< Return to Video

Introduction to Conic Sections

  • 0:01 - 0:03
    Koni geometrisi hakkında neler öğrenebiliriz bir bakalım.
  • 0:04 - 0:06
    Öncelikle, bunlar ne ve neden
  • 0:06 - 0:08
    koni geometrisi olarak adlandırılıyor.
  • 0:08 - 0:09
    Siz büyük ihtimalle bir kaç tanesini çoktan
  • 0:09 - 0:11
    fark ettiniz, ve onları buraya yazacağım.
  • 0:11 - 0:22
    Onlar çember, elips, parabol,
  • 0:22 - 0:23
    ve hiperbol.
  • 0:29 - 0:30
    bu aslında p idi.
  • 0:30 - 0:31
    Hiperbol.
  • 0:31 - 0:34
    Zaten siz bunların ne olduğunu biliyorsunuz.
  • 0:34 - 0:36
    Koni geometrisini ilk öğrendiğimde, şunları dedim,
  • 0:36 - 0:37
    Çemberin ne olduğunu biliyorum.
  • 0:37 - 0:38
    Parabolün ne olduğunu biliyorum.
  • 0:38 - 0:40
    Hatta elips ve hiperboller hakkında bile biraz bilgiye sahibim.
  • 0:40 - 0:43
    Peki niçin bunlar koni geometrisi diye adlandırılmış?
  • 0:43 - 0:46
    Bunları basitçe koyalım, çünkü bunlar bir düzlem
  • 0:46 - 0:48
    ve koninin kesişimi.
  • 0:48 - 0:49
    Bunları hemen çizeyim,
  • 0:49 - 0:51
    ama çizmeden önce bunları teker teker çizersem
  • 0:51 - 0:53
    daha mantıklı olur.
  • 0:53 - 0:55
    Şimdi renkleri değiştireceğim.
  • 0:55 - 0:56
    Çember, hepimiz bunun ne olduğunu biliyoruz.
  • 0:59 - 1:01
    Daireyi çizmek için daha kalın çizgiler kullansaydım
  • 1:01 - 1:03
    daha iyi olurdu.
  • 1:03 - 1:06
    Bir daire buna benzer.
  • 1:06 - 1:09
    Tüm bu noktalar, çemberin merkezi ile eşit uzaklıkta,
  • 1:09 - 1:13
    ve bu mesafe yarıçap olarak adlandırılır.
  • 1:13 - 1:17
    Eğer bu r, ve bu çemberin merkezi ise, çemberin
  • 1:17 - 1:20
    tüm noktaları merkezden r kadar uzaklıktadır.
  • 1:20 - 1:22
    Çemberin ne olduğunu önceden öğrenmiştik,
  • 1:22 - 1:25
    Bu dünyanın yuvarlak bir biçimde dönmesini sağlar.
  • 1:25 - 1:29
    Elips, bu işten çok anlamayan birine göre ezilmiş bir çemberdir.
  • 1:29 - 1:33
    Buna benzer.
  • 1:33 - 1:36
    Başka bir renk elips yapayım.
  • 1:36 - 1:38
    Yani bir elips bu şekilde olabilir,
  • 1:38 - 1:40
    bu şekilde de olabilir.
  • 1:40 - 1:42
    Bunları çizmek için kullandığım araçlar ile zor, ama elips
  • 1:42 - 1:44
    sağa sola eğilebilir ve döndürülebilir.
  • 1:44 - 1:45
    Bu genel bir görüş.
  • 1:45 - 1:48
    Aslında, çemberler, elipsin bir alt başlığı.
  • 1:48 - 1:51
    Çember, elipsin bir yöne doğru esnetilmemiş olanıdır
  • 1:51 - 1:52
    diğerinden daha fazla.
  • 1:52 - 1:55
    Çember her yönden mükemmel bir şekilde paraleldir.
  • 1:55 - 1:56
    Parabol.
  • 1:56 - 2:00
    Eğer cebir iki öğrendiyseniz ve koni geometrisi hakkında meraklı iseniz
  • 2:00 - 2:03
    parabolün ne olduğunu zaten öğrenmişsinizdir.
  • 2:03 - 2:08
    Ama bir parabol, bunları birbirinden ayırmak için bir çizgi çizeyim.
  • 2:08 - 2:12
    Bir parabol buna benzer, bir nevi U ya benzer,
  • 2:12 - 2:14
    bilirsiniz, klasik parabol.
  • 2:14 - 2:16
    şimdilik denklemlere değinmeyeceğim.
  • 2:16 - 2:19
    Pekala, değineceğim, çünkü büyük ihtimalle denklemler ile zaten ilgilisiniz.
  • 2:19 - 2:20
    y, x in karesine eşittir.
  • 2:20 - 2:24
    Ardından, bunu ters çevirebilirsiniz, hatta
  • 2:24 - 2:25
    bu şekilde bir parabol bile çizilebilir.
  • 2:25 - 2:28
    Bu: x, y nin karesine eşittir denkleminin parabolü.
  • 2:28 - 2:32
    Bunları etrafında çevirebilirsiniz, ama düşünüyorum ki siz zaten
  • 2:32 - 2:33
    parabolün genel şeklini biliyorsunuz.
  • 2:33 - 2:36
    Bunları nasıl grafik yapacağınız hakkında ya da parabolün ilginç
  • 2:36 - 2:39
    özellikleri hakkınca neler bildiğiniz hakkında biraz daha konuşacağız.
  • 2:39 - 2:41
    Ve son olarak, belki önceden görmüşsünüzdür,
  • 2:41 - 2:42
    bu bir hiperbol.
  • 2:42 - 2:46
    Bu hemen hemen iki parabol e benzer, ama tamamen değil,
  • 2:46 - 2:50
    çünkü şekli biraz U'ya benzer ancak U nun
  • 2:50 - 2:52
    daha açık hali.
  • 2:52 - 2:54
    Ne demek istediğimi açıklayacağım.
  • 2:54 - 2:56
    Bir hiperbol genellikle böyle bir şeydir.
  • 2:56 - 3:03
    Bunlar eksenler ise, eğer çizecek olsaydım,
  • 3:03 - 3:04
    Bir kaç asimptot çizmeme izin verin.
  • 3:08 - 3:14
    Buradan sağ tarafa girmek istiyorum, bu çok iyi oldu.
  • 3:14 - 3:14
    Bunlar asimptotlar.
  • 3:14 - 3:17
    Bunlar gerçek hiperbol değiller,
  • 3:17 - 3:19
    ama bir hiperbol buna benzer.
  • 3:23 - 3:25
    Buradan başlar ve asimptot a çok
  • 3:25 - 3:26
    yaklaşır.
  • 3:26 - 3:30
    Bunlar mavi çizgilere giderek daha fazla yakınlaşır ve
  • 3:30 - 3:32
    aynısı bu taraf için de olur.
  • 3:32 - 3:35
    Grafik buradan çıkar, burada kıvrılır,
  • 3:35 - 3:36
    ve buradan gider.
  • 3:36 - 3:39
    Bu eflatun renkli olan bir hiperbol olabilir; Onları
  • 3:39 - 3:40
    çok iyi yapamadım
  • 3:40 - 3:42
    Ya da başka bir hiperbol üst tarafta olabilir, bunu dikey hiperbol
  • 3:42 - 3:44
    gibi bir şekilde adlandırırız.
  • 3:44 - 3:46
    Tam olarak doğru kelime değil ancak buna benzer bir şey.
  • 3:46 - 3:50
    Bu asimptot un aşağısında.
  • 3:50 - 3:54
    Bu ise asimptot un yukarısında.
  • 3:54 - 3:57
    yani, bu mavi olan bir hiperbol ve eflatun rengi olan
  • 3:57 - 3:59
    ise başka bir hiperbol.
  • 3:59 - 4:00
    Yani, bunlar başka grafikler.
  • 4:00 - 4:04
    Eminim ki şu an, bunlara neden koni geometrisi denildiğini
  • 4:04 - 4:05
    sorguluyorsunuz.
  • 4:05 - 4:08
    Niçin bunlar boller, ya da çemberin farklı çeşitleri değil de
  • 4:08 - 4:10
    koni geometrisi?
  • 4:10 - 4:12
    Aslında, bunlar bir bağa sahip.
  • 4:12 - 4:14
    Bunlar, çemberler ve elipsler ne kadar bağıntılı ise
  • 4:14 - 4:15
    o kadar bağıntılı.
  • 4:15 - 4:17
    Bu bir elips ve bu sadece ezilmiş bir çember.
  • 4:17 - 4:20
    Belki de paraboller ve hiperboller de bir nevi
  • 4:20 - 4:22
    bağıntılı gözüküyorlar.
  • 4:22 - 4:23
    Bu aslında P idi.
  • 4:23 - 4:26
    İkisinin de isminde "bol" var ve ikisi de
  • 4:26 - 4:28
    açık U harfine benziyor.
  • 4:28 - 4:31
    Bir hiperbol iki farklı yöne açılan 2 çizgiye sahip olmasına rağmen,
  • 4:31 - 4:32
    paraboller ve hiperboller birbiri ile çok bağıntılı gözüküyor.
  • 4:32 - 4:34
    Peki bunların altında yatan bağlantı ne?
  • 4:34 - 4:38
    Koni geometrisinin nereden geldiği açıkça belli.
  • 4:38 - 4:43
    3 boyutlu bir koni çizeyim.
  • 4:43 - 4:44
    Bu bir koni.
  • 4:47 - 4:48
    Bu tepesi.
  • 4:53 - 4:56
    Tepesi için bir elips kullanabilirim.
  • 4:56 - 4:57
    Bunun gibi.
  • 4:57 - 4:58
    Aslında, bu bir tepeye sahip değil.
  • 4:58 - 5:02
    Bu bir yönde sonsuza kadar bu doğrultuda gider.
  • 5:02 - 5:04
    Bir nevi bunun küçük bir parçasını koninin ne olduğunu göstermek için kesiyorum.
  • 5:04 - 5:07
    Bu koninin alt tarafı.
  • 5:07 - 5:11
    Bir düzlem üzerinde farklı kesişim noktaları alalım,
  • 5:11 - 5:14
    bu bir koni ve eğer farklı şekiller oluşturabilirsek,
  • 5:14 - 5:16
    az önce bahsettiğimiz gibi.
  • 5:16 - 5:20
    Eğer direkt olarak giden bir düzleme sahipsek, tahminen
  • 5:20 - 5:23
    bunları 3 boyutlu koninin eksenleri olarak adlandırmışsınızdır.
  • 5:23 - 5:24
    Bu bir eksen.
  • 5:24 - 5:27
    Eğer bu eksene dik bir düzleme sahipsek,
  • 5:27 - 5:30
    üç yönlü bir koni çizelim.
  • 5:30 - 5:32
    Düzlem buna benzer.
  • 5:32 - 5:35
    Bunun bir çizgisi olur.
  • 5:35 - 5:38
    Bu ön taraftaki size daha yakın olan çizgi ve
  • 5:38 - 5:43
    arka tarafta başka bir çizgi var.
  • 5:43 - 5:45
    Bu gayet yakındı.
  • 5:45 - 5:47
    Elbette, bunlar sonsuz düzlemler, bunlar
  • 5:47 - 5:50
    sonsuza kadar her yönde ilerler.
  • 5:50 - 5:53
    Eğer bu düzlem eksene dik ise
  • 5:53 - 5:55
    burası düzlemin koninin arkasında kalan kısmı.
  • 5:55 - 5:58
    Düzlem ve koninin kesişimi
  • 5:58 - 6:01
    buna benzeyecek.
  • 6:01 - 6:04
    Buna bir açıdan bakıyoruz, ama eğer buna üstten
  • 6:04 - 6:06
    bakabilseydiniz, eğer dinliyor olsaydınız ve bu düzleme baksaydınız,
  • 6:06 - 6:09
    eğer buradan üstleren bakıyor olsaydınız,
  • 6:09 - 6:12
    Eğer bunu bu şekilde tesine çevirseydim, şimdi
  • 6:12 - 6:15
    düzleme tepeden bakıyoruz, kesişim
  • 6:15 - 6:18
    bir çember olacaktı.
  • 6:18 - 6:23
    Şimdi, eğer bu düzlemi alırsak ve herhangi bir yöne biraz yatırırsak,
  • 6:23 - 6:28
    yani bunun yerine böyle bir durum var elimizde.
  • 6:28 - 6:31
    Bakalım, bunu düzgün bir biçimde yapabilecek miyim.
  • 6:31 - 6:36
    Böyle bir durum var, hopp
  • 6:36 - 6:37
    Bunu geri alayım
  • 6:37 - 6:38
    Düzenle
  • 6:38 - 6:39
    Geri al
  • 6:39 - 6:45
    Buna benzediği ve başka bir kenarı olduğu yer,
  • 6:45 - 6:46
    ve ben bunları birleştireceğim.
  • 6:49 - 6:50
    Bu bir düzlem.
  • 6:50 - 6:55
    Şimdi, bu düzlemin kesişim noktası,
  • 6:55 - 6:58
    3 boyutlu koninin eksenlerine
  • 6:58 - 7:00
    ortogonal ya da dik değil.
  • 7:00 - 7:03
    Eğer düzlem ile koninin kesişimini alırsanız,
  • 7:03 - 7:04
    gelecek videolarda ve cebir iki sınıfında
  • 7:04 - 7:05
    bunu yapmazsınız.
  • 7:05 - 7:06
    Ama sonuç olarak, biz bu 3 boyutlu kesişimi yapacağız
  • 7:06 - 7:09
    ve bunu kanıtlayacağız.
  • 7:09 - 7:11
    Siz kesinlikle bu denklemleri öğreneceksiniz, bunları ben
  • 7:11 - 7:13
    yakın bir zamanda göstereceğim.
  • 7:13 - 7:15
    Bu kesişim bunun gibi bir şeye benziyor.
  • 7:15 - 7:16
    Bence, artık görsel bir şekilde düşünebilirsiniz.
  • 7:16 - 7:17
    O bunun gibi bir şeye benziyor.
  • 7:21 - 7:24
    Eğer düzleme yukarıdan dik bir şekilde bakarsanız,
  • 7:24 - 7:27
    eğer düzlemin hemen üstünden bakarsanız, bu
  • 7:27 - 7:29
    mor ile çizdiğim yere benzeyecektir. Bunun gibi
  • 7:29 - 7:30
    bir şeye benzeyecektir.
  • 7:33 - 7:34
    Pekala, Bunu çok iyi çizemedim.
  • 7:34 - 7:35
    Bu bir elips olabilirdi.
  • 7:35 - 7:37
    Bir elipsin neye benzediğini biliyorsunuz.
  • 7:37 - 7:41
    Eğer diğer yöne yatırsaydım, elips
  • 7:41 - 7:42
    diğer tarafa doğru sıkışacaktı.
  • 7:42 - 7:45
    Ama bu sadece bunların neden koni geometrisi olduğu
  • 7:45 - 7:46
    hakkında genel bir düşünce verir.
  • 7:46 - 7:47
    Şimdi çok ilginç bir şey göreceğiz.
  • 7:47 - 7:52
    Eğer bu düzlemi sürekli bir tarafa yatırırsam,
  • 7:52 - 7:55
    Bu noktanın ekseni etrafında dönüyoruz diyelim.
  • 7:55 - 8:00
    Şimdi bu düzlem,-- eğer yapabilirsem..
  • 8:00 - 8:03
    Bu 3 boyutlu çizim için güzel bir egzersiz.
  • 8:03 - 8:06
    Bunun, buna benzediğini düşünelim.
  • 8:06 - 8:09
    Bu nokta üzerinden gitmek istiyorum.
  • 8:09 - 8:11
    Bu benim 3 boyutlu düzlemim.
  • 8:14 - 8:16
    Bunu öyle bir çiziyorum ki, sadece koninin altı ile düzlemin yüzeyi kesişiyor
  • 8:16 - 8:21
    ve düzlemin yüzeyi ve koninin
  • 8:21 - 8:23
    bu tarafı birbirine paralel.
  • 8:23 - 8:26
    Bu durumda, Düzlemin ve koninin kesişimi
  • 8:26 - 8:28
    bu nokta ile de kesişecek.
  • 8:28 - 8:32
    Bu noktanın ekseni etrafında çevirdiğim zaman
  • 8:32 - 8:36
    koninin, düzlemin ve bu noktanın kesiştiğini görebilirsiniz.
  • 8:36 - 8:38
    Şimdi, kesişim buna
  • 8:38 - 8:39
    benzeyecekti.
  • 8:39 - 8:41
    Bunun gibi bir şeye benzeyecekti.
  • 8:41 - 8:42
    Ve bu aşağıya gitmeye devam edecekti.
  • 8:42 - 8:45
    Eğer bunu çizecek olsaydım, buna benzeyecekti.
  • 8:45 - 8:47
    Eğer bunu düzlemin hemen üstüne
  • 8:47 - 8:49
    çizecek olsaydım.
  • 8:49 - 8:51
    Burada bir parabol oluşacaktı.
  • 8:51 - 8:52
    Bu gerçekten ilginç.
  • 8:52 - 8:55
    Eğer bir nevi çevirirseniz, ve elinizde daire varsa,
  • 8:55 - 8:58
    biraz çevirince elips olduğunu görürsünüz.
  • 8:58 - 9:01
    Ve giderek daha çok eğrilmiş bir elips.
  • 9:01 - 9:04
    Bu noktada elips sürekli
  • 9:04 - 9:05
    daha fazla eğrilir.
  • 9:05 - 9:11
    Eğer koninin bu kenarına tamamen paralel olursa, birden
  • 9:11 - 9:12
    açığa çıkar.
  • 9:12 - 9:14
    Ben bunu size çok doğru bir yoldan anlatmıyorum,
  • 9:14 - 9:15
    ancak size bunu anlatabildiğimi düşünüyorum.
  • 9:15 - 9:17
    Bu birden açığa çıkar ve parabole döner.
  • 9:17 - 9:19
    Şu an burada parabol ü görebilirsiniz
  • 9:19 - 9:20
    burada bir bağıntı var.
  • 9:20 - 9:24
    Elips bir tarafından patlar ve açılırsa
  • 9:24 - 9:26
    Parabol e dönüştüğünü görebiliriz.
  • 9:26 - 9:30
    Eğer düzlemi hala çevirmeye devam ediyorsanız, bunu başka bir
  • 9:30 - 9:33
    renk ile yapacağım, bu koninin iki tarafı
  • 9:33 - 9:36
    ile kesişir.
  • 9:36 - 9:37
    Bakalım çizebilecek miyim.
  • 9:37 - 9:43
    Bu benim yeni düzlemim, hopp.
  • 9:43 - 9:44
    Bu yeterince iyi.
  • 9:44 - 9:48
    Bu düzlem şuna benziyor, biliyorum şu anda okumak çok zor
  • 9:48 - 9:51
    ve siz yeşil düzlem ile koninin keşisimini
  • 9:51 - 9:53
    istiyorsunuz. Bunun hepsini yeniden çizmeliyim.
  • 9:53 - 9:56
    Umarım, aklınız büyük bir şekilde karışmaz.
  • 9:56 - 9:59
    Kesişim buna benziyor.
  • 9:59 - 10:01
    Bu koninin tabanı ile kesişir ve burada da
  • 10:01 - 10:05
    koninin tepesi ile kesişir.
  • 10:05 - 10:08
    Ve bunun gibi bir şey elimize geçer.
  • 10:08 - 10:11
    Bu, düzlem ile koninin altı kısmının kesişmesidir.
  • 10:11 - 10:13
    Yukarı tarafta ise düzlem ve koninin üstünün
  • 10:13 - 10:14
    kesiştiğini görüyoruz.
  • 10:14 - 10:19
    Hatırlayın, bu düzlem her yöne doğru sonsuza kadar gider.
  • 10:19 - 10:22
    Bu sadece koni geometrisinin ve niçin bunların
  • 10:22 - 10:25
    açıkça koni geometrisi olarak adlandırıldığının genel bir gösterimi.
  • 10:25 - 10:28
    Eğer bu video akıl karıştırıcı ise, beni bilgilendirin. Belki
  • 10:28 - 10:29
    bunları daha temiz bir şekilde çizerek yeni bir video yaparım.
  • 10:29 - 10:33
    Belki 3 boyutlu bir uygulama bulurum ve şu an yapabildiğimden
  • 10:33 - 10:36
    çok daha iyi bir video yapabilirim.
  • 10:36 - 10:38
    Bu video sadece bunların neden koni geometrisi olarak adlandırıldığı,
  • 10:38 - 10:40
    ve bunların niçin birbirleri ile bağlantılı olduğu ile ilgiliydi.
  • 10:40 - 10:42
    Bunu birkaç videoda daha derin bir matematik ile
  • 10:42 - 10:43
    yapacağım.
  • 10:43 - 10:45
    Şimdi siz bunların neden koni geometrisi olarak
  • 10:45 - 10:47
    adlandırıldığını biliyorsunuz. Bir sonraki videoda formüller
  • 10:47 - 10:50
    ve bu formülleri nasıl fark edeceğiniz hakkında
  • 10:50 - 10:50
    konuşacağım.
  • 10:50 - 10:54
    Verilmiş bir formülden, nasıl koni geometrisinin grafiklerini
  • 10:54 - 10:56
    çizebileceğinizi göstereceğim.
  • 10:56 - 10:58
    Bir sonraki videoda görüşürüz.
Title:
Introduction to Conic Sections
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
10:58

Turkish subtitles

Revisions