Czy można zniszczyć czarną dziurę? - Fabio Pacucci
-
0:07 - 0:12Czarne dziury to najbardziej
niszczycielskie obiekty we wszechświecie. -
0:12 - 0:16Wszystko, co zbliży się
do ich osobliwości, -
0:16 - 0:19asteroida, planeta lub gwiazda,
-
0:19 - 0:24może zostać rozerwane
przez jej silne pole grawitacyjne. -
0:24 - 0:29Jeśli zbilżające się obiekty
wejdą w jej horyzont zdarzeń, -
0:29 - 0:32znikną i nie wrócą,
-
0:32 - 0:36zwiększając przy tym masę
i średnicę czarnej dziury. -
0:36 - 0:41Nie ma niczego, co mogłoby
uszkodzić czarną dziurę. -
0:41 - 0:44Nawet inna czarna dziura jej nie zniszczy,
-
0:44 - 0:47połączą się, tworząc jeszcze
większy obiekt, -
0:47 - 0:52wywołując ogromne fale grawitacyjne.
-
0:52 - 0:53Niektóre teorie zakładają,
-
0:53 - 0:57że wszechświat w przyszłości
będzie się składał -
0:57 - 0:59wyłącznie z czarnych dziur.
-
0:59 - 1:06Jednak jest sposób, żeby zniszczyć,
lub "wyparować" czarne dziury. -
1:06 - 1:07Jeśli ta teoria się sprawdzi,
-
1:07 - 1:10to wystarczy tylko czekać.
-
1:10 - 1:11W 1974 roku
-
1:11 - 1:14Stephen Hawking opisał proces,
-
1:14 - 1:17w trakcie którego czarna dziura
traci swoją masę. -
1:17 - 1:20Pojęcie promieniowania Hawkinga
-
1:20 - 1:26opiera się na zjawisku
kwantowej fluktuacji próżni. -
1:26 - 1:27Według mechaniki kwantowej,
-
1:27 - 1:33punkt w czasoprzestrzeni oscyluje między
wieloma stanami energetycznymi. -
1:33 - 1:37Związane jest to z ciągłym
łączeniem i rozpadem -
1:37 - 1:40par cząstek wirtualnych
-
1:40 - 1:44składających się z dodatnio
i ujemnie naładowanych cząstek. -
1:44 - 1:49Zazwyczaj pary zderzają się
i natychmiast niszczą nawzajem, -
1:49 - 1:51tracąc całą energię.
-
1:51 - 1:57Co się stanie, gdy pojawią się na skraju
horyzontu wydarzeń czarnej dziury? -
1:57 - 1:59Jeśli znajdą się w odpowiednim miejscu,
-
1:59 - 2:02jedna z cząstek będzie poza zasięgiem
przyciągania czarnej dziury, -
2:02 - 2:04a druga w nim zostanie,
-
2:04 - 2:08to ta cząstka zniszczy inną
przeciwnie naładowaną cząstkę -
2:08 - 2:10na skraju horyzontu
wydarzeń czarnej dziury, -
2:10 - 2:13co zmniejszy jej masę.
-
2:13 - 2:15Z zewnątrz wyglądałoby to tak,
-
2:15 - 2:19jakby czarna dziura wyrzucała cząstki.
-
2:19 - 2:25Więc jeśli czarna dziura nie będzie
wchłaniać materii i cząstek, -
2:25 - 2:30każda jej cząstka wyparuje
w potwornie wolnym tempie. -
2:30 - 2:31Jak wolnym?
-
2:31 - 2:37Dziedzina fizyki, zwana termodynamiką
czarnej dziury daje nam odpowiedź. -
2:37 - 2:42Gdy przedmioty lub ciała niebieskie
uwalniają energię do swojego środowiska, -
2:42 - 2:44postrzegamy to jako ciepło
-
2:44 - 2:47i możemy wykorzystać tę emisję energii
do pomiaru temperatury. -
2:47 - 2:49Termodynamika czarnej dziury sugeruje,
-
2:49 - 2:53że możemy podobnie zdefiniować
"temperaturę” czarnej dziury. -
2:53 - 2:56Teoretyzuje, że im masywniejsza
jest czarna dziura, -
2:56 - 2:58tym niższa jest jej temperatura.
-
2:58 - 3:00Największe czarne dziury wszechświata
-
3:00 - 3:06wydzielają temperatury
rzędu 10 do -17 potęgi kelwinów, -
3:06 - 3:09czyli bardzo blisko zera absolutnego.
-
3:09 - 3:13Tymczasem ciało o masie asteroidy Vesta
-
3:13 - 3:16mające temperaturę bliską
200 stopni Celsjusza, -
3:16 - 3:21uwalnia przez to dużo energii
w postaci promieniowania Hawkinga -
3:21 - 3:23do zimnego środowiska zewnętrznego.
-
3:23 - 3:25Im mniejsza czarna dziura,
-
3:25 - 3:27tym goręcej wydaje się spalać,
-
3:27 - 3:30i tym szybciej wypali się całkowicie.
-
3:30 - 3:31Jak szybko?
-
3:31 - 3:32Nie wstrzymuj oddechu.
-
3:32 - 3:37Większość czarnych dziur rośnie
lub absorbuje materię i energię -
3:37 - 3:41szybciej niż emituje
promieniowanie Hawkinga. -
3:41 - 3:45Nawet jeśli czarna dziura
z masą naszego Słońca przestanie rosnąć, -
3:45 - 3:49zajmie to 10 do potęgi 67 lat,
-
3:49 - 3:53o wiele więcej czasu
niż obecny wiek Wszechświata, -
3:53 - 3:55żeby w pełni wyparować.
-
3:55 - 3:59Gdy czarna dziura osiągnie
około 230 ton metrycznych, -
3:59 - 4:02będzie istnieć jeszcze
tylko przez jedną sekundę. -
4:02 - 4:04W tej ostatniej sekundzie
-
4:04 - 4:07jej horyzont zdarzeń
stanie się coraz mniejszy, -
4:07 - 4:11aż w końcu uwolni całą energię
z powrotem do wszechświata. -
4:11 - 4:15Choć promieniowania Hawkinga
nigdy bezpośrednio nie obserwowano, -
4:15 - 4:20niektórzy naukowcy uważają,
że pewne błyski gamma wykryte na niebie -
4:20 - 4:23są w rzeczywistości
śladami ostatnich chwil -
4:23 - 4:28małych, pierwotnych czarnych dziur
utworzonych na początku czasu. -
4:28 - 4:32W niemal niewyobrażalnie
odległej przyszłości, -
4:32 - 4:36wszechświat może być zimnym
i ciemnym miejscem. -
4:36 - 4:38Ale jeśli Stephen Hawking miał rację,
-
4:38 - 4:39to zanim to nastąpi,
-
4:39 - 4:44zwykle przerażające
i nieprzenikliwe czarne dziury -
4:44 - 4:48przestaną istnieć
w ostatecznym blasku chwały.
- Title:
- Czy można zniszczyć czarną dziurę? - Fabio Pacucci
- Speaker:
- Fabio Pacucci
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/can-a-black-hole-be-destroyed-fabio-pacucci
Czarne dziury to najbardziej niszczycielskie obiekty we wszechświecie. Wszystko, co zbliży się do ich osobliwości, asteroida, planeta lub gwiazda, może zostać rozerwane przez jej silne pole grawitacyjne. Niektóre teorie zakładają, że wszechświat w przyszłości będzie się składał wyłącznie
z czarnych dziur. Czy jest sposób, żeby zniszczyć czarne dziury? Fabio Pacucci opowiada o takiej możliwości.Lekcja: Fabio Pacucci, reżyseria: Provincia Studio.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:49
![]() |
Marta Konieczna approved Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? | |
![]() |
Marta Konieczna accepted Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? | |
![]() |
Marta Konieczna edited Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? | |
![]() |
Marta Konieczna edited Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can a black hole be destroyed? |