ไม่ต้องทำอะไรต่อ

เบอร์ 3 ดีที่ทำอยู่

แต่มันยังติดการประคองจิตให้นิ่งอยู่

อาจจะเพราะตื่นเต้น จะคุยกับหลวงพ่อ

เบอร์ 4

ไปทำอีกไป ทำไม่ผิดหรอก

แต่อย่าทำจิตให้นิ่งๆ ก็แล้วกัน

เบอร์ 4

นั่งสมาธิดูลมหายใจและฟังหลวงพ่อ ทำให้สงบ

เมื่อลมละเอียดจะเห็นแสงวูบวาบ

เห็นแล้วรู้

พอไม่คิดอะไร ก็ดูไหวๆ ตรงหน้า

พอนิ่งแล้วก็ดูกายหายใจ

เห็นกายเคลื่อนไหว เห็นโทสะ

เห็นว่าเกิดจากความคิดมีตัวเรา

เห็นกายไม่ใช่เรา รู้สึกว่าไม่พัฒนา

จึงดูไตรลักษณ์ ก็คงจะปล่อยเอง

แต่มีเสียงสวนขึ้นมาว่าไม่ปล่อย

ที่เห็นถูกต้องหรือไม่คะ

ถูกแล้ว มันบอกถูก ยังไม่ปล่อย

ไม่ปล่อยก็ไม่ปล่อย

เดินปัญญาได้ดี

แต่กำลังของจิตมันยังไม่แข็งแรง

มันเลยยังไม่ล้างกิเลส

ต้องทำในรูปแบบ

ทำในรูปแบบจิตจะได้มีแรง ทำไปเรื่อยๆ

พอจิตมันมีกำลัง

เราจะเดินปัญญาแล้วถึงจะสู้กับกิเลสได้

ถ้ากำลังเราไม่พอ เราเดินปัญญาไปเรื่อยๆ

มันจะมีสภาวะอย่างที่มีอย่างนี้

มันจะไม่ มันเหมือนมีดทื่อ

มันไปฟันกิ่งไม้ไม่ขาด

ทำในรูปแบบ ทำความสงบเข้ามาเป็นระยะๆ

เบอร์ 5

ตามดูขันธ์ทำงาน

จิตมีกุศลอกุศล เกิดดับสลับกันไป

วันหนึ่งเห็นอะไรพริ้วไหวกลางอก
จิตรวมลงไป

เห็นอะไรบางอย่างขยุกขยิกเป็นกลุ่มก้อน

มีจิตมองอยู่ห่างๆ

รู้สึกว่าก้อนนี้มีความวุ่นวายและเป็นทุกข์

สภาวะนั้นจิตเข้าใจว่า

ถ้าจิตไม่เข้าไปจับก็ไม่ทุกข์

ทุกวันนี้ตามดูขันธ์ทำงานนับหนึ่งใหม่ทุกวัน

ขอหลวงปู่ชี้แนะด้วยครับ

ดี ปัญญาเยอะ

อย่าไปติดตัวช่างคิดก็แล้วกัน

ถ้าเรายึดถือความคิดความเห็นของตัวเราเยอะๆ

มันกลุ้มใจ

เราไม่ยึดกระทั่งความคิดความเห็นของเรา

อ่านใจตัวเองไปเรื่อยๆ

มีกิเลสอะไรก็รู้ สักว่ารู้ว่าเห็นไป

ของเบอร์ 5 ต้องสังเกต
ตัวมานะ ตัวมานะ

มันจะรู้สึกกูเก่ง อะไรต่ออะไรนี้

ไม่รู้ตอนนี้เกิดหรือยัง
แต่อีกหน่อยคงเกิด

มันจะรู้สึกว่าเราเก่ง

รู้สึกอย่างนั้นก็ไม่เป็นไร ก็รู้ทันมัน

เหมือนถ้าเรารู้ราคะ โทสะ ปกตินั่นล่ะ

ถ้าเราเห็นความไม่ดีของเรา อันนั้นดี

ถ้าเราเห็นว่าเราดีกว่าคนอื่น
อันนั้นเราจะแพ้

ของเบอร์ 5 ปัญญาเยอะ

ปัญญาเยอะบางทีพาเอา
ยึดถือความคิดความเห็นง่าย

ยึดหรือเปล่าหลวงพ่อไม่รู้ด้วยหรอก แต่ว่า

โอกาสจะยึดมันมี

ที่ฝึกอยู่ดี ทำไป

แล้วก็อ่านใจให้ออก
กิเลสอะไรแทรกเข้ามา รู้ทัน

เบอร์ 6

วันนี้ภาวนากันเก่งๆ หลายคน

มีเบอร์ 2 นั่งไปๆ โมหะครอบ ซึมไปเลย

เบอร์ 3 ก็ยังเพ่งไม่เลิก

ยังแต่งจิต อย่างนี้
เออ นั่นของปลอม

เบอร์ 5 ทำในรูปแบบด้วย
จิตจะได้มีแรงเยอะๆ

สงบก็ช่าง ไม่สงบก็ช่าง
แต่ต้องทำในรูปแบบด้วย

แล้วการเจริญสติในชีวิตประจำวัน
จะทำได้คล่องแคล่ว

เก่ง เบอร์ 5 เห็นสภาวะได้ละเอียดดี

เห็นตัวขยุกขยิกได้แล้ว

ตัวนี้เห็นบ่อยๆ มันจะเห็น

ในโลกนี้ไม่มีอะไรนอกจากทุกข์

ต้องระวังเรื่องปัญญามันล้ำ
อย่าทิ้งการทำสมถะ

เบอร์ 6

ใช้กายและคำบริกรรมเป็นเครื่องอยู่

ดูจิตหลงไปคิด

ในรูปแบบฝึกนั่งดูร่างกายหายใจ

สลับกับนั่งถักหมวกไหมพรม หรือเดินจงกรม

ฝึกเจริญเมตตาและอนุโมทนาบุญ

ฝึกดูสิ่งที่อยู่เบื้องหลังการกระทำ ดูกิเลส

ชักชวนคนรอบข้างให้ฟังธรรม

ให้ภาวนาได้บ้าง

หลวงพ่อสอนให้ดูอนิจจัง อนัตตา

ไม่แน่ใจว่า เห็นเองได้บ้างแล้วใช่ไหมคะ

ใช่ เห็นได้บ้างแล้ว

แต่ถ้าเราไปชวนคนอื่นเขาฟังธรรม ภาวนา

แล้วเขาไม่ทำ อย่าไปโมโหเขาก็แล้วกัน

รู้สึกพวกนี้สอนยาก

ดีแล้ว ไปทำอีก

ฝึกไปเรื่อยๆ สะสมของเราไป

มันพอมันก็ชนะกิเลสไป

สะสมแต้มไปทุกวันๆ

ที่ทำอยู่ก็ดี ใช้ได้อยู่

ตอนนี้จิตไปข้างนอกทราบไหมเบอร์ 6

จิตยังอยู่ข้างนอก

หายใจแล้วรู้สึกตัว หายใจแล้วรู้สึกตัวไป

เก่ง

จิตตรงนี้กับเมื่อกี้ไม่เหมือนกัน ดูออกไหม

เก่ง ใช้ได้

ฉะนั้นจิตออกข้างนอก รู้ทัน

รู้ทันไม่ต้องไปแก้มัน
เราก็รู้สึกตัวเอาใหม่

เริ่มต้นนับ 1 ใหม่ รู้สึกตัวไว้

ไม่ต้องไปนั่งแก้
เวลาจิตมันออกข้างนอกไป

เบอร์ 7 อย่ากลุ้มใจนักเลยเบอร์ 7
กลุ้มมากแล้ว

เบอร์ 7

รู้สึกกิเลสเบาบางลง

เห็นจิตทำงาน เอากิเลสออกอยู่เรื่อยๆ

แต่ช่วงนี้เหมือนเห็นว่ามีจิตอื่น

หรือความรู้สึกแปลกปลอมข้างนอกเข้ามา

บางครั้งเห็นจิตคุยกันเอง

บางครั้งมีความคิดผุดขึ้นมากลางอก
โดยที่เราไม่ได้คิด

พยายามตามรู้ตามดูอย่างเป็นกลาง

ไม่สนใจหรือยึดมั่นถือมั่น

แต่ยังค่อนข้างยาก

ควรทำอย่างไรเพื่อให้ผ่านจุดนี้ไปได้ดีคะ

ร่างกายเคลื่อนไหวคอยรู้สึก

ร่างกายขยับคอยรู้สึก รู้สึกบ่อยๆ

จิตจะได้มีกำลังตั้งมั่นขึ้นมา

ถ้าจิตเราตั้งมั่นจริงๆ

ของภายนอกที่
แปลกปลอมทั้งหลายเข้ามาไม่ถึง

ไม่อย่างนั้นเราจะคอยวอกแวกอะไรมาอะไรไป

จะฟุ้งซ่าน

ทำกรรมฐานของเราไป

ร่างกายเคลื่อนไหว รู้สึก
ร่างกายเคลื่อนไหว รู้สึกไปเรื่อยๆ

สมาธิมันจะเกิด เราจะไม่สนใจสิ่งภายนอก

หรือจะเห็นธรรมภายในมันทำงาน

แต่มันก็ทำงานสัมพันธ์กับข้างนอกล่ะ
ตา หู จมูก ลิ้น กาย มันของข้างนอก

เรื่องราวที่คิดก็ของข้างนอก

พอมากระทบแล้วใจมันก็ทำงาน
แล้วก็ค่อยๆ ดูไป

ที่สำคัญคือใจเราต้องตั้งมั่น

ไม่อย่างนั้นจะ
เห็นโน้นเห็นนี้ รู้โน่นรู้นี่ไป

เบอร์ 8

เป็นคนมีมานะอัตตามาก

อ๋อ เป็นคน

มีมานะอัตตามาก

ระหว่างวันจะรู้สึกตัวได้บ้าง
เวลามีโทสะเกิดขึ้น

ในรูปแบบใช้ลมหายใจเข้าพุทออกโธ

บางวันนั่งไปแล้วรู้สึกมัวๆ

จนรู้สึกตัวอีกที
เห็นความสว่างเหมือนตื่นจากหลับ

ไม่รู้ว่าเคลิ้มหรือไม่

บางทีเห็นร่างกายหายใจได้ต่อเนื่อง

แต่ก็ไม่แน่ใจว่าเพ่งหรือไม่ค่ะ

วิธีดูว่าเพ่งหรือไม่ง่ายนิดเดียว

ถ้าใจเรามีน้ำหนักขึ้นมา แน่นๆ ขึ้นมา

แสดงว่าเพ่ง

ถ้าใจเราเป็นปกติธรรมดา ไม่หนัก ไม่แน่น

ก็ไม่ได้เพ่ง ดูง่ายๆ แค่นี้ล่ะ

ดูทุกสิ่งที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเรา

เป็นของชั่วคราวทั้งหมด

คอยดูตัวนี้ด้วย ดูบ่อยๆ ดูไปเรื่อยๆ

ใจเราจะได้ไม่หวั่นไหว

ไม่อย่างนั้นใจเรา

ความทุกข์มันจะเข้ามาถึงใจได้

ดูว่าทุกสิ่งทุกอย่างผ่านมาแล้วก็ผ่านไป

ไม่มีอะไรอยู่กับเราตลอดกาล ดูบ่อยๆ

สอนมันไปเรื่อยๆ

ใจเราก็จะสบายกว่านี้

อย่าไปเสียอกเสียใจ ฝึกไป

พระพุทธเจ้าบอก
คนเราแต่ละคน กว่าจะพ้นทุกข์

เสียน้ำตาไปมากกว่าน้ำในมหาสมุทรอีก
แต่ละคน

ฉะนั้นอย่าไปเสียอกเสียใจ

มีสติไป อย่าให้ความรู้สึกมันครอบงำ

ตัวนี้ความรู้สึกครอบงำจิต

แล้วทำอย่างไร

ความเศร้าครอบงำจิต ก็เห็นมัน

แล้วเห็นใจที่ไม่ชอบ

ใจที่อยากหาย อยากหายเศร้า

อยากดีอะไรอย่างนี้ อยากไม่ทุกข์

ให้รู้ทันใจที่อยากบ่อยๆ

แล้วก็สอนมันไปเรื่อยๆ

ทุกอย่างในชีวิตเราเป็นของชั่วคราว
สอนมันไปเรื่อยๆ

แล้วเวลาความอยากอะไรเกิดก็รู้ทันมัน

วันนี้เทศน์ให้ฟังเท่านี้

พรุ่งนี้หลวงพ่อไม่อยู่

ไปเทศน์ที่บ้านจิตสบาย

จิตสบายแล้วอะไรจะเกิดขึ้น

ใครตอบได้บ้าง

สมาธิจะเกิดขึ้น

เดี๋ยวตีตายเลยสอนตั้งนาน มานั่งงง

จิตเรามีความสุขมีความสบาย
สิ่งที่ตามมาคือสมาธิ

แต่ถ้าสบายอย่างโลกๆ
อันนั้นไม่เรียกสบายจริง

อันนั้นมันหลอกตัวเองว่าสบาย

จิตสบายมันสงบ

สงบ สบาย มีความสุข

ฝึกนะ จิตที่เข้าถึงความสุขความสงบตัวนี้

จากการปฏิบัติ

เป็นมงคลในชีวิตที่ยิ่งใหญ่มาก

เข้าถึงความสงบภายในของเรา

โลกไม่เคยหยุดนิ่ง
โลกวุ่นวายอย่างนี้ไม่เคยจบ

ปัญหาในชีวิตเราไม่เคยจบ

หมดปัญหาหนึ่งก็มาอีก 2 ปัญหา
เรื่องธรรมดา

มีสติไว้

อย่าให้ความอยากมันนำหน้าปัญญาของเราไป

เราก็จะแก้ปัญหาชีวิตของเราได้

ถ้าความอยากมันนำหน้าสติปัญญา

มันก็ทุกข์แน่นอน

ช่วงนี้โลกมันทุกข์เยอะ วุ่นวาย

อะไรที่ไม่จำเป็นอย่าไปแบกมัน

อย่าไปแบกทุกข์ อย่าไปแบกปัญหาอะไรไว้

โลกไม่เคยว่างจากปัญหา

ปัญหาเป็นของประจำโลก

จิตที่ฝึกดีแล้ว
มีปัญหาอยู่ แต่ไม่มีความทุกข์

ความทุกข์กับปัญหาเป็นคนละส่วนกัน

ปัญหาเป็นของประจำโลก ไม่หมดหรอก

อย่างเรื่องพระไม่ดี ไม่หมดหรอก

อย่างไรก็มี มันของธรรมดา

แล้วใจเรามีความอยากขึ้นมาเมื่อไร

ใจเราก็จะมีความทุกข์เมื่อนั้น

รักษาใจของเรา

บางคนทำกิจการแล้วมีปัญหาล้มเหลว

ฐานะแย่ลง

รักษาไว้เต็มที่แล้วทำไม่ไหว

มันถอย เสื่อมถอยลง

ยังไม่มีช่องทางใหม่ๆ ที่จะทำมาหากิน

อย่างน้อยรักษาใจไว้ให้ได้

อย่าให้ใจจมอยู่ในความทุกข์ เศร้าหมอง

ใจที่เศร้าหมองจมในความทุกข์

ไม่มีสติปัญญาที่จะไปแก้ปัญหาหรอก

ฉะนั้นรักษาใจไว้ให้ดี

ไม่รู้จะอวยพรอย่างไรแล้ว

หันไปทางไหนก็เห็นแต่ทุกข์

พวกที่ยิ้มๆ ข้างในมันก็ทุกข์

เห็น น่าสงสาร

สงสารแต่ไม่รู้จะทำอย่างไร
อุเบกขาก็แล้วกัน

เชิญ กลับบ้าน